Өнөөдөр
Улсын Их Хурлын 2025 оны хаврын ээлжит чуулган эхэллээ
 
                                Чуулганы нээлтэд, Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ, Үндсэн хуулийн цэцийн дарга, Улсын ерөнхий прокурор, Засгийн газрын гишүүд, Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга, Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн нарийн бичгийн дарга, Улсын Их Хуралд ажлаа шууд тайлагнадаг байгууллагын удирдлагууд зэрэг төрийн өндөр албан тушаалтнууд, Монгол Улсад суугаа Дипломат төлөөлөгчийн газар, Олон Улсын байгууллагын суурин төлөөлөгчийн газрын тэргүүнүүд уригдан оролцсон юм.
Монгол Улсын Их Хурлын 2025 оны хаврын ээлжит чуулганыг нээж, УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан үг хэлэв. /УИХ-ын даргын хэлсэн үг бүрэн эхээрээ /
Тэрбээр хэлсэн үгэндээ, Улсын Их Хурлын гишүүд завсарлагын хугацаанд иргэд, байгууллагуудтай нүүр тулан уулзаж, нөхцөл байдалтай газар дээр нь танилцаж асуудлын гүн рүү орж, санаа оноогоо хуваалцаад ирсэн нь энэ хаврын чуулганы хууль тогтоомжийн төслүүдийн хэлэлцүүлэг ажил хэрэгч, бүтээлч өрнөхөд нөлөөлөх нь гарцаагүй. Чуулганы завсарлагын хугацаанд миний бие Улсын Их Хурлын гишүүдийн хамтаар хангай, баруун, төвийн, зүүн, говийн бүсийн аймгуудад ажиллаж малчид, хоршоологчид, худалдаа, бизнес эрхлэгчид, төрийн албан хаагчид, хуульчид, ахлах ангийн сурагчдын төлөөлөл зэрэг 25 мянга гаруй иргэдтэй уулзлаа. Иргэд биднээс бүрэн эрхийн хүрээ хязгаар, боломжоос хальж давсан зүйлийг хүсэхээс илүүтэй парламент нь парламент шиг ажиллахыг хэлж, сануулж байсныг онцлон тэмдэглэв.
Мөн иргэдээ ажил, орлоготой байлгах, үр хүүхдүүдээ орчин нөхцөл хангагдсан сургууль, цэцэрлэгт хамрагдуулах, эрүүл мэндийн үйлчилгээ ойр байх, зам харгуй, дэд бүтцийг хөгжүүлэх гээд наад захын амин чухал зүйлсийг хөндөн үгээ дайж байна. Энэ бол Та бидний баталж буй хуулиуд иргэдийн амьдралын чанарыг ахиулахад чиглэх ёстой гэсэн үг гэлээ.
Хаврын ээлжит чуулганы хугацаанд нийгмийн өмнө тулгамдсан асуудлын нөхцөл, шалтгааныг нарийвчлан авч үзэж, ул үндэстэй шийдвэрлэх асуудлууд шилээ даран хүлээж буйг Улсын Их Хурлын дарга онцлон тэмдэглээд, юун түрүүнд Улсын Их Хурал мега төслүүд хэрэгжих эрх зүйн үндсийг бүрдүүлэхэд онцгой анхаарч, улс орныхоо хөгжил дэвшлийн төлөө хамтарсан Засгийн газраа бүрэн дэмжиж ажиллах нь зүйтэй гэлээ. Мөн хүн төвтэй хууль зүйн бодлогын суурь Хууль тогтоомжийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах замаар тавигдах ёстойг дурдахын зэрэгцээ зах зээлийн шударга өрсөлдөөн, эдийн засгийн тэлэлтийн эрх зүйн орчныг дэмжих хуулийн төслүүдийг хэлэлцэн шийдвэрлэхэд анхаарал хандуулна гэж байлаа.
Улс орны эдийн засагт дунд болон урт хугацаандаа эерэг өөрчлөлт авчрах бодлогын зоримог шийдлүүд, том төслүүд, тэдгээрийн эдийн засагт үзүүлэх үр дагаврыг өнөөдрийн үүсээд байгаа гадаад орчны нөхцөл байдалтай уялдуулж, эдийн засагт дарамт болохгүйгээр, ард иргэдийн амжиргаанд ахицтай байхыг зорьж ажиллахыг Засгийн газраас шаардах, биелэлтэд анхаарч ажиллах нь Улсын Их Хурлын үүрэг гэдгийг тэрбээр онцлон тэмдэглэв.
2024 оны жилийн эцсээр эдийн засгийн өсөлт 4.9, инфляц 9.2, төсвийн тэнцэл хасах 1 хувьтай, төлбөрийн тэнцэл 622 сая ам.долларын ашигтай, гадаад валютын нөөц 5.5 тэрбум ам.долларт хүрсэн байлаа. Харин энэ оны хоёрдугаар сарын эцсээр инфляц 9.6 хувьтай, гадаад худалдааны тэнцэл 294 сая ам.долларын ашигтай, гадаад валютын нөөц 4.4 тэрбум ам.доллар буюу валютын төлбөртэй барааны 4.5 орчим сарын импортыг хангах түвшинд хүрсэн. Экспортын гол түүхий эд болох нүүрсний үнэ бидний төсөөлж байснаас өндөр хувиар буурч, нэгдүгээр сарын урьдчилсан гүйцэтгэлээр төсвийн орлого өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад 38.9 хувиар бага төвлөрч, төсвийн тэнцэл 493 тэрбум төгрөгийн алдагдалтай гарсан байна. 2024 оны нэгдүгээр сард төсөв 676 тэрбум төгрөгийн ашигтай гарч байсан. Иймд цаашид сэргэж байсан эдийн засгийн идэвхжилийг хадгалах нь үүсээд байгаа орчин нөхцөлд юу юунаас илүү чухал болоод байна. Гадаад орчны хүчин зүйлсээс нөхцөлдсөн, эмзэг байдлаас гарахын тулд дотоод эдийн засгийн бүтцийг өөрчилж, дотоодын үйлдвэрлэлийг бодлогоор дэмжих хэрэгтэй. Ингэхдээ ирээдүйд улс орны эдийн засгийг олон суурьт, илүү төрөлжсөн бүтэц рүү шилжихэд хэрэгтэй арга хэмжээнүүдийг, тэр дотроо бидний өрсөлдөх чадварыг нэмэгдүүлэх дэд бүтцийн хөрөнгө оруулалтуудыг хэрхэвч орхигдуулж болохгүйг дурдлаа.
Улсын Их Хурлын дарга Д.Амарбаясгалан хэлсэн үгийнхээ төгсгөлд, хаврын чуулганаар хийх ажил, хэлэлцэх асуудлын дийлэнх хэсгийг хууль тогтоомжийг судалж, боловсронгуй болгох, хянан шалгах зэрэг тодорхой асуудлаар Улсын Их Хурлаас байгуулагдан ажиллаж байгаа ажлын хэсгүүдийн судалж, боловсруулсан хууль тогтоомжийн төсөл, бүрдүүлэх тул ажлаа эрчимжүүлж, тогтоосон хугацаанд холбогдох баримт бичиг, шийдвэрийн төслөө танилцуулж ажиллахыг тусгайлан анхаарууллаа.
Ийнхүү Улсын Их Хурлын дарга үг хэлсний дараа Монгол Улсын Төрийн дуулал эгшиглэв. Үргэлжлүүлэн холбогдох хуульд заасны дагуу чуулганы нэгдсэн хуралдааныг хаалттай горимд шилжүүлж, Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн мэдээллийг сонсож байна хэмээн Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээллийн газраас мэдээллээ.
Өнөөдөр
Манба Дацан хийдийн Зурхайч, АУ-ы магистр Д.Сайнсайхан: Төрсөн өдрийн төөрөгт хүний зан чанар, сэтгэл зүй гардаг
- Бурханы сургаалын мөн чанар юу вэ?
- Энэ асуултын хариултыг төөрөг хувь тавилангийн зурхайтай холбон хариулъя гэж бодож байна. Би өдөр болгон хүний зан чанар, төөрөг хувь тавилангийн зурхай зурж байна, үр дүн ч сайн гарч байна.
Бурхан багш “Алтыг яаж шинжилдэг шиг шинжлээд миний шашинд ороорой” гэж хэлсэн байдаг шүү дээ. Тодруулбал, Бурханы шашинд хүн өөрийгөө таньж мэдээд, муу сэтгэл, нисваанисаа арилгаж, төгс гэгээрэлд хүрэх тухай сургадаг.
Өнөөдөр хүн бүр жаргалтай, бас амар амгалан амьдрахыг хүсдэг ч зовлонгийн шалтгаан нь өөрийгөө таньж мэдэж олоогүйд байгаа юм. Өөрийгөө таниагүй, хувь заяагаа мэдэхгүй хүн энэ ертөнцийн учрыг олж чадахгүй. Хамгийн ойр байх заяаны ханиа хүртэл олохгүй “Миний заяаны хань хаана байгаа бол. Ямар хүн байна вэ, хэдэн жилийн дараа учрах бол” гэж ирдэг. Гэвч бид Ванга биш - хүний хувь тавиланг зөгнөнө гэхээс илүүтэйгээр үндэслэлтэй, бодит үнэнд нийцсэн шинжлэх ухаанд тулгуурласан зүйлийг судлах хэрэгтэй.
Монголчуудын “Дэмбэрлийн зурхай буюу төөрөг зурхай” бол хамгийн шинжлэх ухаанч, хүний төрсөн од гараг эрхэсийн астрологид маш сайн үнэнд суурилсан зурхай юм.
- Тэгэхээр төрсөн өдрийн төөрөг зурхай нь Бурханы сургаалын “Өөрийгөө танин мэдэх” үзэлтэй холбогддог байх уу?
- Тийм шүү. Гэхдээ зурхайг тайлж тайлбарлах нь чухал. Олон жилийн судалгаа, туршлага дээр үндэслэж тайлбарлаж өгдөг. Төрсөн өдрийн төөрөг нь тухайн хүний хувь заяаг тодорхойлдог. Тэр утгаараа монголчууд эртнээс “Төрсөн өдрийн төөрөг, гарсан өдрийн гараг” гэж ярьж ирсэн. Үнэндээ мэдэхгүй явах нь хамгийн том аюултай. Тэгэхээр эцэг эхчүүд хүүхдээ багаас нь төөргийг нь зуруулчихвал зөв чиглэлд өсгөж хүмүүжүүлэх боломжтой. Хоёрт, хүн өөрийн төөргийг мэдэх нь амьдралынхаа алдаа, саадыг засах эхлэл болдог.
Бас хүн өөрийн төөргийг мэдэх нь амьдрал дахь алдаа, саадыг засах эхлэл. Нэг сонин зүйл сонирхуулахад “Жендэрийн асуудал” хөндөж байгаа биш шүү, ойлгоорой. Эмэгтэй хүнийг доод, эрэгтэй хүнийг дээд заяатай гэж ярьдаг нь төрсөн өдрийн төөргөөс нь харахад тодорхой юм. Нэг сард төрсөн нийт эрэгтэй хүмүүс 9 өдөр нь өндөр сайн заяанд төрөх магадлалтай байхад, эмэгтэй хүнд зөвхөн 3 өдөр байгаа юм. Тэгвэл муу заяанд төрөх магадлалтай эрэгтэй хүн 3 өдөр төрж байхад эмэгтэй хүн 12 өдөр төрөх магадлалтай байх. Тухайлбал, өвдөж зовдог, сэтгэл зүй тогтворгүй, ханийн заяа муу, аж амьдрал тэгширдэггүй гэхчилэн. Тэгэхээр төрсөн өдрийн гараг эрхэс, астралогийн нөлөө хувь заяа, зан чанарт шууд нөлөөлдөг юм. Энийг би олон жилийн энэхүү зурхайг зурсан туршлага, ажиглалтаас харж байгаа учраас үнэн гэж баттай мэдээд хэлж байгаа юм.
- Засаж залруулж болох уу?
- Бололгүй яах вэ, өдрийн төөргийн нөлөөг номоор засах боломжтой. Энэ бол хатуу нөлөө учраас зөвхөн хүний хичээл зүтгэлээр засагддаггүй зүйл. Тийм учраас өдрийн төөргийн хатууг бага залуу насандаа мэдэх тусмаа эрт засаж залруулаад явах боломжтой.
- Тийм үү. Эндээс үүдээд асуухад “Өндөр заяатай” хүмүүсийн тухай яриа сонсож байлаа?
- Маш өндөр заяатай хүмүүс гэж байна аа. Ийм заяанд төрсөн хүмүүсийн хувьд дундаж амьдрал гэж байдаггүй юм. Харж байхад нэг бол хамгийн сайн амьдарна, эсвэл хамгийн муу амьдардаг эрсдэлтэй. Ийм хүнтэй гэр бүл болсноор энэ үйлийг нь хамт эдэлнэ. Тийм болохоор төрсөн өдрийн өндөр заяатай энэ хүмүүсийг багад нь төөргийн зурхайг нь зуруулан, засаж залруулбал мөн л хамгийн сайнаар амьдрах боломжтой. Ийм өндөр заяатай хүмүүс над дээр ирнэ л дээ. Тэдний тал хувь нь өөрөө ирэх бөгөөд хэдийнээ амжилтанд хүрсэн, сайн яваа хүмүүс байдаг. Гэтэл нөгөөг нь ойр тойрны хүн нь амьдрал нь болохгүй байна гэж дагуулж, асууж их ирдэг. “маш их санаа зовоож байна” гэж ярих жишээний.
- Төөрөг, зан чанар хоёр холбоотой юу?
- Төрсөн өдрийн төөрөгт хүний зан чанар, сэтгэл зүй гардаг. Тэгэхээр өөрийгөө таньсан хүн өөрийгөө удирдаж чадна. Иймээс ээж аавууд хүүхдийн төөргийг зуруулснаар зан чанарт тохируулан зөв харьцаж, мууг нь засаж, сайн талыг нь дэвжээж зөв харьцана гэсэн үг. Ингэснээр нэгд үр хүүхдээ зөв хүн болж төлөвшүүлэх. Хоёрт, ээж аав нар үр хүүхэдтэйгээ яаж зөв харьцана тийм хүнтэй үр хүүхэд нь сууж амьдардаг. Тиймээс хүүхдээ зөв харж, зөв чиглүүлэх нь хамгийн том хөрөнгө оруулалт юм.
Хүүхэд нас бага гэлтгүй гэр доторх бүхнийг чихээрээ сонсож, нүдээрээ хараад бүхнийг мэдэрдэг. Тэндээс мэдэрсэн зүйлээр ирээдүйн амьдралаа бүтээдэг байх нь л дээ. Гэр бүлийн талаар олон ч хүнтэй уулзаж ярилцаж байна. Ер нь хүн далд ухамсраараа амьдралаа шийддэг. Хэдийгээр эрдэм боловсрол чухал ч, зөв хүмүүжил, зөв төлөвшилгүй хүн сайхан амьдралд хүрдэггүй. Тиймээс төөрөг зурхай бол амьдралын заавар биш, харин өөрийгөө танин мэдэх, хувь тавилангаа ухаарах гарын авлага юм.
-Ярилцсанд баярлалаа.
Өнөөдөр
Ойрын хоногуудад ихэнх нутгаар өдөртөө дулаарна
Малчид, иргэд, тээвэрчдэд зориулсан мэдээ: Ойрын хоногуудад ихэнх нутгаар өдөртөө дулаарна.
2025 оны аравдугаар сарын 31-ний 08 цагаас 20 цаг хүртэл: Нутгийн зүүн хэсгээр солигдмол үүлтэй. Хэрлэн, Онон, Улз, Халх голын хөндийгөөр ялимгүй цас орно. Бусад нутгаар багавтар үүлтэй, цас орохгүй.
Салхи ихэнх нутгаар баруун хойноос секундэд 5-10 метр, говь, тал, хээрийн нутгаар секундэд 12-14 метр хүрч ширүүснэ. Алтай, Хангай, Хөвсгөл, Хэнтийн уулархаг нутаг, Хүрэнбэлчир орчим, Туул, Тэрэлж голын хөндийгөөр 0-5 хэм, говийн бүс нутгийн өмнөд хэсгээр 11-16 хэм, бусад нутгаар 5-10 хэм дулаан байна.
УЛААНБААТАР ХОТ ОРЧМООР: Үүлшинэ. Цас орохгүй. Салхи баруунаас секундэд 5-10 метр. 3-5 хэм дулаан байна.
БАГАНУУР ОРЧМООР: Үүлшинэ. Цас орохгүй. Салхи баруун хойноос секундэд 6-11 метр. 3-5 радус дулаан байна.
ТЭРЭЛЖ ОРЧМООР: Үүлшинэ. Цас орохгүй. Салхи баруун хойноос секундэд 5-10 метр. 3-5 хэм дулаан байна.
2025 оны арваннэгдүгээр сарын 01-нээс  05-ныг хүртэлх
цаг агаарын урьдчилсан төлөв
Арваннэгдүгээр сарын 01-нд зүүн аймгуудын нутгийн зарим газраар, 02-нд Монгол-Алтайн уулархаг нутаг болон Дархадын хотгороор ялимгүй цас, 03-нд Хөвсгөл, Хэнтийн уулархаг нутаг, Сэлэнгэ, Хараа, Ерөө, Онон, Улз голын хөндийгөөр цас орно. Салхи ихэнх нутгаар секундэд 4-9 метр, 2, 3-нд нутгийн зарим газраар секундэд 12-14 метр хүрч ширүүснэ. Ихэнх нутгаар өдөртөө дулаарч Дархадын хотгор, Хангай, Хөвсгөлийн уулархаг нутаг, Хүрэлбэлчир орчмоор шөнөдөө 15-20 хэм хүйтэн, өдөртөө 0-5 хэм дулаан, Монгол-Алтай, Хэнтийн уулархаг нутаг, Идэр, Тэс, Туул, Тэрэлж голын хөндийгөөр шөнөдөө 8-13 хэм хүйтэн, өдөртөө 4-9 хэм дулаан, говийн бүс нутгийн өмнөд хэсгээр шөнөдөө 2 хэмийн хүйтнээс 3 хэмийн дулаан, өдөртөө 13-18 хэм дулаан, бусад нутгаар шөнөдөө 4-9 хэм хүйтэн, өдөртөө 7-12 хэм дулаан байна. 3-нд нутгийн хойд хэсгээр бага зэрэг сэрүүснэ.
Өнөөдөр
УИХ: Өнөөдөр хуралдах ажлын хэсгүүд
Монгол Улсын Их Хурлын ажлын хэсгүүдийн өнөөдрийн /2025.10.31/ хуралдааны товыг та бүхэнд хүргэж байна.
| Д/Д | ХУРАЛДААН | ХЭЛЭЛЦЭХ АСУУДАЛ | ЦАГ | ТАНХИМ | 
| 1 | Төсвийн байнгын хороо | Монгол Улсын 2026 оны төсвийн тухай, Үндэсний баялгийн сангийн 2026 оны төсвийн тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2026 оны төсвийн тухай, Эрүүл мэндийн даатгалын сангийн 2026 оны төсвийн тухай хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын хэсгийн хуралдаан | 11.00 | “Үндсэн хууль” | 
| 2 | Төсвийн байнгын хороо | Монгол Улсын 2026 оны төсвийн тухай хуулийн төсөлтэй хамт өргөн мэдүүлсэн хууль, тогтоолын төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын хэсгийн хуралдаан | 13.00 | “Үндсэн хууль” | 
- 
                                Тод индэр2020/07/06БҮТ: ЭЕШ-ын оноо тооцоолох аргачлалыг танилцуулж байна 
- 
                                Өнөөдөр2022/12/09Өнөө, маргаашдаа нутгийн зарим газраар ялимгүй цас орно 
- 
                                Тод мэдээ2024/01/15Хог хаягдлыг шатаан, эрчим хүч гарган авах үйлдвэр байгуулахаар судалж байна 
- 
                                Тод мэдээ2023/05/08Үндсэн хуульд оруулах өөрчлөлтийн төслийг хоёр, гурав дахь хэлэлцүүлэгт бэлтгэх ... 


