Тод индэр
УИХ дахь эмэгтэй гишүүдийн бүлгээс Үндэсний их баяр наадмыг хойшлуулах санал гаргалаа
Монгол УИХ-ын эмэгтэй гишүүд энэ сарын эхний өдөр хэвлэлийн бага хурал зохион байгуулж, Тулгар төрийн 2230, Их Монгол Улс байгуулагдсаны 815, Ардын хувьсгалын 100 жилийн ойн Үндэсний их баяр наадмыг хойшлуулах саналыг Засгийн газар болон Улсын онцгой комисст хүргүүлснээ мэдэгдлээ.
Дэлхий нийтийг хамарсан КОВИД-19 цар тахлаар 180 гаруй сая хүн халдварлаж, 3.9 сая хүн амь насаа алдаад байгаа тоон мэдээллийг УИХ-ын гишүүн Д.Сарангэрэл хэвлэлийн хурлын эхэнд мэдээлэв. Өнөөдрийн байдлаар манай улсын 117.963 хүн коронавирусний халдвар авч 79.602 хүн эмчлэгдсэн бол нас барсан хүний тоо 578 хүрсэн байна. Цар тахлын нөхцөл байдал хүнд байгаа энэ үед УИХ-ын эмэгтэй гишүүд Тулгар төрийн 2230, Их Монгол Улс байгуулагдсаны 815, Ардын хувьсгалын 100 жилийн ойн Үндэсний их баяр наадмыг цахимаар тэмдэглэх шийдвэрээ хойшлуулах саналыг Засгийн газар, Улсын онцгой комисст хүргүүлснээ мэдэгдэв. Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ УИХ-ын эмэгтэй гишүүдийн энэхүү саналыг хүлээн авч, судалж, шийдвэрлэх хариу өгсөн байна.
Түүнчлэн коронавирусний халдварын эсрэг сан байгуулах санаачилга гаргаснаа зарлаж, УИХ-ын гишүүн Х.Булгантуяа мэдээлэл өгөв. Монгол Улс КОВИД-19 цар тахлын эсрэг бүхий л боломжоо дайчлан тэмцэж байгааг тэрбээр тэмдэглээд “Харамсалтай нь коронавирусний халдварын улмаас олон хүн амь насаа алдлаа. Ар гэрийнхэнд нь гүн эмгэнэл илэрхийлье” гэв. Ардын хувьсгалын 100 жилийн ойн баяр наадам нь Монгол Улсын хувьд түүхэн ой, чухал арга хэмжээ хэдий ч цар тахлын нөхцөл байдлаас үүдэн иргэд тодорхой асуудлуудыг хөндөж байгааг Х.Булгантуяа гишүүн дурдав.
Нэн тэргүүнд вакцинд хамрагдаагүй унаач хүүхдүүдийн халдварт өртөх эрсдлийг хөндөж, цаашлаад иргэд, аж ахуйн нэгжүүд бизнесээ ч явуулж чадахгүй байхад Үндэсний их баяр наадмыг хийх нь зөв эсэх асуудлыг тавьж байгаа гэв. Тиймээс УИХ-ын эмэгтэй гишүүдийн зүгээс хүүхдүүдийн амь насыг эрсдэлд учруулахгүй байх, улмаар иргэдийн эрүүл мэндийг хамгаалах, цар тахлын шинэ нөхцөлд бэлтгэлтэй байх шаардлагын үүднээс Тулгар төрийн 2230, Их Монгол Улс байгуулагдсаны 815, Ардын хувьсгалын 100 жилийн ойн Үндэсний их баяр наадмыг хойшлуулахаар холбогдох байгууллагуудад хүргүүлсэн саналыг нааштай шийднэ гэдэгт найдаж байгаагаа хэллээ.
Ардын хувьсгалын 100 жилийн ойн Үндэсний их баяр наадам нь монголчуудын хувьд түүхэн тэмдэглэлт арга хэмжээ хэдий ч дараах гурван зарчмын хүрээнд хойшлуулах нь зүйтэй гэж үзсэн талаар УИХ-ын гишүүн С.Одонтуяа мэдээлэл өгөв. Тодруулбал, иргэд дэглэмээ бариад, аж ахуйн нэгжүүд хууль журмаа биелүүлж байхад төр засаг хүн амыг олноор нь цуглуулах эрсдэлтэй үйл ажиллагааг зохион байгуулахгүй байх нь зүйтэй хэмээн санал нэгдсэн байна. Улсын Их Хурлаас баталсан Хүүхэд хамгааллын хууль дахь “хүүхдийг эрсдэлтэй нөхцөлд оруулахгүй байх, амь нас нь аюулд өртөх тэмцээн уралдаанд оруулахгүй байх, даатгалгүй уралдуулж болохгүй” гэсэн заалтууд зөрчигдөх нөхцөл үүсэх эрсдлийг төр засгийн бүх түвшинд анхаарч үзэх ёстой гэв. Үргэлжлүүлэн тэрбээр “Санхүү, эдийн засаг, хүний нөөц зэрэг бүхий л бололцоогоо КОВИД-19 цар тахлын эсрэг тэмцэх, даван туулахад зарцуулах шаардлагатай үе ирсэн учраас хамтдаа хүчин чармайлтаа нэгтгээд наадмыг хойшлуулах хэрэгтэй. Цар тахлын халдвар дарагдсан үед наадмаа сайхан хийж болно гэсэн байр суурьтай байна” гэлээ.
Коронавирусний халдварын улмаас эцэг, эх нь амь насаа алдаж өнчирсөн хүүхдүүдийг насанд хүртэл нь халамжлах тусгай сан байгуулах санаачилга гарган ажиллаж байгаа талаар УИХ-ын гишүүн Б.Баярсайхан мэдээллээ. 2021 онд хүүхдэд зориулсан бүтээн байгуулалтыг дэмжих, олон улс, тив дэлхийн соёл, урлаг, спортын уралдаан тэмцээнд оролцохоор бэлтгэл хангаж байгаа болон болзол хангасан хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдүүдийг дэмжих, мөн амжилт гаргасан хүүхдийг урамшуулах зорилгоор Хүүхдийн төлөө санг байгуулсан. Өнөөдрийн нөхцөл байдалтай уялдуулан тус сангийн үйл ажиллагаа, зориулалтыг өөрчлөх, коронавирусийн халдварын улмаас өнчирсөн хүүхдүүдэд насанд хүртэл нь дэмжлэг үзүүлэх, эм, эмнэлгийн үйлчилгээ авч чадахгүй байгаа зорилтот бүлэгт халамж үзүүлэхэд чиглэсэн үйл ажиллагаатай болгох хууль эрх зүйн орчныг бүрдүүлэхээр ажиллаж байгаа гэв. Энэ зорилгоор УИХ-ын эмэгтэй гишүүд сарын цалингаа энэ төрлийн үйл ажиллагаанд хандивлаж байгаа бөгөөд иргэд, аж ахуйн нэгжүүдээ хүмүүнлэгийн энэхүү үйлсэд нэгдэх уриалгыг гаргалаа.
УИХ-ын эмэгтэй гишүүдийн саналыг Улсын онцгой комисс өнөөдрийн хуралдаанаараа хэлэлцэж байгаа бол Засгийн газар ээлжит бус хуралдаанаараа шийднэ хэмээн найдаж буйгаа М.Оюунчимэг гишүүн хэлсэн. Мөн коронавирусний халдварын улмаас амь насаа алдагсдад эмгэнэл илэрхийлж, зул өргөх арга хэмжээ зохион байгуулна гэлээ. Мөн цар тахлын эсрэг тэмцэх чиглэлээр Улсын Их Хурлаас гаргаж буй шийдвэрүүдийн талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл өгсөн.
Коронавирусний халдвар нь бүх улс орнуудад тулгамдаад буй шинэ хүндрэл тул улс орнууд дотооддоо эв нэгдэлтэй, гадаад хамтын ажиллагааны дэмжлэгээр даван туулна гэдгийг тэмдэглэн, эл уриалгыг нийтээрээ дэмжинэ гэдэгт итгэлтэй байгаагаа илэрхийлсэн. Хэвлэлийн бага хурлын төгсгөлд УИХ-ын эмэгтэй гишүүд сэтгүүлчдийн асуултад дэлгэрэнгүй хариулт, мэдээлэл өгсөн юм.
Тод индэр
Хуулинд төмөр замын асуудал хариуцсан агентлагтай байна гэж заасан ч одоо хүртэл хэрэгжээгүй...
Төмөр замын салбар урьд өмнөхөөсөө хамаагүй өргөжиж, улс орны стратегийн чухал салбар болон хөгжиж байна. Өмнө нь Улаанбаатар Төмөр Зам гэсэн Монгол, Оросын хувь нийлүүлсэн ганц л төмөр замтай байсан бол одоо Монголын Төмөр Зам, Зүүнбаян төмөр зам, Таван толгой төмөр зам зэрэг төрийн өмчийн оролцоотой аж ахуйн нэгжүүдээс гадна хувийн хэвшлийн Болд төмөр ерөө гол, Монгол алт МАК, Энержи ресурс”, ТрансКон зэрэг хувийн хэвшлийн олон төмөр замуудтай болсон.
Энэ төмөр замуудын хоорондын уялдааг хангах, үнэ ханш, тээвэрлэлтийн нэгдсэн тариф, хуваарийг зохицуулах, хянах, бие биедээ хаалт тавьж, дарамт шахалт учруулдаггүй байх гэсэн маш олон зохицуулалтуудыг төмөр замын асуудал эрхэлсэн агентлаг хийх ёстой.
Тод индэр
Г.Довчиндорж: Баавгайн төрлийн амьтдын эмэгчинүүд хоёр жилд нэг удаа үржилд ордог
-Мазаалай баавгайн хамгааллын ажил хэр хийгдэж байна. Одоо тоо толгой хэд орчим байгаа вэ?
-Мазаалай баавгай монгол орны нэн ховор амьтан. Анх шинжлэх ухаанд нээгдэж, манай оронд мазаалай гэдэг амьтан байгаа гэдгийг мэдсэнээс хойш албан ёсоор нэг л удаа тооллого зохион байгуулсан. Энэ тооллогын 2004 онд хийж, 20-22 мазаалай байна гэсэн тоо гарч байв. Бусад тоон мэдээлэл нь тооллогын үр дүн гэхээс илүү судлаачдын урт хугацааны ажиглалт, дэвшилтэд технологи ашигласан судалгааны үр дүнгүүд юм. Судлаачдын тоо харилцан адилгүй байдаг нь тэдний хэрэглэж байгаа арга зүйтэй холбоотой. Зарим нь ул мөрөөр, биеэр үзэгдсэн байдлыг үндэслэж гаргасан тоо байхад, зарим нь автомат камерын судалгаанд үндэслэж гарсан байх жишээтэй. Хамгийн сүүлд Монгол улсын Засгийн газар, БНХАУ-ын Засгийн газартай хамтарч мазаалай хамгаалах чиглэлээр ажилласан судалгааны багийн 2022 онд гарсан тоогоор 52-55 мазаалай баавгай байна гэж бүртгэгдсэн. Энэ тоог мазаалайн үсний дээжийг урхи ашиглан цуглуулж, генетикийн мэдээлэл ялгаж гаргасан байдаг. Ийм мэдээллээр хэчнээн баавгай байгааг мэдээд зогсохгүй тэдгээрийн нас, хүйс, удам төрлийн холбоог тодорхойлох боломжтой. Байгаль хамгааллын хувьд мазаалай баавгайн тоо толгой хэд байгаа нь номер нэг чухал асуудал биш. Харин тухайн популяци хэр эрүүл бүтэцтэй байгаа нь өөрөөр хэлбэл эр, эм бодгалийн болоод эх төлийн тооны харьцаа хэр зөв байгаа эсэх нь илүүтэй сонирхол татдаг.
-Манай улс мазаалай баавгай хамгаалах тал дээр ямар ямар чухал ажлууд хийж байсан бэ?
Мазаалай баавгай болон хавтгай тэмээний амьдрах орчныг хамгаалах зорилгоор Говийн Их Дархан Цаазат Газрыг А, Б хэсэгтэйгээр 1975 онд байгуулсан. Ирэх жил 50 жилийн түүхэн ой тохионо. Тус дархан газар нь хамгаалж буй нутаг дэвсгэрийн хэмжээгээр дэлхийд эхний 15 -д багтдаг. Энэ бол миний бодлоор мазаалай хамгаалах талаар монголын төрөөс авч хэрэгжүүлсэн хамгийн далайцтай ажлын нэг байх. Дараа нь 1987 оноос мазаалай баавгайд нэмэлт тэжээл тавьж өгөх ажлыг хийж эхэлсэн. Ингэснээр ган гачигтай жилүүдэд баавгайг өлбөрч үхэхээс сэргийлэхэд чухал ажил болж чадсан. Мөн мазаалай амьдарч байгаа бүс нутагт ус цэгийн тоог нэмэгдүүлэх, шинээр гаргах, хөв байгуулах гэх мэт биотехникийн шинжтэй ажлууд олноор хийгдэж байгаа. Сүүлийн жилүүдэд автомат камерын судалгааг түлхүү хэрэглэж байгаа.
-Ховор амьтдыг өсгөж үржүүлэх, хамгаалах ажлыг хэрхэн хийж байж, тоо толгойг нь нэмэгдүүлэх вэ. Судалгааны ажил хийгдэж байгаа юу?
-Мазаалай дэлхий дээр байгаа бусад баавгайн зүйлүүдтэй харьцуулахад говь цөлд амьдардгаар онцлогтой. Мөн тоо толгойн нэн цөөн. Манай орны хувьд мазаалай баавгайг 2023 онд “Монгол орны бахархалт амьтан” болгож зарласан. Манай улсын хууль эрх зүй болон нэгдэн орсон олон улсын гэрээ конвенцоор эрх зүйн хувьд нэлээд сайн хамгаалагдсан.
Судалгааны тухайд сансрын болон радио дохиолол бүхий хүзүүвч зүүх ажил хийгдэж байгаа. Одоогоор 30 орчим мазаалайд хүзүүвч зүүж мэдээлэл цуглаад байна. Сүүлийн 2 жилд хоёр мазаалай баавгайд шинээр хүзүүвч зүүсэн. Мөн автомат камер, генетикийн судалгаанууд хийгдэж байгаа.
-Тоон толгойн яагаад өсөхгүй байна вэ?
-Байгаль дээр үржил явагдсаар байгааг автомат камер болон шууд ажиглалтаар бүртгэж байгаа бамбаруушнууд харуулж байна. Жил бүр шахуу нялх бамбарууш автомат камерт бүртгэгддэг.
Өөрөөр хэлбэл төл бол авч байгаа. Гэвч тухайн бамбаруушнуудаас хэчнээн нь 2-3 нас, цаашлаад бие гүйцэж байгаа эсэх нь тодорхойгүй. Баавгай төрлийн амьтад бага насандаа их хорогддог судалгаа бий. Үнэндээ бол мазаалай баавгайн тоо толгой бидний хүссэн шиг өсөөгүй байна.
Цаашид бид энэ ховор амьтны тоо толгойг өсгөе гэвэл хамгаалалын шинэ менежмент авч хэрэгжүүлэх хэрэгтэй болов уу гэж судлаачдын хувьд үздэг.Сүүлийн жилүүдэд хийгдсэн генетикийн судалгааны үр дүнгээс харахад мазаалай баавгай цөөн тооны бодгалиудад цус ойртолт маш өндөр гарсан байдаг. Цус ойртолт их байгаа нь нялх төлийн мэнд үлдэлтэд сөргөөр нөлөөлж магад учир түүний цусыг сэлгэх хэрэгтэй болов уу. түүний хамгийн ойрын цусан төрөл нь Гималайн хүрэн баавгай гэсэн судалгааны үр дүн ч бий. Энэ ажлыг лабораторийн нөхцөлд эсвэл тусгай бэлтгэсэн зориулалтын орон зай үүсгэж туршиж үзэх боломжтой. Онолын болон процессын хувьд бүрэн боломжтой гэж бодож байна.
БААВГАЙН ТӨРЛИЙН АМЬТДЫН ЭМЭГЧИНҮҮД ХОЁР ЖИЛД НЭГ УДАА ҮРЖИЛД ОРДОГ
-Таны ярианд баавгай бага насандаа хорогдох тохиолдол байдаг гэлээ. Шалтгааныг судалж байгаа юу?
-Ер нь энэ амьтны талаар маш олон зүйлийг бид одоог хүртэл таньж мэдээгүй байна. Судлахад ч тийм хялбар амьтан биш. тун цөөхүүлээ, алс зэлүүд газар амьдардаг. Судлаачдын ажиглалт, судалгааны үр дүн болон бусад баавгайн зүйлүүд дээр хийсэн үр дүнгээс харахад нялх төрлийн хорогдол өндөр байдаг гэдгийг түрүүн дурдсан. Үүнд зан төрхийн нөлөө ч байгаа байх.
Баавгайн төрлийн амьтдын эмэгчинүүд хоёр жилд нэг удаа үржилд ордог. Бамбаруушаа хоёр жил дагуулж өсгөдөг. Мал шиг жил бүр төллөдөггүй гэсэн үг. Үржилд орох нас бас хожуу. Гэтэл эр баавгайн хувьд жил бүр ороо ордог. Энэ үед эр баавгай нялх бамбарууштай эмэгчинтэй таарвал түүний үр төлийг устгадаг. Хэрэв нялх бамбаруушийг үгүй хийвэл эмэгчин баавгай тухайн жил дахин үржих боломжтой болно.
Эр баавгайны хувьд өөрийнхөө үр төлийг үлдээх нь хамгийн чухал. Арсланд ийм зан төрх байдгийг хүмүүс их сайн мэддэг дээ.Нөгөө талаараа Алтайн өвөр говийн байгалийн нөхцөл эрс тэс. Бага залуу амьтан дасан зохицож амьдрахад хүнд. Мазаалай баавгайн бамбарууш хоёр нас хүрээд эхээсээ салж, бие даан амьдарч эхэлдэг. Энэ үед аль ч төрлийн амьтанд хорогдол их гардаг. Учир нь эхийн хамгаалалт, нөмөр байхгүй болно гэсэн үг. Бие дааж хоол ундаа идэх чадвар дадлаас болдог байж болно.
-Манай оронд мазаалай баавгайг нутагшуулах ажил хийгдэж байсан уу?
-Одоогийн байдлаар тийм ажил хийгдээгүй. Харин мазаалай баавгайн үржүүлэх ажлыг хийх гэж оролдож байсан түүх бий. 2000 оны эхээр монголд анх мазаалай баавгай үржүүлэх төвийг ГИДЦГ-ын А хэсгийн орчны бүсэд байгуулж байсан. Байшин сав, хашаа хороо нь одоо хүртэл байгаа. Гэвч үржүүлгийн төвөө байгуулсан боловч баавгайгаа барьж авчраагүй.
-Яагаад?
Тухайн үед бидний зөвлөгөө авч байсан олон улсын судлаачид “мазаалай баавгайн талаар хангалттай мэдлэг мэдээлэл цуглаагүй гэж үзсэн. Иймд шууд байгалиас зэрлэг амьтныг авч ирээд үржүүлгийн төвд тэжээх нь өөрөө эрсдэл ихтэй гэж үзээд болгоомжилж энэ ажил зогссон.
-Одоо хийх боломжтой юу?
-Тухайн үед барьсан байшин барилга, хашаа саравчны тухайд бол 20 гаруй жил болсон учраас хуучирсан. Тэгээд ч өнөө үеийн амьтан үржүүлэх, өсгөх орчны стандарт шаардлагад нийцэхгүй болсон.
-Мазаалай баавгай ихэвчлэн хаагуур нутаглаж байна вэ?
-Мазаалай баавгайн тархац Монгол орны баруун өмнөд хэсэгт Говь-Алтай, Баянхонгор аймгийн хил залгаа таван сумын нутгийг дамнан оршдог. Үүнд: Говь-алтай аймгийн Алтай, Цогт, Эрдэнэ, Баянхонгор аймгийн Баян-Өндөр, Шинэжинст сумд хамрагдана. Сүүлийн үеийн хүзүүвч зүүсэн мазаалай баавгайн мэдээллээс харахад тархац нь зүүн тал руу буюу Өмнөговь аймгийн баруун хэсэгт нэлээд гүн явсан үр дүн харагдаж байгаа.
Баавгай хоёр нас хүрээд өөрөө бие дааж амьдарч эхлэхдээ өөрийн эзэмшил нутгаа тэлэх оролдлого хийдэг бололтой. Хэдэн жилийн өмнө Говь -Алтай аймгийн Дэлгэр сумын нутагт мазаалай баавгай тохиолдож байв. Энэ нь үндсэн байршлаас 150-200 км-ын алсад явж байсан гэсэн үг. Мөн хүзүүвч зүүсэн баавгай улсын хил давж байсан тохиолдол ч гарч байсан.
МАЗААЛАЙ БААВГАЙ БАЖУУНА БУЮУ НАМХАН ГИШҮҮН ГЭДЭГ УРГАМЛЫН ҮНДСЭЭР ИХ ХООЛЛОДОГ
-Мазаалай баавгай голчлон юугаар хооллодог вэ?
-Баавгай төрлийн амьтад ангилал зүйд хувьд махчид. Гэхдээ идэш тэжээлийн хувьд холимог идэштэн. Мазаалай баавгай бажууна буюу намхан гишүүн гэдэг ургамлын үндсээр их хооллодог. Энэ ургамал түүний идэш тэжээлийн 60 орчим хувийг эзэлдэг. Дараагийн чухал хоол нь хармаг юм. Говийнхон их сайн мэднэ. Энэ ургамлын жимсээр түлхүү хооллодог. Мөн хөмүүл, зээргэнэ, хялгана, сухай зэрэг ургамлаар хооллодог. Тэр болгон амьтан барьж иддэггүй. Баавгайд баригдах амьтан ч ховор. Цөөхөн тохиолдолд жижиг мэрэгчид, шувуу, өндөг, гүрвэл, могой, царцаа бусад шавьж зэргээр хооллодог гэсэн судалгаа бий. Мөн хааяахан ховор тохиолдох сэг зэмээр хооллосон байдаг.
–Сүүлийн үед мазаалай хамгаалах тал дээр ямар ажлууд хийгдсэн бэ?
-Монгол улсын Засгийн газраас 2023 онд мазаалай баавгай “Үндэсний бахархалт амьтан” –аар зарлаж 2024 оныг “Мазаалай хамгаалах жил” болгосон. Энэ хүрээнд МУ-ын Ерөнхийлөгчийн тамгын газрын дэргэд ажлын хэсэг байгуулан олон ажил хийхээр төлөвлөн ажиллаж байна.
Тухайлбал,
- Мазаалай баавгайн тухай богино хэмжээний шторкуудыг бэлтгэн телевизүүдээр цацаж эхлээд байна.
- Мазаалай баавгайн нутгаар аялсан нь хүүхдэд зориулсан комикс ном гаргалаа
- Мазаалай баавгайн тухай баримтат кино хийгдэж байна
- Мөн судалгааны ажлыг дэмжих зорилгоор нэмж автомат камер худалдан авах ажлыг зохион байгуулж байна.
- Хамгийн ойрын ажил гэвэл 12.09 өдөр болох “Мазаалай баавгайн судалгаа хамгаалал” олон улсын эрдэм шинжилгээний хурал болж байгаа
- Хуралд мазаалай баавгайн тухай 10 орчим илтгэлийг үндэсний судлаачид болон АНУ, БНХАУ-ын судлаачид хэлэлцүүлнэ.
хурлын үйл ажиллагаа онлайнаар шууд олон нийтэд хүрэх тул эндээс иргэд мазаалай баавгайн тухай шинэ соргог мэдээлэл авах бүрэн боломжтой.
-Хурлаас ямар үр дүн гарахыг хүлээж байна вэ?
Бид үндэсний бахархалт амьтан мазаалай баавгайн талаарх мэдлэгээ хуваалцах сайхан завшаан болно. Нөгөө талаар цаашид төрөөс авч хэрэгжүүлэх хамгааллын төлөвлөгөөг гаргахад хуралд оролцож буй эрдэмтэн судлаачид, иргэний нийгэмийн төлөөлөл, олон нийтийн саналыг авах сайхан боломж бүрдэнэ гэж найдаж байна.
Танд баярлалаа. Та бүхний ажилд амжилт хүсье.
Тод индэр
УИХ-ын гишүүн Д.Үүрийнтуяа: Төрийн өмчит компани үр ашиггүй ажиллаж байгаа бол асуудлыг удирдлагын багтай нь ярих учиртай
-
Тод мэдээ2023/03/27
Зөвшөөрөлгүй байршуулсан ТҮЦ-үүдийг нүүлгэн шилжүүлэх шаардлагатай
-
Өнөөдөр2023/03/07
Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулбал өлзийтэй сайн
-
Тод мэдээ2022/09/15
Түр хамгаалах байр, Нэг цэгийн үйлчилгээний төвийн Сэтгэл зүйчдийг чадавхжуулах ...
-
Тод зураг2020/04/16
Өнөөдөр нутгийн зүүн хагаст сэрүүхэн байна