Өнөөдөр
“Хурд хэтрүүлэхэд үхэл отно”
Үхэл, амьдралын зааг даар өр зүрх нь цохилох залуу ийн ярина.
Бороо зөөлөн шиврэхэд бодол болон сууж байсансан. Ээжтэйгээ байсан өдрүүдээ бодож тэр өдрүүд аз жаргалтай хэрнээ ямар хурдан өнгөрсөн юм бэ? Ижий минь намайг ганцааранг минь орхиж яваад хоёрхон л жил болсон. Харин би энэ хоёр жилийн хугацаанд ганцаараа биш дөрвүүлээ болсон байна. Энхрий хайрт эхнэр минь, эрвийж дэрвийсэн хоёр үрлүүгээ очоё хэмээн бодон суусан.
Утас дуугарлаа. Танихгүй дугаар байна. Байна уу? хэмээхэд чихний хэнгэрэг хангинам орилолдож байх нь тэр. Их сургуулийн ангийн маань залуу байлаа. “Бид нар бараг бүгдээрээ байна чи хурдан хүрээд ирээ” гэхэд нь шууд л за гээд догдлоод гараад гүйлээ.
Арван хоёр жил уулзаагүй ангийнхантайгаа уулзана гэхээс сэтгэл минь цаанаа л нэг догдлоостой. Яг л оюутан ахуй насандаа оччихсон юм шиг. Догдолсон, баярласан явж байснаа л санаж байна. Цаашаа юу болсныг мэдэхгүй байна. Гэтэл би эмнэлэгийн орон дээр, эхнэр минь надад хоол халбагадаж өгөөд сууж байв.
Юу болсныг асууж, яагаад энд байгааг тодруулахад, нөгөө зөөлөн шивэрч байсан бороо маань ширүүсч, үзэгдэх орчин хязгаарлагдсан тэр үед би гэдэг хүн хурдаа тохируулаагүйгээс яг одоо энэ орон дээр хэвтэж байгаа юм байна.
Ингээд хэвтэж байхдаа бодлоо, судаллаа, мэдлээ.
Монгол Улсын Замын хөдөлгөөний дүрэм, олон улсын жишигт тээврийн хэрэгслийн хурдыг суурин газарт цагт 60 км, суурин газрын гадна цагт 80 км, тууш замд цагт 100 км-ээс хэтрүүлэхийг хориглоно гэж заасан байдаг. Энэ нь жолооч бид үүнээс хурдлах юм бол үйлдлийг таслан зогсоох, хариу арга хэмжээ авах, ослоос урьдчилан сэргийлэх зэрэг боломж үгүй болж, зам тээврийн осол гаргадаг байна.
Мөн жилд дунджаар 500 гаруй хүн зам тээврийн ослоос болж нас бардаг гэх судалгаа байна. Үүний шалтгаан нөхцөлийг нь судлахад авто машин онхолдох хэлбэрээр 160 гаруй, явган зорчигч мөргөх хэлбэрээр 140 гаруй, мотоциклийн ослоор 150 гаруй, унадаг дугуйтай хөдөлгөөнд оролцсон 2 тохиолдол байв.
Бид энэ хорвоо дэлхий дээр сайхан амьдарч, сайн явахыг л хичээдэг. Согтууруулах ундаа хэрэглэсэн үедээ тээврийн хэрэгсэл барихгүй байх, хурд хэтрүүлэхгүй байх, явганаар зорчихдоо гарцаар гарах гэдгийг та наснаасаа олон сонссон байх. Энэ нь бидний үнэт амийг л хайрлаж хамгаалсандаа байж.
Хэрвээ та согтууруулах ундаа хэрэглэсэн үедээ замын хөдөлгөөнд оролцож, тээврийн хэрэгсэл жолоодохгүй бол, гарцаараа гарч хөдөлгөөнд оролцож буй өөрийгөө болон бусад жолоочийг хүндэтгэх юм бол, орон нутгийн замд явахдаа машиныхаа бүрэн бүтэн байдлыг шалгах, гэрлээ шилжүүлэх, хурдаа хэтрүүлэхгүй байх юм бол маргааш аз жаргалтайгаар инээмсэглэн, хайртай дотны хүмүүстэйгээ баяр хөөртэй, өглөөний нар, үдшийн сарыг харах буй за.
Нэг л юм бодон сууна. Тээврийн хэрэгсэл бол тоглоом биш. Өнөөдөр инээгээд явж байгаа хэдий ч маргааш юу болохыг хэн ч таашгүй. Өөрийгөө болон бусдыг хүндэлж замын хөдөлгөөнд оролцоё.
Яараад яахав дээ.
Өнөөдөр
МҮОНРТ-ийн Ерөнхий захирал Г.Гэрэл мисс З.Номинзулыг хүлээн авч уулзлаа
Мексик улсад болсон “Miss Universe 2024” 73 дахь удаагийн тэмцээнийг МҮОНТ үзэгч түмэндээ шууд дамжуулан хүргэсэн.
Монголын Үндэсний Олон Нийтийн Радио Телевизийн Ерөнхий захирал Г.Гэрэл өнөөдөр тус тэмцээнд эх орноо төлөөлөн оролцсон МҮОНТ-ийн "Tune in" хөгжмийн нэвтрүүлгийн хөтлөгч мисс З.Номинзулыг хүлээн авч уулзлаа.
МҮОНРТ-ийн Ерөнхий захирал Г.Гэрэл “Miss Mongolia 2023” наадмын үндэсний ялагч З.Номинзулд баяр хүргэн, дурсгалын зүйлс гардуулж, амжилт хүссэн юм.
Мисс З.Номинзул нийгмийн хариуцлагын хүрээнд “Боловсролын тэгш хүрээмж”-ийг хөндөн ажиллахыг зорьж байна.
Түүний энэ санаачилгыг МҮОНРТ-ийн Ерөнхий захирал дэмжин ажиллахаа илэрхийллээ.
Өнөөдөр
Архивын баримт, биет үзмэрийн үзэсгэлэн энэ сарын 27-ны өдөр хүртэл үргэлжилнэ
Монгол Улсын нийслэл үүсэн байгуулагдсаны 385 жил, Бүгд Найрамдах Улсыг тунхаглаж, Анхдугаар Үндсэн хууль баталсны 100 жил, Нийслэл Хүрээг “Улаанбаатар хот” хэмээн нэрийдсэний 100 жилийн ойд зориулсан үзэсгэлэнг нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газар, нийслэлийн Архивын газар, Улаанбаатар хотын музей хамтран 11 дүгээр сарын 18-27-ны хооронд зохион байгуулж байна.
Энэхүү үзэсгэлэнгийн үзмэр нь хэсгээс бүрдэх юм. Тодруулбал,
- 1639 онд Өндөр гэгээн Занабазарын “Шар бөсийн орд” байгуулагдаж, Монгол Улсын нийслэл Улаанбаатар хотын шав тавигдсанаас эхлээд Өргөө, Их Хүрээ, Нийслэл Хүрээ хэмээн нэрлэгдэж байсан үед холбогдох үзмэрүүд тавигдсан. Үүнд, Өндөр гэгээн Занабазарын хөрөг зураг, Өндөр гэгээн хийгээд Эрдэнэ зуугийн хийдийн түүхэнд зориулсан сурвалж зохиолын хуулбар, ардын зураач Ү.Ядамсүрэнгийн “Анхны Өргөө”, “Хүрээний нүүдэл” уран зураг, хутагтын “Ривогэжайганданшаддувлин“ хийдийн уран зураг, Их Хүрээг Сэлбийн хөвөөнд суурьшуулсан, Хүрээний хурал номын гол хэсгээс Хятад худалдаачдыг нүүлгэн шилжүүлсэнд холбогдох архивын баримтыг байрлуулжээ.
- 1924 онд нийслэл хотын Түр, Жинхэнэ захиргааны анхны дарга М.Баярын гэрэл зураг, Нийслэл Хүрээг Улаанбаатар хот хэмээн нэрийдэх, хотын түр захиргааг жинхэнэ захиргаа болгох тухай Улсын Анхдугаар Их Хурлын тогтоол, нийслэлийн Түр Захиргааны дарга, гишүүдийг сонгож томилсныг баталсан Хороодын төлөөлөгчдийн хурлын тогтоол, Түр захиргааны дүрмийг баталсан Ардын Засгийн газрын хурлын тогтоол, Монгол Улсын хотын түр захиргааны дүрэм, Улаанбаатар хотын захиргааны газрын дагаж явах дүрэм, Улаанбаатар хотын олон хороодын дарга нарын дагаж явах дүрмийн бичмэл болон хэвлэмэл эх, Нийслэлийн Түр, жинхэнэ захиргааны тамга, 15 дугаар хорооны захирлагын тэмдэг, Нийслэлийн хороодын төлөөлөгчдийн анхдугаар хурлын тогтоол, Хотыг сайжруулах комиссын хурлын тогтоол, хотын жинхэнэ харьяат болохыг хүсэгчид, хотын амьдралыг харуулсан баримт, гэрэл зургийг байрлуулсан байна.
- 1924, 1940, 1960, 1992 оны Үндсэн хууль, Үндсэн хууль зохиох бэлтгэл ажил, Анхдугаар Үндсэн хуулийн төсөл зохиох комиссыг томилсон тогтоол, Д.Бодоо, Ж.Цэвээн нарын боловсруулсан Үндсэн хуулийн төсөл, Анхдугаар Үндсэн хуулийг баталсан Улсын Их Хурлын тогтоол, Үндсэн хууль зохиох комиссын гишүүд болон Үндсэн хуулийн төслийг боловсруулах, баталсантай холбогдох гэрэл зургийг байрлуулжээ. Үзэсгэлэн Хангарди ордны "Б" байрны нэг давхарт энэ сарын 27-ны өдөр хүртэл үргэлжилнэ.
Өнөөдөр
Улаанбаатарт өдөртөө 4 хэм дулаан
Малчид, иргэд, тээвэрчдэд зориулсан мэдээ: Өнөөдөр, маргаашдаа ихэнх нутгаар цаг агаар тогтуун, өдөртөө дулаан байна.
2024 оны арваннэгдүгээр сарын 21-ний 08 цагаас 20 цаг хүртэл: Нийт нутгаар багавтар үүлтэй. Цас орохгүй. Салхи баруун аймгуудын нутгаар баруун өмнөөс, бусад нутгаар баруун хойноос секундэд 5-10 метр, нутгийн зүүн хэсгээр секундэд 13-15 метр хүрч ширүүснэ. Завхан голын эх, Хүрэнбэлчир орчмоор 11-16 хэм, Монгол-Алтай, Хангай, Хөвсгөлийн уулархаг нутаг, Идэр, Тэс голын хөндийгөөр 3-8 хэм хүйтэн, говийн бүс нутгаар 4-9 хэм, бусад нутгаар 1 хэм хүйтнээс 4 хэм дулаан байна.
УЛААНБААТАР ХОТ ОРЧМООР: Их төлөв цэлмэг. Салхи баруун хойноос секундэд 5-10 метр. 2-4 хэм дулаан байна.
БАГАНУУР ОРЧМООР: Их төлөв цэлмэг. Салхи баруун хойноос секундэд 6-11 метр. 1-3 хэм дулаан байна.
ТЭРЭЛЖ ОРЧМООР: Их төлөв цэлмэг. Салхи баруун хойноос секундэд 4-9 метр. 0-2 хэм дулаан байна.
2024 оны арваннэгдүгээр сарын 22-ноос 2024 оны арваннэгдүгээр сарын 26-ныг
хүртэлх цаг агаарын урьдчилсан төлөв
Арваннэгдүгээр сарын 22-нд Монгол-Алтайн уулархаг нутгаар, 23-нд нутгийн баруун хагаст, 24-нд баруун аймгуудын нутгийн зүүн, зүүн аймгуудын нутгийн баруун хэсэг, төв болон говийн аймгуудын ихэнх нутгаар, 25-нд нутгийн зүүн хагаст цас орж, цасан шуурга шуурна. Салхи ихэнх хугацаанд секундэд 6-11 метр, 23-нд нутгийн баруун хагаст, 24, 25-нд говь, тал, хээрийн нутгаар секундэд 15-17 метр хүрч ширүүснэ. Завхан голын эх, Хүрэнбэлчир орчмоор шөнөдөө 25-30 хэм, өдөртөө 11-16 хэм, Дархадын хотгор, Хангай, Хөвсгөлийн уулархаг нутгаар шөнөдөө 20-25 хэм, өдөртөө 8-13 хэм, Монгол-Алтай, Хэнтийн уулархаг нутаг, Идэр, Тэс, Тэрэлж голын хөндийгөөр шөнөдөө 17-22 хэм, өдөртөө 2-7 хэм, говийн бүс нутгийн баруун өмнөд хэсгээр шөнөдөө 3-8 хэм хүйтэн, өдөртөө 3-8 хэм дулаан, бусад нутгаар шөнөдөө 11-16 хэм хүйтэн, өдөртөө 2 хэмийн хүйтнээс 3 хэм дулаан байна. 23-нд нутгийн баруун хэсгээр, 24, 25-нд ихэнх нутгаар хүйтэрнэ.
