Тод мэдээ
Цахилгааны үнээ нэмэх үү? Шарын голын нүүрсний уурхайн удирдлагууд тансаглалаа хумих уу?
Шарын голын уурхайн Үйлдвэрчний хорооны дарга Л.Наранбаатар тэргүүтэй найман хүн жагсаал цуглаан хийж, Ц.Даваасүрэн, А.Тлейхан нар Шарын голын уурхайг дампууруулан, 500 уурхайчныг ажил амьдралгүй болгох гэж байна гэсэн утга агуулгатай мэдээллийг тарааж байгаа. Энэ мэдээллийн мөрөөр бид сурвалжиллаа. Гэвч сурвалжлагыг бэлтгэх явцад маргаантай, бас анхаарч үзүүштэй олон зүйл гарч ирж байсан юм.
Шарын голын нүүрсний ил уурхай нь Хэнтийн нурууны салбар Дархан уулын өвөрт далайн түвшинээс дээш 920 м-ийн өндөрт Дархан-Уул аймгийн Шарын гол сумын нутагт оршдог. Улаанбаатар, Дархан хоттой төмөр зам, авто замаар, төвийн бүсийн эрчим хүчний системтэй 110 кВ-ийн шугамаар холбогдсон. Дэд бүтэц сайн хөгжсөн газар. Нүүрсний уурхайн барилга байгууламжийг ЗХУ (хуучин нэрээр)-ын техник эдийн засгийн тусламжтайгаар барьж байгуулан 1965 оны 04-р сарын 06-нд жилдээ 1.1 сая тонн нүүрс олборлож, 5.0 сая шоо метр хөрс хуулах хүчин чадалтайгаар анх ашиглалтанд оруулсан байна.
1981 оноос хүчин чадлыг өргөтгөн жилдээ 10000 мян.шоо метр хөрс хуулан, 2000-2500 мян.тн нүүрс олборлохоор шинэ техник тоног төхөөрөмжүүдийг суурилуулсан. Гэвч 1995 оноос тус уурхай хувьд шилжиж, гурван ч удаа үнэт цаас нэмж гаргасан гэхээс өөр ЗХУ-ын тусламжаар байгуулагдсан, төрийн мөнгөөр хайгуул хийсэн, төрийн өмч байх ёстой уурхай ямар аргаар, хэрхэн хувь хүмүүсийн өмч болсон гэдэг нь тодорхойгүй. Албан бус эх сурвалжууд “Шарын голын нүүрсний уурхайн томоохон хувьцаа эзэмшигчид Хөвсгөл аймагт байрлах Могойн голын нүүрсний уурхайн их хэмжээний хувьцаа эзэмшдэг” гэсэн мэдээллийг өгч байна.
ШАРЫН ГОЛЫН НҮҮРСНИЙ УУРХАЙ ХАМГИЙН ӨНДӨР ҮНЭЭР ЦАХИЛГААН СТАНЦУУДАД НҮҮРСЭЭ БОРЛУУЛДАГ
Шарын голын нүүрсний уурхайн Үйлдвэрчний эвлэлээс “Шарын голын уурхай бол компанийн статусын хувьд хувьцаат компани буюу хувийн өмчийн компани юм. Өөрөөр хэлбэл, тус уурхайн борлуулах нүүрсний үнийг төр тогтоох эрх зүйн үндэсгүй” гэдэг гомдол тавьж байгаа. Тэгвэл Эрчим хүчний тухай хуулийн 9 дүгээр зүйлийн 9.1.14-д заасны дагуу Эрчим хүчний зохицуулах хороо нь эрчим хүч үйлдвэрлэхэд ашиглах түлшний үнийг тогтоох аргачлалыг баталж, тооцоог хянадаг юм байна. Эрчим хүчний зохицуулах хороо хуулийн дагуу л ажлаа явуулж байгаа болохоос биш Шарын голын уурхайг дампууруулахын тулд зориуд, сайн дураараа үнийг нь бариад байгаа зүйл байхгүй бололтой. Нөгөө талаар ганцхан Шарын гол ч биш дулааны станцуудад нүүрс нийлүүлж байгаа Багануурын нүүрсний уурхай, Шивээ-Овоогийн нүүрсний уурхай, Адуунчулууны нүүрсний уурхай гэх мэт маш олон хувийн хэвшлийн уурхайн эрчим хүч үйлдвэрлэхэд ашиглах нүүрсний үнийг Эрчим хүчний зохицуулах хорооноос хянаж тогтоодог.аж.
Энэ хүснэгтээс үзвэл Шарын голын нүүрсний уурхайн нүүрс нийлүүлж байгаа өртөг хамгийн өндөр байгаа нь харагдаж байна.
ШАРЫН ГОЛЫН УУРХАЙН НҮҮРСНИЙ ҮНИЙГ НЭМЭХ ТУСАМ ЗАРДАЛ НЬ ӨСДӨГ
Эрчим хүчний зохицуулах хорооноос Шарын голын уурхайн 1 тонн нүүрсний үнийг 2016 онд 6,500.0 төгрөгөөр, 2018 онд 2,000.0 төгрөгөөр, 2019 онд 2,000.0 төгрөгөөр тус тус нэмжээ. Өөрөөр хэлбэл 2016 оноос хойш Шарын голын нүүрсний уурхайн нүүрсний үнэ дөрвөн жилийн дотор 10,500.0 төгрөг буюу 35.0 хувиар нэмэгдээд байгаа юм байна. Гэвч үүнийг уурхайчид чамлан, Шарын голын нүүрсний уурхайн Үйлдвэрчний хорооны дарга Л.Наранбаатар “Эрчим хүчний зохицуулах хороо сүүлийн хоёр жилд нийтдээ 4,000.0 төгрөгөөр л нүүрсний үнэ нэмсэн. Хүүхэд хуурч байгаа юм шиг бага мөнгөөр нэмлээ” гэж хэвлэлийн хурал дээр мэдэгдэл хийсэн. Тэгвэл энэ мөнгө бага уу их үү гэдгийг тооцоолж үзлээ.
Дээрх хүснэгтээс харахад Шарын голын уурхайн нүүрсний үнийг 2016 онд 6500 төгрөгөөр нэмж, тус уурхайн борлуулалтын орлого 4.9 тэрбум төгрөгөөр, 2018 онд 2000 төгрөгөөр нэмэгдүүлж, борлуулалтын орлого нь 2.2 тэрбум төгрөгөөр, 2019 онд дахин 2000 төгрөгөөр нэмж, борлуулалтын орлого нь 2.2 тэрбум төгрөгөөр тус тус өссөн байна. Шарын голын нүүрсний уурхайн борлуулалтын орлого сүүлийн дөрвөн жилийн хугацаанд нийтдээ 9.3 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдэж байжээ. Энэ бол бодит тоо. Энэ бол их мөнгө.
Гэвч нүүрсний үнийг нь нэмэх тусам Шарын голын уурхай зардлаа аж. Тодруулбал, 2018 онд тус уурхайн Удирдлагын зардал нийт зардлын 2.7% буюу 1 тэрбум 454 сая төгрөг байжээ. Гэтэл 500 уурхайчныхаа нийгмийн зардалд Шарын голын уурхайн удирдлагууд 555 сая төгрөг төсөвлөсөн байна. Шарын голын нүүрсний уурхайн удирдлага гэх цөөхөн хүн өөрсөддөө 1.4 тэрбум төгрөг төсөвлөсөн хэрнээ үүнээс бараг 3 дахин бага мөнгийг уурхайчдынхаа нийгмийн асуудалд зарцуулах тооцоо хийжээ. Бүр цаашилбал 2013, 2014 онуудад тус уурхайн удирдлага 5 тэрбум гаруй төгрөгийг өөрсдөдөө зарцуулж байсан гэх мэдээлэл байна. Мөн өнгөрсөн жилүүдэд уурхайн удирдлагууд өөрсдийгөө асар их мөнгөөр шагнадаг байсан байна. Үүнийг удирдлагуудын тансаглал гэж нэрлэхээс өөрөөр нэрлэх арга алга.
Үүнээс гадна Шарын голын нүүрсний уурхайн нүүрсний борлуултын орлого нь үнэ тарифын зохицуулалтын үр дүнд өнгөрсөн 2018-2019 онд нийтдээ 4.4 тэрбум гаруй төгрөгөөр нэмэгджээ. Гэтэл тус уурхай орлогыг нь нэмэхээр зардлаа өсгөдөг гажиг тогтолцоотой. Жишээлбэл тус компани 2018 онд 42 тэрбум төгрөгийн зардалтай ажиллажээ. Харин 2019 онд буюу нэг жилийн дотор энэ зардал 13 тэрбум төгрөгөөр огцом нэмэгдэж, 55 тэрбум төгрөг болж байгаа гэсэн тайлбарыг өгч байгаа ч ямар ч бодитой баримт, нотлох зүйлийг Эрчим хүчний зохицуулах хороонд огт ирүүлээгүй байна.
Зөвхөн түлшний зардалд гэхэд тус компани 2019 онд 10.6 тэрбум төгрөгийн зардал гаргана гэж тооцсон боловч хэдэн машин механизмд зориулан хаанаас ямар үнээр хэчнээн хэмжээний түлш авч ашиглах талаар ямар ч мэдээлэл байхгүй байх юм. Бусад зардлуудын хувьд ч үүнтэй яг адил тодорхой мэдээлэл гаргаж өгөөгүй байна. Мөн уурхайн удирдлагууд 2019 онд хөрс хуулалтад их хэмжээний мөнгө зарцуулсан гэж амаар ярьж байгаа боловч Уул уурхайн яамаар батлуулсан уулын ажлын төлөвлөгөө, гүйцэтгэлтэй холбоотой нэг ч баримт ирүүлсэнгүй.
Ийм учраас Эрчим хүчний зохицуулах хорооноос Шарын голын уурхайн удирдлагуудтай өнгөрсөн оны сүүлээр уулзалт хийж, нүүрсний үнийн тооцоолол, тавигдах шаардлага, нотлох баримтуудыг ирүүлэх, шаардлага хангасан тооцоолол ирүүлсэн нөхцөлд үнийн тооцоог хянах боломжтой гэдгээ мэдэгдэж, холбогдох зөвлөгөө өгч байжээ. Гэвч уурхайн удирдлагууд энэ талаар дорвитой арга хэмжээ авсангүй. “Үнэ нэмж өг” гэсэн мэдэгдэл ирүүлж, сүүлдээ “Хувийн компанийн нүүрсний үнийг Эрчим хүчний зохицуулах хорооноос тогтоох ёсгүй” гэх мэт улаан цайм хууль зөрчсөн үйлдэл гаргаж, эцэс сүүлд нь бослого тэмцэл маягийн зүйл зохион байгуулах болжээ. Эрчим хүчний зохицуулах хороо хуулийн дагуу зөвхөн эрчим хүч үйлдвэрлэхэд ашиглах нүүрсний үнийг л хянадаг. Харин нүүрсний уурхайнууд гадаад зах зээл дээр болон жижиглэнгээр худалдаалж байгаа нүүрснийхээ үнийг өөрсдөө тогтоодог юм байна.
Тус уурхайн удирдлагууд үргүй зардлаа танаж, уурхайчдынхаа ахуй амьдралыг бодож, төсөв төлөвлөгөөгөө зөв гаргаж, Эрчим хүчний зохицуулах хороонд хууль дүрмийн дагуу үндэслэл тооцоотой, нотлох баримттай тарифын саналаа ирүүлэхгүй байж асуудлыг гэнэт улс төржүүлж эхэлжээ. Тус уурхайн Үйлдвэрчний хорооны дарга Л.Наранбаатар “Төрийн өмчит уурхайнуудад төрөөс татаас өгдөг. Гэтэл Шарын голын уурхайчид л хохирч үлддэг” гэж мэдэгдсэн. Энэ талаар тодруулахад Багануур, Шивээ-Овоо гэх мэт төрийн өмчит уурхайнууд төрөөс ямар нэгэн татаас авахгүйгээр, Шарын голын нүүрсний уурхайгаас 20-40 хувийн хямд үнээр нүүрсээ станцуудад нийлүүлэн, үйл ажиллагаагаа явуулж байна. Шарын голын нүүрсний уурхай бол хувийн, тодруулбал хувьцаа эзмшигчдийн өмч. Тус компанийн цахим хуудаснаас харахад Шарын голын уурхайн 10.170.242 ширхэг хувьцааг 1055 хувьцаа эзэмшигч эзэмшдэг бололтой. Гэхдээ хувьцаа эзэмшигчид нь уурхайг буюу өөрийнх нь өмч хөрөнгийг харж хандах, аривжуулж байх учиртай удирдлагууд нь өөрсдийгөө шагнаж, их хэмжээний мөнгийг үр дүнгүй зарцуулж, төсөв төлөвлөгөө гэх зүйлгүйгээр зардлаа өсгөж байгааг мэддэг болов уу гэсэн бодол энэ дашрамд төрснийг нуугаад яахав.
ЦАХИЛГААНЫ ҮНЭЭ НЭМЭХ ҮҮ? ШАРЫН ГОЛЫН НҮҮРСНИЙ УУРХАЙН УДИРДЛАГУУД ТАНСАГЛАЛАА ХУМИХ УУ?
Өнөөдөр яг ийм асуулт урган гарч ирээд байна. Шарын голын уурхай болон уурхайн Үйлдвэрчний хорооны зүгээс нүүрсний үнэ бодит өртгөөс 4000-6000 төгрөгөөр бага байгаа, нэмж өг гэдэг хүсэлтийг Эрчим хүчний зохицуулах хороонд гаргаж байгаа боловч хуулийн дагуу үнэ тарифын саналаа ирүүлээгүй, үнэ нэмэх үндэслэлээ нотлоогүй учир Эрчим хүчний зохицуулах хороо тус компанийн нүүрсний үнийн тооцоог дахин хянах боломжгүй гэж мэдэгдэж байна. Хэрвээ шаардлага хангаагүй үнийн тооцоогоор Шарын голын уурхайн нүүрсний үнийг нэмэгдүүлсэн тохиолдолд төвийн бүсийн 575000 гаруй хэрэглэгчийн цахилгааны үнийг 1 кВт.ц тутамд 2.0 төгрөгөөр үндэслэлгүйгээр нэмэгдүүлэх нөхцөл байдал үүсээд байгаа юм байна.
Сэтгүүлчид Шарын голын нүүрсний уурхайн Үйлдвэрчний хорооны дарга Л.Наранбаатараас “Танай компани хуулийн дагуу тарифын саналаа Эрчим хүчний зохицуулах хороонд ирүүлээгүй байна. Энэ талаар та мэдэж байгаа юу?” хэмээн асуухад “Мэдэхгүй. Наад асуудлаа манай удирдлагуудтай л ярь” хэмээн хариулж байх юм. Шарын голын нүүрсний уурхайн гүйцэтгэх захирал Б.Батбаатар, Ө.Хишигсүх тэргүүтэй удирдлагууд нь өөрсдөө Эрчим хүчний тухай хууль болон бусад холбогдох хууль, дүрмийг зөрчин давуу эрх эдлэх сонирхолдоо хөтлөгдөн өнөөдрийг хүртэл шаардлага хангасан тарифын саналаа ирүүлээгүй байгааг жагсаал, цуглаан хийж байгаа уурхайчид нь даанч мэдэхгүй явцгааж байна. Тус уурхайн Үйлдвэрчний хороо уг нь Эрчим хүчний сайд болон Зохицуулах хорооны дарга нар руу дайрч, жагсаал цуглаан маягтай зүйл хийхийнхээ оронд ажлаа мэддэггүй, мэдсэн ч хийхийг хүсдэггүй удирдлагуудтайгаа хариуцлага тооцох, тэдний үйл ажиллагаанд хяналт тавьж, ажилчдынхаа эрх ашгийн төлөө тэмцэх учиртай баймаар... Үйлдвэрчний эвлэл гэдэг улс төрчдийн бие биендээ гаргаж барьдаг мод биш гэдгийг эрхбиш ойлгох байлгүй дээ.
Эрчим хүчний үнэ тариф гэдэг эдийн засгийн суурь үнийн нэг. Иймдээ ч Эрчим хүчний зохицуулах хорооноос бусад эрчим хүчний үйлдвэр, компаниудын цахилгаан, дулааны үнийг холбогдох аргачлал, журмын дагуу бодит мэдээлэл, баримтад тулгуурлан хянаж тогтоох замаар үйлдвэрлэгч, компани, хэрэглэгчийн эрх ашгийн тэнцвэртэй байдлыг хангадаг юм байна. Тиймээс ажлаа мэддэггүй, хууль дүрэм журмаа судлаагүй, үл ойшоодог, холбогдох дүрэм журмын дагуу асуудлаа гарган тавьж чаддаггүй Шарын голын нүүрсний уурхайн удирдлагуудаас болж эрчим хүч хэрэглэгчид болон уурхайчид хохирох учиргүй.
Б.Чулуун
Тод мэдээ
Хиймэл оюун ухаан хөгжихийн хэрээр хувь хүний мэдээллийн аюулгүй байдал хөндөгдөх болжээ
Гэр бүл, хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын ТНБ-ийн дарга Л.Мөнхзул НҮБ-ын хувийн мэдээлэл хамгаалуулах эрхийн асуудал хариуцсан тусгай илтгэгч Ана Брайан Нугререстай уулзлаа.
Уулзалтын үеэр дижитал эринд хүний хувийн мэдээллийг хамгаалах асуудал, хүний хувийн мэдээлэл, нууцаа хамгаалуулах эрх, хил дамнан мэдээлэл шилжүүлэх үйл явц, кибер аюулгүй байдал, олон нийтийн сүлжээнд тавьж буй хяналт, тодорхой эмзэг бүлгийн хувийн мэдээллийн нууцлал, биометрийн болон хиймэл оюун ухаанд суурилсан мэдээлэл зэрэг асуудлыг хөндсөн юм.
Манай улс Хүний хувийн мэдээлэл хамгаалах тухай хууль, Нийтийн мэдээллийн ил тод байдлын тухай хууль, Кибер аюулгүй байдлын тухай хуулийн хувь хүний мэдээллийг хамгаалж байна.
Хиймэл оюун ухаан хөгжиж байгаа энэ үед төрийн байгууллагууд хүний мэдээллийг хамгаалах, нэгдсэн мэдээллийн сангийн аюулгүй байдал хамгийн чухал асуудал болсныг НҮБ-ын хувийн мэдээлэл хамгаалуулах эрхийн асуудал хариуцсан тусгай итгэгч Ана Брайан Нугререстай онцолж байлаа гэж Гэр бүл, хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яамнаас мэдээллээ.
Тод мэдээ
Монгол Улсын Ерөнхий прокуророор Б.Жаргалсайханыг томилох Ерөнхийлөгчийн саналыг дэмжлээ
Улсын Их Хурлын 2025 оны хаврын ээлжит чуулганы 2025 оны дөрөвдүгээр сарын 10-ны өдрийн үдээс өмнөх хуралдаанаар Монгол Улсын Ерөнхийлөгчөөс 2025 оны 04 дүгээр сарын 07-ны өдөр ирүүлсэн Монгол Улсын Ерөнхий прокурорыг томилох саналыг хэлэлцэв.
Энэ талаар Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга Г.Занданшатар танилцууллаа. Тэрбээр танилцуулгадаа, Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Тавин зургадугаар зүйлийн 2 дахь хэсэг, Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн тухай хуулийн 12 дугаар зүйлийн 17, Прокурорын тухай хуулийн 46 дугаар зүйлийн 46.1 дэх хэсгийг тус тус үндэслэн Банзрагчийн Жаргалсайханыг Монгол Улсын Ерөнхий прокуророор улируулан томилох асуудлыг зөвшилцөхөөр саналаа Улсын Их Хуралд хүргүүлж байна гэв.
Банзрагчийн Жаргалсайхан 1964 онд Өвөрхангай аймгийн Хайрхандулаан суманд төрсөн. Ам бүл дөрөв, эхнэр хоёр хүүхдийн хамт амьдардаг. 1973-1983 онд Өвөрхангай аймгийн 10 жилийн II дунд сургуулийг, 1983-1988 онд Монгол Улсын Их сургуулийн Нийгмийн ухааны факультетийн хуулийн салбарыг хуульч мэргэжлээр төгссөн. Төрийн хууль цаазын тэргүүн зөвлөх зэрэг дэвтэй.
Б.Жаргалсайхан нь прокурорын байгууллагад нийт 37 жил ажилласан бөгөөд 1988-1996 онд Өвөрхангай аймгийн прокурорын газарт хэсгийн прокурор, хяналтын прокурор, туслах прокурор, орлогч прокурор, 1996-2000 онд Өвөрхангай аймгийн прокурорын газарт аймгийн прокурор, 2000-2001 онд Улсын ерөнхий прокурорын газарт хяналтын прокурор, 2001-2009 онд Тээврийн прокурорын газарт тээврийн прокурор, 2009-2011 онд Улсын ерөнхий прокурорын газарт Хэрэг эрхлэх газрын дарга, 2011-2014 онд Тээврийн прокурорын газарт тээврийн прокурор, 2014-2016 онд Улсын ерөнхий прокурорын газарт Дотоод аюулгүй байдлын хэлтсийн дарга, 2016-2017 онд Улсын ерөнхий прокурорын газарт Тамгын орлогч даргаар тус тус ажилласан. 2017 оноос Улсын ерөнхий прокурорын газарт Зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагаанд хяналт тавих хэлтсийн дарга, 2019 оноос Монгол Улсын Ерөнхий прокуророор ажиллаж байгаа гэв.
Прокурорын тухай хуулийн 45 дугаар зүйлийн 45.4, 46 дугаар зүйлийн 46.1 дэх заалтын тусгай шаардлага болох хуульч мэргэжлээр 10-аас доошгүй жил ажилласан, гучин таваас дээш насны, прокуророор ажиллаж байгаа хүнийг Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Улсын Их Хуралтай зөвшилцөн томилно гэсэн тусгай шаардлагыг хангасан тул Б.Жаргалсайханыг Монгол Улсын Ерөнхий прокуророор томилох асуудлыг шийдвэрлэж өгөхийг хүслээ.
Дараа нь Улсын Их Хурлын Хууль зүйн байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг Улсын Их Хурлын гишүүн Б.Заяабал танилцуулав. Тэрбээр танилцуулгадаа, Монгол Улсын Ерөнхийлөгчөөс ирүүлсэн Монгол Улсын Ерөнхий прокурорыг томилох саналыг Байнгын хороо 2025 оны 04 дүгээр сарын 09-ний өдрийн хуралдаанаараа хэлэлцсэнийг дурдаад Монгол Улсын Ерөнхийлөгчөөс Улсын Ерөнхий прокурорыг томилох тухай Улсын Их Хуралтай зөвшилцөх саналыг хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх буюу 75.0 хувь нь дэмжсэнийг онцлов.
Танилцуулгатай холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн Б.Пүрэвдорж, О.Батнайрамдал, С.Эрдэнэболд, Б.Энхбаяр, Х.Баасанжаргал, Х.Тэмүүжин, О.Цогтгэрэл, Ц.Даваасүрэн, Х.Ганхуяг, Л.Энх-Амгалан, Л.Мөнхбаатар, Д.Пүрэвдаваа, Ж.Батжаргал, С.Бямбацогт, Х.Баасанжаргал, Ж.Баясгалан, С.Замира, Р.Эрдэнбүрэн, Б.Жаргалан, Н.Номтойбаяр, Б.Батбаатар, Ц.Идэрбат, Ц.Баатархүү, Г.Дамдинням нар асуулт асууж, үг хэлэв.
Тухайлбал, Улсын Их Хурлын гишүүн Б.Энхбаяр прокурорын байгууллагын хариуцлага нэн өндөр болж байгаа. Өнгөрсөн парламентын сүүлийн хагаст авлига, албан тушаалтай холбоотой хэргүүдийн шүүх хурал нээлттэй, ил тод байх хуулийг баталсан. Энэ хүрээнд Улсын дээд шүүх, Улсын Ерөнхий прокурорын газар манлайлж, шүүх хуралдааныг цахимаар шууд дамжуулдаг болсон нь том үр дүн гэдгийг онцлоод прокурорын мөрдөн шалгах ажиллагааг хариуцлагажуулах, дотоод ардчиллыг дээшлүүлэх, бэхжүүлэхэд Монгол Улсын Ерөнхийлөгч хамтарч ажиллахад ямар байр суурьтай байгаа талаар лавлав. Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга Г.Занданшатар, 2019 оны Үндсэн хуульд оруулсан нэмэлт, өөрчлөлтийн дагуу шүүхийн шинэчлэлтэй холбоотой тодорхой хуулиуд баталсан. Энэ хүрээнд шүүх эрх мэдлийн бүрэлдэхүүн болсон прокурорын шинэчлэлийн асуудалд Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Тамгын газар Улсын Их Хурал болон бусад байгууллагыг дэмжиж, хамтран ажиллахад бэлэн хэмээн хариулсан.
Мөн Улсын Их Хурлын гишүүн О.Цогтгэрэл, Улсын хэмжээнд жилдээ нийт хэчнээн гомдол, маргааны санал ирдгийн хэдэн нь хэрэг бүртгэл болж, цаашлаад үүнээс хэчнээн хүн яллагдагчаар татагдаж, шүүхээс гэм буруутайд тооцогддог талаар лавлав. Б.Жаргалсайхан прокурор, “Сүүлийн таван жилийн хугацаагаар авч үзэхэд гэмт хэргийн нөхцөл байдал өссөн. Тодруулбал, 2019 онд 1.0 сая орчим зөрчил гарсан бол өнөөдөр 3.3 сая болсон байна. 2024 онд 126000 гэмт хэргийн шинжтэй гомдол ирсэн. Үүнээс 74000 хэрэг бүртгэлтийн хэрэг, 28000 мөрдөн байцаалтын хэрэг байв. Нийтдээ 15969 хэрэг шүүхэд шилжиж, үүнээс 15123 хэрэг шийдэгдсэн, үлдсэн нь хүлээгдэж байна. Прокурор нотлох баримт цуглуулах яллах чиглэлийн хүн биш. 2024 онд 103 хүн цагаадсан нь прокурорын үйл ажиллагаатай холбоотой асуудал биш. Үүнийг нөгөө талаас нь харвал прокурор нь хүнийг цагаатгах нотлох баримт, гэмт хэргийн нотлох баримтыг цуглуулж шүүхэд шилжүүлдэг” хэмээн хариулав.
Мөн Улсын Их Хурлын гишүүн Б.Жаргалан энэ удаагийн парламент бүрэн эрхийнхээ хугацаанд хуулийн засаглалыг бэхжүүлэх, хүний эрхийн зөрчлүүдийг арилгахад тууштай ажиллаж, шинэчлэлийг хийх эр зоригтой байхыг онцлоод энэ чиглэлд хамтарч ажиллах эсэхийг Б.Жаргалсайхан прокуророос тодруулав. Тэрбээр, “Монгол Улсын Их Хурлаас баталсан бүх хуулийг прокурорын байгууллага хэрэгжүүлж ажилладаг. Цаашдаа хуулийг хэрэгжүүлэхийн төлөө итгэл төгс ажиллана" хэмээн хариулав.
Түүнчлэн Улсын Их Хурлын гишүүн Б.Пүрэвдорж мэргэжлээрээ олон жил ажилласан ийм хүнийг Монгол Улсын ерөнхий прокуророор ажиллуулах нь зөв гэхийн зэрэгцээ улс төрөөс ангид ажиллаж чаддаг нь өнгөрсөн хугацаанд харагдсан тул уг томилгоог дэмжиж байна гэв. Харин Улсын Их Хурлын гишүүн Х.Тэмүүжин, хуулийн байгууллагад мэргэжлийн чадварлаг сайн хүнийг томилохоос гадна шинэчлэл хийх шаардлагатай байна. Мөн Прокурорын тухай хуулийн 60.3-т тэтгэвэрт гарах насны дээд хязгаар нь 60 гэсэн байхад Төрийн албан тухай хуульд энэ насыг хуулийн 41.2-т хуульд өөрөөр заагаагүй бол төрийн улс төрийн албан хаагчаас бусад төрийн албан хаагчийн төрийн алба хаах насны дээд хязгаар нь 65 нас байна гэж тусгасан. Хуулийн ийм зөрчлийг арилгахгүй бол УИХ хоёр өөр шийдвэр гаргана. Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэц 2025 оны 02 дугаар дүгнэлтээрээ шүүгчийн тэтгэврийн настай холбоотой маргааныг шийдвэрлэсэн. Хэрэв Улсын Их Хурал 60-аас дээш настай хүнийг хуулийн байгууллагын удирдлагаар томилохоор бол хуулийн зөрчлийг арилгах нь чухал гэж байлаа.
Түүнчлэн гишүүд нэр дэвшигчийг дэмжиж байгаагаа илэрхийлэхийн зэрэгцээ прокурорын байгууллагын дарга бол шударга ёсны манаач тул өмнөх зургаан жил ажилласан шигээ хэн нэгний нөлөөнд авталгүй, улс төрөөс ангид, хараат бусаар ажиллаж, шударга ёсны төлөө хийж буй тэмцлээ үргэлжлүүлэн үр дүнтэй ажиллахыг хүсэв. Мөн хүний эрх, ялангуяа хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн эрхийг хамгаалахад анхаарах, хууль засагладаг ардчилсан шударга төрийг байгуулах шинэчлэлийн төлөө санаачилгатай ажиллахыг захиж байлаа.
Ингээд Улсын Ерөнхий прокуророор Банзрагчийн Жаргалсайханыг томилох тухай Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн саналыг дэмжье гэдэг саналын томьёоллоор санал хураахад, хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх буюу 83.5 хувь нь дэмжив. Иймд энэ талаарх албан бичгийг Монгол Улсын Ерөнхийлөгчид хүргүүлэхээр тогтлоо хэмээн Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээллийн газраас мэдээлэв.
Тод мэдээ
Зам засварын ажилтай холбогдуулан Ч:76, Ч:79 чиглэлийн замналд түр өөрчлөлт орлоо
Авто замын засвартай холбогдуулан нийтийн тээврийн Ч:76 “Архивын ерөнхий газар-3,4-р хорооллын эцэс”, Ч:79 “Монгол хюндэй киа компани-Хангарьд цогцолбор” хоёр чиглэлд түр хугацаанд өөрчлөлт орууллаа.
“ДЦС-3”, “ДЦС-4” ТӨХК-ууд руу ус дамжуулах шугам хоолой угсрахтай холбоотойгоор “ДЦС-3” ТӨХК-иас баруун тийш Яармагийн гүүрийг Ажилчдын гудамжтай холбосон авто замыг дөрөвдүгээр сарын 11-ний 06:00 цагаас 14-ний 06:00 цаг хүртэл түр хаана.
Энэ хугацаанд Яармагийн гүүрнээс Ажилчдын гудамж буюу “ДЦС-3” ТӨХК-ийн баруун хойд талын буцаж эргэдэг тойрог хүртэл урдаас хойшоо зөвхөн нэг чиглэлд зорчино.
Харин хойноос урагш чиглэлийг “ДЦС-3” ТӨХК-ийн баруун хойд талын буцах уулзвараар эргэж, “ДЦС-3” ТӨХК-ийн хойд болон зүүн талын замаар үндсэн хөдөлгөөнд оролцох боломжтойгоор хөдөлгөөнийг түр зохицуулах юм.
Иймд авто замын ажил хийгдэх явцад нийтийн тээврээр зорчигч иргэд та бүхэн 2024 оны дөрөвдүгээр сарын 11-14-ний 06:00 цаг хүртэл доорх зураглалын дагуу зорчилтоо төлөвлөнө үү.
Нийтийн тээврийн үйлчилгээтэй холбоотой санал, хүсэлтийг тус газрын 70044040 дугаарын утсаар тогтмол хүлээн авч, шуурхай шийдвэрлэнэ гэж Нийтийн тээврийн бодлогын газраас мэдээллээ.
-
Тод индэр2025/03/26
Т.Баярхүү: Хуурайшилт ихтэй сумдад түймрийн эрсдэл маш өндөр байна
-
Өнөөдөр2020/01/21
Байнгын ажиллагаатай зөвлөлийн ээлжит хуралдаан болов
-
Өнөөдөр2025/03/10
Завханы хойд болон зүүн, Хөвсгөлийн өмнөд хэсгээр цасан шуурга шуурна
-
Өнөөдөр2019/06/25
Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төсөлд иргэдээс ирүүлсэн санал, дүгнэл...