Тод мэдээ
Үндсэн хуулийн зөрчил үүсэх эсэх нь өнөөдөр цэцээс гишүүдээс шалтгаална

Хөдөлмөрийн үндэсний намын дарга Т.Доржханд болон хуульчдын Үндсэн хуулийн Цэцэд гаргасан өргөдлийг өнөөдөр Цэцийн хуралдаанаар шийднэ. Гэхдээ энэ нь Бага суудлын хуралдаан биш. Харин Цэцийн гишүүн Б.Буяндэлгэрийн санал болгосон “3 гишүүний” хуралдаан юм. Тиймээс хуульчид үүнийг Үндсэн хуульд байхгүй хуралдаан хэмээн эсэргүүцэж буй. Эхнээсээ эсэргүүцэл, шүүмжлэлтэй тулгарсан ч Цэц ямар ч байсан өнөөдөр хуралдаж, одоогийн Ерөнхийлөгч Х. Баттулга дахин нэр дэвших нь Үндсэн хууль зөрчих эсэх асуудалд хариулт өгөх юм.
Үндсэн хуульд оруулсан нэмэлт өөрчөлт бүхэлдээ 2020 оны тавдугаар сарын 01-ээс хэрэгжиж эхэлсэн.
Энэ хуулийн 30.2 буюу “Ерөнхийлөгчөөр 50 нас хүрсэн сүүлийн 5-аас доошгүй жил эх орондоо байнга оршин суусан, Монгол Улсын уугуул иргэнийг 6 жилийн хугацаатай зөвхөн нэг удаа сонгоно” гэсэн заалтаар одоогийн Ерөнхийлөгч Х.Баттулга дахин нэр дэвшвэл Үндсэн хуулийн”… 6 жилийн хугацаатай зөвхөн нэг удаа сонгоно” гэсэн заалтын талаарх хуульчдын байр суурийг хүргэе.
Хуульч О.Мөнхсайхан: Өмнөх болон одоох Ерөнхийлөгч дахин нэр дэвших эрхгүй гэсэн тов тодорхой утга бүхий заалт хүчин төгөлдөр мөрөгдөж эхэлсэн
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Үндэсний эв нэгдийг илэрхийлэгч байдаг. Харамсалтай нь Ерөнхийлөгчөөр дахин сонгогдохын тулд тодорхой улс төрийн намын үйл ажиллагаанд хутгалдан ордог, хууль, шүүх эрх мэдлийг энэ эрх ашигтаа янз бүрээр ашигладаг байдлыг болиулахын тулд Монгол Улсын Ерөнхийлөгч ийг “зөвхөн нэг удаа 6 жилийн хугацаатай сонгох” заалтыг Үндсэн хуульд оруулсан. Тиймээс Үндсэн хууль нэгэнт хүчин төгөлдөр үйлчлээд эхэлсэн учраас өмнө нь болон одоо байгаа хүн Ерөнхийлөгчид дахин нэр дэвшихгүй гэсэн маш тодорхой заалт хэрэгжиж байгаа.
Хуульч О.Эрдэнэ-Очир: Дахин нэр дэвшиж болно гэж тайлбарлаж байгаа нь Үндсэн хуулийн зөрчилд хүргэнэ
– Үндсэн хуулиараа Ерөнхийлөгчийг улиран сонгогдохын зөвшөөрөөгүй байхад “Дахин нэр дэвшиж болно” гэж тайлбарлаж байгаа нь Үндсэн хуулийн зөрчилд хүргэж байна. Хэрэв үүнийг хүлээж авбал үүнтэй холбоотой шийдвэр гаргаж байгаа төр, захиргааны байгууллагууд Үндсэн хуулийг зөрчсөн гэж үзэхээс өөр арга байхгүй.
Хуульч Д.Үүрцайх: Үндсэн хуулийн заалт аль нэг албан тушаалтан, хэн нэгэн иргэнд зориулж өөрчлөгдөж, утга агуулга нь гуйвах ёсгүй
– Энэ бол цагаан дээр хараар бичсэн маш тодорхой заалт. Өмнө нь Ерөнхийлөгчөөр сонгогдож байгаагүй хүн нэр дэвшинэ гэдэг шаардлагыг “зөвхөн нэг удаа” гэдгээр маш тодорхой тусгасан байгаа. Энэ бол улс оронд, хүн бүхэнд адил үйлчлэх нийтлэг зохицуулалт. Үндсэн хуулийн 30.2 дахь заалт аль нэг албан тушаалтан, хэн нэгэн иргэнд зориулж өөрчлөгдөж, утга агуулга нь гуйвах ёсгүй.
Хуульч Б.Мэргэн: Үндсэн хуулийг ёсчилох үеэр Ерөнхийлөгч Х.Баттулгад хориг тавих эрх нь байсан ч өөрөө хүлээн зөвшөөрсөн.
– Одоо нэгэнт хэрэгжээд эхэлсэн Үндсэн хуулийн энэ заалтаар маргаад хожимдсон. Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга асан З.Энхболд тухайн үед Үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлтийг, журмын хуультай нь 2025 онос хэрэгжүүлэхээс тусгасан байсныг нааш урагшлуулж 2020 оны тавдугаар сарын 01 болгох хүсэлт гаргасан. Өөрөөр хэлбэл одоогийн болон нэг удаа сонгогдсон Ерөнхийлөгч нарт дахин нэр дэвших боломжийг нь олгож ийм заалт оруулсан байсан. Гэтэл тухайн үед З.Энхболд даргын санал санаачлагаар энэ заалтыг бусад заалттай нь хамтад хэрэгжүүлэхээр нааш нь татаж 2020 он болгосон. Одоо ямар ч маргаан үүсгээд нэгэнт хүчин төгөлдөр хэрэгжиж байгаа хуулиар одоогийн Ерөнхийлөгч Х.Баттулгад дахин нэр дэвших эрх байхгүй.
Хуульч доктор А.Бямбажаргал: Одооогийн Ерөнхийлөгч Х.Баттулга ирэх сонгуульд нэр дэвших эрх нь хууль зүйн хувьд хязгаарлагдсан
– Яагаад гэвэл анх 2019 оны 6 дугаар сард УИХ-ын нэр бүхийн 62 гишүүний өргөн барьсан Үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлтийн төсөлд өмнө нь Ерөнхийлөгчөөр улиран сонгогдон ажиллаж байсан 2 хүн тухайлбал, Ц.Элбэгдорж Н.Багабанди нар дахин нэр дэвших эрхгүй байдлаар Ерөнхийлөгчтэй холбоотой заалтыг 2025 оны долдугаар сараас эхлэн дагаж мөрдөхөөр заасан байсан. Энэ тохиолдолд өмнө нь Ерөнхийлөгчийн бүрэн эрхийг нэгэн бүрэн эрх буюу 4 жил хэрэгжүүлсэн П.Очирбат, Н.Энхбаяр, одоогийн Ерөнхийлөгч Х.Баттулга нар нэг удаа дахин нэр дэвшиж улиран сонгогдох боломжтой байв. Гэтэл дагаж мөрдөх журмын хуулийн заалтыг Үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлтөд Ерөнхийлөгчийг төлөөлөн оролцож байсан З.Энхболдын гаргасан саналаар хассан. Ингэснээр цаашид өмнө нь Ерөнхийлөгчөөр ажиллаж байсан 5 хүн зөвхөн Ерөнхийлөгчийн бүрэн эрхийг хэрэгжүүлж байсантай холбоотойгоор бүгд нэр дэвших эрх нь хязгаарлагдсан. Нэг үгээр хэлбэл, одоогийн Ерөнхийлөгчийн улиран сонгогдож болох хууль зүйн боломжийг үгүй хийсэн хэрэг. / Өдрийн сонин 2021.02.23/
Хуульчид ийм байр суурьтай байгаа ч Үндсэн хуулийн Цэцийн гишүүд энэхүү маргааныг хэрхэн таслахыг таашгүй. Гэхдээ маргаан үүссэн цагаас хойш бүрэн эрх нь үргэлжилж байгаа Ерөнхийлөгч удаа дараа Цэцийн дарга, гишүүдтэй уулзсан. Энэ нь хараат бус байх ёстой Цэцийн гишүүдэд шахалт нөлөөлөл үзүүлсэн гэж хэвлэлүүд хардаж юм. Тиймээс “дээрээ хөх тэнгэрэээс өөр эзэнгүй” гэгддэг Цэцийн шийдвэр хэрхэн гарахаас Х.Баттулга гэдэг хүний “хувь заяа” шийдэгдэнэ.
Мөн хуульчдын хэлж буйгаар Үндсэн хуулийн зөрчил үүсч, дуусашгүй маргааны үүдийг нээх эсэх нь өнөөдөр Цэцийн гишүүдээс шалтгаална.
Тод мэдээ
Төрийн байгууллагуудын үйлчилгээ, мэдээллийг нэгтгэсэн цахим хуудас Gov.mn албан ёсоор ашиглалтад орлоо
Монгол Улсын төрийн бүх байгууллагуудын үйл ажиллагаа, мэдээ, мэдээлэл, төрийн үйлчилгээг нэг дороос авах боломжтой www.gov.mn цахим хуудсыг “И-Монгол академи” УТҮГ хөгжүүлж, 2023 оны 12-р сараас эхлэн олон нийтэд нээлттэй болж төрийн байгууллагууд мэдээллээ нэгтгэж эхэлсэн бол өнөөдөр /2025.02.10/ албан ёсоор хэрэглээнд нэвтэрч Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны сайд Ц.Баатархүү уг нэгдсэн цахим хуудасны үйл ажиллагааг олон нийтэд танилцууллаа.
2025 оны 1-р сарын 16-ны байдлаар Монгол Улсад 16 яам, 37 агентлаг, төрийн өмчит 1000 гаруй байгууллага үйл ажиллагаа явуулж байна. Үндэсний дата төвд бүртгэлтэй 1441 төрийн байгууллага gov.mn домэйн бүхий 4784 цахим хуудастай.
Эдгээр байгууллагууд цахим хуудсаа хөгжүүлж, шинэчлэх зорилгоор жил бүр төсөв батлуулдаг бөгөөд зөвхөн нэг жилийн хугацаанд дунджаар нэг байгууллага 15,650,000 төгрөгийг вэб сайтын зардалд үүнээс:
- Web firewall – 4.320.000
- SSL wildcard – 330.000
- Web support бүхий нэг удаагийн зардал 3,000,000 – 5,000,000
- Шинэчлэлт, хөгжүүлэлтэд – 7,000,000 төгрөг зарцуулдаг байна.
Тэгвэл төрийн байгууллагуудын үйлчилгээ, мэдээллийг нэгтгэсэн цахим хуудас Gov.mn нэгтгэснээр 1441 байгууллагын жил бүр гарах 28,820,000,000 төгрөгийг хэмнэнэ.
Төрийн байгууллагын нэгдсэн цахим хуудас GOV.MN нь бүх төрийн байгууллагыг нэгтгэснээр урсгал зардал, жил бүрийн төсвийг хэмнэх боломжийг бүрдүүлж байгаагаараа онцлогтой.
Одоогоор нийслэл, орон нутгийн 1000 гаруй төрийн байгууллага нэгдсэн стандарт, загвартайгаар мэдээллээ байршуулаад байна.
GOV.MN -ийн гол давуу талууд:
1. Нэг цонхны үйлчилгээ
- Иргэд болон бизнес эрхлэгчид төрийн бүх үйлчилгээ, хууль эрх зүйн мэдээлэл, татвар, боловсрол, эрүүл мэнд, цагаачлал гэх мэт олон төрлийн үйлчилгээг нэг платформоос авах боломжтой.
2. Хэрэглэгчдэд ээлтэй, ойлгомжтой бүтэц
- GOV.MN нь мэдээллийг товч, тодорхой, ойлгомжтой байдлаар хүргэдэг.
- Хайлт хийхэд хялбар бөгөөд хэрэглэгчид өөрсдийн хэрэгцээт мэдээллийг хурдан олох боломжтой.
3. Ил тод, нээлттэй засаглал
- Засгийн газрын бодлого, шийдвэр, санхүүжилт, төсөв, хууль тогтоомжуудын талаарх мэдээллийг нээлттэй байршуулж, иргэдийн хяналтад байлгадаг.
4. Цахим үйлчилгээний хүртээмж
- Төрийн үйлчилгээг онлайнаар авах боломжийг нэмэгдүүлж, цаасгүй, түргэн шуурхай, хялбар байдлаар зохион байгуулсан.
- Жишээ нь, татвар төлөлт, виз мэдүүлэг, жолооны үнэмлэх сунгалт, компанийн бүртгэл зэрэг олон үйлчилгээг GOV.MN-ээр дамжуулан авах боломжтой.
5. Төр, иргэний харилцааг сайжруулах
- Иргэдийн санал хүсэлтийг хүлээн авч, асуудлыг шийдвэрлэх тогтолцоог боловсронгуй болгосон.
- Онлайн санал асуулга, нээлттэй хэлэлцүүлэг зохион байгуулж, иргэдийн оролцоог хангадаг.
6. Өгөгдөлд суурилсан бодлого, шийдвэр гаргалт
- Иргэдийн ашиглалтын дата, санал хүсэлтийг үндэслэн төрийн үйлчилгээг сайжруулдаг.
- Бодлого, шийдвэрийг нотолгоонд суурилсан өгөгдлөөр боловсруулдаг.
7. Хүртээмжтэй, олон төрлийн төхөөрөмжид нийцсэн загвар
- Гар утас, таблет, компьютер зэрэг бүх төрлийн төхөөрөмжөөс ашиглахад хялбар, хүртээмжтэй байдлаар хөгжүүлсэн.
- Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд зориулсан хүртээмжтэй байдлыг хангаж хөгжүүлсэн.
Төрийн байгууллагуудын нэгдсэн цахим хуудасны үр ашигтай ажиллагааг хангахын тулд Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яам, “И-Монгол академи” УТҮГ-ын Сургалт, олон нийттэй харилцах газрын Сургалтын хэлтэстэй хамтран 16 яам, Засгийн газрын 35 агентлаг, 21 аймгийн нутгийн захиргааны байгууллагын албан хаагч (удирдах албан тушаалтнууд, мэдээллийн технологийн ажилтнууд)-д зориулсан сургалтуудыг үе шаттай зохион байгуулсаар байна.
Тод мэдээ
Согтуугаар тээврийн хэрэгсэл жолоодсон 73 зөрчил бүртгэгджээ
"Тавантолгой түлш" ХХК-иас мэдэгдэл гаргалаа. Тус мэдэгдэлд,
Тавантолгой түлш компани үйлдвэрлэлийн 5 шугамаар хоногт 2500-2800 тонн шахмал түлш үйлдвэрлэж байна. Нийслэлийн хэмжээнд 21 агуулахад 40 мянга гаруй тонн шахмал түлшний аюулгүйн нөөцтэй байна. Манай компани 25 кг-ийн шуудайтай шахмал түлшийг 3750 төгрөгөөр борлуулдаг.
“Гуравдугаар сарын 1-ээс шахмал түлшний үнэ нэмэгдэнэ” гэдэг мэдээлэл ташаа бөгөөд үнэ нэмэгдэхгүй, хомсдол үүсэхгүй гэдгийг албан ёсоор мэдэгдье" гэжээ.
Тод мэдээ
Хилийн боомтын менежментийг хувийн хэвшилд хариуцуулна
Боомтыг хөгжүүлэх нь эдийн засагт маш том үр өгөөжөө үзүүлнэ гэдгийг өнгөрсөн хугацаан дахь хийсэн ажлуудын үр дүн баталсан.
Боомтуудын хөгжлийг дараагийн шатанд хүргэхийн тулд менежментийг хувийн хэвшилд даатгах зохицуулалтыг Боомтын сэргэлтийн үндэсний хорооноос хэрэгжүүлэхээр бэлтгэл ажлыг хангаж байна.
Боомтын менежментийг хувийн хэвшилд даатгаснаар богино хугацаанд хөрөнгө оруулалтууд хийгдэж, хүчин чадал нь сайжирч хөгждөг шилдэг туршлагууд Гүрж, Турк зэрэг улсуудад бий. Монгол Улсын хувьд ч энэ бол цоо шинэ зүйл биш. Тодруулбал, Чингис хаан нисэх онгоцны буудлын менежментийг хувийн хэвшил хариуцаж маш амжилттай, ашигтай ажиллуулж байгаа.
Тиймээс Боомтын сэргэлтийн үндэсний хороо, Хилийн боомтын захиргаа хувийн хэвшилд зарим боомтуудын менежментийг өгөх хууль эрхзүй, дүрэм, талуудын хүлээх үүрэг зэргийг “Хөшигийн хөндийн нисэх онгоцны буудал ТӨХК”-ийн туршлага дээр суурилан гаргах уулзалтыг хийлээ.
Энэхүү уулзалтад тус компанийн Нисэх буудлын үйл ажиллагаа зохицуулалтын хэлтсийн дарга А.Баасандагва мэдээлэл өгсөн юм гэж Боомтын сэргэлтийн үндэсний хорооноос мэдээллээ.
-
Өнөөдөр2024/11/26
Бүгд Найрамдах Улс тунхаглаж, анхдугаар үндсэн хууль баталсны 100 жилийн ойд зор...
-
Тод мэдээ2019/06/13
Яармагийн хуучин гүүрийг 10 хоног хааж засварлана
-
Тод мэдээ2025/01/14
Согтуугаар тээврийн хэрэгсэл жолоодсон 78 зөрчил бүртгэгджээ
-
Тод мэдээ2021/06/17
Ардын хувьсгалын 100 жилийн ойн хүндэт медаль бий болгох тогтоолын төсөл дэмжигд...