Өнөөдөр
Нийслэлийн усны сан бүхий газрын хамгаалалтын бүсийг шинэчлэн тогтоов

Нийслэл хотын усны сан бүхий газрын хамгаалалтын бүсийг шинэчлэн тогтоох асуудлыг Нийслэлийн ИТХ-аар хэлэлцлээ.
Хамгаалалтын бүсийн саналын тухайд Туул голын тэжээгдлийн дотоод муж болох Баянгол, Сэлбэ, Улиастай голуудын урсац бүрэлдэх эхийн салбар голуудын онцгой болон энгийн хамгаалалтын бүсийг тогтооно. Нийслэлийн ИТХ-ын Тэргүүлэгчдийн 2016 оны 50-р тогтоолоор батлагдсан усны сан бүхий онцгой хамгаалалтын бүсийг 23104.0 га, энгийн хамгаалалтын бүсийг 37585.9 га хэмжээтэй байхаар санал боловсруулжээ. Усны сан бүхий онцгой болон энгийн хамгаалалтын бүсийн талбайн хэмжээг голын голдирол, татмын хэмжээгээр 343 байршилд тодруулж, боловсруулалтын ажлуудыг хийсэн байна. Мөн Сонгинохайрхан дүүргийн 20 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт Бааст нэртэй усан сан бүхий газар бүртгэгдээгүй, Төв цэвэрлэх байгууламжийн ус гаргалгааны сувагт усны сан бүхий газрын хамгаалалтын бүс тогтоосон байна. Иймд уг усны сан бүхий газрын хамгаалалтын бүсэд хээрийн судалгаа хийж, ус гаргалгааны сувгийн хамгаалалтын бүс тогтоох ажлын хүрээнд хамгаалалтад авах саналтай байгаа талаар тус тус танилцуулсан юм. Цаашид усан сан бүхий газарт цэнгэг усны орд, рашаан булгийг тусгай хамгаалалтад авах, хамгаалалтын бүсэд оруулах ажлыг үе шаттайгаар зохион байгуулах аж.
2016 оны Нийслэлийн ИТХ-ын тогтоолоор 50 дугаар тогтоолыг баталж, Нийслэл хотын усны сан бүхий газрын хамгаалалтын бүсийг шинэчлэн тогтоосон. Гэвч уг тогтоолыг Хууль зүйн яам бүртгэж аваагүйгээс эрх зүйн нэгдсэн акт болж чадаагүй. Улмаар үүнээс үүдэлтэйгээр хамгаалалтын бүсэд суурьших нөхцөл бүрджээ.
Мөн 50 дугаар тогтоолд Багахангай, Багануур дүүрэг болон Улаанбаатар хотын зарим хэсэгт урсац бүртгэж аваагүй байсан аж. Хамгаалалтын бүс дотор байгаа өмчүүдийн талаарх шийдвэр Засгийн газраас гарах аж. Ажлын хэсгийн урьдчилсан судалгаагаар онцгой болон энгийн хамгаалалтын бүсэд багтаж байгаа бүх айл,өрх, ААН-үүдийг нүүлгэн шилжүүлэхэд 2.9 их наяд төгрөг шаардлагатай. Мөн нийслэлээс энэ бүсэд байсан 370 гаруй нэгж талбарын зөвшөөрлийг хүчингүй болгож, 21 айлыг нүүлгэн шилжүүлсэн байна. Мөн цаашид энэ хэсэгт газар олгох, бүртгэж авах боломжгүй байдлаар газрын нэгдсэн системд оруулжээ.
Нийслэлийн ИТХ-ын дарга “2016 оны НИТХ-ын 50 дугаар тогтоолыг “Эрх зүйн мэдээллийн нэгдсэн системд бүртгэж аваагүй Хууль зүйн яам үер усны гамшигт өртсөн, эд хөрөнгө болон бусад зүйлсээрээ хохирсон иргэд, ААН-ийн өмнө хариуцлага хүлээх үү. Эсвэл Хууль зүйн яам бүртгээгүйг нь далимдуулж хамгаалалтын зурваст газар олгосон Засаг дарга нартай асуудал ярих уу. Би Зөвлөлийн хурал дээр энэ талаарх мэдээллийг улам дэлгэрэнгүй танилцуул гэж хэлээд байсны учир энэ. 2021 онд байгуулагдсан Ажлын хэсэг ажиллах хугацаанд хичнээн газрын зөвшөөрөл олгогдож, хэдэн их наядын хөрөнгийн асуудал яригдаж байна. Иргэд нүүж ирээд суурьшчихсан, барилга байшин барьж, томоохон обьектууд баригдсан байна. Одоо энэ асуудлыг хэрхэн шийдэхээ тодорхой болгох ёстой. Нутгийн удирдлагын байгууллагаас гаргасан шийдвэрийг өөр нэг төрийн байгууллага бүртгэж аваагүйгээс ийм хэмжээний алдаа завхрал үүсчихлээ гэдэг тайлбар хэлэх нь утгагүй” гэсэн юм.
Улаанбаатар хотын ерөнхий менежер 20-30 жилийн дараа нийслэл усны хомсдолд орох хэмжээний нөхцөл байдал үүссэн энэ үед усны дэд эх үүсвэр болон хар усан тохойн орчимд 3-4 орон сууцны хотхон баригдсан. Улаанбаатарын иргэд хоногт 145-160 мянган м/куб ус хэрэглэдэг. Тиймээс өнөөдрийн энэ асуудлыг яаралтай баталж, нөхцөл байдал улам дордохоос өмнө усан сан бүхий газруудыг хамгаалж чадна. Энэ тогтоолыг батлахгүй байх сонирхол олон хүнд, тэр тусмаа нийслэлийн дунд шатны албан хаагчдад байгааг тодотголоо.
Ийнхүү хэлэлцсэний эцэст Нийслэл хотын усны сан бүхий газрын хамгаалалтын бүсийг шинэчлэн тогтоов гэж НИТХ-ын ХМТ-өөс мэдээллээ.
Өнөөдөр
Улаанбаатарт өдөртөө 2 хэм дулаан
Малчид, тээвэрчид, тариаланчдын анхааралд: 14-нд Хөвсгөл, Архангай, Булган, Орхон, Сэлэнгэ, Дархан-Уул аймгийн нутгаар нойтон цас, цас орж, ихэнх нутгаар хүйтэрч, зам даваанд хальтиргаа гулгаа үүсэж, үзэгдэх орчин хязгаарлагдах, ил задгай төмс, хүнсний ногоо хайрагдах нөхцөл бүрдэж байгааг анхааруулж байна.
2025 оны аравдугаар сарын 14-ний 08 цагаас 20 цаг хүртэл: Ихэнх нутгаар үүлшинэ. Баруун болон говийн аймгуудын нутгийн зүүн хэсэг, төв болон зүүн аймгуудын нутгийн зарим газраар нойтон цас, цас орж, зөөлөн цасан шуурга шуурна. Бусад нутгаар цас орохгүй.
Салхи нутгийн хойд хэсгээр баруун өмнөөс баруун хойш эргэж, бусад нутгаар баруунаас секундэд 7-12 метр, нутгийн зарим газраар зарим үед секундэд 14-16 метр хүрч ширүүснэ.
Нутгийн хойд хэсгээр хүйтэрч Увс нуур болон Дархадын хотгор, Монгол-Алтай, Хангай, Хөвсгөл, Хэнтийн уулархаг нутаг, Завхан, Заг-Байдраг голын эх, Идэр, Тэс, Эг, Үүр, Орхон, Сэлэнгэ, Хараа, Ерөө, Туул, Тэрэлж, Хэрлэн, Онон, Улз голын хөндийгөөр 3 хэмийн хүйтнээс 2 хэм дулаан, говийн бүс нутгийн өмнөд хэсэг, Дарьгангын тал нутгаар 12-17 хэм, бусад нутгаар 3-8 хэм дулаан байна.
УЛААНБААТАР ХОТ ОРЧМООР: Үүлшинэ. Ялимгүй хур тунадас орно. Салхи баруун өмнөөс хойш эргэж секундэд 5-10 метр, зарим үед секундэд 12-14 метр хүрч ширүүснэ. 0-2 хэм дулаан байна.
БАГАНУУР ОРЧМООР: Үүлшинэ. Ялимгүй цас орно. Салхи баруун өмнөөс хойш эргэж секундэд 5-10 метр, зарим үед секундэд 13-15 метр хүрч ширүүснэ. 0 хэм орчим байна.
ТЭРЭЛЖ ОРЧМООР: Үүлшинэ. Цас орно. Салхи баруун өмнөөс хойш эргэж секундэд 5-10 метр, зарим үед секундэд 12-14 метр хүрч ширүүснэ 0-2 хэм хүйтэн байна.
2025 оны аравдугаар сарын 15-наас 19-нийг хүртэлх
цаг агаарын урьдчилсан төлөв
15-нд баруун аймгуудын ихэнх нутаг, төв болон говийн аймгуудын нутгийн баруун хэсгээр, 16-нд баруун аймгуудын нутгийн зүүн, говийн аймгуудын нутгийн хойд хэсэг, төв болон зүүн аймгуудын ихэнх нутгаар, 17-нд төв болон зүүн аймгуудын нутгийн зарим газраар, 18-нд зүүн аймгуудын нутгийн зарим газраар нойтон цас, цас орж, цасан шуурга шуурна. Салхи 15-нд Алтайн салбар уулсаар, 16-нд говь, тал хээрийн нутгаар секундэд 15-17 метр хүрч ширүүснэ. 17-ноос ихэнх нутгаар эрс хүйтэрч Монгол-Алтай, Хангай, Хөвсгөлийн уулархаг нутаг, Завхан, Заг-Байдраг голын эх, Идэр, Тэс, Эг-Үүр голын хөндийгөөр шөнөдөө 23-28 хэм, өдөртөө 10-15 хэм, Хэнтийн уулархаг нутаг, Хараа, Ерөө, Туул, Тэрэлж, Хэрлэн, Онон, Улз голын хөндийгөөр шөнөдөө 15-20 хэм, өдөртөө 3-8 хэм хүйтэн, говийн бүс нутгийн өмнөд хэсгээр шөнөдөө 0-5 хэм, өдөртөө 5-10 хэм дулаан, бусад нутгаар шөнөдөө 9-14 хэм хүйтэн, өдөртөө 4 хэмийн хүйтнээс 1 хэм дулаан байна.
Өнөөдөр
Иргэд, жолооч нарын анхааралд!
Өнөөдөр буюу 2025 оны 10 дугаар сарын 13-ний өдрийн 08 цагийн байдлаар орон нутгийн зарим зарим замд цас орж, халтиргаа гулгаа үүссэн тул анхаарал болгоомжтой зорчино уу.
Одоогийн байдлаар:
- Архангай - Цэцэрлэг
- Булган - Бугат, Булган, Бүрэгхангай, Могод, Орхон, Хутаг-Өндөр
- Завхан - Баянтэс, Баянхайрхан, Их-Уул, Нөмрөг, Тосонцэнгэл, Тэлмэн, Тэс
- Орхон - Баян-Өндөр
- Увс - Баруунтуруун, Зүүнговь, Малчин, Сагил, Түргэн, Улаангом, Өндөрхангай
- Хэнтий - Баян-Адрага, Биндэр, Дадал
- Хөвсгөл - Баянзүрх, Галт, Жаргалант, Рашаант, Тосонцэнгэл, Цагаан-Уул, Цэцэрлэг, Шинэ-Идэр, Эрдэнэбулган аймаг, сумдад цас орсон байна.
Өнөөдөр
Гамшгийн эрсдэлийг бууруулах олон улсын өдөр тохиож байна
Өнөөдөр буюу 10 дугаар сарын 13. Гамшгийн эрсдэлийг бууруулах олон улсын өдөр. Энэхүү өдрийг НҮБ-ын Ерөнхий ассамблейн шийдвэриийн дагуу 1989 оноос хойш 36 дахь жилдээ тэмдэглэн өнгөрүүлж байна.
Энэ жилийн хувьд НҮБ-ын Ерөнхий ассамблиас "Санхүүжилтийг гамшгийг даван туулах чадавхыг бэхжүүлэхэд чиглүүлье" уриаг дэвшүүлээд байна. Тус уриан хүрээнд Онцгой байдлын байгууллагын хэмжээнд Монгол Улсын Шадар сайдын баталсан “Гамшгийн эрсдэлийг бууруулах олон улсын өдрийг тэмдэглэн өнгөрүүлэх ажлын удирдамж”-ийн хэрэгжилтийг хангаж, байгууллагын үйл ажиллагаа болон хууль тогтоомжийг сурталчлах өдөрлөг болон гамшгаас урьдчилан сэргийлэх чиглэлээр иргэд, олон нийтийн дунд сургалт, дадлагуудыг зохион байгуулж байна.
Гамшгийн эрсдэлийг бууруулах мэдлэг, мэдээллээ дээшлүүлж, өөрийн болоод хайртай хүмүүсийнхээ аюулгүй байдалд иргэн таныг ч бас хөрөнгө оруулахыг уриалж байна.