Тод мэдээ
Эрчим хүчний зохицуулах хороо 2022 онд хийж гүйцэтгэсэн ажлаа тайлагналаа
Хуралд тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч /ТЗЭ/ компанийн нийт 170 гаруй төлөөлөл оролцож, салбарын асуудлыг хэлэлцлээ.
Монгол Улсын цахилгаан эрчим хүчний нийт хэрэглээ 2022 онд 10.3 тэрбум кВт.ц болж өмнөх оноос 5.8 хувиар буюу 564.3 сая кВт.ц-аар нэмэгдсэн байна. Нийт хэрэглээний 79.1 хувийг буюу 8.18 тэрбум кВт.ц цахилгаан эрчим хүчийг дотоодын үйлдвэрлэлээр, 20.9 хувийг буюу 2.16 тэрбум кВт.ц цахилгаан эрчим хүчийг импортоор авч хангажээ. Сэргээгдэх эрчим хүчний үүсгүүрүүдийн үйлдвэрлэлийн хэмжээ 748.9 сая кВт.ц болж дотоодын нийт үйлдвэрлэлийн 9.2 хувийг эзэлж байна. Дулааны эрчим хүчний үйлдвэрлэл өмнөх оноос 1.28 сая Гкал буюу 8.5 хувиар нэмэгдэж 16.3 сая Гкал болсон.
Өнгөрсөн өвөл төвийн эрчим хүчний системийн цахилгааны оргил ачаалал 1474 МВт-д хүрч, дулааны цахилгаан станцууд бүрэн хүчин чадлаараа, нөөц тоноглолгүй ажилласан. Улс орны аюулгүй байдал, нийгмийн тогтвортой хөгжлийн суурь болсон эрчим хүчний хангамж, хүрэлцээ нь сүүлийн жилүүдэд тулгамдсан асуудал болоод байгаа билээ.
Эрчим хүчний өртөг зардалд нөлөөлж буй бодит хүчин зүйлс буюу сэлбэг материал, түлш шатахууны үнийн өсөлт, валютын ханш, хэрэглээний үнийн индексийн өөрчлөлт зэргийг харгалзан 2022 онд эхний алхам болгож үнэ тарифыг инфляцад огцом нөлөө үзүүлэхгүй байдлаар зохицуулж, аж ахуйн нэгж, байгууллагын үнэ тарифыг хэрэглээтэй уялдуулан 28 хувиар нэмэгдүүлээд байна.
Ингэхдээ аж ахуй нэгжийн цахилгааны үнэ тарифыг шатлалтай нэмэгдүүлэх нь жижиг, дунд үйлдвэрлэл эрхлэгчдэд ачаалал хамгийн бага байхаар тооцсон юм. Тодруулбал, 5000 кВт.цаг хүртэл хэрэглээнд цахилгааны үнийг 14 хувиар, түүнээс давсан хэрэглээний үнийг 28 хувиар тус тус нэмэгдүүлсэн. Ингэснээр хэрэглэгчид хэрэглээгээ хянаж, эрчим хүчийг хэмнэлттэй зарцуулах зохицуулалтыг өөртөө хэрэгжүүлэх боломжтой болж байгаа юм.
Эрчим хүчний салбарт томоохон чадлын эх үүсвэр баригдаж ашиглалтад орох хүртэлх хугацаанд буюу ойрын жилүүдэд эрчим хүчний хэмнэлтээр эх үүсвэрийн дутагдлыг нөхөх, хэмнэлтийн үйл ажиллагааг эрчимжүүлж, үр дүнд хүрэх хэрэгцээ, шаардлага зүй ёсоор үүсээд байна. Эрчим хүчний зохицуулах хорооноос дээрх хүндрэлтэй асуудлыг даван туулах, эрчим хүчний системийн найдвартай, тогтвортой ажиллагааг хангах, хэмнэлт, үр ашгийг дээшлүүлэхэд тулгамдаж буй асуудал, боломж, гарц, шийдлийг хэлэлцэх зорилгоор 2022 онд “Эрчим хүчний хүрэлцээ ба хэмнэлт” зөвлөгөөнийг салбарын хэмжээнд зохион байгуулж хэмнэлтийн чиглэлээр ойрын хугацаанд авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээ, цаашдын чиглэлээ тодорхойлсон.
Улмаар “Хэрэгцээг удирдах” цогц арга хэмжээний санал, төлөвлөгөө боловсруулан Эрчим хүчний сайдаар батлуулж салбарын хэмжээнд нэгдсэн зохион байгуулалттайгаар хэрэгжүүлж эхлээд байна. Дээрх арга хэмжээний хүрээнд эрчим хүч хэмнэх хууль эрх зүйн орчныг сайжруулах, өвлийн оргил ачааллын цагуудад цахилгаан эрчим хүчний хэрэглээг бууруулах зохицуулалтыг хэрэгжүүлэх, хэрэглэгч, олон нийтэд чиглэсэн мэдээлэл, сурталчилгааны ажлыг зохион байгуулах замаар эрчим хүчийг хэмнэх дадал хэвшил бий болгох, хэрэглээний өсөлтийг хэмнэлтээр хангах нөхцөлийг бүрдүүлэх юм.
Цаашид ЭХЗХ-оос дараах ажлуудыг хэрэгжүүлэхээр ажиллаж байна.
- “Цахилгаан, дулааны эрчим хүчний үнэ тарифыг тогтоох аргачлал”-д урамшуулалд суурилсан зохицуулалтын механизмыг тусгах,
- Дулаан түгээх, хангах ТЗЭ-дийн дулааны тарифыг тухайн ТЗЭ-ийн ачаалал, хэрэглэгчийн тоо, хүчин чадал, шугам сүлжээ, тоног төхөөрөмж зэрэг холбогдох хүчин зүйлүүдээс хамааруулан тооцох тогтолцоог бүрдүүлэх,
- Тусгай зөвшөөрлийн зохицуулалтыг Зөвшөөрлийн тухай хуульд нийцүүлэн ил тод, түргэн шуурхай хэрэгжүүлэх зорилгоор “E-license” цахим системийг бүрэн ашиглах,
- Улаанбаатар хотод дулаан хангамжийн үйл ажиллагаа эрхэлж байгаа дулаан түгээх, хангах тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчдийн дулааны эрчим хүчний төлбөрийн мөнгөний урсгалыг зохицуулах Нэг худалдан авагчтай загварыг энэ оноос хэрэгжүүлж эхлээд байна.
Эрчим хүчний салбарын санхүү, эдийн засгийн үйл ажиллагааг сайжруулах, эрчим хүчний хэмнэлтийг дээшлүүлэх зорилгоор айл өрхийн цахилгааны шатлан нэмэгдэх тарифын тогтолцоог бүрдүүлэх, ахуйн хэрэглэгчдэд цагийн ялгаварт 3 тарифын ангилал нэвтрүүлэх, дулааны тарифыг бүсчилсэн хэлбэрээр нэмэгдүүлэхээр төлөвлөж байна.
Тод мэдээ
АНУ: Аялал жуулчлал, ажил хэргийн шугамаар зорчих Замби, Малави улсын иргэдээс визийн барьцаа шаардана
АНУ-ын Төрийн департамент аялал жуулчлал болон ажил хэргийн шугамаар зорчих Бүгд Найрамдах Замби Улс, Бүгд Найрамдах Малави Улсын иргэдэд виз мэдүүлэхдээ 15.000 ам.доллар хүртэл барьцаа төлөх шаардлагыг тавьж эхэлснийг зарлалаа.
Тус шаардлага нь дэлхийн хамгийн ядуу орнуудын тоонд багтдаг дээрх хоёр улсад “визийн хориг” тавьсантай адил гэж зарим хүмүүс үзэж байна.
Визийн хугацаа хэтрүүлэх явдлыг хязгаарлах зорилгоор хэрэгжүүлж буй энэ арга хэмжээ нь “виз олгох баталгаа болохгүй” хэмээн мягмар гарагт нийтэлсэн тус мэдэгдэлдээ анхааруулсан бөгөөд тодорхой нөхцөлийг хангасан тохиолдолд барьцааг буцаан олгох юм. Тухайлбал, виз мэдүүлсэн иргэн зөвшөөрөгдсөн хугацаанд багтаж АНУ-аас гарсан, эсвэл визийн хүчинтэй хугацаанд АНУ-д зорчоогүй зэрэг тохиолдолд барьцааг автоматаар буцаан олгоно.
Малави Улсын Хүний эрхийн комиссын дарга, хуульч Хабиба Османы хэлснээр энэ барьцаа нь шударга бус бөгөөд жинхэнэ зорчих иргэдэд санхүүгийн хүнд дарамт болж байна гэжээ.
Ирэх саруудад Африк тивийн олон улсын хувьд АНУ руу зорчих нөхцөл улам хүндэрч болзошгүй байна. Хоёр сарын өмнө Африк тивийн долоон улсад АНУ-д нэвтрэх хориг, гурван улсад хэсэгчилсэн хязгаарлалт тавьсан.
Мөн түүнчлэн одоогоор төлөвлөж буй нэмэлт хориг хэрэгжвэл Баруун Африкийн дийлэнх улсын иргэдийг АНУ руу зорчихыг бүр мөсөн зогсоох магадлалтай байна.
Эх сурвалж: ГИХГ
Тод мэдээ
Дэлхий дахинаа гадаад оюутнуудын урсгал Их Британи, Ази болон Дундад Ази руу чиглэжээ
АНУ нэгэн цагт гадаад оюутнуудын хамгийн их хүсдэг, мөрөөдлийн улс байсан бол өдгөө энэ байр сууриа алдаж эхэлжээ. Учир нь АНУ-ын Засгийн газраас баримталж буй цагаачлалын хатуу бодлого, визийн нөхцөл, шаардлагыг чангатгаж буй нь АНУ-ын нэр хүндтэй сургуулиудад элсэн суралцах хүсэлтэй оюутнуудын тоо буурахад нөлөө үзүүлж байна.
Үүний улмаас АНУ-ын нэр хүндтэй их, дээд сургуулиудад суралцах хүсэлтэй оюутнуудын тоо эрс буурч, тэдний дийлэнх нь Их Британи, Ази тивийн орнууд болон Дубай, Сингапур зэрэг шинэ чиглэлүүдийг сонгох болжээ.
Эх сурвалжийн мэдээлснээр АНУ-д суралцах хүсэлтэй оюутнуудын тоо 30-40 хувиар буурсны улмаас тус улс 7 тэрбум долларын эдийн засгийн алдагдал хүлээх эрсдэлтэй байна. Харин Их Британид эсрэгээрээ олон улсын бакалаврын түвшний элсэлт 2.2 хувиар өссөн үзүүлэлттэй байна.
Цар тахлын дараах нөхцөл байдал ч оюутнуудын сонголтод өөрчлөлт оруулжээ. Соёлын хувьд ижил төстэй, дасан зохицоход хялбар орнуудад суралцах хандлага эрчимжиж, Малайз, Хонгконг, Сингапурт суралцах сонирхол ихэссэн байна. Тухайлбал, Хонгконгийн Шинжлэх ухаан, технологийн их сургуулийн бакалаврын элсэлт 40 хувиар нэмэгдсэн байна.
Мөн өмнө нь боловсролын чиглэлээр тэр бүр анхаарал татдаггүй байсан Арабын Нэгдсэн Эмират улсын гадаад оюутнуудын тоо 2024-2025 онд 33 хувиар өсжээ. Дубайд байрлах олон улсын сургуулиудын салбар кампусууд өргөжин хөгжиж, бүс нутгийн боловсролын шинэ төв болон төлөвшиж байна.
Үүнтэй адил Illinois Tech, Arizona зэрэг АНУ-ын их сургуулиуд Казахстан улсад салбараа нээж, Төв Азийг олон улсын боловсролын шинэ зангилаа болгох алхмууд хийгдэж байна.
Эх сурвалж: ГИХГ
Тод мэдээ
Цахилгаан дугуй, скүүтэрийн зогсоол хийж байна
Нийслэлийн ИТХ-ын дарга бөгөөд Нийслэлийн гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх ажлыг зохицуулах салбар зөвлөлийн дарга А.Баяр өнгөрсөн зургаадугаар сарын 18-нд явган зорчигчийн зам дээр замбараагүй байршуулсан мопед, скүүтэрийг цэгцлэх асуудлаар “Eco bike”, “Таbо” компанийн төлөөлөл болон Тээврийн цагдаагийн алба, Замын хөдөлгөөний удирдлагын төв, Нийслэлийн Замын хөгжлийн газрын удирдлагатай уулзсан.
Энэ үеэрээ гудамж талбайд эмх замбараагүй байршуулсан цахилгаан дугуй, скүүтэрийг тодорхой таних тэмдэг бүхий зогсоолтой болгохыг Нийслэлийн Замын хөгжлийн газрын дарга Б.Одбаярт үүрэг болгосон.
Тэгвэл өчигдрөөс Бага тойруу дотор 105 байршилд 2460 ширхэг цахилгаан дугуй, мопед, скүүтэрийн тэмдэг тэмдэглэгээ бүхий зогсоолыг хийж эхэллээ.
Өнөөдрийн байдлаар Мөнгөн завъяагийн уулзвараас СУИС-ын уулзвар хүртэл 250 скүүтэр, мопед байршуулах боломжтой зогсоолыг тэмдэглэж байна.
Зориулалтын тэмдэг тэмдэглэгээ бүхий зогсоолд скүүтэр, мопедоо байршуулаагүй, явган иргэдийн зорчих хэсэгт саадтай, эмх замбараагүй байршуулсан түрээсийн үйлчилгээ эрхлэгч компанийн цахилгаан дугуй, скүүтэр, мопедыг наймдугаар сарын 21-ний өдрөөс эхлэн журамлаж ачих бөгөөд мотоцикл, суррон, мопед, скүүтэр тус бүрийг 30.000 төгрөгөөр торгох хүртэл арга хэмжээ авах гэнэ.
Түрээсийн үйлчилгээ эрхлэгчид өөрсдийн техникээ арчлах, зориулалтын зогсоолд байршуулах, иргэдэд төвөг, чирэгдэл болохгүй байх зэрэг үүргийг хүлээх юм.
Тээврийн цагдаагийн албанаас өгч буй мэдээллээр мопед, скүүтэрийг өдөрт дунджаар 18000 орчим хүн түрээсээр ашигладаг бөгөөд гудамж талбай, авто болон явган хүний зам, гарц, гүүр зэрэгт орхих, замбараагүй байршуулсаар байгаа нь хотын өнгө үзэмж, иргэдийн явганаар зорчих хөдөлгөөнд саад учруулж байна гэх гомдлын шалтгаан болсоор байна.
Эх сурвалж: НИТХ-ХМОНХА
-
Тод мэдээ2020/07/08
Өмнөговь аймгийн ЗДТГ чанарын менежментийн тогтолцоог нэвтрүүллээ
-
Тод мэдээ2021/05/06
Хот хоорондын зорчигч тээврийн хөдөлгөөний хязгаарлалтыг энэ сарын 22-ны өдөр хү...
-
Тод мэдээ2020/11/09
О.Баяржаргал, Э.Гэрэлсайхан нарын шинэ уран бүтээл цацагдлаа
-
Өнөөдөр2025/08/01
Г.Занданшатар: НӨАТ-ын буцаан олголтыг 5 хувь болгоно