Тод мэдээ
"Газар тариалангийн салбарын өнөөгийн нөхцөл байдал, тулгамдаж буй асуудал” сэдэвт хэлэлцүүлэг боллоо

Хэлэлцүүлэгт Улсын Их Хурлын гишүүн Б.Баярбаатар, Б.Бат-Эрдэнэ, Т.Аубакир, Х.Жангабыл, Ц.Мөнхтуяа, М.Нарантуяа-Нара болон Хүнс, хөдөө, аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яам, Үндэсний статистикийн газар, Монополын эсрэг газар зэрэг төрийн байгууллагуудын холбогдох албан тушаалтнууд, газар тариалан эрхлэгч аж ахуйн нэгжийн төлөөлөл нийт 60 орчим хүн оролцлоо.
Улсын Их Хурлын Ёс зүй, дэгийн байнгын хорооны дарга, ажлын хэсгийн ахлагч Б.Баярбаатар хэлэлцүүлгийг нээж үг хэлсэн. Тэрбээр хэлсэн үгэндээ, Хүнсний тухай хуульд монгол хүний физиологийн хэрэгцээнд зайлшгүй шаардлагатай малын мах, сүү, тарианы үр, улаан буудай, гурил, ундны усыг стратегийн хүнс гэж заасныг дурдаад энэ агуулгаар хүн амын хүнсний аюулгүй байдал, шим тэжээлийн зохистой байдлыг хангах зорилгоор Улсын Их Хурал, Засгийн газраас газар тариалан, хүнсний үйлдвэрлэлийг дэмжих хөтөлбөр, тогтоолыг баталж, бодлогоор дэмжиж ажилласаар ирснийг онцлон тэмдэглэв.
Мөн дээрх хөтөлбөр нь газар тариалан, хүнсний үйлдвэрлэл эрхлэгчдийн үйл ажиллагааг дэмжихэд чиглэж байгаа боловч агуулга нь хөнгөлөлттэй зээл, урамшуулал зэрэгт буюу нийт өртгийн сүлжээний зөвхөн санхүүжилт хэсэгт анхаарч ирсэн нь асуудлыг цогцоор нь шийдвэрлэх, салбарыг цаашид бие даан хөгжихөд хангалтгүй байна гэлээ.
Ажлын хэсгээс газар тариалангийн салбарын өнөөгийн нөхцөл, тариалан эрхлэгчдэд тулгамдаж буй асуудлыг үр тарианы чанар, буудайн сорт, тариалан эрхлэгчдийн өрсөлдөх чадвар, дотоодын өртгийн сүлжээний нөхцөл байдал, хууль эрх зүй, санхүү, татварын орчин зэрэг асуудлыг цогцоор нь хэлэлцэж, ярилцахаар болсныг Ажлын хэсгийн ахлагч хэлэв.
Хэлэлцүүлэг Хүнсний аюулгүй байдлын үндэсний лавлагаа лабораторийн Хорио цээрийн лабораторийн эрхлэгч Д.Энхтуяагийн “Улаанбуудайн гурилын чанар аюулгүй байдлын шинжилгээ, стандарт арга, аргачлал” сэдэвт илтгэлээр үргэлжилсэн.
Тэрбээр илтгэлдээ, тус лабораторийн хувьд гурилын шинжилгээнд нийтдээ 52 зүйлийн гадаад, дотоод хорио цээртэй хортон шавжийг илрүүлж, түүнийгээ тодорхойлох шинжилгээ хийдэг. Хор судлалын лаборатори 227 аюулгүйн үзүүлэлт тодорхойлж байгаа бол микробиологийн лаборатори итгэмжлэлийн хүрээнд 12 аюулгүйн үзүүлэлтийг тодорхойлдог гэж байлаа. Мөн дотоодын гурилын үйлдвэрүүд чанарын шаардлага сайн хангадаг гээд шинжилгээнд хамрагдсан гурилуудаас нэгхэн хувь нь цавуулгийн хэмжээгээрээ чанарын шаардлага хангадаггүй хэмээв.
Олон улсын чанарын шинжилгээний үзүүлэлттэй манай үзүүлэлтийн хэмжээ ойролцоо гээд гурилын үйлдвэрлэл эрхлэгчдэд анхааруулж хэлэхэд ургамлын хөнөөлт хортон шавжийн асуудалд анхаарах шаардлагатай гэж байлаа. Түүнчлэн тус илтгэлд буудайн гуриланд аюулгүй үзүүлэлтүүдийг бүрэн тодорхойлохын тулд олон улсад ашиглагдаж байгаа сүүлийн үеийн өндөр хүчин чадалтай багаж, тоног төхөөрөмжүүд нэн шаардлагатай байгаа талаар дурдсан байлаа.
Дараа нь Хөдөө аж ахуйн их сургуулийн багш, Монголын агрономчдын холбооны тэргүүн Б.Амарсанаа, Л.Даваа нар “Монгол орны буудайн тариалангийн өнөөгийн байдал, цаашдын хандлага” сэдвээр илтгэл тавьсан.
Уг илтгэлд Монгол Улсын газар тариалангийн орчны шинжилгээний талаар болон буудай тариалсан талбайн хэмжээ, ургацын үзүүлэлт, тариалангийн талбайн бүтэц, үр тариа тариалах технологи, тарих үрийн чанар, сорт, хөрс боловсруулалт, таримлын сэлгээ зэрэг тариалалттай холбоотой цогц асуудлыг хөндсөн судалгааг танилцуулсан. Мөн уг илтгэлд тариалангийн бүс нутаг, аж ахуйн нэгжид өнөөдөр мэргэжлийн боловсон хүчин дутмаг цаашлаад агрономичдын эзлэх хувь маш бага байгаа нь судалгаагаар тогтоогдсон гэж байлаа.
Түүнчлэн илтгэлд, цаашид нэмүү өртөг шингэсэн бүтээгдэхүүний импортын оронд дотоодын үйлдвэрээс гарсан бүтээгдэхүүн /гурил/ экспортлоход анхаарах, шаардлагатай хүнсний хэрэгцээг хангахуйц хүнсний сэлгээг нэвтрүүлэх, боловсруулах үндэсний үйлдвэрүүдийн чиглэл, хүчин чадлыг газар тариалангийн бодлого, сэлгээтэй уялдуулж бүх талаар дэмжиж хөгжүүлэх, буудайн тариалангийн талбайн хэмжээг нэмэгдүүлэхгүй нэгжээс авах ургацыг тогтворжуулж, чанаржуулах, ногоон бордоо, эрдэс бордоог сэлгээнд шим болон био бордоотой хамтруулан тун, нормыг нарийн тооцож хэрэглэх, эх орны био, шим бордооны үйлдвэрлэл, хэрэглээг дэмжихэд анхаарах шаардлагатай гэсэн байлаа.
Мөн бүс, бүслүүрт тохирсон нутагшсан сорт тариалдаг бүтэц, механизмийг бүрдүүлж, үрийн аж ахуйн системийг шинэчлэх, эрдэм шинжилгээний байгууллагын судалгааны баазыг бэхжүүлэх, үрийн аж ахуйн мэргэжлийн боловсон хүчнийг сайжруулах, үрийг зээлээр, хөнгөлттэй нөхцөлөөр олгодог тогтолцоог боловсронгуй болгох зэрэг арга хэмжээ авах шаардлагатай гэж байлаа.
Хэлэлцүүлэгт оролцогч газар тариалан эрхлэгчид сэдвийн хүрээнд асуулт асууж, салбарын өнөөгийн бодит нөхцөл байдал болон тулгамдсан асуудлынхаа талаар үг хэлж, санал солилцов. Тухайлбал, газар тариалан эрхлэгч аж ахуйн нэгжид олгодог хөрөнгө оруулалтын зээлийг цаашид тогтвортой олгох эсэх, экспортоор оруулж ирж буй улаанбуудай хүнсний аюулгүй байдлын чанарын шаардлагыг хангаж байгаа талаар тодруулахын зэрэгцээ тариалангийн салбарын нарийн мэргэжлийн боловсон хүчнийг бэлтгэхэд төрөөс бодлого гарган анхаарах, гурилын үйлдвэр бүрийн лабораторийн үзэмжээр улаанбуудайн чанарыг үнэлэх бус бүс нутагт нэгдсэн лабораторитой болоход онцгойлон анхаарах зэрэг асуудлыг хөндөж, санал хэлж байлаа хэмээн Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээллийн газраас мэдээлэв.
Тод мэдээ
"Орчлон" хорооллын зүүн талын хашааг буулгаж, явган хүний зам барилаа
СХД-ийн 27 дугаар хороо, "Орчлон" хорооллын зүүн талын хашааг буулгаж, явган хүний зам барьж ашиглалтад орууллаа.
Дээрх байршилд өмнө нь орон сууцны барилга барих зориулалтаар гурван иргэн, аж ахуйн нэгж байгууллага газар эзэмшиж байсан. Газрыг хоёр жил ба түүнээс дээш хугацаагаар зориулалтын дагуу ашиглаагүй, явган хүний орц гарц хааж хашаалсан байсан юм.
Иймээс зөрчлийг арилгаж, дүүргийн Захиалагчийн алба ОНӨААТҮГ-аас өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд явган хүний зам барьж ашиглалтад орууллаа.
Тод мэдээ
Ураны төслийг хэрэгжүүлэхэд ОУ-ын итгэмжлэгдсэн лаборатори байгуулж давхар хяналт хийнэ
Монгол-Францын Засгийн газар хоорондын комиссын хуралдаан 11 жилийн дараа Парис хотод болж, дараах асуудлаар харилцан тохиролцоонд хүрлээ. Хуралдаанд Францын талаас Европ, Гадаад хэргийн яамны Ерөнхий нарийн бичгийн дарга, хатагтай Анн-Мари Дэкот, Монголын талаас ЗГХЭГ-ын дарга Н.Учрал нар оролцлоо.
Энэ үеэр:
- Дорноговь аймагт олон улсын итгэмжлэгдсэн лаборатори байгуулж цацраг идэвхит ашигт малтмалын хүн, мал, амьтан, хүрээлэн байгаа орчинд үзүүлэх цацрагийн нөлөөлөлд хийсэн хэмжилт, шинжилгээг давхар хяналтанд оруулах санал гаргалаа. Хөрөнгө оруулагч талын зүгээс итгэмжлэгдсэн лаборатори байгуулахыг дэмжин ажиллах,
- Төслийн дэргэд хараат бус хяналтын зөвлөлийг иргэний нийгмийн байгууллагууд, мэргэжлийн холбоод, орон нутгийн иргэдийн төлөөллийг оролцуулан байгуулж иргэний хяналт тогтоож, ил тод нээлттэй ажиллах нөхцлийг бүрдүүлж, олон нийтийн мэдэх эрхийг хангаж ажиллах,
- Хоёр улс Онцгой байдлын нисдэг тэрэг, техник төхөөрөмжийн туслалцаа, эрчим хүчний эс үүсвэрийг төрөлжүүлэх, боловсрол, соёлын хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх,
- Ажлын хэсгийн хуралдааны үеэр Монгол Улсын Иргэний нисэхийн ерөнхий газар, Бүгд Найрамдах Франц Улсын Иргэний нисэхийн ерөнхий газар хоорондын “Иргэний нисэхийн салбарт хамтран ажиллах тухай Техник хамтын ажиллагааны гэрээ”-нд гарын үсэг зурлаа.
Мөн 2026 онд Монгол Улсад зохион байгуулагдах Цөлжилттэй тэмцэх тухай НҮБ-ын суурь конвенцын Талуудын 17 дугаар бага хуралд дэмжин оролцохоор тохиролцлоо.
Сануулахад, энэ онд хоёр улсын хооронд дипломат харилцаа тогтоосны 60 жилийн ой тохиож байна.
Тод мэдээ
Бусдын эрүүл мэндэд хохирол учруулсан 192 хэргийг шүүхээр шийдвэрлүүлжээ
Тээврийн прокурорын газраас 2024 онд зам тээврийн ослын 224 эрүүгийн хэрэгт Эрүүл мэндийн даатгалын тухай хуулийн 12 дугаар зүйлийн 12.1 дэх хэсгийн 12.1.1-т заасны дагуу эрүүл мэндийн даатгалын сангаас гаргасан 412 сая төгрөгийн төлбөрийг гэм буруутай этгээдээр нөхөн төлүүлэхээр шүүхээр шийдвэрлүүлсэн байна.
2025 оны 5 дугаар сарын 01-ний өдрийн байдлаар Эрүүгийн хуулийн 27.10 дугаар зүйлд заасан “Тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөний аюулгүй байдал, ашиглалтын журам зөрчиж” бусдын эрүүл мэндэд хохирол учруулсан 192 хэргийг шүүхээр шийдвэрлүүлсэн. Үүнээс 135 хэрэгт Эрүүл мэндийн даатгалын санд учирсан 230.3 сая төгрөгийн хохирлыг гэм буруутай этгээдээр нөхөн төлүүлэхээр шийдвэрлүүлсэн.
Шүүхээр шийдвэрлэсэн хэргээс “Тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөний аюулгүй байдал, ашиглалтын журам зөрчих” гэмт хэргийн улмаас хүний эрүүл мэндэд хүндэвтэр хохирол учруулсан 97, хүнд хохирол учруулсан 35, хүний амь нас хохироосон 3 хэрэг байна.
Тээврийн прокурорын газраас 2025 оны эхний 5 сарын байдлаар гэмт хэргийн улмаас Эрүүл мэндийн даатгалын санд учирсан хохирлыг гэм буруутай этгээдээс гаргуулж, эрүүгийн хэрэгт хамтатган шийдвэрлүүлсэн хэргийн тоог өмнөх оны мөн үетэй харьцуулахад 31.8 хувиар, шийдвэрлүүлсэн хохирлын хэмжээ 26.7 хувиар тус тус өссөн дүнтэй байна.
-
Тод мэдээ2021/03/11
Вакцины хоёрдугаар тунг хийлгэх хүртэл халдвар авахгүй байх хэрэгтэй
-
Тод зураг2019/12/04
Мөсөн дээгүүр явах болон авто тээвэр хийхгүй байхыг онцгойлон анхааруулж байна
-
Тод мэдээ2021/12/26
Нийслэлийн төр, захиргааны байгууллагууд нүүж эхэллээ
-
Тод мэдээ2022/09/13
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх эмгэнэл илэрхийлэв