Тод индэр
Д.Тэмүүжин: Эмийн эмчилгээнээс илүү зөв хооллолт, амралт, спорт дархлааг сэргээдэг
Шинэ төрлийн коронавирус дэлхий нийтийг цочроож байна. Түүний дэгдэлт хүний дархлаа хамгийн их сулардаг хаврын улиралд таарлаа. Биеийн дархлаагаа хэрхэн дэмжих талаар Дорно дахины анагаах ухааны “Тиффани мед” эмнэлгийн эмчлэгч эмч Д.Тэмүүжин ярилцлаа.
-Сүүлийн үед хүмүүс, бүр залуус хүртэл “Бие өвдлөө, дархлаа суларлаа” гэж ярих болж. Хүмүүс биеийн дархлаагаа хэрхэн дэмжих хэрэгтэй вэ?
-Хүний бие нь өөрийн хүрээлэн буй орчноосоо тоо томшгүй эмгэгтөрөгчдөөс хамгаалах зориулалттай байдаг. Эдгээрийг бидний хэлдгээр бол вирус, бактер, мөөгөнцөр, шимэгчид гэж хэлдэг. Эмгэгтөрөгч хүний биед халдварлаж өвчлүүлэх эсэх нь түүний эсрэг тэмцэж буй дархлаа тогтолцооны идэвхээс шууд хамааралтай. Бие организм нь өөрөө өөрийгөө хамгаалах, үхэжсэн эс болон буруу хөгжсөн эсүүдээ устгах хүртэл арга хэмжээ авч эзнийгээ хамгаалж байдаг. Орчин цагт техник технологи эрчимтэй хөгжиж, хоол хүнсний буруу хэрэглээ, хүрээлэн буй орчны бохирдол зэрэг нь хүний дархлааны тогтолцоог муутгахад хүргэж байна. Хамгийн гол аюул нь хүн та өөрөө болоод байна. Дархлаагаа сайн дэмжихийн тулд маш сайн амарч, зөв зохистой хооллож, дасгал хөдөлгөөн хийж байх нь чухал. Энэ нь биед ачаалал өгч, зүрхний цохилт, бодисын солилцоог сайжруулж, түүнийгээ дагаад дархлааны эсүүд өсдөг. Мөн өөрийн хорт зуршлаасаа салах нь хамгийн том дархлаа дэмжигч болно. Жишээ нь, тамхи нь олон төрлийн хавдрыг өдөөдөг хүчин зүйл гэдэг нь нотлогдсон шүү дээ.
-Тэгвэл биеийн дархлаагаа муудсаныг хэрхэн мэдэх вэ?
-Та өөрийн биеийг хэр сайн ажиглаж анхаарал тавьдаг вэ гэж би асуумаар байна. Монголчуудад сайн, муу гэж хэлэхэд нэг хэцүү зан бий. Тэр нь өөрийн эрүүл мэндийн талаар мэдлэг мэдээлэл маш дутмаг. Өөрийн дархлаа суларсныг маш амархан аргуудаар анзаарч болно. Бие амархан эцэж сульдах, архаг ядаргаатай болох, нозоорч, нойр хүрэхгүй, нойргүйдэх, толгой өвдөх, булчин болон үе мөч хөндүүрлэх, ямар нэг вирусний гаралтай халдвар аваагүй хэр нь байнга өвдөнө. Мөн уруул дээр хомхой гарах нь бие организмын дархлаа муудсаны том илрэл бөгөөд энэ үед яаралтай арга хэмжээ авах хэрэгтэй.
-Дархлаа муудсан, бие өвдсөн үедээ хүмүүс ихэвчлэн эм уудаг. Энэ нь хэр зөв бэ?
-Жирийн нэг хамрын ханиад тусах үед хүмүүс шууд эм ууж эхэлдэг. Угтаа бол таны дархлаа муудсан байна гэдгийг сануулж байгаа хэрэг л дээ. Эсрэгээр нь эмийн эмчилгээнээс татгалзах хэрэгтэй. Шингэн юм сайн уух нь зөв. Ялангуяа хүйтний улирал гэлтгүй бие арзайх, тавгүйтэх, нус гоожиж, нулимс их гарах үед халуун бүлээн усыг ихээр уух нь эм ууж ходоод болон бусад эд эрхтнээ гэмтээхээс илүү дээр сонголт гэж зөвлөе. Хятадын уламжлалт анагаах ухаанд хөнгөн зэргийн хамрын ханиаданд ус сайн уу гэж зөвлөдөг. Энэ аргыг ч би өөр дээрээ туршиж үзэхэд үр дүн маш сайн гарсан. Манай улс биеийн дархлаа сэргээх талд харьцангуй боломж нөөц ихтэй шүү дээ. Зуны цагт ургасан зэрлэг жимсээ нөөцлөн авч ханиад, томуу ид дэгдэлтийн үед хэрэглэх нь дархлааг дэмжих бас нэгэн арга юм.
-Ер нь ямар төрлийн хоол хүнс хэрэглэвэл дархлааг сайн дэмжих вэ?
-Дархлааг дэмжих хоол хүнсийг эрэмбэлэ гэвэл би хамгийн нэгдүгээрт ус уу гэж хэлнэ. Монголчуудын уламжлалт дархлаа дэмжих нууц жор бол адууны махтай сармистай шөл, аарц, чацаргана байдаг. Энэ жорыг эрдэмтэд дархлааг дэмждэг эсэхийг одоогоор нотолсон зүйл байхгүй л дээ. Гэхдээ буруутгаж бас болохгүй. Харин дархлаагаа дэмжиж байна гээд төрөл бүрийн эм бэлдмэл хэрэглэдэг, зөвлөдөг байдал нь маш эрсдэлтэй, аюултай. Ямар ч сайн дархлаа дэмжих эм бэлдмэлийг хэтрүүлэн хэрэглэх нь хор болдог. Монгол хүн зуны цагт сүү цагаан идээ, өвлийн цагт өдөрт хоёроос доошгүй удаа махан хоол хэрэглэх хэрэгтэй. Хамгийн чухал нь өдөртөө авах уургийнхаа хэмжээг сайн авах нь маш чухал. Үрлэн витаминыг 3-4 ширхэгээр нь буюу нормоор нь хэрэглэх нь зохистой. Хамгийн чухал нь өдрийн гурван хоолоо цаг алдалгүй хэрэглэх нь зөв. Үүнд, сармис, сүү сүүн бүтээгдэхүүн, жимс, хүнсний ногоо, самар, ургамлын үр, амуу тариаг өргөн хэрэглэх нь зохистой.
-Та бид дархлаагаа хэрхэн сэргээх, дархлаа муудсанаа яаж мэдэх талаар ярилцлаа. Одоо харин дархлаагаа муутгахгүй байх буюу урьдчилан сэргийлэх зөвлөгөө өгнө үү?
-Сүүлийн үед монголчууд бидний, тэр дундаа нийслэлчүүдийн дархлаа эрс муудаж, элдэв өвчин эмгэгт амархан өртөмтгий болоод байгааг хэн хүнгүй мэдэрч буй байх. Энэ бүхэн нь агаарын бохирдол, стресс, ядаргаа, буруу хооллолттой салшгүй холбоотой. Тиймээс өөрийн эрүүл мэндийн боловсролд хөрөнгө оруулалт хийж, хорт муу зуршлаасаа салах хэрэгтэй. Сайн унтаж амрах, хоол хүнсээ тохируулах нь маш чухал. Дээр хэлсэн дээ. Өдрийн гурван хоолоо заавал цаг алдалгүй идэж бай. Усыг зөв зохистой хэрэглэх нь хамгийн зөв арга. Мөн сэтгэл санаагаа тогтуун байлгаж, стрессгүй байх нь дархлаа сулруулахгүй байх нэг арга юм. Байнгын стресс нь дархлааны дайсан. Биеийн тамир, спортын дасгалыг тогтмол хийснээр хорт хавдар тусах магадлалыг 50 хувиар бууруулж дархлааг сайжруулах үр дүнтэй.
-Уншигчдад маань чухал мэдээлэл, зөвлөгөө өгсөнд баярлалаа. Танд ажлын өндөр амжилт хүсье.
Тод индэр
Шадар сайд С.Амарсайхан БНХАУ-ын Гадаад хэргийн сайд Ван И-тэй уулзав
Монгол Улсын Шадар сайд С.Амарсайхан 9 дүгээр сарын 16-17-ны өдрүүдэд Душанбе хотноо болж буй ШХАБ-ын гишүүн орнуудын Төрийн тэргүүн нарын зөвлөлийн өргөтгөсөн уулзалтад оролцох үеэр буюу 9 дүгээр сарын 16-ны өдөр БНХАУ-ын Төрийн зөвлөлийн гишүүн, Гадаад хэргийн сайд Ван И-тэй уулзлаа.
Уулзалтын үеэр талууд Ковид-19 цар тахын нөхцөлд хоёр улсын худалдаа, эдийн засгийн хамтын ажиллагааг идэвхжүүлэх асуудлыг голлон ярилцав. Шадар сайд С.Амарсайхан Монгол Улсын цар тахалтай тэмцэх үйл ажиллагаанд БНХАУ-аас үзүүлсэн вакцины дэмжлэг ихээхэн тус нэмэртэй болсныг онцлон тэмлэглээд, хоёр талаас сүүлийн үед ярилцаж буй хилийн боомтуудаар ачаа бараа эргэлтийг түргэсгэх, нүүрсний экспортын тээвэрлэлтийг нэмэгдүүлэх, Тяньжин боомтод хуримтлагдсан чингэлэг тээврийн бөөгнөрлийг бууруулах зэрэг асуудалд бодит ахиц гаргахад анхаарал хандуулахыг хүсэв.
БНХАУ-ын Төрийн зөвлөлийн гишүүн, Гадаад хэргийн сайд Ван И Монгол Улсын цар тахлыг даван туулах хүч чармайлтад БНХАУ-ын зүгээс цаашид ч вакцин болон санхүүгийн дэмжлэг үзүүлэн ажиллахад бэлэн байгааг илэрхийлэв. Мөн Тяньжин боомтод хуримтлагдсан чингэлэг тээврийн бөөгнөрлийг арилгах, хилийн боомтуудаар ачаа бараа эргэлтийг түргэсгэх асуудалд хятадын талаас үргэлжлүүлэн анхаарал хандууллахаа илэрхийлэв.
Талууд түүнчлэн ШХАБ-ын хүрээнд хамтын ажиллагаа, ялангуяа эдийн засаг, дэд бүтцийн салбарт хамтын ажиллагаа өргөжүүлэх боломжуудын талаар санал солилцов.
Энэ онд ШХАБ үүсэн байгуулагдсаны 20 жилийн ой тохиож байгаа бөгөөд Төрийн тэргүүн нарын зөвлөлийн өргөтгөсөн уулзалтад Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх цахимаар оролцож, Шадар сайд С.Амарсайхан Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн бие төлөөлөгчөөр оролцож байгаа юм.
Тод индэр
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Хил хамгаалах ерөнхий газарт ажиллалаа
Монгол Улсад орчин үеийн хил хамгаалах байгууллага үүсэж хөгжсөний 88 жилийн ой, “Хилчдийн өдөр” 2021 оны есдүгээр сарын 17-ны өдөр тохионо. Үүнтэй холбогдуулан Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Зэвсэгт хүчний Ерөнхий командлагч У.Хүрэлсүх өнөөдөр /2021.09.15/ Хил хамгаалах ерөнхий газарт ажиллалаа.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийг хүрэлцэн ирэхэд Хил хамгаалах ерөнхий газрын Хүндэт харуул жагсан угтаж, Хил хамгаалах ерөнхий газрын дарга, Хилийн цэргийн командлагч, Бригадын генерал Х.Лхагвасүрэн тэргүүтэй удирдлагууд байгууллагын үйл ажиллагаа, тусгай техник хэрэгслийг танилцуулав.
Үүний дараа Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Зэвсэгт хүчний Ерөнхий командлагч У.Хүрэлсүх хил хамгаалах байгууллагын алба хаагчид, бие бүрэлдэхүүнтэй уулзаж, үг хэллээ.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх уудам дэлгэр эх орныхоо 8252 км 658 м урттай дархан хилийн халдашгүй дархан байдлыг амаргүй нөхцөлд нэр төртэй хамгаалж байгаа хилчиддээ гүн талархал дэвшүүллээ.
“Хил хамгаалах алба бол бие сэтгэлийн их тэнхээ, тэвчээр, сонор сэрэмжтэй, байнгын бэлэн байдалд байхыг шаардсан ажил алба” гэдгийг Зэвсэгт хүчний Ерөнхий командлагч тодотгож, Монгол Улсын иргэдэд эх оронч үндэсний үзэл, хүмүүжил, бахархал төлөвшүүлэх бүх нийтийн үйлсэд хилийн цэрэг манлайлан оролцох хэрэгтэй гэлээ.
Мөн хил хамгаалах байгууллагын хөгжлийг таваас арван жилээр төлөвлөж, дунд болон урт хугацааны бодлого, чиглэлээ тодорхойлсон баримт бичгийг боловсруулж, ойрын үед батлуулах шаардлагатайг хэлэв. Түүнчлэн техник технологийн шинэ ололт, цахим хяналт, инновацын шийдлийг хүний үйл ажиллагаатай хослуулан хэрэглэх нь хуурай газрын асар урт хилийн шугамтай манай орны хувьд туйлын чухал гэдгийг онцоллоо.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Зэвсэгт хүчний Ерөнхий командлагч хил хамгаалах байгууллага, анги салбаруудад хариуцлага, сахилга бат, зохион байгуулалтыг бэхжүүлэхэд онцгой анхаарах шаардлагатайг сануулж, хэрэг зөрчлүүдийг таслан зогсоох үр нөлөөтэй арга хэмжээ авч, үр дүнг нь илтгэхийг Хил хамгаалах ерөнхий газрын удирдлагад үүрэг болголоо.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийг дагалдан УИХ-ын гишүүн Ц.Сэргэлэн, Засгийн газрын гишүүн, Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд Х.Нямбаатар, Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга Я.Содбаатар, Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн нарийн бичгийн дарга Ж.Энхбаяр, Ерөнхийлөгчийн Аюулгүй байдал, батлан хамгаалах бодлогын зөвлөх Ц.Тогоо нар Хил хамгаалах ерөнхий газарт ажиллав.
Тод индэр
Л.Оюун-Эрдэнэ: "Оролцоо" төсөлд хамрагдсан залуусыг ажил, орлоготой болгоход анхаарна
Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ залуучуудыг хөдөлмөрт бэлтгэх “Оролцоо” төсөлд хамрагдаж буй залуусын төлөөлөлтэй Төрийн ордонд уулзлаа.
Тус төсөлд эхний ээлжинд ажил эрхлээгүй, 18-34 насныхныг хамруулж байна. 14 хоногийн вакумжуулсан тэтгэлэгт сургалт энэ сарын 2-ноос эхэлжээ. Залуучуудад эрүүл, идэвхтэй амьдралын хэв маяг, эх оронч үзлийг төлөвшүүлэх, ажил мэргэжлийн чиг баримжаа олгох, зөвлөгөө өгөн, хөдөлмөрт бэлтгэж, ажил эрхлэх хүсэл сонирхлыг нь бий болгож, ажилтай, орлоготой болгоход зуучлах юм. Энэ онд 5000 залуусыг “Оролцоо” хөтөлбөрт хамруулахаар Хөдөлмөр, нийгмийн хамгаллын яам төлөвлөсөн байна.
Төсөлд хамрагдсан залуусыг тогтвор суурьшилтай ажилтай болгосон ажил олгогч, ажилтанд хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээнээс тооцсон нэг жилийн нийгмийн даатгалын шимтгэлтэй тэнцэх нэг удаагийн нөхөн олговор олгох юм.
Засгийн газраас баталсан “Эрүүл мэндээ хамгаалж, эдийн засгаа сэргээх 10 их наядын цогц төлөвлөгөө”-нд заасны дагуу “Залуучуудыг хөдөлмөрт бэлтгэх төсөл” хэрэгжиж байна.
Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ “Хамгийн сайн халамж бол ажлын байр юм. Засгийн газар халамжаас хөдөлмөрт шилжих бодлого барьж байгаа” гэж хэллээ. Мөн “Оролцоо” төсөлд хамрагдсан залуусыг ямар мэргэжил, боловсролтой болон ямар ажил хийх сонирхолтойг бүртгэж, ажилд зуучлахад анхаарч ажиллах ёстойг Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд А.Ариунзаяад үүрэг болголоо. Мөн уул уурхай болон бусад салбарт хэрэгжих томоохон төсөл, хөтөлбөрүүдэд хамруулж, ажил орлоготой болоход нь дэмжлэг үзүүлнэ гэв.
“Оролцоо” төсөлд хамрагдах хүсэлтэй залуучуудыг орон даяар 2021 оны наймдугаар сарын 16-22-нд www.e-mongolia.mn төрийн үйлчилгээний цахим системээр дамжуулан бүртгэсэн бөгөөд тус төсөлд нийт 1211 оролцогч хамрагдаж байна.
Улсын хэмжээнд 15-24 насны 68.3 мянган залуус ямар нэгэн боловсрол, сургалтад хамрагдаагүй, мөн цалин, орлого олох хөдөлмөр эрхлээгүй байна.
-
Өнөөдөр2021/08/25
“Өглөөний Улаанбаатар” гудамжинд Монголын анхны хип хоп пянзны нээлт...
-
Өнөөдөр2019/06/25
Швейцарын Холбооны улсын Үндэсний зөвлөлийн дарга Марина Кароббио Гүшэтти Монгол...
-
Өнөөдөр2020/01/13
Иргэдийн тэтгэвэр барьцаалсан зээлийн төлбөрийг төрөөс нэг удаа төлнө
-
Тод индэр2019/08/26
Дайчдын хөшөөнд мөнхийн галыг асаалаа