Тод мэдээ
УИХ: Хамтын ажиллагааны талаар санал солилцлоо
2023 оны 08 дугаар сарын 02-ны өдөр Хууль тогтоомж сурталчлах төвийг Дархан-Уул аймгийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын дэргэд байгуулсны дараа Улсын Их Хурлын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга, хууль зүйн ухааны доктор Л.Өлзийсайхан Швейцарын Холбооны Улсын Гадаад харилцааны дэд сайд, Швейцарын хөгжлийн агентлагийн Ерөнхий захирал, Элчин сайд Патрисия Данци-тай уулзаж, хамтын ажиллагааны үр дүн, цаашдын төлөвлөгөөний талаар санал солилцох уулзалт хийлээ.
Улсын Их Хурлын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Л.Өлзийсайхан Эрхэмсэг хатагтай Элчин сайд Патрисия Данци-тай танилцаж байгаадаа баяртай байна гээд Монгол Улсад тавтай зочлохыг хүсэв. Ирэх 2024 онд Монгол Улс, Швейцарын Холбооны Улс хооронд дипломат харилцаа тогтоосны 60 жилийн ой тохионо. Хоёр улсын харилцаа, хамтын ажиллагаа улс төр, эдийн засаг, нийгмийн бүхий л салбарт өргөжин хөгжиж ирсэн. Швейцар Улстай тогтоосон харилцаа, бүх талын хамтын ажиллагааг цаашид улам олон салбарт, ялангуяа хоёр улсын парламент хоорондын болон худалдаа, уур амьсгалын өөрчлөлтийг бууруулах, байгаль орчны тогтвортой байдлыг хангах, сэргээгдэх эрчим хүч, эдийн засаг, соёл, боловсрол, энх тайван аюулгүй байдлын салбарт бататган бэхжүүлэхийн төлөө бид өөрсдөөс хамаарах бүхнийг хийж, идэвх санаачлагатай ажиллана гэдгийг илэрхийлэв. Швейцарын хөгжлийн агентлагийн зүгээс ч мөн бүх талын дэмжлэг үзүүлж ажиллана гэдэгт итгэлтэй байна гэдгийг уулзалтын эхэнд тэмдэглэв.
Тэрбээр, манай орны нийгэм, эдийн засгийг хөгжүүлэх зорилтуудыг хэрэгжүүлэхэд Швейцарын хөгжлийн агентлагийн гүйцэтгэж буй үүргийг бид өндрөөр үнэлдэг. Сүүлийн 20 гаруй жилийн хугацаанд Швейцарын хөгжлийн агентлагийн дэмжлэгтэйгээр хэрэгжсэн төсөл, хөтөлбөрүүд хоёр талын харилцаа, хамтын ажиллагааг бэхжүүлэн хөгжүүлэхэд чухал хувь нэмэр оруулж, Монгол Улсын засаглалын тогтолцоог сайжруулах, эдийн засгийн хөгжил, соёл, боловсрол, хүмүүнлэгийн салбарын хөгжилд бодитой дэмжлэг үзүүлснийг онцлов. Тэр дундаа Улсын Их Хурлын Тамгын газар, Швейцарын хөгжлийн агентлагийн хамтын ажиллагаа бүтээлч санаачлага, эрч хүчээр дүүрэн байж, Монголд парламентын ардчиллыг төлөвшүүлэх, ардчиллын үйл явц дахь иргэдийн оролцоог нэмэгдүүлэх, орон нутгийн засаглалыг бэхжүүлэхэд томоохон хувь нэмэр оруулсныг өндрөөр үнэлж байна. Улсын Их Хурлын Тамгын газар, Швейцарын хөгжлийн агентлаг хамтран “Нутгийн өөрөө удирдах байгууллагын чадавхыг бэхжүүлэх нь”, “Иргэдийн оролцоотой хууль тогтоох ажиллагааг дэмжих нь”, “Монгол Улсын төлөөллийн байгууллагыг бэхжүүлэх нь” зэрэг төслүүдийг амжилттай хэрэгжүүлсэн болохыг дурдлаа.
Цаашид Монгол Улсын Их Хурлын Тамгын газар, Швейцарын Парламентын Тамгын газар хооронд парламентын хяналт шалгалтын тогтолцоог хөгжүүлэх чиглэлээр тогтоосон хамтын ажиллагааг өргөжүүлж, хууль тогтоох, төлөөлөх гэсэн парламентын үйл ажиллагааны бүхий л чиглэлд харилцан туршлага солилцох саналтай байна. Хоёр парламентын Тамгын газар хоорондын хамтын ажиллагааг өргөжүүлэн хөгжүүлэхэд Швейцарын хөгжлийн агентлаг үргэлжлүүлэн дэмжлэг үзүүлнэ гэдэгт итгэлтэй байгаагаа илэрхийлэв. Мөн Хамтын ажиллагааны цар хүрээг олон салбарт тэлэх боломжтой гэж үзэж байна гэлээ. Тухайлбал, бид Швейцарын хөгжлийн агентлагийн дэмжлэгтэйгээр Олон Улсын Парламентын Холбоотой санамж бичиг байгуулж, хамтран ажиллаж байгаа. Энэ оны 11 дүгээр сард ОУПХ-ны боловсруулсан аргачлалын дагуу хүний эрх, жендэрийн асуудлаар Улсын Их Хурал түүхэндээ анх удаа өөрийн үнэлгээ хийнэ. Энэ үнэлгээний үр дүнд тулгуурлан парламентын үйл ажиллагааг сайжруулах, цаашид баримтлах шинэчлэлийн бодлогоо тодорхойлно. Өөрийн үнэлгээний мөрөөр авах арга хэмжээг хэрэгжүүлэх чиглэлээр хамтран ажиллах хэрэгцээ шаардлага, өргөн боломжууд бидний өмнө нээгдэнэ гэлээ.
Швейцарын Холбооны Улсын Гадаад харилцааны дэд сайд, Швейцарын хөгжлийн агентлагийн Ерөнхий захирал, Элчин сайд Патрисия Данци Улсын Их Хурлын Ерөнхий нарийн бичгийн даргыг халуун дотноор хүлээн авч уулзаж байгаад талархал илэрхийлээд, бид бүхний хамтын ажиллагааны чухал хэсэг бол манлайлал гэдгийг уулзалтын эхэнд тодотгов. Тэрбээр, хууль тогтоох байгууллагын арын албыг өндөр түвшинд авч явна гэдэг мундаг манлайлагчтай байгаа хэрэг мөн, тэр дундаа энэ их нүсэр ажил, үүргийг эмэгтэй хүн удирдана гэдэг бол мэдлэг боловсрол, ёс зүй, хандлагаараа хэний ч хүндлэл, бахархлыг хүлээх чадвартай байгаагийн илрэл юм хэмээв.
Швейцарын хөгжлийн агентлагийн үйл ажиллагаа энэ онд дуусгавар болж байгаа хэдий ч бид бүхний хамтын ажиллагаа цаашид үргэлжлэх болно. Монгол Улс бол бүс нутагтаа гялалзаж буй ардчиллын алтан гадас юм. Иймд Монгол Улс, Монгол Улсын Их Хурал, түүний Тамгын газар нь бүхий л салбартаа алтан гадас мэт гялалзан ардчиллын манлайлагч байна гэдэгт эргэлзэхгүй байна гэлээ.
Улсын Их Хурлын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Л.Өлзийсайхан энэхүү завшааныг ашиглан Швейцарын хөгжлийн агентлагийн дарга, хатагтай Стефани Бурри, тус агентлагийн хамт олны Монгол Улсад парламентын ардчиллыг төлөвшүүлэх, орон нутгийн засаглалыг бэхжүүлэхэд оруулж буй өндөр хувь нэмэр, хичээл зүтгэлийг Монголын төр засгийн байгууллагууд, иргэд өндрөөр үнэлдэгийг танд дуулгахад таатай байна гэв.
Талууд хоёр улсын парламент болон түүний Тамгын газар хоорондын хамтын ажиллагаа болоод бусад харилцан сонирхсон асуудлаар санал солилцсон юм. Уулзалтад Улсын Их Хурлын Тамгын газрын дэд дарга Ц.Батбаатар, Захиргаа, хүний нөөцийн хэлтсийн дарга Б.Пүрэвдагва, Монгол дахь Швейцарын хөгжлийн агентлагийн Хамтын ажиллагааны газрын захирал Стефани Бурри, “Монгол Улсад парламентын ардчиллыг бэхжүүлэх нь” төслийн зохицуулагч С.Алтанхуяг, Швейцарын хөгжлийн агентлагийн Хөтөлбөрийн менежер Л.Золзаяа болон бусад албаны хүмүүс байлцлаа гэж Улсын Их Хурлын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах газраас мэдээлэв.Тод мэдээ
Төрийн албан хаагчийн ёс зүйн сургалтад 300 албан хаагч оролцож байна
Төрийн албан хаагчийг ёс зүйн зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх, соён гэгээрүүлэх, холбогдох хууль тогтоомжийг мөрдүүлэх үндэсний хөтөлбөр хэрэгжиж байна.
Энэ хүрээнд төрийн албан хаагчийн ёс зүй, авлига, ашиг сонирхлын зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх зорилгоор нийслэлийн нутгийн захиргааны байгууллагын удирдах албан тушаалтнуудад зориулсан сургалт өнөөдөр нийслэлийн нутгийн захиргааны цогцолбор байранд болж байна.
Сургалтад нийслэл, дүүргийн Засаг даргын Тамгын газар болон нийслэлийн харьяа байгууллагын удирдах албан тушаалын 300 албан хаагч оролцож байгаа бөгөөд НЗДТГ-ын дарга П.Хадбаатар нээж, үг хэллээ.
Ёс зүйн хорооны дарга, Төрийн албаны зөвлөлийн гишүүн Ц.Амартөгс “Төрийн албан хаагчийн ёс зүй”, АТГ-ын Урьдчилан сэргийлэх, соён гэгээрүүлэх хэлтсийн ахлах ажилтан, ахлах комиссар Б.Тэрбиш “Авлига, ашиг сонирхлын зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх”, Удирдлагын академийн Эрх зүйн тэнхимийн эрхлэгч, доктор А.Алтанзул “Ёс зүйн зөрчил, эрх зүйн үндэслэл, хариуцлага” сэдвээр илтгэл хэлэлцүүлж байна.
Ёс зүйн хорооны дарга, Төрийн албаны зөвлөлийн гишүүн Ц.Амартөгс “Төрийн албан хаагчийн ёс зүйн тухай хууль 2023 онд батлагдсан. Тус хуулиар төрийн албан хаагчийн ёс зүйн хэм хэмжээ, нийтлэг үүрэг, хариуцлагыг тогтоож өгсөн. Тухайлбал, төрийн албан хаагч иргэдийн асуудлыг анхааралтай сонсож, хууль тогтоомжоор олгосон үйл ажиллагааны хүрээнд хариу өгдөг байх ёстой. Тиймээс төрийн албан хаагч мэргэжил болон харилцаа хандлагын хувьд ямар үүрэг хүлээж байна вэ гэдгийг сургалтаар хэлэлцэн таниулж байна. Мөн албан хаагч алдаа гаргах нөхцөл байдал хэрхэн үүсэж байна вэ гэдгийг тодорхойлж, алдаа, зөрчил гаргахгүй байлгахад сургалт чиглэлээ. Өнөөдрийн сургалтад оролцож байгаа нийслэл болон нийслэлийн харьяа байгууллагын удирдах албан тушаалтнууд эдгээр хэм хэмжээ, үүрэг, зарчмыг манлайлан мөрдүүлэхэд анхаарч байна” гэлээ.
Төрийн албан хаагчийн ёс зүйн тухай хуульд “Төрийн албан хаагч хүнлэг, энэрэнгүй байх, үнэнч, шударга байх, хариуцлагатай байх, манлайлах, хамтач байх ёс зүйн зарчмыг баримтална” хэмээн заажээ. Төрийн албан хаагчийн ёс зүй, байгууллагын соёлыг өдөр тутмын энгийн үйлдлээс эхэлж сайжруулдаг. Албан хаагч хувийн харилцаа, хандлага болон иргэдийн хүсэлтийг шийдэхэд сэтгэл гаргаж ажилладаг байх тал дээр анхаарах хэрэгтэйг сургалтын үеэр онцоллоо.
Төрийн албан хаагч ард түмэндээ чин сэтгэлээсээ үйлчилж, төрийн албаны нэр хүндийг эрхэмлэх, зан харилцаа, үг, үйлдлээрээ хүний эрх, эрх чөлөө, нэр төр, алдар хүнд, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хүндэтгэх, албан үүргээ гүйцэтгэхдээ бусдад аливаа хэлбэрээр дарамт үзүүлэхгүй байх, ялгаварлан гадуурхахгүй байх зэрэг ёс зүйн нийтлэг хэм хэмжээг сахин мөрдөх үүрэгтэй. Эдгээр үүрэг, хэм хэмжээг өдөр тутмын үйл ажиллагаа, төрийн албан хаагчийн ёс зүйн хүрээнд байнгын мөрдөж занших ёстойг сургалтаар танилцуулж байна.
Тод мэдээ
Их, дээд сургуулиудын академик эрх чөлөөг хангаж, өмчийн хэлбэр харгалзалгүйгээр дэмжин ажиллана
Өнгөрсөн наймдугаар сард Боловсролын сайд П.Наранбаяр Монголын хувийн их дээд сургуулиудын холбооны төлөөлөлтэй уулзах үеэр ярилцсаны дагуу нэгдсэн байдлаар бүх хувийн их, дээд сургуулийн удирдлагуудтай уулзлаа.
Хувийн их, дээд сургуулийн удирдлагууд тулгамдаж буй асуудлуудаа хэлэлцэн нэгтгэж, төрийн дээд боловсролын салбар дахь оролцоо дэмжлэг болон эрх зүйн орчин, элсэлтийн босго, дээд боловсролын байгууллагуудын эрэмбэ, багшийн хөгжил болон нийгмийн баталгаа гэсэн чиглэлүүдээр санал хүсэлтээ илэрхийлэв. Тухайлбал, их, дээд сургуулийн онцлогийг харгалзаж үнэлэх замаар эрэмбэ тогтоох, төрийн зүгээс өмчийн хэлбэрийг ялгахгүйгээр адил тэгш бодлого хэрэгжүүлэх, салбарт хэрэгжиж буй хуулиудад өөрчлөлт оруулах шаардлагатай гэлээ.
Боловсролын сайд П.Наранбаяр их, дээд сургуулиудын академик эрх чөлөөг хангаж, өмчийн хэлбэр харгалзалгүйгээр дэмжин ажиллахаа онцолж, дээд боловсролын байгууллагуудын онцлог, чиглэлийг харгалзан ангилах байдлаар хөндлөнгийн байгууллагаар эрэмбэ тогтоолгох, элсэлтийн босгыг үе шаттайгаар өсгөн элсэгчдийг чанаржуулах бодлого баримтална хэмээв. Мөн бүх санал хүсэлтэд хариу өгч, нэгтгэж эрэмбэлэн үе шаттайгаар шийдвэрлэхээ хэллээ гэж Боловсролын яамнаас мэдээллээ.
Тод мэдээ
Эдийн засагч, эрдэмтдээс бүрдсэн баг Нийгмийн даатгалын санд хяналт тавина
Нийгмийн даатгалын үндэсний зөвлөлийн дэргэд Олон нийтийн хяналтын зөвлөл болон Орон тооны бус мэргэжлийн хороог байгуулж, Гэр бүл, хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд Л.Энх-Амгалан гишүүдийг хүлээн авч уулзлаа.
Сонгон шалгаруулалтыг нээлттэй зарлаж, Олон нийтийн хяналтын зөвлөлд төрийн болон төрийн бус байгууллагын төлөөллөөс гадна хөрөнгө оруулалт, даатгуулагчийг төлөөлсөн долоон гишүүн сонгогдсон.
Мөн Орон тооны бус мэргэжлийн хороонд эрсдэл,тооцоолол, хөрөнгө оруулалт, аудит хариуцсан есөн гишүүн сонгогдсон юм.
Нийгмийн даатгалын үндэсний зөвлөлд Нийгмийн даатгалын сангийн чөлөөт үлдэгдэл мөнгөн хөрөнгийг өсгөж арвижуулах үүргийг хүлээдэг.
Үүнд мэргэжлийн хорооны гишүүд судалгаа, баримтуудыг гаргаж мэргэжлийн зөвлөгөө, мэдээллээр хангаж ажиллана.
Хяналтын зөвлөлийн гишүүд Нийгмийн даатгалын үндэсний зөвлөлийн гаргасан шийдвэр, хэрэгжилтэд хяналт тавина.
Нийгмийн даатгалын чөлөөт үлдэгдэл болох мөнгөн хөрөнгийг дөрвөн зүйлд зарцуулахаар хуульд заасан байдаг.
Засгийн газраас гаргасан бонд болон Монголбанкны үнэт цаас худалдаж авч болно. Мөн Төрийн сангийн нэгдсэн сан болон арилжааны банканд хадгалж болох зохицуулалтыг хийсэн.
Цаашид Нийгмийн даатгалын үндэсний зөвлөлийн дэргэдэх Олон нийтийн хяналтын зөвлөл, орон тооны бус мэргэжлийн хороод нь сангийн хөрөнгийг эрсдэлээс хамгаалах чиг үүрэгтэй ажиллана гэж Гэр бүл, хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яамнаас мэдээллээ.
