Бидэнтэй нэгдэх

Тод индэр

М.Өлзийбат: Улаанбаатар хот газар хөдлөлтийн идэвхтэй бүсэд тооцогдох болсон

Огноо:

,

Сэтгүүлч:

Нийслэлийн нутаг дэвсгэр дэх барилгын чанар, аюулгүй байдал, стандарт, өнөөгийн нөхцөл байдлын талаар “Барилгын чанар, аюулгүй байдал, стандарт” сэдэвт зөвлөгөөнийг энэ сарын 21-нд зохион байгуулах гэж байна.

Энэ хүрээнд Улаанбаатар хот орчмын газар хөдлөлтийн нөхцөл байдал, цаашид авч хэрэгжүүлбэл зохих арга хэмжээний талаар Шинжлэх ухааны академийн Одон орон, геофизикийн хүрээлэнгийн Газар хөдлөл судлалын салбарын дарга, доктор М.Өлзийбатаас тодрууллаа.

-Улаанбаатар хот орчмын газар хөдлөлтийн нөхцөл байдал ямар түвшинд байна вэ?

-Улаанбаатар хот болон ойр орчмын бүс нутагт газар хөдлөлтийн идэвхжил өмнөх жилүүдээс харьцангуй өндөр байгаа. Ерөнхий төлөв байдлыг харвал, 2005 оноос эхлэн нийслэл болон ойр орчмын бүсэд үүссэн газар хөдлөлтийн тоо эрс нэмэгдсэн. Үүний дагуу бид судалгаа хийн Улаанбаатар хот орчмыг тойрсон зургаан идэвхтэй хагарал байгааг тогтоосон. Эдгээрээс өөр бас нэг хагарал байгааг Японы  эрдэмтэд гурван жилийн турш судалгаа хийсний дүнд илрүүлсэн. Идэвхтэй хагарал гэдэг нь хэдэн мянган жилийн өмнө болж байсан хүчтэй газар хөдлөлтийн ул мөр гэсэн үг. Ийм хагарлуудыг илрүүлэн газар хөдлөлтийн процессуудыг судалдаг. Эдгээр судалгааг хийсний дүнд Улаанбаатар хот газар хөдлөлтийн идэвхтэй бүсэд тооцогдох болсон. Тиймээс аливаа гамшгаас сэргийлэхээс гадна шинжлэх ухааны үндэслэлтэйгээр урьдчилан тооцоолж, хотоо зөв төлөвлөн, барилга, бүтээн байгуулалт хийхгүй бол ямар их эрсдэл үүсдэгийг Турк, Сирид болсон явдлаас харлаа. Нийслэл орчимд үүсээд буй хүчтэй газар хөдлөлтийн голомтуудад үнэлгээ хийхэд Улаанбаатар хотоос баруун тийш 50 км-ийн зайд 80 км гаруй урттай хагарал байгаа нь тогтоогдсон. Уг хагарал дээр 7.5 болон түүнээс дээш магнитудын хүчтэй газар хөдлөлт болох магадлалтай. Харин бид ийм хэмжээний гамшигт бэлэн биш байгааг Японы эрдэмтдийн хийсэн судалгаанаас харж болно.  Газар ийм хэмжээний хүчтэй хөдлөхөд Улаанбаатар хотын нийт барилгажилтын 20-30 хувь нь ямар нэг байдлаар эвдрэх, нурах эрсдэлтэй. Мөн гэр хорооллын бүс ихтэй, ил гал түлдэг, цахилгааны шугам сүлжээний зохион байгуулалт зэргээс шалтгаалаад гал түймрийн аюул үүсэж болзошгүйг судалгаанд дурдсан байдаг.   

-Японы эрдэмтдийн илрүүлсэн хагарал Улаанбаатар хотын тэг дундуур, төв хэсгээр байдаг тухай сонсож байсан. Ер нь ийм хэмжээний эрсдэл дунд байгаа бид юунд илүү анхаарах ёстой вэ?

-Налайхаас өгсөөд Богдхан уулын араар буюу хот дундуур дайрч, Найрамдал зусланг өнгөрсөн хагарал байгааг япон эрдэмтэд илрүүлсэн. Ганц энэ хагарал ч гэлтгүй бусад зургаан хагарал болоод газар хөдлөлтийн идэвхжилүүдээс үүдэн хэзээ нэгэн цагт газар хөдлөлт болох магадлалтай хэмээн тооцож, хот төлөвлөлтөө хийх хэрэгтэй. Дэлхийн эрдэмтэд ч хэзээ, хэдэн цагт, хаана, хэр хэмжээний газар хөдлөлт болохыг хэлж чаддаггүй учраас ямагт бэлтгэлээ базааж, гамшгийн эрсдэлийг бууруулах чиглэлээр л ажиллах ёстой. “Барилгын чанар, аюулгүй байдал, стандарт” сэдэвт зөвлөгөөнөөр Улаанбаатар хот яг ямар нөхцөлд байгааг тооцоолох ёстой. Ялангуяа Японы эрдэмтдийн хийсэн газар хөдлөлтийн гамшгийн эмзэг байдлын зураглалд үндэслэн тооцооллоо хийх хэрэгтэй. Мөн шинээр барьж буй барилгууд дээр энэ бүхнийг тооцоолж, хэрхэн хамгаалах хэрэгтэйг нарийвчлан тогтоох ёстой. Энэ зөвлөгөөнөөс нэлээдгүй том шийдвэр гарах болов уу гэж найдаж байна. Өнгөрсөн хугацаанд барьсан барилгуудаа нурааж, шинэчлэх боломжгүй шүү дээ. Тиймээс эмзэг байдал нь юундаа байгааг тооцоолон, хүчитгэх, шаардлагатай бол нураах хэрэгтэй. Мөн хотын хүн амын төвлөрлийг сааруулах чиглэлээр тодорхой арга хэмжээг хэрэгжүүлэх ёстой болов уу. Зөвлөгөөний үеэр энэ чиглэлийн ямар нэг шийдвэр, зөвлөмж гараасай гэж хүсэж байна. Жишээлбэл, Туркийн газар хөдлөлтийн улмаас нурсан барилгуудыг харахад нэгдүгээрт, барилгын үндсэн хийц буюу суурийн хийцлэлийн тооцооллыг буруу хийсний улмаас ихэнх барилга нурж унасан гэсэн дүгнэлт бий. Хоёрдугаарт, барилгын материалын чанар муу байна. Гуравдугаарт, барилгын ул хөрсийг нарийвчлан судалж, түүндээ тохирсон шийдлээр барилгаа бариагүйн улмаас барилга нурсан гэх үндсэн гурван дүгнэлтэд хүрсэн.

-Газар хөдлөлийн хүчийг хэмждэг балл, магнитудын талаар тайлбарлавал?

-Магнитуд гэдэг нь газар хөдлөлтийн хүчийг илэрхийлэх ганц утгатай. Газар хөдлөлтөөс үүссэн долгион дэлхийн гүнээр тархан гадаргууд гарч ирэхдээ чичирхийлэл үүсгэдэг. Тэгэхээр хэр хэмжээний чичирхийлэл үүсгэж байгааг баллаар хэмжинэ гэсэн үг. Газар хөдлөлтийн голомттой ойр байх тусмаа өндөр баллтай байх бол холдвол баллын хэмжээ багасах юм. Жишээлбэл, ОХУ, Хөвсгөл орчимд үүссэн газар хөдлөлт 7-8 баллтай байхад Улаанбаатар хотод тухайн газар хөдлөлт 3-4 баллаар мэдрэгдэх боломжтой. ОХУ-д болж буй газар хөдлөлт хэр хэмжээний үетэй савлагаа үүсгэж, Улаанбаатар хотын барилгуудад хэрхэн нөлөөлж буйг тогтоох боломжтой. Газар хөдлөлтийн аюулыг тооцоолохдоо барилгажих талбай дээр судалгаагаа хийдэг. Нэгдүгээрт, суурин газруудад нөлөөлөх голомтуудыг тогтоон, хэр хэмжээний газар хөдлөлт болох боломжтой вэ, хэдэн жилийн давтамжтайгаар үүсэх вэ гэхчлэн тооцоолдог. Газар хөдлөлтийн долгионоос үүдэлтэй хөрсний савлагаа байшин, барилгуудын савлагаатай адилхан болоход тухайн барилга шууд нурах боломжтой. Өөрөөр хэлбэл, зэргэлдээ хоёр барилгын нэг нь газар хөдлөлтийг мэдрэхэд нөгөө нь мэдрэхгүй байдаг шүү дээ. Тэгэхээр, долгион мэдэрч буй барилга нь  нурах эрсдэлтэй гэсэн үг.

Дэлгэрэнгүй унших
сурталчилгаа

Сэтгэгдэл

Тод индэр

Саудын Арабын хаант улсын Гадаад хэргийн сайд ханхүү Файсал бин Фархан Аль-Саудтай уулзав

Огноо:

,

Гадаад харилцааны сайд Б.Батцэцэг Саудын Арабын Хаант Улсад хийж буй албан ёсны айлчлалынхаа хүрээнд Саудын Арабын Хаант Улсын Гадаад хэргийн сайд, Эрхэм дээд Ханхүү Файсал бин Фархан Аль-Саудтай тавдугаар сарын 25-ны өдөр уулзав.

Уулзалтын үеэр талууд хоёр улсын харилцаа, хамтын ажиллагааны асуудлуудаар дэлгэрэнгүй санал солилцож, хамтын ажиллагааны болон улс төрийн зөвлөлдөх уулзалтын тухай Монгол Улсын Гадаад харилцааны яам, Саудын Арабын Хаант Улсын Гадаад хэргийн яам хоорондын харилцан ойлголцлын санамж бичигт гарын үсэг зурж, анхны улс төрийн зөвлөлдөх уулзалтыг ойрын хугацаанд зохион байгуулахаар тохиролцов.

Сайд Б.Батцэцэг Монгол Улс Булангийн орнуудтай хөгжүүлж буй гадаад бодлогын хүрээнд Саудын Арабын Хаант Улстай харилцан ашигтай хамтын ажиллагааг хоёр улсын хөгжлийн бодлогыг уялдуулан хөгжүүлэх өргөн боломж байгааг тэмдэглэв.

Энэ хүрээнд уул уурхай, эрчим хүч, хөдөө, аж ахуйн салбарт Саудын Арабын хөрөнгө оруулалтыг татах, манай улсаас мах, махан бүтээгдэхүүний экспортыг эхлүүлэх, аялал жуулчлалыг харилцан дэмжих, оюутан солилцох сонирхолтой байгааг илэрхийлээд ногоон хөгжлийн хүрээнд төсөл, хөтөлбөр хэрэгжүүлэх саналыг тавив.

Гадаад хэргийн сайд Ханхүү Файсал бин Фархан Аль-Сауд хоёр улсын найрсаг харилцаа, хамтын ажиллагааг дээрх салбаруудад идэвхижүүлэн хөгжүүлэхийн чухлыг онцлоод, хоёр улсын ГХЯ-д хоорондын цаашдын хамтын ажиллагааны эхлэлийг ийнхүү тавьж байгаад баяртай байгаагаа илэрхийлэв.

Дэлгэрэнгүй унших

Тод индэр

Манай улсын парламент дахь эмэгтэйчүүдийн эзлэх хувь 17.1 байна

Огноо:

,

2022 оны байдлаар Тогтвортой хөгжлийн зорилгын 5.5.1а буюу Парламент дахь эмэгтэйчүүдийн эзлэх хувь улсын хэмжээнд 17.1 хувьтай байна. Энэ нь дэлхийн 187 орны дундажтай харьцуулахад 9.4 нэгж хувиар доогуур түвшинд байна.
 
Дэлхийн 187 улсын Парламентын танхим дахь эмэгтэйчүүдийн эзлэх хувь 26.5 байгаа бөгөөд улсаар нь харвал:
 
- Руанда 61.3%,
- Куба 53.4%,
- Никарагуа 51.7%,
- Шинэ Зеланд 50.4%,
- Мексик 50.0%,
- Арабын Нэгдсэн Эмират Улс 50.0%-тай байна.
 
Харин
 
- Нигери 3.6%,
- Оман 2.3%,
- Вануату 1.9%,
- Папуа Шинэ Гвиней 1.7%-тай байгаа нь хамгийн бага байгаа бол Бүгд Найрамдах Йемен Улс парламентдаа нэг ч эмэгтэй гишүүнгүй байна.
 
Эх сурвалж: ҮСХ
Дэлгэрэнгүй унших

Тод индэр

Хэнтий, Сүхбаатар, Дорнод аймаг руу тусламжийн цуваа хөдөллөө

Огноо:

,

Энэ сарын 19-нд зүүн аймгуудын нутгаар цас орж, салхины хурд 18-20 м/с хүрч, Хэнтий, Сүхбаатар аймгийн зарим сумдын нутгаар салхины хурд зарим үед 28-30 м/с хүрч хүчтэй цасан шуурга шуурсны улмаас Хэнтий, Сүхбаатар, Дорнод аймагт цаг агаарын гамшигт үзэгдэл болсон.

Үүнтэй холбогдуулан Монгол Улсын Шадар сайд, Улсын онцгой комиссын даргын шийдвэрээр ХХААХҮЯ, ЭХЯ, ОБЕГ, ЦУОШГ-ын төлөөлөл оролцсон шуурхай хурлыг зохион байгуулж, дараах арга хэмжээг авч хэрэгжүүллээ.

Тодруулбал, Хэнтий, Дорнод, Сүхбаатар аймагт болсон цаг агаарын аюулт үзэгдлийн улмаас орон гэргүй болсон иргэдэд Улсын нөөцөөс гэр, Хэнтий, Сүхбаатар аймгуудад шатахууны дэмжлэг болон халдвар хамгааллын хувцас хэрэглэл, хүнсний багц олгохоор боллоо.

Шийдвэрийн дагуу Улсын нөөцөөс дээрх бараа, материалыг хүргэх ажлыг зохион байгуулж байна гэж Онцгой байдлын ерөнхий газраас мэдээллээ.

Дэлгэрэнгүй унших
сурталчилгаа
Тод мэдээ2023/05/26

Онцгой байдлын ажиллагааны удирдлагын төв, сургуулийн бодлого, төлөв...

Тод индэр2023/05/26

Саудын Арабын хаант улсын Гадаад хэргийн сайд ханхүү Файсал бин Фарх...

Тод мэдээ2023/05/26

“Нүүдлийн соёлын боловсрол” хөтөлбөрийн нээлт болно

Тод мэдээ2023/05/26

“Капитал” банканд бүртгэлтэй үл хөдлөх хөрөнгөнөөс сонго...

Тод мэдээ2023/05/26

“Барилга байгууламжийн чанарын улсын зөвлөгөөн-2023” бол...

Тод мэдээ2023/05/26

Сайд А.Бямбацогт элчин сайд Алексей Николаевич Евсивковтай уулзаж, с...

Чөлөөт бүс2023/05/26

ЦАГ АГААР: Улаанбаатарт өдөртөө 15 хэм дулаан

Өнөөдөр2023/05/26

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй

Тод мэдээ2023/05/25

Ирэх долоодугаар сараас эхлэн орон нутгийн 9 чиглэлд нислэг үйлдэнэ

Тод мэдээ2023/05/25

Монголд анх удаа агаарын шоу болно

Тод индэр2023/05/25

Манай улсын парламент дахь эмэгтэйчүүдийн эзлэх хувь 17.1 байна

Тод мэдээ2023/05/25

ДАШТ-ээс медаль хүртсэн бокс, жүдогийн тамирчдыг хүлээн авч уулзлаа

Тод мэдээ2023/05/25

“ART FAIR 2023” Дүрслэх урлагийн үзэсгэлэн, худалдааг ан...

Тод мэдээ2023/05/25

Малчин өрхийн 57 хувь нь гамшгийн эрсдэл даах чадвар дунджаас доогуу...

Тод мэдээ2023/05/25

Казахстан Улсын авлигатай тэмцэх байгууллагатай хамтран ажиллах сана...

Өнөөдөр2023/05/25

Үерийн аюулаас сэрэмжлүүлж байна!

Өнөөдөр2023/05/25

ЦАГ АГААР: Улаанбаатарт өдөртөө 13 хэм дулаан

Өнөөдөр2023/05/25

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулбал өнгө зүс сайжирна

Тод мэдээ2023/05/24

Хууль, норм дүрэм, стандартын хэрэгжилтийг хангуулах Ажлын хэсэг хор...

Тод мэдээ2023/05/24

Нийт нутгийн 10 орчим хувьд бэлчээрийн ургамал цухуйгаагүй байна

Тод мэдээ2023/05/24

“Сэндбоксын зөвлөлийн дүрэм”-ийг шинэчлэн баталлаа

Тод мэдээ2023/05/24

Дорнод аймгийн Онцгой байдлын газарт тоног төхөөрөмж өглөө

Тод мэдээ2023/05/24

Үерийн аюулаас сэрэмжлүүлж байна!

Тод мэдээ2023/05/24

Налайх дүүргийн сурагчид спорт өдөрлөгт идэвхтэй оролцлоо

Тод мэдээ2023/05/24

Гадаад харилцааны сайд Б.Батцэцэг Саудын Арабын хаант улсад айлчилна...

Өнөөдөр2023/05/24

УИХ: Өнөөдөр хуралдах ажлын хэсгүүд

Өнөөдөр2023/05/24

ЦАГ АГААР: Улаанбаатарт өдөртөө16 хэм дулаан

Өнөөдөр2023/05/24

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулбал эд, мал арвижна

Тод мэдээ2023/05/23

Тусгай хамгаалалттай газруудад “Smart 7” мэдээллийн сист...

Тод мэдээ2023/05/23

Бөхчүүд, бөх сонирхогчид, хэвлэл мэдээллийн төлөөлөлтэй нээлттэй уул...

Санал болгох