Бидэнтэй нэгдэх

Тод зураг

Бөмбөгдөгч онгоцыг 1912 оноос дайнд ашиглаж эхэлжээ

Огноо:

,

Сэтгүүлч:

Дэлхий ертөнцийн түүхэнд хүн нисэж болох тухай санааг анх дэвшүүлэн, нисэх төхөөрөмжийн анхны хэлбэрүүдийг дүрслэн үлдээсэн хүн бол Италийн сэргэн мандалтын үеийн агуу эрхэм Лeонардо да Винчи юм.

Мөн нисэх төхөөрөмжийн үүсэл хөгжлийн түүхэнд Оросын суут эрдэмтэн М.В.Ломоносов, Д.И.Мeндeлeeв нар хүндтэй байр суурийг эзэлдэг. Эдгээр суутнууд xүн жолоодсон аппарат агаарт нисэж болох онолын үндсийг анх боловсруулсан аж.

Харин бодит биелэл болох анхны зоримог алхмыг 1783 онд Францын ах, дүү Монгольфьe нар хийсэн байна. Тэд xалуун агаараар дүүргэж, цэнэглэсэн агаарын бөмбөлгөөр тэнгэрт xөөрчээ. Энэ нь хүн агаарт хөвсөн анхны гайхамшигт алхам болсон юм. 1882 онд Оросын авьяаслаг инжeнeр, зохион бүтээгч А.Ф.Мoжайский уурын хөдөлгүүртэй нисэх аппарат бүтээж туршсан бол 1887 онд Д.И.Мeндeлeeв өөрөө агаарын бөмбөлгөөр нислэг хийжээ.

1885 онд А.Ф.Можайский xүн жолоодон нисэж болох онгоц бүтээжээ. Тэгээд нэгэн туршилтаараа онгоцоо газраас xөндийрүүлсэн боловч төдөлгүй унаж далавчаа эвджээ. Гэвч энэ бол xүн жолоодож газраас xөөрсөн анхны xөөрөлт байсан гэдэг. Энэ мэтээр дурдаад байвал нэн сонирхолтой олон түүхийг өгүүлж болно. Харин энэ удаад бид дайны бурхадын нэг болох бөмбөгдөгч онгоцуудын талаар товчхон мэдээлэл хүргэж байна.

Анх 1911 онд Италийн цэргийн дэслэгч Жулио Гавотти гэгч өөрийн нисэх төхөөрөмжөөр дайсныхаа дээрээс гар бөмбөг ашиглан анхны бөмбөгдөлтийг хийж туршсан гэж түүхэнд бичигджээ.

Үүний дараа жил буюу 1912 онд Балканы дайны үеэр Болгарын агаарын хүчний нисгэгч Кристо Топракчиев агаараас гар бөмбөг ашиглан довтлох санааг цэргийнхэнд санал болгосон байна. Тэрээр 1912 оны 10 дугаар сарын 16-нд  "Алатросс Ф-2" онгоцоор нисэж, Туркийн төмөр замын буудал дээр хоёр тэсрэх бөмбөг хаяснаар бөмбөгдөгч онгоцыг дайнд жинхэнэ утгаар нь хэрэглэсэн анхны тохиолдол гэж бүртгэгджээ.

Үүний дараахан ахмад Петров гэгч энэ санааг боловсруулж, хэд хэдэн нисэх онгоцны загварыг бүтээсэн ба ачааны даацын хэмжээг ч нэмэгдүүлжээ. 1913 онд "Caproni Ca 30", "British Bristol T.B-8" зэрэг бөмбөгдөгч онгоцуудыг бүтээсэн байна. Эдгээр нь 10 км зайд 4.5 кг бөмбөгийг хүргэх чадалтай байв.

Бөмбөгдөгч онгоцны үүсэл хөгжил нь XX зууны цэргийн техникийн хөгжилд томоохон байр суурийг эзэлдэг. XX зууны эхэн үед бага загварын агаарын бөмбөгдөгч нь тухайн үедээ эрсдэл өндөртэй байсан ч аажмаар нисэх чадвар нь илүү бат бөх бүтэцтэй болсон байна. Германы инженер Фердинанд Вон Зеппелиний бүтээсэн "Zeppelins" бөмбөгдөгч онгоц нь стратегийн бөмбөгдөгч онгоцуудын анхны хувилбар байжээ.

Энэхүү бөмбөгдөгчийн дайн тулаанд ашиглаж эхэлсэн эхэн үед хөдөлгүүр эвдрэх, жолоодлого алдах зэрэг эвдрэл гэмтлүүд олон тохиолдож байсан гэдэг. Гэвч бөмбөгдөгч онгоц нь эсрэг талдаа асар их хохирол учруулах чадвартай хэвээр байсан аж. Үүнээс хойш цаг хугацааны эргэлтэд цэргийн бөмбөгдөгч онгоцууд улам хүчирхэгжиж, шинжлэх ухаан, техникийн шилдэг ололтуудаар зэвсэглэн хөгжсөөр байна.

Бөмбөгдөгч онгоцны түүхийн анхны үеэс товч өгүүлсэн мэдээллийнхээ төгсгөлд та бүхэнд үе үеийн шилдэг бөмбөгдөгч онгоцуудаас танилцуулж байна.

Douglas SBD Dauntless
 
Avro Lancaster
 
Алдарт Б-1 бөмбөгдөгч онгоцны дотоод зохион байгуулалт
 
 Tupolev Tu-95
 
B-2 Spirit
 
Avro Vulcan
 
US B-1B
 
PAK-DA
 
Tupolev Tu-160
 
Дэлгэрэнгүй унших

Сэтгэгдэл

Тод зураг

Хүүхдийн паркт амьтны хүрээлэн ажиллаж байна

Огноо:

,

Хотын соёлыг төлөвшүүлэх хүрээнд амьтны хүрээлэн, музейн хөтөлбөрүүдийг хэрэгжүүлж, нийслэлийн ерөнхий боловсролын сургуулийн сурагчдад амьтдыг таниулах ажлыг зохион байгуулж байна. Ингэснээр хичээлийн явцад судалсан мэдлэгээ бататган, амьтны онцлог шинжийг ялгаж харах боломж бүрдэж байгаа бөгөөд цаашид уг хөтөлбөрийг жил бүр уламжлал болгон зохион байгуулах юм.

Дэлгэрэнгүй унших

Тод зураг

Хаки, Инга нар дэвжээн дээр өрсөлдөв

Огноо:

,

“Улаанбаатар-2023” Зүүн Азийн залуучуудын наадмын Таеквондогийн тэмцээний сүүлийн өдрийн өрсөлдөөн “Степпе Арена”-д үргэлжлэн явагдаж байна. Энэхүү наадмын бэлгэдэл Хаки, Инга нар таеквондогоор тулалдав.

Дэлгэрэнгүй унших

Тод зураг

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй

Огноо:

,

Аргын тооллын 2023 оны зургаадугаар сарын 19. Даваа гараг. Билгийн тооллын XVII жарны “Үзэсгэлэн болгогч” хэмээх усан туулай жилийн Зуны  дунд шар морь сарын шинийн нэгэн. Сумъяа гараг. Хэрцгий охин одтой, найман цагаан мэнгэтэй шар бич өдөр.

Өдрийн наран 4 цаг 53 минутад мандан, 20 цаг 54 минутад жаргана. Тухайн өдөр хулгана, луу жилтнээ аливаа үйлийг хийхэд эерэг сайн. Эл өдөр эм, эмнэлгийн элдэв үйл, хагалгаа хийлгэх, биеийн тамирыг сэргээх, сан тавиулах, угаал үйлдэх, бүжиг наадам хийх, цэцэрлэг байгуулах, хур оруулах, дархны үйлд сайн. Хувцас эсгэх, шинэ хувцас өмсөх, зөвлөгөө хийх, сэтгэлд сэвтэй газар очиход муу.

Өдрийн сайн цаг нь хулгана, үхэр, луу, могой, хонь, нохой болой. Хол газар яваар одогсод зүүн зүгт мөрөө гаргавал зохистой. Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй бөгөөд Нас ахар болно хэмээжээ.

Дэлгэрэнгүй унших
сурталчилгаа
Тод индэр2024/04/19

Сагсан бөмбөгийн 3х3 шигшээ баг тамирчдыг “Go Mongolia” ...

Тод мэдээ2024/04/19

Нөөцийн махны өргөтгөсөн худалдаа зохион байгуулна

Тод мэдээ2024/04/19

Гадна зар сурталчилгаа, хаягийн стандартыг мөрдүүлж байна

Өнөөдөр2024/04/19

Төв цэнгэлдэх хүрээлэнг 100 хувь нийслэлийн эзэмшилд авлаа

Өнөөдөр2024/04/19

Улаанбаатарт шөнөдөө 15 хэм дулаан

Тод мэдээ2024/04/16

“Алтайн хүдэр” компанийн захирлуудаас тайлбар мэдүүлэг а...

Тод мэдээ2024/04/16

Монгол Улсын авлигатай тэмцэж буй бодлого, үйл ажиллагаанд олон улсы...

Тод мэдээ2024/04/16

“Хот мандал- нууц тарнийн сүм” гэрэл зургийн үзэсгэлэнги...

Тод индэр2024/04/16

Л.Оюун-Эрдэнэ: Багш нар бол хамгийн шилдэг боловсон хүчин байх ёстой...

Тод мэдээ2024/04/16

Ус их тогтдог байршилд борооны ус зайлуулах шугам угсарч байна

Тод мэдээ2024/04/16

Шилжин суурьших хөдөлгөөний бүртгэлийг энэ сарын 29-ний өдрөөс эхлэн...

Тод мэдээ2024/04/16

Шар хад, Да хүрээ захын орчимд нийтийн эзэмшлийн гудамж, талбайг хаш...

Өнөөдөр2024/04/16

Амьдрах орчин нөхцөлөө иргэдийн оролцоотой сайжруулъя!

Өнөөдөр2024/04/16

"Улаанбаатар смарт карт" ХХК-иас үйлчилгээ эрхлэгчидтэй ду...

Өнөөдөр2024/04/16

Өнөөдөр ихэнх нутгаар цаг агаар тогтуун, дулаан байна

Тод мэдээ2024/04/15

Шилжин суурьших хөдөлгөөний бүртгэлийг энэ сарын 29-нөөс түр зогсоон...

Тод мэдээ2024/04/15

“Эрдэнэс Тавантолгой” ХК орон нутагт 10 шинэ худаг гарга...

Тод мэдээ2024/04/15

Хуучирч муудсан сурталчилгааны самбарыг буулгаж байна

Тод мэдээ2024/04/15

Мал зүйчид хяналт шалгалт хийх эрхтэй боллоо

Өнөөдөр2024/04/15

Автомашины жин хэмжигч пүүг ажиллуулж, даацын хяналт тавьж байна

Өнөөдөр2024/04/15

Төөрсөн, сураггүй болсон 9 иргэнийг эсэн мэнд олжээ

Тод мэдээ2024/04/15

"Булевиртид" эмийг НӨАТ болон Гаалийн албан татвараас чөлө...

Өнөөдөр2024/04/15

Өнөөдөр ихэнх нутгаар дулаарна

Тод мэдээ2024/04/12

Согтууруулах ундааны тусгай зөвшөөрөл олгох эрхийг дүүргийн Засаг да...

Тод мэдээ2024/04/12

“Парис-2024” зуны олимпын наадмын 10, паралимпын дөрвөн ...

Тод мэдээ2024/04/12

Он гарсаар 3836 гадаадын иргэн Монгол Улсад оршин суух зөвшөөрөл авч...

Тод мэдээ2024/04/12

Ирэх сарын 1-ээс эхлэн АНУ-ын виз мэдүүлэх бүх хүн ярилцлагын цаг то...

Тод мэдээ2024/04/12

Х.Нямбаатар: БОАЖЯ-аас олгосон бүх газрыг нийслэлийн мэдэлд шилжүүлж...

Өнөөдөр2024/04/12

Ашигт малтмалын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн ...

Өнөөдөр2024/04/12

Цаг агаарын аюултай үзэгдлээс сэрэмжлүүлж байна!

Санал болгох