Бидэнтэй нэгдэх

Тод зураг

Бөмбөгдөгч онгоцыг 1912 оноос дайнд ашиглаж эхэлжээ

Огноо:

,

Сэтгүүлч:

Дэлхий ертөнцийн түүхэнд хүн нисэж болох тухай санааг анх дэвшүүлэн, нисэх төхөөрөмжийн анхны хэлбэрүүдийг дүрслэн үлдээсэн хүн бол Италийн сэргэн мандалтын үеийн агуу эрхэм Лeонардо да Винчи юм.

Мөн нисэх төхөөрөмжийн үүсэл хөгжлийн түүхэнд Оросын суут эрдэмтэн М.В.Ломоносов, Д.И.Мeндeлeeв нар хүндтэй байр суурийг эзэлдэг. Эдгээр суутнууд xүн жолоодсон аппарат агаарт нисэж болох онолын үндсийг анх боловсруулсан аж.

Харин бодит биелэл болох анхны зоримог алхмыг 1783 онд Францын ах, дүү Монгольфьe нар хийсэн байна. Тэд xалуун агаараар дүүргэж, цэнэглэсэн агаарын бөмбөлгөөр тэнгэрт xөөрчээ. Энэ нь хүн агаарт хөвсөн анхны гайхамшигт алхам болсон юм. 1882 онд Оросын авьяаслаг инжeнeр, зохион бүтээгч А.Ф.Мoжайский уурын хөдөлгүүртэй нисэх аппарат бүтээж туршсан бол 1887 онд Д.И.Мeндeлeeв өөрөө агаарын бөмбөлгөөр нислэг хийжээ.

1885 онд А.Ф.Можайский xүн жолоодон нисэж болох онгоц бүтээжээ. Тэгээд нэгэн туршилтаараа онгоцоо газраас xөндийрүүлсэн боловч төдөлгүй унаж далавчаа эвджээ. Гэвч энэ бол xүн жолоодож газраас xөөрсөн анхны xөөрөлт байсан гэдэг. Энэ мэтээр дурдаад байвал нэн сонирхолтой олон түүхийг өгүүлж болно. Харин энэ удаад бид дайны бурхадын нэг болох бөмбөгдөгч онгоцуудын талаар товчхон мэдээлэл хүргэж байна.

Анх 1911 онд Италийн цэргийн дэслэгч Жулио Гавотти гэгч өөрийн нисэх төхөөрөмжөөр дайсныхаа дээрээс гар бөмбөг ашиглан анхны бөмбөгдөлтийг хийж туршсан гэж түүхэнд бичигджээ.

Үүний дараа жил буюу 1912 онд Балканы дайны үеэр Болгарын агаарын хүчний нисгэгч Кристо Топракчиев агаараас гар бөмбөг ашиглан довтлох санааг цэргийнхэнд санал болгосон байна. Тэрээр 1912 оны 10 дугаар сарын 16-нд  "Алатросс Ф-2" онгоцоор нисэж, Туркийн төмөр замын буудал дээр хоёр тэсрэх бөмбөг хаяснаар бөмбөгдөгч онгоцыг дайнд жинхэнэ утгаар нь хэрэглэсэн анхны тохиолдол гэж бүртгэгджээ.

Үүний дараахан ахмад Петров гэгч энэ санааг боловсруулж, хэд хэдэн нисэх онгоцны загварыг бүтээсэн ба ачааны даацын хэмжээг ч нэмэгдүүлжээ. 1913 онд "Caproni Ca 30", "British Bristol T.B-8" зэрэг бөмбөгдөгч онгоцуудыг бүтээсэн байна. Эдгээр нь 10 км зайд 4.5 кг бөмбөгийг хүргэх чадалтай байв.

Бөмбөгдөгч онгоцны үүсэл хөгжил нь XX зууны цэргийн техникийн хөгжилд томоохон байр суурийг эзэлдэг. XX зууны эхэн үед бага загварын агаарын бөмбөгдөгч нь тухайн үедээ эрсдэл өндөртэй байсан ч аажмаар нисэх чадвар нь илүү бат бөх бүтэцтэй болсон байна. Германы инженер Фердинанд Вон Зеппелиний бүтээсэн "Zeppelins" бөмбөгдөгч онгоц нь стратегийн бөмбөгдөгч онгоцуудын анхны хувилбар байжээ.

Энэхүү бөмбөгдөгчийн дайн тулаанд ашиглаж эхэлсэн эхэн үед хөдөлгүүр эвдрэх, жолоодлого алдах зэрэг эвдрэл гэмтлүүд олон тохиолдож байсан гэдэг. Гэвч бөмбөгдөгч онгоц нь эсрэг талдаа асар их хохирол учруулах чадвартай хэвээр байсан аж. Үүнээс хойш цаг хугацааны эргэлтэд цэргийн бөмбөгдөгч онгоцууд улам хүчирхэгжиж, шинжлэх ухаан, техникийн шилдэг ололтуудаар зэвсэглэн хөгжсөөр байна.

Бөмбөгдөгч онгоцны түүхийн анхны үеэс товч өгүүлсэн мэдээллийнхээ төгсгөлд та бүхэнд үе үеийн шилдэг бөмбөгдөгч онгоцуудаас танилцуулж байна.

Douglas SBD Dauntless
 
Avro Lancaster
 
Алдарт Б-1 бөмбөгдөгч онгоцны дотоод зохион байгуулалт
 
 Tupolev Tu-95
 
B-2 Spirit
 
Avro Vulcan
 
US B-1B
 
PAK-DA
 
Tupolev Tu-160
 
Дэлгэрэнгүй унших
АНХААРУУЛГА: УИХ-ын 2024 оны ээлжит сонгуулийн хуулийн холбогдох заалтын хүрээнд тус сайтын сэтгэгдэл хэсгийг түр хугацаанд хаасан болно.

Тод зураг

Хүүхдийн паркт амьтны хүрээлэн ажиллаж байна

Огноо:

,

Хотын соёлыг төлөвшүүлэх хүрээнд амьтны хүрээлэн, музейн хөтөлбөрүүдийг хэрэгжүүлж, нийслэлийн ерөнхий боловсролын сургуулийн сурагчдад амьтдыг таниулах ажлыг зохион байгуулж байна. Ингэснээр хичээлийн явцад судалсан мэдлэгээ бататган, амьтны онцлог шинжийг ялгаж харах боломж бүрдэж байгаа бөгөөд цаашид уг хөтөлбөрийг жил бүр уламжлал болгон зохион байгуулах юм.

Дэлгэрэнгүй унших

Тод зураг

Хаки, Инга нар дэвжээн дээр өрсөлдөв

Огноо:

,

“Улаанбаатар-2023” Зүүн Азийн залуучуудын наадмын Таеквондогийн тэмцээний сүүлийн өдрийн өрсөлдөөн “Степпе Арена”-д үргэлжлэн явагдаж байна. Энэхүү наадмын бэлгэдэл Хаки, Инга нар таеквондогоор тулалдав.

Дэлгэрэнгүй унших

Тод зураг

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй

Огноо:

,

Аргын тооллын 2023 оны зургаадугаар сарын 19. Даваа гараг. Билгийн тооллын XVII жарны “Үзэсгэлэн болгогч” хэмээх усан туулай жилийн Зуны  дунд шар морь сарын шинийн нэгэн. Сумъяа гараг. Хэрцгий охин одтой, найман цагаан мэнгэтэй шар бич өдөр.

Өдрийн наран 4 цаг 53 минутад мандан, 20 цаг 54 минутад жаргана. Тухайн өдөр хулгана, луу жилтнээ аливаа үйлийг хийхэд эерэг сайн. Эл өдөр эм, эмнэлгийн элдэв үйл, хагалгаа хийлгэх, биеийн тамирыг сэргээх, сан тавиулах, угаал үйлдэх, бүжиг наадам хийх, цэцэрлэг байгуулах, хур оруулах, дархны үйлд сайн. Хувцас эсгэх, шинэ хувцас өмсөх, зөвлөгөө хийх, сэтгэлд сэвтэй газар очиход муу.

Өдрийн сайн цаг нь хулгана, үхэр, луу, могой, хонь, нохой болой. Хол газар яваар одогсод зүүн зүгт мөрөө гаргавал зохистой. Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй бөгөөд Нас ахар болно хэмээжээ.

Дэлгэрэнгүй унших
сурталчилгаа
Өнөөдөр2 цаг 36 минут

Өнөөдөр ихэнх нутгаар цаг агаар тогтуун байна

Тод мэдээ4 цаг 29 минут

Төрийн албан хаагчийн ёс зүйн сургалтад 300 албан хаагч оролцож байн...

Тод мэдээ4 цаг 32 минут

Их, дээд сургуулиудын академик эрх чөлөөг хангаж, өмчийн хэлбэр харг...

Тод мэдээ4 цаг 35 минут

Эдийн засагч, эрдэмтдээс бүрдсэн баг Нийгмийн даатгалын санд хяналт ...

Тод мэдээ5 цаг 1 минут

Газрын тосны хайгуулын Хэрлэнтохой XXVIII талбайд бүтээгдэхүүн хуваа...

Тод мэдээ5 цаг 4 минут

С.Амарсайхан: Цаг агаарын гэнэтийн аюултай үзэгдэлд бэлэн байх, хүлэ...

Өнөөдөр5 цаг 6 минут

МҮОНРТ-ийн Ерөнхий захирал Г.Гэрэл мисс З.Номинзулыг хүлээн авч уулз...

Тод мэдээ5 цаг 9 минут

УИХ-ын Тамгын газрын дэд дарга Э.Лхагва Ханнс-Зайделийн сангийн Монг...

Тод мэдээ5 цаг 14 минут

Үндсэн хуулийн ойн хүрээнд зохион байгуулдаг Шатар сонирхогчдын Улсы...

Тод мэдээ5 цаг 17 минут

Цөмийн энергийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн ...

Тод мэдээ5 цаг 20 минут

Хог шатсан дуудлага нэмэгдэх хандлагатай байна

Тод мэдээ2024/11/21

Хилийн зурваст зөвшөөрөлгүй нэвтэрч, хулгайн ан хийх гэж байсан иргэ...

Тод мэдээ2024/11/21

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч 2025 оны Төсвийн тухай хуульд бүхэлд нь хор...

Тод мэдээ2024/11/21

“Эрдэнэс Монгол” нэгдэлд хэрэгжих дараагийн реформыг дэм...

Тод мэдээ2024/11/21

Ажиллах хүчний шилжилт хөдөлгөөний тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт ору...

Тод мэдээ2024/11/21

Канад улсын баруун бүс нутгийн Саскачеван, Манитоба мужид 30 см зуза...

Тод мэдээ2024/11/21

Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн шүүгч бус гишүүний сонгон шалгаруулалтын т...

Тод мэдээ2024/11/21

“Эрүүдэн шүүлт тулгах, хүнлэг бус, хэрцгий хандахаас ангид бай...

Өнөөдөр2024/11/21

Архивын баримт, биет үзмэрийн үзэсгэлэн энэ сарын 27-ны өдөр хүртэл ...

Тод мэдээ2024/11/21

Цөмийн энергийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн ...

Өнөөдөр2024/11/21

Улаанбаатарт өдөртөө 4 хэм дулаан

Тод индэр2024/11/20

Д.Амарбаясгалан: Парламентын хяналтыг үйл ажиллагааныхаа соёл болгон...

Тод мэдээ2024/11/20

Парламентын хяналт, түүний тогтолцоо, хэрэгжилтийн талаар хэлэлцэж, ...

Тод мэдээ2024/11/20

Үндсэн хуулийн чиглэлээр сургагч багш бэлтгэх хөтөлбөрийн бүртгэл эх...

Тод мэдээ2024/11/20

Үндэсний их баяр наадмыг зохион байгуулах хороо хуралдлаа

Өнөөдөр2024/11/20

Иргэдэд хууль, эрх зүйн үнэ төлбөргүй зөвлөгөө өгөх өдөрлөг өнөөдөр ...

Тод мэдээ2024/11/20

Улаанбаатарын анхны дагуул хот Шинэ Зуунмодыг бүтээн байгуулна

Тод мэдээ2024/11/20

Гол нэрийн зарим хүнсний барааны үнэ ямар байна вэ

Өнөөдөр2024/11/20

ТББХ: “Үндсэн хуулиа дээдлэн залах тухай” УИХ-ын тогтоол...

Өнөөдөр2024/11/20

Хүний эрх, эрх чөлөөг хамгаалахтай холбоотой хяналтын сонсгол өнөөдө...

Санал болгох