Бидэнтэй нэгдэх

Тод мэдээ

Үндсэн хуулийн өдөр өнөөдөр тохиож байна

Огноо:

,

Сэтгүүлч:

Жил бүрийн нэгдүгээр сард Монгол Улсын шинэ Үндсэн хууль батлагдсан өдрийг тэмдэглэн өнгөрүүлдэг уламжлалтай. Өнөөдрийн бидний мөрдөж буй Үндсэн хууль 1992 оны нэгдүгээр сарын 13-нд батлагдсан юм.

Монгол Улс түүхэндээ дөрвөн удаа буюу 1924, 1940, 1960, 1992 онд Үндсэн хуулийг хэлэлцэн баталж гаргасан. Харин одоо 1992 оны Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах асуудал яригдаж, хуулийн төсөл боловсруулагдсан. Учир нь Монголын өнөөгийн нийгэм нь Үндсэн хуулийг боловсруулж байсан 1991 оны үеэс ихээхэн өөрчлөгдсөн. Эдгээр нийгэм, эдийн засаг, улс төрийн өөрчлөлтөөс хамаарч Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах зайлшгүй шаардлага үүсч байгаа гэж үзэж буй юм.

МОНГОЛ УЛСЫН ҮНДСЭН ХУУЛЬ

Монгол төрийн тулгуур баримт болох Үндсэн хууль нь төр, иргэн хоёрын харилцааны үндсийг тодорхойлж, шударга ёсны талаарх ард түмний суурь үнэлэмжийг илэрхийлдэг дээд хэм хэмжээний нийлбэр юм.

Монгол Улсын анхдугаар Үндсэн хууль

Монгол Улс 1924 оны арваннэгдүгээр сарын 26-ны өдрийн 16 цаг 17 минутад Улсын Анхдугаар Их Хурлын 14 дүгээр тогтоолын 1 дүгээр зүйлээр БНМАУ-ын Анхдугаар Үндсэн хуулийг баталсан юм.

Анхдугаар Үндсэн хууль 6 бүлэг, 50 зүйлтэй ба 1931 оны хоёрдугаар сарын 14-ний өдрийн БНМАУ-ын 24 дүгээр Бага Хурлаас гаргасан тогтоолоор 1924 онд батлагдсан анхдугаар Үндсэн хуулийн 11 ба 34 дүгээр зүйлд нэмэлт, өөрчлөлт оруулсан байна. Тодруулбал, Улсын Бага Хурлын эрх хэмжээ болон сонгуулийн эрхийн хүрээнд өөрчлөлт оруулжээ.

Монгол Улсын хоёрдугаар Үндсэн хууль

Монгол Улсын хоёрдугаар Үндсэн хуулийг 1940 оны зургадугаар сарын 30-ны өдөр Улсын VIII Их Хурлаар баталсан байна.

Хоёрдугаар Үндсэн хууль 12 бүлэг, 95 зүйлтэй. 1940 оны БНМАУ-ын Үндсэн хуульд 16 удаа нэмэлт, өөрчлөлт оруулсан байна. Тухайлбал, Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улсын 24 дүгээр Бага Хурлаас гаргасан тогтоолоор /1941.02.14/ БНМАУ-ын Үндсэн хуулийн 11 дүгээр зүйлд оруулсан өөрчлөлт нь “БНМАУ нь Төв, Хэнтий, Дорнод, Дорноговь, Өмнөговь, Өвөрхангай, Архангай, Говь-Алтай, Завхан, Ховд, Баян-Өлгий, Хөвсгөл, Булган, Увс, Сэлэнгэ аймгууд ба Улаанбаатар хотоор бүрдэл болгож тогтооно” хэмээн заажээ.

Монгол Улсын гуравдугаар Үндсэн хууль

Монгол Улсын гуравдугаар Үндсэн хуулийг 1960 оны долдугаар сарын 6-ны өдөр баталсан юм.

Энэхүү Үндсэн хууль 10 бүлэг, 94 зүйлтэй. 1960 оны БНМАУ-ын Үндсэн хуульд 16 удаа нэмэлт, өөрчлөлт оруулсан юм. Тухайлбал, Ардын Их Хурлын IX удаагийн III чуулганаар /1978.12.26/ БНМАУ-ын Үндсэн хуулийн 19 дүгээр зүйлд оруулсан нэмэлт, өөрчлөлтөд:

“БНМАУ-д гагцхүү Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улсын Ардын Их Хурал хууль тогтоох эрхтэй байна. Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улсын Ардын Их Хурлын Тэргүүлэгчид, Бүгд Найрамдах Монгол Улсын Сайд нарын Зөвлөл, Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улсын Ардын Их Хурлын байнгын комисс, Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улсын Ардын Их Хурлын депутатууд, Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улсын Дээд шүүх, Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улсын Прокурор хууль санаачлах эрхтэй.

Монголын Үйлдвэрчний Эвлэл нь Төв Зөвлөлөөрөө, Монголын Хувьсгалт Залуучуудын Эвлэл Төв Хороогоороо уламжлан хууль санаачлах эрх эдэлнэ.” гэж заажээ.

Монгол Улсын дөрөвдүгээр Үндсэн хууль

Монгол Улсын дөрөвдүгээр Үндсэн хууль нь 1992 оны нэгдүгээр сарын 13-нд Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улсын Ардын Их Хурлаар батлагдаж, тухайн оныхоо хоёрдугаар сарын 12-ны өдрөөс эхлэн дагаж мөрджээ.

Энэхүү Үндсэн хууль оршил, 6 бүлэг, 70 зүйлтэй. Эдүгээ мөрдөгдөж буй Үндсэн хуульд 2000 оны 12 дугаар сарын 14-ний өдөр нэмэлт, өөрчлөлт оруулсан юм. Тухайлбал, Хорин хоёрдугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт: “Үндсэн хуульд өөрөөр заагаагүй бол Монгол Улсын Ерөнхий сайдыг томилох саналыг Улсын Их Хуралд өргөн мэдүүлснээс хойш дөчин тав хоногийн дотор Улсын Их Хурал хэлэлцэн шийдвэрлэж чадаагүй бол өөрөө тарах буюу эсхүл Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Улсын Их Хурлыг тараах тухай шийдвэр гаргана.” гэсэн заалт нэмсэн байна.

Дэлгэрэнгүй унших
АНХААРУУЛГА: УИХ-ын 2024 оны ээлжит сонгуулийн хуулийн холбогдох заалтын хүрээнд тус сайтын сэтгэгдэл хэсгийг түр хугацаанд хаасан болно.

Тод мэдээ

Хот, нийтийн аж ахуйн салбарын парк шинэчлэл үргэлжилж байна

Огноо:

,

Хот, нийтийн аж ахуйн салбарын парк шинэчлэл үргэлжилж байна. Энэ удаа үерийн хамгаалалтын далан суваг, халиа тошингийн үед ашиглах зориулалтаар хот нийтийн аж ахуйн машин техникийг шинэчиллээ.

Тодруулбал, БНХАУ-ын “Sany” үйлдвэрээс жижиг оврын экскаватор зургаа, дэлхийн шилдэг “Cat” брэндийн Монгол дахь албан ёсны төлөөлөгч “Barlo world” ХХК-иас том оврын 1.9 шоо метр шанагатай “Cаt330” загварын нэг экскаваторыг нийлүүллээ.

Эдгээр машин, техникийг ГУББГ, ОСНААУГ болон дүүргүүдэд хүлээлгэн өгнө.

Ташрамд, 2024 оны аравдугаар сард нийслэлийн төсвийн хөрөнгө оруулалтаар зам цэвэрлэгээний таван төрлийн 33 машин техникийг нийлүүлсэн. Тодруулбал, цас цэвэрлэгээ, түрэх, давс цацах 10 машин, 8 шүүрт машин, бага оврын цас цэвэрлэгч 10 машин нийлүүлсэн. Мөн оны хавар нь модны навч зэрэг хөнгөн юмсыг соруулах зориулалттай 46 шинэ тоног төхөөрөмжийг оруулж ирсэн. Улмаар 2024 онд хот, нийтийн аж ахуйн салбарт 80 гаруй машин, техникийн шинэчлэлт хийсэн билээ.

Дэлгэрэнгүй унших

Тод мэдээ

Монгол, Киргизийн Засгийн газар хоорондын комиссын V дугаар хуралдаан болно

Огноо:

,

Монгол Улсын Шадар сайд С.Амарсайхан 2025 оны дөрөвдүгээр сарын 17-ны өдөр Бүгд Найрамдах Киргиз Улсаас Монгол Улсад Суугаа  Онц бөгөөд бүрэн эрхт элчин сайд Айбек Артыкбаевыг хүлээн авч уулзан, хоёр орны найрамдалт харилцаа, хамтын ажиллагааны талаар санал солилцлоо.

Уулзалтын хүрээнд Худалдаа, эдийн засаг, шинжлэх ухаан, техник, соёлын хамтын ажиллагааны Монгол, Киргизийн Засгийн газар хоорондын комиссын V дугаар хуралдааныг  зохион байгуулах талаар ярилцаж, комиссын хуралдааны үеэр хэлэлцэх  зарим асуудлыг тогтлоо.

Монгол Улсын Шадар сайд, Монгол, Киргизийн Засгийн газар хоорондын комиссын Монголын хэсгийн дарга С.Амарсайхан  хоёр орны найрамдалт харилцааг  шинэ шатанд хөгжүүлж, худалдааны эргэлтийг нэмэгдүүлж,  хүнс, хөдөө аж ахуйн салбарт илүү идэвхтэй хамтран ажиллах хүсэлтэй байгаагаа илэрхийллээ.

Бүгд Найрамдах Киргиз Улсаас Монгол Улсад Суугаа  Онц бөгөөд бүрэн эрхт элчин сайд Айбек Артыкбаев хоёр орны худалдааны эргэлт 2023 онд 2.3 сая ам.доллар байсан бол энэ  оны 10 дугаар сарын байдлаар  4 дахин өссөн үзүүлэлттэй байгааг цохон тэмдэглэв. Түүнчлэн Евроазийн чөлөөт худалдааны хэлэлцээр хийгдэхээр ярилцаж байгаа нь Киргиз улсад ч эергээр нөлөөлөх чухал алхам гэдгийг онцолж байлаа.

Өнөөдрийн уулзалтаар хоёр улсын худалдаа аж үйлдвэрийн танхимын  хамтын ажиллагааг идэвхжүүлж, худалдааны эргэлтийг нэмэгдүүлэхэд  илүү анхаарч ажиллах, бизнес форум зохион байгуулах, соёл, спорт, аялал жуулчлалын салбарын хамтын ажиллааг сайжруулж, соёлын олон талт арга хэмжээ зохион байгуулах зэрэг улс төр, нийгэм, эдийн засаг, соёлын салбарыг хөгжүүлэх зэрэг өргөн хүрээнд ярилцаж, санал солилцлоо.

Манай хоёр орон 1992 оны 4-р сарын 22-нд дипломат харилцаа  тогтоосноос хойш 33 жилийн турш бүхий л салбарт хамтран ажиллаж, найрамдалт харилцаагаа өргөжүүлж байна.


Дэлгэрэнгүй унших

Тод мэдээ

Боловсролын байгууллагын дотуур байруудад урьдчилан сэргийлэх хяналт шинжилгээ хийжээ

Огноо:

,

Эрүү шүүлтээс урьдчилан сэргийлэх үндэсний ажиллагаанаас хүний эрх, эрх чөлөө зөрчигдөж болзошгүй тогтолцооны шалтгаан, нөхцөл, түүнд нөлөөлж буй хүчин зүйлийг илрүүлэх, тогтоох, хамгаалах хүрээнд улсын хэмжээнд үйл ажиллагаа явуулж байгаа сурагчдын болон оюутны дотуур байруудад урьдчилан сэргийлэх шинжилгээ хийжээ.

Энэ хүрээнд ХЭҮК-ын Эрүү шүүлтээс урьдчилан сэргийлэх асуудал эрхэлсэн гишүүнийн баталсан удирдамжийн дагуу Эрүү шүүлтээс урьдчилан сэргийлэх үндэсний ажиллагааны албан хаагчид АШУҮИС, СЭЗДС-ийн оюутны дотуур байранд урьдчилан сэргийлэх хяналт шинжилгээ хийж ажилласан байна.

 

Хяналт шинжилгээний хүрээнд “Эрүү шүүлт тулгах, бусад хэлбэрээр хэрцгий, хүнлэг бусаар буюу хүний нэр төрийг доромжлон харьцаж шийтгэхээс ангид байх эрх”-ийн хэрэгжилт, гэмт хэрэг, зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх чиглэлээр хийсэн ажил, арга хэмжээ зохион байгуулсан ажил, аюулгүй, ээлтэй орчин бүрдүүлсэн байдалтай газар дээр нь танилцаж, оюутны байранд амьдарч байгаа оюутнууд болон ажиллагсдаас асуумж авч, хүсэлт гаргасан хүүхдүүдтэй ганцаарчлан уулзсан байна.

Дэлгэрэнгүй унших
сурталчилгаа
Тод мэдээ1 цаг 54 минут

Хот, нийтийн аж ахуйн салбарын парк шинэчлэл үргэлжилж байна

Тод мэдээ1 цаг 59 минут

Монгол, Киргизийн Засгийн газар хоорондын комиссын V дугаар хуралдаа...

Тод мэдээ2 цаг 4 минут

Боловсролын байгууллагын дотуур байруудад урьдчилан сэргийлэх хяналт...

Тод мэдээ2 цаг 6 минут

Үндэсний их баяр наадмын нээлт, хаалтын тоглолт нийт есөн үзэгдэлтэй...

Тод мэдээ2 цаг 12 минут

“Yutong Bus” компанид үйлдвэрлэсэн 10 шинэ автобусыг хот орчмын ...

Тод индэр2 цаг 14 минут

Ц.Төрхүү: Үсний сэв, хоолны тос, арьс ширний үйлдвэрийн хаягдлаас үү...

Өнөөдөр2 цаг 23 минут

УИХ: Өнөөдөр чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар...

Өнөөдөр2 цаг 27 минут

УИХ: Өнөөдөр хуралдах ажлын хэсэг

Өнөөдөр2 цаг 32 минут

УБЦТС: Өнөөдөр хийгдэх засварын хуваарь

Өнөөдөр4 цаг 10 минут

Улаанбаатарт өдөртөө 15 хэм дулаан

Тод мэдээ2025/04/17

ТББХ: Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуульд өөрчлөлт оруула...

Тод мэдээ2025/04/17

Б.Жавхлан: Гадаад валютын албан нөөц 5.2 тэрбум ам.долларт хүрч, өмн...

Тод мэдээ2025/04/17

Хангайн бүсийн талаар Засгийн газрын хуралдаанаас дараах шийдвэрүүди...

Тод мэдээ2025/04/17

УИХ: БНФУ-аас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд К...

Тод мэдээ2025/04/17

“Онтрэ” ХХК-ийн ашиглалтын лицензийн талаарх Аж үйлдвэр, эрдэс б...

Тод мэдээ2025/04/17

УИХ: Өнөөдөр чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар...

Өнөөдөр2025/04/17

УИХ: Өнөөдөр хуралдах ажлын хэсгүүд

Өнөөдөр2025/04/17

УБЦТС: Өнөөдөр хийгдэх засварын хуваарь

Тод мэдээ2025/04/17

“Исэгахама” дэвжээний багш Асахифүжи Сүгиномори Сэйяаг Алтан гад...

Өнөөдөр2025/04/17

Улаанбаатарт өдөртөө 13 хэм дулаан

Тод мэдээ2025/04/16

Эрэлт хэрэгцээ, ур чадварт нь нийцсэн ажлын байраар хангаж, хөдөлмөр...

Тод мэдээ2025/04/16

Инновацийн тухай хуулийн биелэлтийн үр дагаварт хийсэн үнэлгээний та...

Тод мэдээ2025/04/16

Судалгаанд хамрагдсан хүүхдүүдийн 87 хувь нь тодорхой төрлийн цахим...

Тод мэдээ2025/04/16

2028 он хүртэл орон нутагт 24, нийслэлд 84 сургууль барих шаардлагат...

Тод мэдээ2025/04/16

Ж.Хатанбаатар нарыг менежментийн гэрээгээр ажиллуулах 73 дугаар тогт...

Өнөөдөр2025/04/16

УБЦТС: Өнөөдөр хийгдэх засварын хуваарь

Өнөөдөр2025/04/16

УИХ: Өнөөдөр зохион байгуулагдах хэлэлцүүлгүүд

Өнөөдөр2025/04/16

УИХ: Өнөөдөр хуралдах байнгын хороод

Өнөөдөр2025/04/16

УИХ: Өнөөдөр хуралдах ажлын хэсгүүд

Өнөөдөр2025/04/16

Улаанбаатарт өдөртөө 12 хэм дулаан

Санал болгох