Тод индэр
Тенор
Сайн, сайхан мэдээ гэдэгт УДБЭТ-ын гоцлол дуучин, тенор хоолойт Д.Эрдэнэ-Очир уран бүтээлийн бие даасан тоглолтоо хийх гэж буй тухай зарыг хамруулж буй юм. Монгол хүн, тэр дундаа дуурийн дуучин мэргэжил эзэмшсэн залуус дуулах ур чадвар гэж юу байдгийг дэлхийн хүмүүст харуулж байх болсон энэ цаг үед Монгол минь дуучдаар баян, дуучин бүр өөр, өөрийн онцлогтой, эрдэм чадалтай гэдгийг нотлон цангинуулдаг тенор буюу эр цээл хоолойтнуудын төлөөлөл болсон эрхэм хүндэт уран бүтээлч бол Д.ЭРДЭНЭ-ОЧИР билээ.Тэрбээр даруу нэгэн. “Уран бүтээлийн бие даасан тоглолтоо хийх гэж байна. Хөтөлбөртөө ямар, ямар номер багтааж байна вэ. Хозегийн ари дуулна биз дээ” гэж асуухад “Энэ удаа Хозе байхгүй” гэв. Дуурийн театрын тайзнаа арваад жил гоцолж дуулсан тэрбээр магадгүй үзэгчид Хозегоос залхсан байх гэж бодсон байж болох юм. “Каварадосси байгаа юу” гэхэд “Байгаа” гэв. Мөн “Нэссон Дорма дуулна” гэлээ. Тийм ээ, тенор хоолойтнуудын дуулах ур чадварыг суут Ж.Пуччинийн гайхамшигт дууриудын алдартай аринуудгүйгээр хэрхэн төсөөлөх билээ. Дэлхийн дуунуудын тухай дэлхийн дуучинтай цухасхан ярьсан минь энэ. Тийм ээ, тенор Д.Эрдэнэ-Очирыг дэлхийн дуучин л гэнэ. Яагаад гэвэл тэрбээр дэлхийн дуунуудыг монгол үзэгчдэдээ дуулж өгдөг, монгол дуунуудаа гадаадын хүмүүст ч мөн дуулж өгдөг. Хил хязгаар гэж үгүй хөгжмийн, дууны хэлээр хаанахын хэнтэй ч ярьж, сэтгэлээ нээж, учир начир ярилцдаг уран бүтээлчдийн нэг.
Цухас ярилцах зуур тэрбээр “Тоглолтоо нэг их хүндрүүлэхгүй. Хөнгөхөөн явуулна” гэсэн юм. Тоглолт нь дэлхийн сонгодог бүтээлүүд, монгол дуунууд, итали дуунууд гэсэн гурван хэсгээс бүрдэж буй. Монгол дуунуудтай хэсэгтээ театрынхаа шилдэг сопрануудын нэг Ш.Наранчимэгтэй хамтрах бол итали дуунуудтай хэсэгтээ гоцлол дуучин Г.Энхнарантай хамжих аж. “Анир” поп оркестр хөгжимдөнө.
Ардын уран зохиолч Д.Пүрэвдоржийн шүлэг, нэрт хөгжмийн зохиолч Г.Дарамзагдын хөгжим “Орчлонд би азтай төржээ”, Ардын уран зохиолч Ш.Сүрэнжавын шүлэг, Урлагийн гавьяат зүтгэлтэн Д.Баттөмөрийн хөгжим “Миний нутгийн бараа”, яруу найрагч Ц.Зоригтсайхан, Ж.Оюунцэцэг нарын үг, хөгжмийн зохиолч Л.Насанбатын хөгжим “Орчлонгийн сайхан хүүхнүүд” зэрэг дуунуудыг үзэгч, сонсогч олондоо тэрбээр зориулаахаар зэхжээ.
Мөн “La danza”, “O sole mio”, “Santa lucia”, “La spagnola” зэрэг итали дуунуудыг сонгосон байна. Тэрбээр “Хүндрүүлэхгүй ээ” гээд байсан нь учиртай аж. Уран бүтээлийн анхны бие даасан тоглолт тул нас, насны үзэгчид ирнэ хэмээн тооцоолсон ч байх. Үнэхээр л сайтар бодож хөтөлбөрөө гаргажээ гэлтэй.
Түүний "ERDENE-OCHIR Tenor" тоглолт ирэх сарын 01-ний үдэш 19.00 цагаас УДБЭТ-ын тайзнаа эхэлнэ. Их урлагийн эрхэм хүндэт үзэгчид, дуурийн урлагт дурлагсад, сайхан дуунд дуртай, сонсож жаргадаг үзэгч олонд ийм нэгэн онцгой сайхан дуучны тоглолтын талаарх мэдээллийг хүргэлээ.
УДБЭТ-ын гоцлол дуучин, Монгол Улсын Соёлын тэргүүний ажилтан, энэ онд Хөдөлмөрийн хүндэт медиалаар шагнуулсан тенор Д.Эрдэнэ-Очирын намтар, уран бүтээлийн амжилтаас танилцуулъя.
Тэрбээр:
2003 онд Төв аймгийн Бүрэн сумын Ж.Самбуугийн нэрэмжит 8 жилийн дунд сургууль
2005 онд Төв аймгийн Зуун мод хотын Ж.Намсрайн нэрэмжит 10 жилийн дунд сургууль
2010 онд Соёл урлагийн их сургуулийг дуурийн дуулаач мэргэжлээр Монгол Улсын Соёлын Тэргүүний Ажилтан Д.Баясгалан багшийн удирдлага дор бакалавр
2013 онд МУСУИС-ийн дуурийн ухааны магистр
2014 онд ОХУ-ын Эрхүү хотод мэргэжил дээшлүүлсэн.
2012 оноос УДБЭТеатрт гоцлол дуучнаар ажиллаж байна.
Ж.Пуччини “Тоска” дуурийн Каварадосси
Ж.Бизе “Кармен” дуурийн Хозе
Ж.Верди “Аида” дуурийн Радамс
Р.Леонкавалло “Паяцы” дуурийн Канио
Г.Доницетти “Лучия ди Ламмермур” дуурийн Артур
Д.Нацагдорж “Гүнгэрийн гүнж” дуурийн Цао Цао
Х.Билэгжаргал “Ламбугайн нулимс” дуурийн Намнан, ахмад банди
Ц.Нацагдорж “Үүлэн заяа” дуурийн оточ Найдан
Б.Дамдинсүрэн “Учиртай гурван толгой” дуурийн Замын тосуул, Ард өвгөн
Л.Мөрдорж Хөхөө Намжил” дуурийн Дуганч
П.И.Чайковский “Евгений Онегин” дуурийн Залуу тариачин зэрэг дэлхийн болон Монголын сонгодог, сор болсон дуурийн бүтээлийн гол ба туслах дүрүүдийг амжилттайгаар бүтээж байна.
Амжилт:
2017 онд Ким Базарсадаевын 80 насны ойд зориулсан дуурийн залуу дуулаачдын олон улсын V уралдааны I байр
2017 онд Л.Л.Линховойны нэрэмжит олон улсын уралдаанд Засаг даргын нэрэмжит Гран при шагнал
2019 онд III Байкальский олон улсын уралдааны Тусгай байр
2019 онд Итали улсад Франческо Паоло Неглиагийн нэрэмжит олон улсын тэмцээний 33 дах уралдааны 3-р байр
2019 онд Итали улсын Orvietto хотод зохион байгуулагдсан Дуурийн дуулаачдын олон улсын XXIV уралдааны Тусгай байр шагнал хүртсэн.
Дахин дуулгая, тоглолт 12 дугаар сарын 1-ний үдэш болно.
Тод индэр
Бүгд Найрамдах Австри Улсын Ерөнхийлөгчийг албан ёсоор угтаж авлаа
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх, гэргий Лувсандоржийн Болорцэцэгийн хамт Бүгд Найрамдах Австри Улсын Ерөнхийлөгч Александр Ван дер Беллен, гэргий Дорис Шмидауэр нарыг Д.Сүхбаатарын талбайд угтаж авлаа.
Төрийн хүндэт харуулын захирагч айлтгал өргөсний дараа хөгжимд хоёр улсын Төрийн дуулал эгшиглэв. Ерөнхийлөгч нар Төрийн ёслолын цэргийн цагаан туганд мэхийн ёсолж, Ерөнхийлөгч Александр Ван дер Беллен Төрийн хүндэт харуулын цэргүүдтэй мэндчиллээ.
Төрийн тэргүүн нар угтах ёслолд хүрэлцэн ирсэн Монгол Улс болон Бүгд Найрамдах Австри Улсын албаны төлөөлөгчид, Монгол Улсад суугаа Дипломат төлөөлөгчийн газруудын тэргүүн, Олон улсын байгууллагын суурин төлөөлөгчидтэй мэндчилэв.
Ерөнхийлөгч нар Их эзэн Чингис хааны хөшөөнд хүндэтгэл үзүүлсний дараа Ерөнхийлөгч Александр Ван дер Беллен Төрийн ордны Хүндэт зочны дэвтэрт гарын үсэг зурлаа.
Тод индэр
С.Эрдэнэболд: Парламент хүний эрхийг тогтолцооны төв болгохоор ажиллаж байна
Улсын Их Хурлын Хүний эрхийн дэд хорооны дарга С.Эрдэнэболдтой ярилцлаа.
-Хүний эрхийг хангах, хамгаалахад манай эрх зүйн орчин ямар байна вэ?
-Би 2024 оны 10 дугаар сарын 22-нд Дэд хорооны даргаар сонгогдсон. Түүнээс хойш хүний эрхийг зүгээр нэг нийгмийг доргиосон, шуугиан тарьсан үед хөндөж яриад өнгөрдөг бус, эрх зүйн орчинд тогтвортой, тасралтгүй анхаарч шинэчлэл хийх шаардлагатайг ойлгосон. Хууль тогтоох байгууллагын хувьд бид зөвхөн хууль батлаад зогсох биш, түүний хэрэгжилт, хүний эрхэд үзүүлэх нөлөөлөлд хяналт тавих үүрэгтэй.
-УИХ энэ бүрэн эрхийнхээ хугацаанд бүх үйл ажиллагаагаа “хүн төвтэй” байхаар тодорхойлж, стратегиа баталсан, энэ хүрээнд хүний эрхийн чиглэлд ямар ахиц гарч байна вэ?
-Энэ стратеги бол парламентын үйл ажиллагааг илүү чадавхжуулах, иргэдийн оролцоог нэмэгдүүлэх, гарч буй шийдвэр бүр хүний эрхийн шалгуурыг давах ёстой гэдэг хатуу үзэл баримтлалтай. Өнгөрсөн намрын чуулганаар л гэхэд 100 орчим шийдвэр, хууль, тогтоол гарсан. Улсын Их Хурлаас гарч буй аливаа шийдвэр хүний эрхийг зөрчихгүй байх зарчмыг бид баримталж ажиллаж байна.
-Хүний эрхийн дэд хороо иргэний нийгмийн байгууллагуудтай байнгын уулзалт зохион байгуулаад багагүй хугацаа өнгөрсөн. Энэ механизм хэр үр дүнтэй байна вэ?
-Хүний эрхийн дэд хороо 2024 оны 12 дугаар сараас эхлэн сар бүрийн хоёр дахь долоо хоногийн Лхагва гарагт төр хувийн хэвшил, төрийн бус байгууллагууд, олон улсын байгууллагууд, судлаачидтай хамтран, хүний эрхийг хангах, хамгаалах чиглэлээр сэдэвчилсэн уулзалт-хэлэлцүүлгийг хийж байна. Бодлогын түвшинд санал дэвшүүлж, хэлэлцдэг. Үүний үр дүнд хүний эрхийн чухал асуудлуудыг нийгмийн олон талт оролцоотойгоор хэлэлцэж, гарц шийдэл гаргаж эхэлсэн. Тухайлбал, өнгөрсөн оны 12 дугаар сард UPR буюу НҮБ-ын Хүний эрхийн Зөвлөлийн ээлжит нэгдсэн хэлэлцүүлэгт илгээх Монгол Улсын тайлангийн талаар, энэ оны 1 дүгээр сард НҮБ-ын зөвлөмжийн хэрэгжилтийн тухай, 3 дугаар сард хүүхдийн хорих ангийн нөхцөл байдлыг, 4 дүгээр сард Байгаль орчны холбогдох хууль тогтоомж дахь хүний эрх хэрэгжилтийн талаар, 5 дугаар сард гэр бүлийн хүчирхийллийн нөхцөл байдал, гарц шийдлийн талаар онцлон, хэлэлцсэн байна.
-Эрх зүйн орчныг сайжруулах чиглэлээр ямар алхамууд хийгдэж байна вэ?
-Хамгийн энгийн жишээ гэхэд төрийн байгууллага хоорондын уялдаа муу, мэдээллийн зөрүү нь хүний эрхийн асуудалд сөрөг нөлөө үзүүлдэг. Нэг асуудлаар байгууллага бүр өөр мэдээлэлтэй, нэг сэдвийн талаар өөр ойлголттой ажиллаж байна. Хууль тогтоогчдын зүгээс үүнийг төрийн байгууллага хооронд уялдаагүй байдал, тогтолцооны хийдэл гэж үзэж байгаа.
Монгол Улсад өнөөдрийн байдлаар 2000 гаруй журам нийгмийн харилцааг зохицуулж, тэдгээрт хүний эрхийг хязгаарлаж, зөрчсөн заалтууд байх нь түгээмэл байна. Бид энэ байдлыг өөрчилж, хүний эрхийг хязгаарлах бол зөвхөн хуульд үндэслэн, байж болох хамгийн бага хэмжээнд хязгаарладаг болох эрх зүйн шинэчлэл хийх зорилттойгоор шат дараалсан ажлуудыг хийж, хэрэгжүүлж байна.
Парламентын гишүүн “…иргэн, улсын ашиг сонирхлыг эрхэмлэн, … Монгол Улсын Үндсэн хуулийг дээдлэн сахиж…” гэж тангараг өргөдөг бөгөөд энэ агуулгаараа “хүний эрхийг хамгаалах” тангарагтай гэсэн үг. Бид тангарагаа сахиж, ажил хэрэг болгохын тулд парламентын хяналтын чиг үүргээ илүү эрчимжүүлж, хариуцлагатай гүйцэтгэх шаардлагатай.
-Улсын Их Хурал энэ бүрэн эрхийнхээ хугацаанд "хүн төвтэй" стратегийг хэрэгжүүлснээр ямар үр дүнд хүрэх вэ?
-Хүний эрхийн асуудал нь ямар нэг даргын пи ар, эсвэл сонгуулийн үеэр ярьдаг сэдэв биш. Энэ бол чөлөөт, ардчилсан нийгмийн суурь, үнэт зүйл. Хүний эрхийг хамгаалах нь Улсын Их Хурлын гишүүн бүрийн, төрийн байгууллага бүрийн, төрийн бүх шатны байгууллагын үүрэг юм.
Парламентын үнэт зүйл нь олон хууль баталснаараа бус, баталсан хуулиуд нь амьдрал дээр хүний эрхийг бодитойгоор хангаж, хамгаалж чадсан эсэхээр хэмжигдэнэ. Иргэн бүрийн жижиг мэт санагдах асуудлыг ч томруулж харж, хамгаалж, шийдвэрлэх нь парламентын хариуцлага юм.
Тод индэр
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Ялалтын баярын ёслолд оролцлоо
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Зэвсэгт хүчний Ерөнхий командлагч Ухнаагийн Хүрэлсүх ОХУ-ын Ерөнхийлөгч В.В.Путины урилгаар Аугаа их Эх орны дайны ялалтын түүхт 80 жилийн ойн баярын цэргийн хүндэтгэлийн ёслолд оролцлоо.
Ялалтын баярын жагсаалд ОХУ-ын 11 мянга гаруй цэргийн алба хаагч, Монгол Улс, БНХАУ, Азербайжан, Беларусь, Тажикстан, Казахстан, Туркменистан, Кыргызстан, Египет, Узбекистан, Вьетнам, Лаос, Мьянмар зэрэг 13 орны 1,500 гаруй цэргийн алба хаагч оролцлоо.
28 офицер, 50 ахлагч, цэргийн гэрээт хоёр алба хаагчаас бүрдсэн Монгол Улсын Зэвсэгт хүчний бие бүрэлдэхүүний жагсаалыг 032 дугаар ангийн захирагч, дэд хурандаа Э.Билэгсайхан ахаллаа.
Алба хаагчид өнгөрсөн сард ОХУ-ын Батлан хамгаалах яамны харьяа “Звенигородский” цэргийн амралт, сувиллын газар Казахстан, Тажикстан, Туркменистан улсын цэргийн багтай хамтран бэлтгэлээ хийжээ.
Монгол Улс, монголын ард түмэн дайны эхний өдрөөс “Бүхнийг фронтод, бүхнийг ялалтын төлөө” уриан дор хөдөлмөрлөж, Зөвлөлт Холбоот Улс, Улаан армид “Хувьсгалт Монгол” танкийн цуваа, “Монгол ард” нисэх хүчний эскадриль, 500 мянган агт морьдоос гадна зургаан удаа дулаан хувцас, хоол хүнс, бүхий 740 вагон тусламжийн бараа нийлүүлж, ялалтад өөрийн хувь нэмрээ оруулсан юм.
