Тод мэдээ
СЕХ: УИХ-д суудалтай нам, эвслээс тус бүр зөвхөн нэг нэр дэвшигчийн баримт бичгийг хүлээн авна
Монгол Улсын Үндсэн хуулийн гучин нэгдүгээр зүйлийн 2-т “Улсын Их Хуралд суудал бүхий нам дангаараа буюу хамтран Ерөнхийлөгчид тус бүр нэг хүний нэр дэвшүүлнэ.”, мөн Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн тухай хуулийн 5 дугаар зүйлийн 5.5-д “Монгол Улсын Их Хуралд суудал бүхий улс төрийн нам дангаараа, эсхүл хамтран Ерөнхийлөгчид нэг хүнийг нэр дэвшүүлэх эрхтэй” гэж хуульчилсан. Иймд Сонгуулийн ерөнхий хороо дээрх хууль тогтоомжид заасны дагуу Улсын Их Хуралд суудалтай нам, эвслээс тус бүр зөвхөн нэг нэр дэвшигчийн баримт бичгийг хүлээн авах учиртай.
Иймээс УИХ-д суудал бүхий намын хувьд Монгол Улсын Үндсэн хуулиар баталгаажсан иргэдийнхээ сонгох эрхэд хүндэтгэлтэй хандаж, “нэг хүнийг нэр дэвшүүлэх” хуулийн шаардлагад нийцүүлэн намд үүссэн асуудлаа шийдвэрлэхийг хүсээд Сонгуулийн ербнхий хороо АН-ын хоёр талаас ирүүлсэн баримт бичгийг хүлээн аваагүй байна.
Энэ талаар СЕХ-ны хуулийн хэлтсийн дарга Д.Бат-Эрдэнэ тайлбар өглөө.
-Өнөөдрийн байдлаар СЕХ-нд хэчнээн нам Ерөнхийлөгчид нэр дэвшигчдийн нэрсээ өгөөд байна вэ?
-Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн тухай хуульд заасны дагуу УИХ-д суудал бүхий нам эвсэл тус бүр нэг хүний нэр дэвшүүлээд хуульд заасан хугацаанд СЕХ-нд холбогдох баримт бичгээ өгөхөөр хуульчилсан байдаг. Хөл хориотой байгаа энэ хугацаанд тодорхой цагт ирэхийг урьдчилж мэдэгдсэн байгаа. Энэ дагуу МАН-аас болон Зөв хүн Электрот эвслээс нэр дэвшигчийн материалыг хүлээлгэж өгсөн.
Монгол Улсын Үндсэн хуульд УИХ-д суудал бүхий нам эвсэл зөвхөн нэг хүний нэр дэвшүүлнэ гэдгийг заасан байдаг. Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн тухай хуульд ч заасан байдаг. Сонгуулийн Ерөнхий хороо бол иргэний сонгох, сонгогдох эрхийг эдлүүлэх, эрхийг хангаж өгөх зохион байгуулалттай ажилладаг байгууллага. Ийм учраас сонгогдох эрх талаасаа УИХ-д суудал бүхий улс төрийн томоохон хүчин АН-ыг нэр дэвшүүлэх, сонгогдох эрхэд хүндэтгэлтэй хандаж байна. Нийтэд ил байгаа баримтаар мөрийн хөтөлбөрт дүгнэлт гаргах эрхтэй байдаг. Гэтэл СЕХ-нд 2 мөрийн хөтөлбөрөөр баримт ирж байна. Мөн 2 нэр дэвшигчийн материалыг бүрдүүлж өглөө. Тиймээс СЕХ-ноос хуулийн дагуу нэг материалыг бүрдүүлж өгөх ёстой гэсэн шаардлага тавьсан. Тиймээс хүлээж авсангүй.
Өнөөдрийн 24 цагийг өнгөртөл материал хүлээж авна. Харин энэ хугацаанд өгч чадахгүй бол эрх бүхий байгууллагын тодорхойлолт, лавлагаа, материалыг үндэслэж нэг материал хүлээж авна. Хуулиар хүлээсэн үүргээ л биелүүлнэ.
-Мөрийн хөтөлбөрт аудитын байгууллагаас дүгнэлт хийдэг. АН-аас өгсөн мөрийн хөтөлбөрт аудитаас ямар дүгнэлт хийсэн бэ?
-Баримт бичгийн агуулга руу орох хуулиар заасан хугацаатай. Өнөөдрийн хувьд баримт бичгийн бүрдүүлбэрийн хувьд бүрэн гүйцэд байна уу, үгүй юу гэдгийг нягтлан шалгаж хүлээж авах ёстой. Харин энэ бүхний дараа буюу 3 хоногийн хугацаанд ирсэн баримттай нягтлан шалгах ажиллагаа явуулаад хуульд заасанд нийцэж байна уу гэдэгтэй танилцаад хорооны хурлаар бүртгэх эсэх асуудлыг шийдвэрлэдэг. Үндэсний аудитын хорооноос СЕХ-нд 2 мөрийн хөтөлбөр ирүүлсэн. Түүнээс бус СЕХ намын дотоод асуудлыг мэдэхгүй. Тиймээс Улсын дээд шүүх, тамга тэмдэгийн эрх бүхий байгууллага Улсын бүртгэлийн газар, Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүх, давж заалдах шүүхүүдээс лавлагаа авсан байгаа. Тиймээс энэ баримтад үндэслэж шийдвэрлэнэ.
-24 цагийн хугацаанд АН дотооддоо асуудлаа шийдэж чадахгүй нэг нэр дэвшигч гаргаж чадахгүй тохиолдолд яах вэ?
-АН УИХ-д суудалтай, улсын дээд шүүхэд бүртгэлтэй нам учраас нэр дэвшигч бүртгүүлэх эрхтэй. Тиймээс Үндсэн хуульд заасны дагуу дотоод асуудлаа цэгцлээд нэг нэр дэвшигч бүртгүүлээч ээ гэж хүсэж байна.
Тод мэдээ
Төрийн албан хаагчийн ёс зүйн сургалтад 300 албан хаагч оролцож байна
Төрийн албан хаагчийг ёс зүйн зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх, соён гэгээрүүлэх, холбогдох хууль тогтоомжийг мөрдүүлэх үндэсний хөтөлбөр хэрэгжиж байна.
Энэ хүрээнд төрийн албан хаагчийн ёс зүй, авлига, ашиг сонирхлын зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх зорилгоор нийслэлийн нутгийн захиргааны байгууллагын удирдах албан тушаалтнуудад зориулсан сургалт өнөөдөр нийслэлийн нутгийн захиргааны цогцолбор байранд болж байна.
Сургалтад нийслэл, дүүргийн Засаг даргын Тамгын газар болон нийслэлийн харьяа байгууллагын удирдах албан тушаалын 300 албан хаагч оролцож байгаа бөгөөд НЗДТГ-ын дарга П.Хадбаатар нээж, үг хэллээ.
Ёс зүйн хорооны дарга, Төрийн албаны зөвлөлийн гишүүн Ц.Амартөгс “Төрийн албан хаагчийн ёс зүй”, АТГ-ын Урьдчилан сэргийлэх, соён гэгээрүүлэх хэлтсийн ахлах ажилтан, ахлах комиссар Б.Тэрбиш “Авлига, ашиг сонирхлын зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх”, Удирдлагын академийн Эрх зүйн тэнхимийн эрхлэгч, доктор А.Алтанзул “Ёс зүйн зөрчил, эрх зүйн үндэслэл, хариуцлага” сэдвээр илтгэл хэлэлцүүлж байна.
Ёс зүйн хорооны дарга, Төрийн албаны зөвлөлийн гишүүн Ц.Амартөгс “Төрийн албан хаагчийн ёс зүйн тухай хууль 2023 онд батлагдсан. Тус хуулиар төрийн албан хаагчийн ёс зүйн хэм хэмжээ, нийтлэг үүрэг, хариуцлагыг тогтоож өгсөн. Тухайлбал, төрийн албан хаагч иргэдийн асуудлыг анхааралтай сонсож, хууль тогтоомжоор олгосон үйл ажиллагааны хүрээнд хариу өгдөг байх ёстой. Тиймээс төрийн албан хаагч мэргэжил болон харилцаа хандлагын хувьд ямар үүрэг хүлээж байна вэ гэдгийг сургалтаар хэлэлцэн таниулж байна. Мөн албан хаагч алдаа гаргах нөхцөл байдал хэрхэн үүсэж байна вэ гэдгийг тодорхойлж, алдаа, зөрчил гаргахгүй байлгахад сургалт чиглэлээ. Өнөөдрийн сургалтад оролцож байгаа нийслэл болон нийслэлийн харьяа байгууллагын удирдах албан тушаалтнууд эдгээр хэм хэмжээ, үүрэг, зарчмыг манлайлан мөрдүүлэхэд анхаарч байна” гэлээ.
Төрийн албан хаагчийн ёс зүйн тухай хуульд “Төрийн албан хаагч хүнлэг, энэрэнгүй байх, үнэнч, шударга байх, хариуцлагатай байх, манлайлах, хамтач байх ёс зүйн зарчмыг баримтална” хэмээн заажээ. Төрийн албан хаагчийн ёс зүй, байгууллагын соёлыг өдөр тутмын энгийн үйлдлээс эхэлж сайжруулдаг. Албан хаагч хувийн харилцаа, хандлага болон иргэдийн хүсэлтийг шийдэхэд сэтгэл гаргаж ажилладаг байх тал дээр анхаарах хэрэгтэйг сургалтын үеэр онцоллоо.
Төрийн албан хаагч ард түмэндээ чин сэтгэлээсээ үйлчилж, төрийн албаны нэр хүндийг эрхэмлэх, зан харилцаа, үг, үйлдлээрээ хүний эрх, эрх чөлөө, нэр төр, алдар хүнд, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хүндэтгэх, албан үүргээ гүйцэтгэхдээ бусдад аливаа хэлбэрээр дарамт үзүүлэхгүй байх, ялгаварлан гадуурхахгүй байх зэрэг ёс зүйн нийтлэг хэм хэмжээг сахин мөрдөх үүрэгтэй. Эдгээр үүрэг, хэм хэмжээг өдөр тутмын үйл ажиллагаа, төрийн албан хаагчийн ёс зүйн хүрээнд байнгын мөрдөж занших ёстойг сургалтаар танилцуулж байна.
Тод мэдээ
Их, дээд сургуулиудын академик эрх чөлөөг хангаж, өмчийн хэлбэр харгалзалгүйгээр дэмжин ажиллана
Өнгөрсөн наймдугаар сард Боловсролын сайд П.Наранбаяр Монголын хувийн их дээд сургуулиудын холбооны төлөөлөлтэй уулзах үеэр ярилцсаны дагуу нэгдсэн байдлаар бүх хувийн их, дээд сургуулийн удирдлагуудтай уулзлаа.
Хувийн их, дээд сургуулийн удирдлагууд тулгамдаж буй асуудлуудаа хэлэлцэн нэгтгэж, төрийн дээд боловсролын салбар дахь оролцоо дэмжлэг болон эрх зүйн орчин, элсэлтийн босго, дээд боловсролын байгууллагуудын эрэмбэ, багшийн хөгжил болон нийгмийн баталгаа гэсэн чиглэлүүдээр санал хүсэлтээ илэрхийлэв. Тухайлбал, их, дээд сургуулийн онцлогийг харгалзаж үнэлэх замаар эрэмбэ тогтоох, төрийн зүгээс өмчийн хэлбэрийг ялгахгүйгээр адил тэгш бодлого хэрэгжүүлэх, салбарт хэрэгжиж буй хуулиудад өөрчлөлт оруулах шаардлагатай гэлээ.
Боловсролын сайд П.Наранбаяр их, дээд сургуулиудын академик эрх чөлөөг хангаж, өмчийн хэлбэр харгалзалгүйгээр дэмжин ажиллахаа онцолж, дээд боловсролын байгууллагуудын онцлог, чиглэлийг харгалзан ангилах байдлаар хөндлөнгийн байгууллагаар эрэмбэ тогтоолгох, элсэлтийн босгыг үе шаттайгаар өсгөн элсэгчдийг чанаржуулах бодлого баримтална хэмээв. Мөн бүх санал хүсэлтэд хариу өгч, нэгтгэж эрэмбэлэн үе шаттайгаар шийдвэрлэхээ хэллээ гэж Боловсролын яамнаас мэдээллээ.
Тод мэдээ
Эдийн засагч, эрдэмтдээс бүрдсэн баг Нийгмийн даатгалын санд хяналт тавина
Нийгмийн даатгалын үндэсний зөвлөлийн дэргэд Олон нийтийн хяналтын зөвлөл болон Орон тооны бус мэргэжлийн хороог байгуулж, Гэр бүл, хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд Л.Энх-Амгалан гишүүдийг хүлээн авч уулзлаа.
Сонгон шалгаруулалтыг нээлттэй зарлаж, Олон нийтийн хяналтын зөвлөлд төрийн болон төрийн бус байгууллагын төлөөллөөс гадна хөрөнгө оруулалт, даатгуулагчийг төлөөлсөн долоон гишүүн сонгогдсон.
Мөн Орон тооны бус мэргэжлийн хороонд эрсдэл,тооцоолол, хөрөнгө оруулалт, аудит хариуцсан есөн гишүүн сонгогдсон юм.
Нийгмийн даатгалын үндэсний зөвлөлд Нийгмийн даатгалын сангийн чөлөөт үлдэгдэл мөнгөн хөрөнгийг өсгөж арвижуулах үүргийг хүлээдэг.
Үүнд мэргэжлийн хорооны гишүүд судалгаа, баримтуудыг гаргаж мэргэжлийн зөвлөгөө, мэдээллээр хангаж ажиллана.
Хяналтын зөвлөлийн гишүүд Нийгмийн даатгалын үндэсний зөвлөлийн гаргасан шийдвэр, хэрэгжилтэд хяналт тавина.
Нийгмийн даатгалын чөлөөт үлдэгдэл болох мөнгөн хөрөнгийг дөрвөн зүйлд зарцуулахаар хуульд заасан байдаг.
Засгийн газраас гаргасан бонд болон Монголбанкны үнэт цаас худалдаж авч болно. Мөн Төрийн сангийн нэгдсэн сан болон арилжааны банканд хадгалж болох зохицуулалтыг хийсэн.
Цаашид Нийгмийн даатгалын үндэсний зөвлөлийн дэргэдэх Олон нийтийн хяналтын зөвлөл, орон тооны бус мэргэжлийн хороод нь сангийн хөрөнгийг эрсдэлээс хамгаалах чиг үүрэгтэй ажиллана гэж Гэр бүл, хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яамнаас мэдээллээ.
