Монгол Улсын Их Хурал дахь ажлын хэсгүүдийн өнөөдрийн /2025.06.25/ хуралдааны товыг та бүхэнд хүргэж байна.

Монгол Улсын Их Хурлын дарга Д.Амарбаясгаланд 2025 оны зургаадугаар сарын 24-ний өдөр Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Үүрийнтуяа, Б.Уянга, С.Эрдэнэбат, С.Эрдэнэболд нар Олон хүүхэд төрүүлж өсгөсөн эхийг урамшуулах тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг өргөн мэдүүллээ.

Уг хуулийн төслийн зорилго нь нэг нас хүрээгүй хүүхдээ алдсан эхчүүдийн эрхийг хамгаалж, урамшуулал, дэмжлэгийн тогтолцоонд хамруулах, олон хүүхэд төрүүлсэн эхчүүдийг ялгаварлахгүй байж, хүн амын өсөлтийг нэмэгдүүлэхэд оршино гэж хууль санаачлагчид тодотгов. Өөрөөр хэлбэл олон хүүхэд төрүүлж, өсгөсөн эхэд урамшуулал олгох шалгуурыг багасгах буюу хөнгөлөхөөр хуулийн төсөлд тусгажээ.

Өдгөө хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж буй хуулийн үйлчлэх хүрээ буюу 3.1.1-д заасан “дөрөв болон түүнээс дээш хүүхэд төрүүлж өсгөсөн” гэдэгт бага хүүхэд нь нэг нас хүрэхэд дөрөв ба түүнээс дээш хүүхэдтэй байсан бөгөөд үүнд, гурав хүртэлх насанд нь үрчлэн авсан хүүхэд, байгалийн аюулт үзэгдэл, осол, өвчин, гэмт хэргийн улмаас нас барсан нэг ба түүнээс дээш настай хүүхэд хамаарна гэж заасан. Хуулийн уг зохицуулалтын дагуу зургаа ба түүнээс дээш хүүхэд төрүүлсэн эхэд “Эхийн алдар” нэгдүгээр зэргийн одонг, дөрөв ба түүнээс дээш хүүхэд төрүүлсэн эхэд “Эхийн алдар” хоёрдугаар зэргийн одонг олгодог. Дээрх зохицуулалтаар урамшуулал авах болзолд “бага хүүхэд нь нэг нас хүрсэн байх”, “нас барсан хүүхэд нь нэг ба түүнээс дээш настай байх” зэрэг нөхцөл тавигдаж байгаа нь Хүүхдийн эрхийн тухай конвенцийг зөрчиж, хүүхдийг насаар нь ялгаварлан гадуурхах нөхцөл бүрдүүлсэн гэж хууль санаачлагчид үзжээ.  

Хүн төвтэй хууль эрх зүйн орчныг бүрдүүлэх нь хүний эрхэм чанарыг хүндэтгэх төрийн үүргийг хангахаас эхэлнэ гэж УИХ-ын гишүүд тодотгоод, эдгээр шаардлагуудыг хасахаар хуулийн төсөлд тусгаснаа тэмдэглэв. Ингэснээр уг хуулийн үйлчлэх хүрээг өргөжүүлж, дөрөв болон түүнээс дээш хүүхэд төрүүлж өсгөсөн гэдэгт дөрөв ба түүнээс дээш хүүхэдтэй байсан бөгөөд үүнд, тухайн үед гурав хүртэлх насанд нь үрчлэн авсан хүүхэд, нас барсан хүүхдийг хамруулахаар эрх зүйн зохицуулалтыг тусгасан байна хэмээн Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээллийн газраас мэдээллэв

Монгол Улсын Их Хурал болон Олон улсын парламентын холбооны хамтарсан уулзалт-хэлэлцүүлэг 2025 оны зургаадугаар сарын 23, 24-ний өдрүүдэд болж өндөрлөлөө. Тус уулзалт-хэлэлцүүлгийн дараа Улсын Их Хурал дахь 4 намыг төлөөлсөн эмэгтэй гишүүд Олон улсын парламентын холбооны ажлын хэсгийн төлөөллийг хүлээн авч уулзав.

Уулзалтад Улсын Их Хурлын гишүүн Ч.Номин, Л.Энхнасан, Б.Мөнхсоёл, А.Ариунзаяа, М.Мандхай, Х.Баасансүрэн, Б.Жаргалан, С.Замира нар оролцлоо.

Улсын Их Хурлын гишүүн Ч.Номин уулзалтын эхэнд Олон улсын парламентын холбоо үүсгэн байгуулагдсаны 136 жилийн ой, Эмэгтэй парламентчдын форумын 40 жилийн ой болон Олон улсын парламентын өдрийн мэндийг Монгол Улсын Их Хурлын гишүүдийн өмнөөс дэвшүүлж, уулзалтад оролцож байгаа гишүүдийг танилцууллаа.

Тэрбээр, нийгмийн хөгжлийг хурдасгаж, шударга ёсыг тогтооход парламентын үйл ажиллагаа голлох үүрэгтэй бөгөөд эрх тэгш байдал, иргэдийн оролцоо, олон талын төлөөллийг хангасан байх нь чухал ач холбогдолтойг тодотгов. 1992 оны Монгол Улсын Их Хурлын анхдугаар сонгуулийн дүнгээр 76 гишүүн сонгогдсоны 3 нь эмэгтэй гишүүн байсан. Харин 2023 онд нийгмийн олон бүлгийн төлөөллийг хангах, сонгогчдын саналыг гээхгүй байх, парламентын гишүүдийн төлөөллийн чадавхыг сайжруулах нөхцөлийг бүрдүүлэхээр Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулсан. Үүний үр дүнд 2024 оны Монгол Улсын Их Хурлын ес дэх удаагийн ээлжит сонгуулийн дүнгээр сонгогдсон 126 гишүүний 32 нь эмэгтэй гишүүн байсан. Парламентын 25.4 хувийг эмэгтэй гишүүд бүрдүүлж байгаа нь Ази тивдээ парламент дахь эмэгтэйчүүдийн эзлэх хувиар тэргүүлэгч орны нэг болоод байна гэлээ.

Олон улсын парламентын холбооны ажлын хэсгийн төлөөлөл Парламент дахь эмэгтэй гишүүдийн бүлгийн гарын авлагыг танилцууллаа. Энэхүү гарын авлагад эмэгтэй гишүүдийн парламентын бүлгийн үйл ажиллагааг идэвхжүүлэх, үр дүнтэй арга хэмжээг авч хэрэгжүүлэх боломж, арга, туршлага багтсан байгаа бөгөөд эмэгтэй гишүүдийн бүлгийн үйл ажиллагаа иргэний нийгмийн байгууллагуудтай илүү ойр ажиллавал зохистой байдаг талаар дурдлаа гэж Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээллийн газраас мэдээллээ.