Тод мэдээ
Л.Энх-Амгалан: Цэцэрлэгийн сугалааг халахад НИТХ-ын төлөөлөгчид улс төрийн манлайлал үзүүлж ажилласан

Нийслэлийн ИТХ-ын ээлжит XVIII хуралдаан өнөөдөр хуралдаж байгаа бөгөөд Нийслэлийн боловсролын хүртээмж,чанарыг сайжруулах бодлогын шийдлүүдийн тухай Боловсрол, шинжлэх ухааны сайд Л.Энх-Амгалан мэдээлэл өгч, төлөөлөгчдийн саналыг сонсож, зарим асуултад тодруулга мэдээллийг өгч байна. 2023-2024 оны хичээлийн жилд нийслэлд сургуулийн өмнөх боловсрол буюу цэцэрлэгийн хамрагдалтыг 95 хувьд хүргэсэн. Тэгэхдээ төрийн өмчийн болон хувийн хэвшлийн цэцэрлэгийн хүчин чадлыг хамт тооцоолж, хувийн цэцэрлэгийн хувьсах зардлыг хоёр дахин нэмж олгосон.
Мөн орон сууцны томоохон хорооллууд дунд түрээсийн цэцэрлэг болон байгууллагын цэцэрлэгийг дэмжиж ажилласан байна. Энэхүү төлөвлөлтийг ажил хэрэг болгохын тулд Засгийн газар болон нийслэлээс санхүүжилт гаргасан юм. Улсын төсвөөс гаргасан 100 тэрбум төгрөгөөр цэцэрлэгийн хувьсах зардлыг санхүүжүүлсэн бол НИТХ-аас баталсан 82.7 тэрбум төгрөгөөр цэцэрлэгийн өргөтгөл, нэг давхрын цэцэрлэгийн зориулалттай барилга худалдан авах, ачаалал өндөртэй цэцэрлэгийн өргөтгөл хийх, цомцог гэр цэцэрлэг байгуулах, цэцэрлэгийн гадна инженерийн шугам сүлжээг засварлаж, өргөтгөх, цэцэрлэгийн тохижилт бусад хэрэглэгдэхүүн худалдаж авах…зэрэг ажилд зарцуулсан гэдгийг салбарын сайд хэллээ. Л.Энх-Амгалан цэцэрлэгийн хамрагдалтыг сугалаагаар шийддэг байдлыг халахад улс төрийн манлайлал үзүүлж ажилласан НИТХ-ын төлөөлөгчдөд талархал илэрхийлье гэлээ.
Хөгжсөн улс орноос 17-18 дахин бага хувьсах зардлыг манай улс зарцуулж байна
Харин ерөнхий боловсролын сургуулийн хувьд 2023 онд 2.6 их наяд төгрөгийн хөрөнгө оруулалтыг боловсролын салбарт зарцуулсан ч нэг хүүхдэд ногдох хувьсах зардал бага байгааг тодотголоо. Тодруулбал, хөгжсөн улс орноос 17-18 дахин бага хувьсах зардлыг манай улс хүүхдүүдэд олгож байгаа тул сурах орчныг дэмжсэн хувьсах зардлыг нэмэгдүүлж, сайн багш сайн урамшуулал авдаг цалингийн тогтолцоонд шилжиж байгааг мэдээлэлдээ дурдлаа. 2022-2023 оны хичээлийн жилд нийслэлийн хэмжээнд төрийн 158 сургуульд 310 мянга гаруй хүүхэд суралцаж байгаа бөгөөд 17,442 багш, ажилтан ажиллаж байна. Харин хувийн 138 сургуульд 53 мянга гаруй хүүхэд суралцаж байгаа аж.
Энэ жилийн тухайд төрийн өмчийн сургууль 6-гаар, хувийн хэвшлийн сургууль 7-оор нэмэгдсэн. Харин гурван ээлжийг халж, хоёр ээлжээр хичээллэхэд авч буй арга хэмжээний хүрээнд сургуулийн зориулалттай түрээсийн байрыг 18 сургууль дээр хэрэгжүүлж байна. Нийт 278 бүлгийн 11,310 хүүхэд эдгээр сургуулийн зориулалттай түрээсийн байранд суралцаж байгаа бол нийслэлийн 84, 12, 124 дүгээр сургууль 3 ээлжээр хичээллэж байгааг” тодотголоо. Мөн 3 ээлжээр хичээллэж байгаа 7 сургууль байна.
Тухайлбал, 84 дүгээр сургууль 2060 хүүхдийн хүчин чадалтай бол одоогоор 5700 гаруй хүүхэд суралцаж буйг онцолсон юм. Ирэх хичээлийн жилд СХД, Сүхбаатар, Баянгол, Баянзүрх дүүрэгт нийт 54 сургууль 3 ээлжээр хичээллэж болзошгүй байгаа учир сургуулийн зориулалтаар одоо баригдаж буй барилгын ажлыг түргэн дуусгах, нэмж сургуулийн зориулалттай барилга түрээслэх, ЕБС-ийн ахлах ангийн хэмжээнд бүтэц, зохион байгуулалтад өөрчлөлт хийх зэрэг арга хэмжээ авахаар төлөвлөсөн байна. Өөрөөр хэлбэл, ахлах ангийн сурагчдын хамран сургах тойргийг шинэчлэн, уян хатан зохицуулах боломжтой аж.
Салбарын сайд Л.Энх-Амгалан цаашид 3 ээлжийг халах шийдлүүдийн хувьд school map төлөвлөлт хийх, цэцэрлэг дагасан бага сургуулиуд буюу цогцолбор сургууль байгуулах, орон сууцны хорооллууд дунд сургууль, цэцэрлэгийн зориулалттай байрыг төр хувийн хэвшлийн түншлэлээр түрээслээд өмчлөх, шинээр баригдах хотхон хорооллын барилга төлөвлөлтөд тавих шаардлага, хяналтын механизмыг сайжруулах буюу сургууль, цэцэрлэгийн төлөвлөлтийг заавал хэрэгжүүлэх, байгууллага, иргэд ААН-ийг дэргэдээ цэцэрлэг сургууль барихад хөнгөлөлттэй зээл, урамшууллаар дэмжих, хороодын Засаг даргын барилга, байгууламжийг сургууль, цэцэрлэгийн зориулалтаар ашиглах боломжтой эсэхэд төсөв санхүүгийн болон бодлогын дэмжлэг олгож өгөхийг НИТХ-ын төлөөлөгчдөөс хүссэн юм.
Нийслэлийн боловсролын газраас сургуулийн менежментийг сайжруулах чиглэлээр өнгөрсөн оны 5 дугаар сард 139 сургуульд үнэлгээ хийж, 1-3-р түвшинд ангилж, 3-р түвшний 37 сургуульд “Зөвлөн туслах үйлчилгээ” үзүүлэхээр болсон байна. Менежментээ сайжруулж чадсан сургуулиудад индексийн урамшуулал олгож, шилдэг менежменттэй ментор сургууль болгон батламжлах аж.
Цаашид 2-оос дээш насны бүх хүүхдэд үнэлгээ хийж, суралцах чадварыг нь тогтоож, суралцахуйн дата бүрдүүлэх, шинжлэх ухааны суурь тавигддаг гол үе болох 6-9-р ангийн хүүхдүүдийн сургалтын чанарт онцгойлон анхаарах, 1 болон 3 түвшний багш, сургуулийн чанарын ялгааг багасгаж, сургалтын технологийг сайжруулах тал дээр анхаарч ажиллана гэсэн юм. Мөн тэрбээр боловсролын чанар багшийн чанараас шууд хамаарах тул багш ажлын байран дээрээ хөгжих, сайн багш сайн цалин авах тогтолцооны шинэчлэл хийхэд анхаарч ажиллана гэдгийг онцолсон юм. Боловсрол, шинжлэх ухааны сайдын мэдээлэлтэй холбоотойгоор НИТХ-ын төлөөлөгчид тодруулга мэдээлэл авч, саналаа хэлж байна.
Тод мэдээ
Улаанбаатарт өдөртөө 20 хэм дулаан
Малчид, тээвэрчид, тариаланчид, хадланчдын анхааралд: Өнөөдөр Монгол-Алтай, Хангай, Хөвсгөлийн уулархаг нутгаар нойтон цас орж, нутгийн баруун хойд хэсгээр сэрүүсэж, Алтайн уулархаг нутаг, Арц Богдын өвөр хоолойгоор салхи, шуургатай байхыг анхааруулж байна.
2025 оны есдүгээр сарын 12-ны 08 цагаас 20 цаг хүртэл: Нутгийн баруун хагаст үүлшинэ, бусад нутгаар солигдмол үүлтэй. Баруун аймгуудын нутгийн хойд хэсэг, төвийн аймгуудын нутгийн зарим газраар бороо, уулаараа нойтон цас орно. Салхи нутгийн баруун хэсгээр баруун өмнөөс хойш эргэж секундэд 8-13 метр, Алтайн салбар уулс, Арц Богдын өвөр хоолойгоор секундэд түр зуур 18-20 метр хүрч ширүүснэ. Бусад нутгаар баруун өмнөөс секундэд 5-10 метр. Нутгийн баруун хэсгээр сэрүүсэж Монгол-Алтай, Хангай, Хөвсгөлийн уулархаг нутаг, Завхан голын эх, Хүрэнбэлчир орчим, Идэр, Тэс, Эг, Үүр голын хөндийгөөр 8-13 хэм, говийн бүс нутгийн өмнөд хэсэг, Дарьгангын тал нутгаар 26-31 хэм, говийн бүс нутгийн хойд хэсэг, Дорнодын тал нутгаар 20-25 хэм, бусад нутгаар 14-19 хэм дулаан байна.
УЛААНБААТАР ХОТ ОРЧМООР: Үүлшинэ. Бороо орохгүй. Салхи баруун өмнөөс секундэд 5-10 метр. 18-20 хэм дулаан байна.
БАГАНУУР ОРЧМООР: Үүлшинэ. Бага зэргийн аадар бороо орно. Салхи баруун өмнөөс секундэд 7-12 метр. 18-20 хэм дулаан байна.
ТЭРЭЛЖ ОРЧМООР: Үүлшинэ. Бага зэргийн аадар бороо орно. Салхи баруун өмнөөс секундэд 3-8 метр. 16-18 хэм дулаан байна.
2025 оны есдүгээр сарын 13-наас 17-ныг хүртэлх
цаг агаарын урьдчилсан төлөв
Есдүгээр сарын 13-нд төв болон зүүн аймгуудын ихэнх нутаг, говийн аймгуудын нутгийн хойд болон зүүн хэсгээр, 14-нд баруун аймгуудын нутгийн зарим газар, төвийн аймгуудын нутгийн хойд хэсэг, зүүн аймгуудын ихэнх нутгаар, 15-нд нутгийн зарим газраар, 16-нд говийн аймгуудын нутгийн зарим газраар бороо, уулархаг нутгаар нойтон цас орно. Салхи 13-нд говь, тал, хээрийн нутгаар, 14-нд нутгийн зүүн хэсгээр секундэд түр зуур 18-20 метр хүрч ширүүснэ. Ихэнх нутгаар сэрүүсэж, Алтай, Хангай, Хөвсгөл, Хэнтийн уулархаг нутаг, Хүрэнбэлчир орчим, Завхан, Заг-Байдраг голын эх, Идэр, Тэс, Тэрэлж голын хөндийгөөр шөнөдөө 4-9 хэм хүйтэн, өдөртөө 4-9 хэм, говийн бүс нутгийн өмнөд хэсгээр шөнөдөө 6-11 хэм, өдөртөө 17-22 хэмийн дулаан, бусад нутгаар шөнөдөө 1 хэмийн хүйтнээс 4 хэмийн дулаан, өдөртөө 10-15 хэм дулаан байна.
Тод мэдээ
ABU GENERAL ASSEMBLY 2025: ABU-гийн нэрэмжит “Шилдэг инженер-2025
Техник технологийн хөгжил хиймэл оюун ухаанд чиглэж байгаа ч хүний оролцоогүйгээр төгс бүтээл хийх боломжгүй гэдгийг дэлхий дахинд хүлээн зөвшөөрч байна. Иймд Ази, Номхон далайн өргөн нэвтрүүлгийн холбооноос шилдэг инженер болон шилдэг инженерийн байгууллагуудыг шалгаруулж, шагнаж урамшуулдаг уламжлалтай.
Энэ жилийн “ABU-62" дугаар Ерөнхий Ассамблейн үеэр уламжлал ёсоор "Шилдэг инженер” шагналыг гардууллаа.
Тод мэдээ
УИХ-ын 2025 оны намрын ээлжит чуулган ирэх даваа гарагт эхэлнэ
Улсын Их Хурлын үйл ажиллагааны зохион байгуулалтын үндсэн хэлбэр нь чуулган юм. Монгол Улсын Их Хурлын тухай хуулийн 17 дугаар зүйлийн 17.1-д заасны дагуу Улсын Их Хурлын 2025 оны намрын ээлжит чуулган 09 дүгээр сарын 15-ны өдрөөс эхлэн 75-аас доошгүй ажлын өдөр чуулна.
Намрын ээлжит чуулганаар хэлэлцэх асуудлын жагсаалтыг хуульд заасны дагуу өмнөх ээлжит чуулганаар баталсан бөгөөд уг жагсаалтад батлах хугацааг нь хуульд тусгайлан заасан Монгол Улсын 2026 оны төсвийн тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2026 оны төсвийн тухай, Эрүүл мэндийн даатгалын сангийн 2026 оны төсвийн тухай, Үндэсний баялгийн сангийн 2026 оны төсвийн тухай болон холбогдох бусад хууль, тогтоолын төслийг хэлэлцэнэ.
Улсын Их Хурлын дарга Д.Амарбаясгалан УИХ-ын 2025 оны хаврын ээлжит чуулганыг хааж хэлсэн үгэндээ “Намрын ээлжит чуулган эхлэх хугацааг наашлуулж, 9 дүгээр сарын 15-ны өдрөөс эхлүүлж, төсвийн төслийг хэлэлцэх хэлэлцүүлгийн үе шатыг шинээр нэмж, 4 байсныг 5 үе шаттай болгож өөрчилсөн.” хэмээн мэдэгдсэн билээ. Энэ нь улсын төсвийг төлөвлөх, батлах, хэрэгжүүлэх, тайлагнах үйл явцад ил тод, хариуцлагатай байх зарчмыг хангаж, олон нийтээр хэлэлцүүлэх, иргэдийн оролцоог бодит болгох ач холбогдолтой юм.
Тиймээс энэ намраас эхлэн Монгол Улсын төсвийн төслийг Улсын Их Хурал таван үе шаттай хэлэлцэхээр шийдвэрлэсэн. Тухайлбал, нэгт, Монгол Улсын Ерөнхий сайд чуулганы нэгдсэн хуралдаанд төсвийн төслийг, Төсвийн тогтвортой байдлын зөвлөл холбогдох дүгнэлтээ танилцуулж, Улсын Их Хурлын гишүүд Монгол Улсын Ерөнхий сайд, Ерөнхий аудитор, Төсвийн тогтвортой байдлын зөвлөлийн дарга болон төсвийн ерөнхийлөн захирагч нараас асуулт асууж, үг хэлж болно.
Хоёрт, УИХ-ын Төсвийн болон бусад Байнгын хороо төсвийн төсөлтэй танилцаж, хуралдаанаараа хэлэлцэх, УИХ төсвийн төсөл, холбогдох хуулиудад заасан шаардлага, Улсын хөгжлийн жилийн төлөвлөгөөнд нийцсэн эсэх асуудлаар санал хураалт явуулна. Гуравт, санхүү төсвийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн төсвийн төслийн танилцуулгыг эрхлэх асуудлын хүрээг баримтлан Байнгын болон дэд хороо, нам, эвслийн бүлгийн хуралдаанд танилцуулна. Төсвийн байнгын хороо тухайн байнгын хорооны гишүүд, бусад Байнгын хороо, Төсвийн зарлагын дэд хороо, Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, төрийн аудитын төв байгууллага, УИХ дахь нам, эвслийн бүлгээс гаргасан санал нэг бүрийг хэлэлцэж, санал хураалт явуулна. Нэгдсэн хуралдаанд санал тус бүрээр санал хураалт явуулна.
Дөрөвт, шаардлагатай бол хөрөнгө оруулалтын төсөл, apra хэмжээний төсөвт өртөг, санхүүжих дүнг өөрчлөхгүй агуулга, зарчмыг алдагдуулахгүйгээр арга хэмжээний нэр, хүчин чадал, хэрэгжих хугацаа, байршилтай холбоотой залруулгыг хийж, нэгдсэн хуралдаанд оруулна.
Тавд, нэгдсэн хуралдаан даргалагч Монгол Улсын тухайн жилийн төсвийн тухай хуулийн төслийн зүйл, заалт бүрийг уншиж сонсгон, зүйл тус бүрээр санал хураалт явуулж, батлуулна гэж Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээллийн газраас мэдээллээ.
-
Тод мэдээ2023/04/24
ГЕГ: Мах, махан бүтээгдэхүүн экспортлогч 27 аж ахуйн нэгжид зөвлөмж мэдээлэл өгл...
-
Тод мэдээ2020/09/17
З.Мэндсайхан сайд 6 аймагт зудын эрсдэлийн үнэлгээ хийлгэх хүсэлт тавьжээ
-
Өнөөдөр2021/05/07
УОК-оос сэрэмжлүүлэг мэдээлэл хүргэж байна /2021.05.07/
-
Тод зураг2020/02/27
Улаанбаатарт өдөртөө 8 хэм хүйтэн