Тод мэдээ
“Морьтой Аравт” багийнхан Ховд, Завхан, Увс, Говь-Алтай аймгийн сумдад ажиллаж байна

УИХ-ын 2024 оны сонгуулийн хоёрдугаар тойрог буюу Баруун бүсэд нэр дэвшигчдийн сурталчилгаа үргэлжилж, Ховд, Завхан, Увс, Говь-Алтай аймгийн иргэд, сонгогчидтой уулзаж, ирэх дөрвөн жилийн хугацаанд хийж хэрэгжүүлэх мөрийн хөтөлбөрөө танилцуулж байна.
Монгол Ардын намаас нэр дэвшигч “Морьтой Аравт” багийн Дашзэгвийн Амарбаясгалан, Чимэдийн Хүрэлбаатар, Сэрээжавын Энхболд нар Завхан аймгийн Сантмаргац, Ургамал, Завханмандал сум, Ховд аймгийн Дөрвөлжин, Дөргөн, Чандмань, Булган болон Үенч, Мөст суманд ажиллалаа. Нутгийн иргэд сүүлийн жилүүдэд малын түүхий эд, тэр дундаа арьс, шир үнэгүйдэж хаягддаг болсныг онцлоод, энэ асуудлыг шийдвэрлэхэд төрийн бодлого зайлшгүй хэрэгтэй байна гэсэн юм.

Тэгвэл арьс шир боловсруулах үйлдвэр барьж, байгуулах хувийн хэвшлийг төрийн бодлогоор дэмжихээр МАН-ын мөрийн хөтөлбөрт тодорхой заалтууд тусгасан байна. Уламжлалт мал аж ахуйг олон талаар дэмжиж байгаагийн нэг нь мал сүргийнхээ ашиг шимийг өсгөх, түүхий эдэд үнэ цэн, өртөг өгөөж шингээх улс орондоо өдөр бүр эрүүл, шинэ мах, сүүтэй байх “Шинэ хоршоо” хөдөлгөөнийг санаачлан хэрэгжүүлж эхэлсэн бөгөөд иргэд багаар нь дэмжиж уг хөдөлгөөнийг үргэлжлүүлэх хүсэлтэй байгаагаа уулзалтын үеэр илэрхийлж байсан юм.
Мөн мал аж ахуйгаа эрхэлж, бүс нутагтаа сайхан амьдрахын тулд эхлээд эрүүл мэнддээ анхаарах нь чухал гэдгийг тодотгоод, урьдчилан сэргийлэх эрт илрүүлгийн шинжилгээг үргэлжлүүлж, нарийн мэргэжлийн тусламж үйлчилгээг бүс нутагт байгуулах заалтыг МАН мөрийн хөтөлбөртөө тусгасныг баруун бүсийнхэн дэмжиж байлаа.



“Морьтой Аравт” багийн нэр дэвшигч Сандагийн Бямбацогт, Цэдэндамбын Цэрэнпунцаг, Батжаргалын Заяабал нар энэ хугацаанд Ховд аймгийн Дарви, Буянт сум, Увс аймгийн Тэс, Баруунтуруун, Зүүнговь суманд тус тус ажиллалаа.
Увс аймгийн Баруунтуруун сумд баруун бүсийн хэрэгцээг хангах гурил, тэжээлийн үйлдвэр байгуулж, ажлын байрыг нэмэгдүүлэх, нисэх буудлыг 4С ангилал руу өргөтгөх, замын бүтээн байгуулалтыг үргэлжлүүлж, орон нутагт орон сууц барьж борлуулсан аж ахуйн нэгжид татварын хөнгөлөлт үзүүлж, эрх зүйн орчныг бүрдүүлэх зэрэг МАН-ын мөрийн хөтөлбөрт туссан онцлох заалтуудаас танилцуулсан юм.
Иргэд сонгогчид үйлдвэрлэл, дэд бүтцийг цогцлоож, баруун бүсийн хөгжлийг түүчээлэх “Морьтой Аравт”-аа багаар нь сонгон дэмжихээ уулзалтын үеэр илэрхийлж, тэдэнд амжилт хүслээ.



Харин “Морьтой Аравт” багийн Баттогтохын Чойжилсүрэн, Балжиннямын Баярсайхан, Энхбатын Болормаа, Загджавын Мэндсайхан нар Завхан аймгийн Улиастай, Говь-Алтай аймгийн Есөнбулаг, Дэлгэр, Бигэр, Цогт суманд ажиллаж, мөрийн хөтөлбөрөө танилцуулав.
Энэ үеэр иргэд орон нутагт төрийн албаны тоотой хэдхэн орон тоотой учраас ажлын байр хомс. Тийм учраас залуучууд төв суурин бараадахаас өөр аргагүй байдгийг хэлсэн юм. МАН энэ удаагийн сонгуульд ялангуяа хөдөө, орон нутагт ажлын байр бий болгож, амьдрах, бизнес эрхлэх боломжийг нээж, дэмжихэд чиглэсэн бодлого барьж байгаа. Ингэж байж хөдөөгийн сэргэлтийн бодлогын хэрэгжүүлж бүс нутгийн хөгжлийг шинэ шатанд гаргана гэж үзэж байгаа юм. Мөн Говь-Алтай аймагт дулааны станц байгуулж, иргэдийн ая тухтай орчинд амьдрах, эрүүл байх нөхцөлийг бүрдүүлнэ гэдгийг онцолсон. Улмаар үйлдвэр аж ахуйн нэгжүүд үүд хаалгаа нээж ажлын байр бий болгосноор төвлөрлийг багасгаж, орон нутагт орон сууц барих, иргэд хашаандаа халаалт дулаан татах үндсэн нөхцөл бүрдэх юм.
Энэ мэтчилэн иргэдийн амьдрал, эдийн засагт нэн чухал хэрэгцээтэй бүтээн байгуулалтын ажлыг хийж хэрэгжүүлэхээр МАН мөрийн хөтөлбөртөө тусгасан. Иргэд сонгогчид чадварлаг, мэдлэг туршлагатай улстөрч, мэргэжилтнүүдээр багаа бүрдүүлсэн “Морьтой Аравт”-ыг мөрийн хөтөлбөрөө ажил хэрэг болгон бүрэн хэрэгжүүлнэ гэдэгт итгэж байгаагаа илэрхийлээд, бүсийн хөгжлийг түүчээлэх баруун бүсэд нэр дэвшигчдээ багаар нь дэмжинэ гэлээ.



Тод мэдээ
Т.Даваадалай: Улаанбаатар хотыг нэгдсэн стандарттай, хүртээмжтэй хот болгоход анхаарч ажиллаж байна
Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн орчны хүртээмжийг нэмэгдүүлэх зорилгоор “Гэрээсээ гарцгаая” аяны хүрээнд УИХ-ын гишүүн О.Саранчулуун, нийслэлийн Засаг даргын нэгдүгээр орлогч Т.Даваадалай болон холбогдох албаныхан, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн төлөөлөл Улаанбаатар хотын гудамж, замын нөхцөл байдлыг үнэлж, үйлчилгээний газрууд, нийтийн тээврээр үйлчлүүллээ. Энэ үеэр хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэн Улаанбаатар хотод амьдрахад ямар бэрхшээл тулгардаг, тэдгээрийг хэрхэн шийдвэрлэх талаар хэлэлцэж, гаргалгааг ярилцлаа.
“Гэрээсээ гарцгаая” аяны хүрээнд 2.5 км замыг туулахдаа эхлээд үйлчилгээний байгууллагын нөхцөл байдалтай танилцлаа. Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэн, тэр дундаа тэргэнцэртэй иргэн дэлгүүр, хоолны газар зэрэг үйлчилгээний байгууллагаар үйлчлүүлэхэд орц, гарцын асуудал хамгийн их саад болдог. Ихэвчлэн налуу зам байдаггүй. Ороход хаалганы хөндлөвч төмөртэй хэсгүүд саад учруулж байлаа.
Үүний дараа Улаанбаатар хотын төвийн гудамжаар явган замын нөхцөл байдалтай танилцлаа. Улаанбаатар хотоос төвийн бүсийн гол, гудамж замын 15 байршилд 59.6 км явган замыг байгалийн чулуугаар жигдэлж, нэг стандарттай болгож байгаа нь бүх иргэнд ээлтэй, хүртээмжтэй байдлыг бий болгох зорилготой. УИХ-ын гишүүн О.Саранчулуун, нийслэлийн Засаг даргын нэгдүгээр орлогч Т.Даваадалай, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн төлөөлөл хуучин явган замтай хэсгээр явахад эвдрэл, гэмтэл, доголтой хэсгүүд таарч байв. Хуучин явган замын хээтэй болон хөндлөн хийцүүд, эвдрэл нь хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэн явах саад учруулдаг. Ийм замаар тэргэнцэртэй хүн удаан явахад бөөр өвддөг гэдгийг тэргэнцэртэй иргэд хэлж байв. Хүүхдийн тэрэгтэй явахад ч гэсэн хүндрэлтэй, донсолгоотой байдаг гэнэ. Харин байгалийн чулуугаар шинэчилж байгаа явган замууд нэг жигд учраас бэрхшээл байхгүй гэсэн юм.
УИХ-ын гишүүн О.Саранчулуун “Монголд хөгжлийн бэрхшээлтэй 10 хүн тутмын 6 нь олдмол бэрхшээлтэй байдаг. Хамгийн энгийн жишээг та бүхэн сая харлаа. Тэргэнцэртэй хүн үйлчилгээний газрууд руу ороход налуу зам байдаггүй. Хотын явган хүний зам нэгдсэн стандартгүй байгаа нь зорчиход хүндрэл үүсгэдэг. Бид Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийн тухай конвенцын хүрээнд хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн оролцоог дэмжиж ажиллах үүрэгтэй. Үүний нэг жишээ болгож “Гэрээсээ гарцгаая” аяныг хэрэгжүүлж байна. Биет байдлаар орчны хүртээмжийг хэрхэн сайжруулах вэ гэдэгт шалгуур үзүүлэлтүүдийг ийнхүү туршиж байна. Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийг хангах, амьдрах орчныг дээшлүүлэх зорилгоор нутгийн удирдлагын байгууллагуудын оролцоог сайжруулахын тулд 32 шалгуур үзүүлэлт бүхий 13 бүлэг төлөвлөгөөг тусгасан гарын авлагыг мөн боловсруулсан” гэдгийг хэллээ.
Нийслэлийн Засаг даргын нэгдүгээр орлогч Т.Даваадалай “Гэрээсээ гарцгаая” аяныг дэмжиж, 2.5 км газарт явган зам, үйлчилгээний байгууллагууд, нийтийн тээврээр зорчлоо. Хот гэдэг бол ганцхан хүнд зориулагдаагүй. Хот бүх хүнд тэгш, хүртээмжтэй орчин нөхцөлтэй байх ёстой. Улаанбаатар хотод хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн орчны хүртээмжийг сайжруулахад дутагдалтай зүйлс нэлээд ажиглагдлаа. Үйлчилгээний газрууд налуу замаа шийдэж өгөх хэрэгтэй. Нийтийн тээврийн жолооч нар хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэнтэй хэрхэн харьцах, тэдэнд хэрхэн туслахад суралцмаар байна. Явган хүний замыг нэгдсэн стандартаар шинэчлэх нь чухал байна. Улаанбаатар хотын зүгээс нэгдсэн стандарттай, хүртээмжтэй хотыг бий болгоход уялдаа холбоотой ажиллана” гэдгийг тодотгов.
“Гэрээсээ гарцгаая” аяны хүрээнд дараагийн зогсоол нийтийн тээврээр үйлчлүүлэх байв. Тэргэнцэртэй иргэн нийтийн тээврээр үйлчлүүлэхэд орц, гарцын асуудал мөн хүндрэлтэй байдаг. Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэнд зориулсан буух товчлуурыг ашиглаж сурах, бууж, суух налуу замыг ашиглаж сурах хэрэгтэй. Үүний тулд нийтийн тээврийн жолооч нарыг сургалтад хамруулах ажлыг зохион байгуулах талаар аянд оролцогсод хэлэлцэв. Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих төвийн гаднаас аяны маршрут өндөрлөж, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн төлөөлөл санал бодлоо хуваалцаж, нийслэлийн Засаг даргын орлогч Т.Даваадалай, УИХ-ын гишүүн О.Саранчулуун нар санал хүсэлтүүдийг бодит ажил хэрэг болгоход гар бие оролцохоо илэрхийллээ.
Тод мэдээ
Зөвшөөрөлгүй ногоон байгууламжийг устгасан болон эзэмшил бүхий газраасаа хэтрүүлэн хашаа барьсан зөрчлийг арилгуулж байна
Нийслэлийн хэмжээнд нийтийн эзэмшлийн зам, талбайг зөвшөөрөлгүй сэтлэх, ногоон байгууламжийг устгах, эзэмшил бүхий газраасаа хэтрүүлэн хашаа барих зэрэг зөрчил илэрсээр байна. Тодруулбал, Хүннү 2222 хорооллын автобусны буудлын баруун талд “Хангилцаг” ХХК дулааны шугамын ажил гүйцэтгэхдээ ногоон байгууламжийг зөвшөөрөлгүй тайрч устгасан бол “Номин Реалтор” ХХК эзэмшил бүхий газраасаа хэтрүүлэн хашаа барьсан. Уг асуудалтай холбогдуулан нийслэлийн Засаг даргын Эдийн засгийн хөгжил, дэд бүтцийн асуудал хариуцсан нэгдүгээр орлогч Т.Даваадалай болон холбогдох албаныхан тус байршилд ажиллалаа.
Монгол Улсын Засгийн газар, Дэлхийн банкны Олон улсын хөгжлийн ассоциацийн хамтарсан “Улаанбаатар хотын дулаан хангамжийн үр ашгийг нэмэгдүүлэх төсөл”-ийн хүрээнд Хан-Уул дүүргийн 18 дугаар хороо, Удирдлагын академийн гудамж “Хүннү 2222” хотхоны замын хойд талд “Хангилцаг” ХХК дулааны магистраль шугамын барилга угсралтын ажил гүйцэтгэж буй. Гэвч ажил гүйцэтгэх үеэрээ Хүннү 2222 хорооллын автобусны буудлаас баруун тийш 320 метр орчим урт зайд авто замын хажуугийн шар хуайс моддыг сүйтгэсэн. Тиймээс өнгөрсөн долоодугаар сарын 31-нд НХШГ-аас ногоон байгууламжийг зөвшөөрөлгүй тайрч устгасан “Хангилцаг” ХХК-д зөрчлийг арилгах хугацаатай мэдэгдлийг хүргүүлсэн. Ийнхүү өнөөдөр давтан хяналт шалгалт хийхэд тус аж ахуйн нэгжийн зүгээс ногоон байгууламжийн нөхөн сэргээлтийг хийж эхлүүлсэн бөгөөд ирэх аравдугаар сарын 1-нд мод тарина гэлээ.
Харин “Номин Реалтор” ХХК-ийн хувьд Хүннү 2222 хорооллын автобусны буудлын урд талд өөрийн эзэмшлийн газраасаа 2-3 метр зайд хашаагаа сунгаж, хэтрүүлэн барьсан. Иймээс нийслэлийн Газар зохион байгуулалтын албанаас зохих зөвшөөрөлгүй илүү талбай ашиглан, нийтийн эзэмшлийн зам, талбайд барьсан хашааг чөлөөлж, зөрчлөө арилгах хугацаатай мэдэгдлийг хүргүүлсэн юм. Гэвч мэдэгдэлд заасан хугацаанд зөрчлөө арилгаагүй юм.
Энэ талаар нийслэлийн Засаг даргын нэгдүгээр орлогч Т.Даваадалай “Хувийн аж ахуйн нэгжүүд кадастрынхаа дагуу барилгын ажлаа гүйцэтгэх хэрэгтэй. Өөрөөр хэлбэл нийтийн эзэмшлийн зам талбайг хумьж, явган хүн зорчиход хүндрэлтэй болгож болохгүй. Иймд “Номин Реалтор” ХХК нь мэдэгдэлд заасан хугацаанд газар чөлөөлөөгүй тохиолдолд Газрын тухай хуулийн 57 дугаар зүйлийн 57.4-т заасны дагуу газар албадан чөлөөлөх арга хэмжээ авч, холбогдох зардлыг гаргуулна. Мөн Газрын тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1.1-т заасны дагуу газар эзэмших эрх, эрхийн гэрчилгээг хүчингүй болгох хүртэл арга хэмжээ авна” гэдгийг мэдэгдлээ.
Тод мэдээ
Нийслэлийн цэцэрлэгийн цахим бүртгэл өнөөдөр дуусна
Нийслэлийн хүүхдийн цэцэрлэгийн цахим бүртгэл үргэлжилж байна. 2025-2026 оны хичээлийн жилд улсын хэмжээнд 278,290 хүүхдийг сургуулийн өмнөх боловсролд хамруулах хэрэгцээ үүснэ. Үүний 135,582 хүүхэд нь нийслэлд хамаарна.
Нийслэлийн хүүхдийн цэцэрлэгийн бүртгэлийн системд наймдугаар сарын 15-ны байдлаар 104,031 хүүхдийн бүртгэлийг баталгаажуулжээ. Нийт хамрагдах хүүхдийн 76,7 хувь цахим бүртгэлээ баталгаажуулсан байна.
- Хоёр настай хүүхэд -22.762
- Гурван настай хүүхэд -24.693
- Дөрвөн настай хүүхэд -27.563
- Тав настай хүүхэд -29.031 бүртгүүлсэн байна. Цэцэрлэгийн цахим бүртгэл өнөөдөр дуусна.
Иргэд хүүхдээ цэцэрлэгт хамруулах үйлчилгээг авахдаа дараах зүйлсийг анхаарна уу.
- Өөрийн болон хүүхдийнхээ хаягийн бүртгэл, мэдээллийг нягталж, баталгаажуулсан байх;
- Таны хүүхэд өнгөрсөн жил цэцэрлэгт хамрагдсан бол тухайн цэцэрлэгтээ “Үргэлжлүүлж явах” эсэх сонголтыг хийх;
- Хэрвээ шилжилт хөдөлгөөнийг энэ хугацаанд хийх бол 2025 оны наймдугаар сарын 15-ны өдрөөс өмнө баталгаажуулсан байх ёстой аж.