Тод мэдээ
Сяньбигийн үеийн бунхант булшны малтлага судалгаа хийв
МУИС-ийн Улаанбаатар Сургуулийн Түүх, археологийн багш Т.Идэрхангай ахлагчтай судалгааны анги нь 2019 онд Дархан-Уул аймгийн Хонгор сумын Гавилуй уулын баруун бэлд 18 тооны бүлэг оршуулгын дурсгалыг анх бүртгэн баримтжуулж, 2021 онд анхны малтлага судалгааны ажлаа гүйцэтгэн Сяньбичүүдийн үлдээсэн дурсгал болохыг тодорхойлсон билээ.
Тус судалгааны анги өнгөрсөн онд буюу 2022 оны 6 дугаар сард 2 бунхант булшийг сонгон малтан судалж Монгол нутгаас урьд өмнө олдож байгаагүй бүтэн бугын тахилга зэрэг 26 дэсийн 28 ширхэг олдворыг танилцуулж байсан бол энэ жилийн малтлага судалгааг аймгийн Засаг даргын дэмжлэг, орон нутгийн санхүүжилтээр 6 дугаар сарын сүүлчээр эхлүүлж 8 дугаар сарын эхээр дуусгах төлөвлөгөөтэй ажиллаж байна.
Энэ сарын 01-ний өдөр малтлагын үр дүнг буюу малтлагаас илэрсэн олдвор, хэрэглэгдэхүүнд анхан шатны бэхжүүлэлт хийж сэргээн засварлах, мөн шавьжны судалгааг хэрхэн хийж буйг аймаг орон нутгийн удирдлагууд, орон нутгийн иргэдэд үзүүлж, эртний түүхийн үнэ цэн, судалгааны ач холбогдол, ирээдүйн үр өгөөжийн талаар танилцууллаа.
Төслийн ахлагч Т.Идэрхангайн тайлбарласнаар: -Дурсгалт газрын хөрс нь ихээхэн өвөрмөц бөгөөд тус газрыг сяньбичүүд маш сайн сонгож оршуулга үйлдсэн нь энэ газрыг түшиглэсэн түүхэн аялал жуулчлалын цогцолбор байгуулах боломжийг олгож байна гэв. Тэрээр цааш нь бид энэ жил том хэмжээтэй хоёр булшийг сонгон судалсан. Зүүн урагш хандсан үүдтэй 9 дугаартай бунхант булш нь эрт үед тоногдсон хэдий ч эртний түүх, тэр дундаа Сяньбичүүдийн түүхэнд урьд өмнө илэрч байгаагүй онцгой өвөрмөц олдворуудтай байна.
Харин баруун хойш хандсан үүдтэй 7 дугаартай бунхан нь тоногдоогүй бүтэн байсан хэдий ч язгууртны хоёр авс хоосон байгаа нь анхаарал татаж байна. Энэ нь тухайн үеийн түүх, соёлыг судлахад онцлог хэрэглэгдэхүүн боллоо. Уг бунханд язгууртны 2 оршуулгаас гадна үүдэнд нь зарц, бараа бологсод байх магадлалтай босоо болон хагас суугаа байдалтай хоёр хүний бүтэн шарил, дал, 4 өндөр тавьсан байна. Мөн дорго, шувуу зэрэг ан амьтад, бод мал байна. Малтлагаар олон тооны сонгодог хэлбэрийн шавар ваарнууд бүтнээрээ олдсон нь ховор тохиолдол бөгөөд анхны байдлаараа байгаа нь ихээхэн онцлогтой юм.
Энэхүү бүлэг дурсгал нь Айрагийн гозгорын дурсгалтай гадаад болон дотоод зохион байгуулалтаараа ерөнхийдөө ижил ч зарим талаараа гадаад зохион байгуулалтын хувьд Айрагийн гозгорт байхгүй хэв шинжтэй, өвөрмөц зохион байгуулалттай байна. Зарим булшнууд нь хэмжээний хувьд Айрагийн гозгор дахь булшнуудаас том байгаагаараа онцлог.
Энэ оршуулгын дурсгалт газар нь СЯНЬБИЧҮҮД-тэй холбоотой Монгол нутгаас илрэн олдоод буй 2 дахь том оршуулгын газар болохоороо түүхэн чухал ач холбогдолтой учир дээрх бүх судалгааг нэгтгэн шинэ бүтээл туурвих, олон нийтэд танин мэдэхүйн мэдлэг олгох, баримтад кино хийх, өвөг дээдсийн түүхийг бодит баримтад тулгуурлан дэлхий дахинаа сурталчлан таниулах зэрэг ажлыг хийх нь зүйтэйг онцлов.
Малтлага судалгаанд тулгуурлан дурсгалт газар дээр хээрийн ил музей байгуулах урьтач нөхцөлийг бүрдүүлэх, аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүн болгох, эх орны түүхийг хойч үедээ үнэн зөвөөр нь өвлүүлэн үлдээх зорилготой тус судалгааны ажлыг цааш үргэлжлүүлэхийг орон нутгийн удирдлагууд дэмжиж байгаа бөгөөд ирэх жил тодорхой дэмжлэг үзүүлнэ гэв.
Эх сурвалж: Дархан-Уул аймгийн Соёл, урлагийн газар
Тод мэдээ
"Орчлон" хорооллын зүүн талын хашааг буулгаж, явган хүний зам барилаа
СХД-ийн 27 дугаар хороо, "Орчлон" хорооллын зүүн талын хашааг буулгаж, явган хүний зам барьж ашиглалтад орууллаа.
Дээрх байршилд өмнө нь орон сууцны барилга барих зориулалтаар гурван иргэн, аж ахуйн нэгж байгууллага газар эзэмшиж байсан. Газрыг хоёр жил ба түүнээс дээш хугацаагаар зориулалтын дагуу ашиглаагүй, явган хүний орц гарц хааж хашаалсан байсан юм.
Иймээс зөрчлийг арилгаж, дүүргийн Захиалагчийн алба ОНӨААТҮГ-аас өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд явган хүний зам барьж ашиглалтад орууллаа.
Тод мэдээ
Ураны төслийг хэрэгжүүлэхэд ОУ-ын итгэмжлэгдсэн лаборатори байгуулж давхар хяналт хийнэ
Монгол-Францын Засгийн газар хоорондын комиссын хуралдаан 11 жилийн дараа Парис хотод болж, дараах асуудлаар харилцан тохиролцоонд хүрлээ. Хуралдаанд Францын талаас Европ, Гадаад хэргийн яамны Ерөнхий нарийн бичгийн дарга, хатагтай Анн-Мари Дэкот, Монголын талаас ЗГХЭГ-ын дарга Н.Учрал нар оролцлоо.
Энэ үеэр:
- Дорноговь аймагт олон улсын итгэмжлэгдсэн лаборатори байгуулж цацраг идэвхит ашигт малтмалын хүн, мал, амьтан, хүрээлэн байгаа орчинд үзүүлэх цацрагийн нөлөөлөлд хийсэн хэмжилт, шинжилгээг давхар хяналтанд оруулах санал гаргалаа. Хөрөнгө оруулагч талын зүгээс итгэмжлэгдсэн лаборатори байгуулахыг дэмжин ажиллах,
- Төслийн дэргэд хараат бус хяналтын зөвлөлийг иргэний нийгмийн байгууллагууд, мэргэжлийн холбоод, орон нутгийн иргэдийн төлөөллийг оролцуулан байгуулж иргэний хяналт тогтоож, ил тод нээлттэй ажиллах нөхцлийг бүрдүүлж, олон нийтийн мэдэх эрхийг хангаж ажиллах,
- Хоёр улс Онцгой байдлын нисдэг тэрэг, техник төхөөрөмжийн туслалцаа, эрчим хүчний эс үүсвэрийг төрөлжүүлэх, боловсрол, соёлын хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх,
- Ажлын хэсгийн хуралдааны үеэр Монгол Улсын Иргэний нисэхийн ерөнхий газар, Бүгд Найрамдах Франц Улсын Иргэний нисэхийн ерөнхий газар хоорондын “Иргэний нисэхийн салбарт хамтран ажиллах тухай Техник хамтын ажиллагааны гэрээ”-нд гарын үсэг зурлаа.
Мөн 2026 онд Монгол Улсад зохион байгуулагдах Цөлжилттэй тэмцэх тухай НҮБ-ын суурь конвенцын Талуудын 17 дугаар бага хуралд дэмжин оролцохоор тохиролцлоо.
Сануулахад, энэ онд хоёр улсын хооронд дипломат харилцаа тогтоосны 60 жилийн ой тохиож байна.
Тод мэдээ
Бусдын эрүүл мэндэд хохирол учруулсан 192 хэргийг шүүхээр шийдвэрлүүлжээ
Тээврийн прокурорын газраас 2024 онд зам тээврийн ослын 224 эрүүгийн хэрэгт Эрүүл мэндийн даатгалын тухай хуулийн 12 дугаар зүйлийн 12.1 дэх хэсгийн 12.1.1-т заасны дагуу эрүүл мэндийн даатгалын сангаас гаргасан 412 сая төгрөгийн төлбөрийг гэм буруутай этгээдээр нөхөн төлүүлэхээр шүүхээр шийдвэрлүүлсэн байна.
2025 оны 5 дугаар сарын 01-ний өдрийн байдлаар Эрүүгийн хуулийн 27.10 дугаар зүйлд заасан “Тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөний аюулгүй байдал, ашиглалтын журам зөрчиж” бусдын эрүүл мэндэд хохирол учруулсан 192 хэргийг шүүхээр шийдвэрлүүлсэн. Үүнээс 135 хэрэгт Эрүүл мэндийн даатгалын санд учирсан 230.3 сая төгрөгийн хохирлыг гэм буруутай этгээдээр нөхөн төлүүлэхээр шийдвэрлүүлсэн.
Шүүхээр шийдвэрлэсэн хэргээс “Тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөний аюулгүй байдал, ашиглалтын журам зөрчих” гэмт хэргийн улмаас хүний эрүүл мэндэд хүндэвтэр хохирол учруулсан 97, хүнд хохирол учруулсан 35, хүний амь нас хохироосон 3 хэрэг байна.
Тээврийн прокурорын газраас 2025 оны эхний 5 сарын байдлаар гэмт хэргийн улмаас Эрүүл мэндийн даатгалын санд учирсан хохирлыг гэм буруутай этгээдээс гаргуулж, эрүүгийн хэрэгт хамтатган шийдвэрлүүлсэн хэргийн тоог өмнөх оны мөн үетэй харьцуулахад 31.8 хувиар, шийдвэрлүүлсэн хохирлын хэмжээ 26.7 хувиар тус тус өссөн дүнтэй байна.
