Монгол Улсын Их Хурлын дарга Д.Амарбаясгалан, Улсын Их Хурлын гишүүн Э.Болормаа, М.Мандхай нар Увс аймгийн Улаангом хотод ажиллах үеэрээ шүүх, хуулийн байгууллагын алба хаагчид, Монголын хуульчдын холбооны салбар зөвлөлийн хамт олонтой уулзлаа. Уг уулзалтаар Шүүх байгуулах тухай хуулийн хэрэгжилт, шүүхийн үйл ажиллагааны ил тод, нээлттэй байдал,  шүүхэд итгэх олон нийтийн итгэлийг нэмэгдүүлэх талаар санал солилцов.

Уулзалтын эхэнд УИХ-ын дарга нийгмийн харилцааг зохицуулж буй хууль тогтоомжийн хэрэгжилтийг иргэндээ ээлтэй, эрхийг нь хангасан байхад чиглүүлэх зорилгоор эрх зүйн цогц шинэчлэл эхлүүлснийг тодотгов. Энэ хүрээнд хуулийн хэрэглээг гажуудуулж буй журмуудыг цөөлж, ялгаварлан гадуурхалт, шударга бус байдлыг арилгаж, хуулийн өмнө хүн бүр ижил тэгш эрхтэй байх энэ цагийн үзэл баримтлалыг төлөвшүүлэх нь чухал гэлээ. Түүнчлэн УИХ-аас шүүхийн бааз суурийг бэхжүүлэхэд онцгой анхаарна гэж мэдэгдэв.

Уулзалтын үеэр шүүхээр хэрэг, маргааныг хуулийн хугацаанд нь шийдвэрлэхэд шаардлагатай эрх зүйн зохицуулалтын талаар харилцан санал солилцсон юм. Алба хаагчдын зүгээс шүүх эрх мэдлийн системийн өөрчлөлтийг боловсон хүчний нөөцөөс нь эхлээд цогцоор нь авч үзэх шаардлагатайг хэлж байв.

Увс аймагт гурван шатны шүүх үйл ажиллагаагаа явуулж байгаа бөгөөд бүрэлдэхүүн дутуу ажиллаж байгаагийн улмаас шүүгчийн ачаалал ихсэх, хэрэг маргаанаа түргэн хугацаанд шийдвэрлэж чадахгүй байх зэрэг хүндрэлүүд үүсэж байгааг дурдаж байлаа.

Үүний дараа УИХ-ын дарга Улаангом хотноо 400 гаруй малчдын төлөөлөл чуулсан “Хоршоологчдын зөвлөгөөн”-д оролцсон юм. Уг зөвлөгөөнөөр “Шинэ хоршоо” хөдөлгөөний хэрэгжилт, үр дүн, тулгамдаж буй асуудлаас гадна зээл олголт, эргэн төлөлтийн талаарх мэдээлэл болон хоршооны сайн засаглалын хэлбэр, гадаад орнуудын жишиг туршлагуудыг танилцуулсан юм.

Сүүлийн 8 сарын хугацаанд улсын хэмжээнд 7814 шинэ хоршоо байгуулагдаж, 77,233 малчид хоршоонд гишүүнээр элсчээ.

УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан, цаг үеийн хэрэгцээ шаардлагаас улбаалан өрнөсөн “Шинэ хоршоо” хөдөлгөөн үр дүнгээ өгч эхэлснийг тодотгоод, цаашид мал аж ахуйн үйлдвэрлэл эрхлэх зориулалтаар 5 га хүртэлх газар эзэмших ажлыг эрчимжүүлэхтэй зэрэгцэн ногоон тэжээл тариалах зорилгоор газар эзэмших боломжоор хангахад анхаарна гэлээ.

Түүнчлэн анхан шатны хоршоод нэгдэн дундын хоршооны зохион байгуулалтад орж жишиг хуулийн этгээд болоход дэмжлэг үзүүлж, хоршооноос гарч байгаа бүтээгдэхүүнүүдэд стандарт нэвтрүүлэх талаар зөвлөгөөнд оролцогчид хэлэлцсэн юм гэж Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээллийн газраас мэдээллээ.

Зайсангийн зүүн гүүр буюу хуучин гүүрний хөдөлгөөнийг 2025 оны нэгдүгээр сарын 10-наас хааж, буулгах ажлыг эхлүүлсэн. Харин шинэ гүүрийг зургаадугаар сарын 1-нд ашиглалтад оруулах юм. Энэ талаар нийслэлийн Замын хөгжлийн газрын гүүрийн хяналтын мэргэжилтэн Б.Жаргалдүүрэнгээс тодрууллаа.

Тэрбээр “Түгжрэлийг бууруулах төсөл, арга хэмжээний хүрээнд Зайсангийн гүүрний өргөтгөл шинэчлэлтийн ажил үргэлжилж байна. Өнөөдрийн байдлаар хуучин гүүрийг буулгах ажил болон шинэ гүүрний шон, суурь цутгах, арматур бэлтгэх ажлууд хийгдэж байна. Хуучин гүүрийг буулгаж дуусаад, газрын түвшнээс доош 17 метр гүнд шинээр шон суурийг байрлуулна. Шинэ гүүрний үйлдвэрт цутгасан дам нурууг тээвэрлэх ажлыг энэ долоо хоногт эхлүүлнэ. Ингэснээр Зайсангийн хуучин гүүрийг буулгаж шинэчилж, энэ оны зургаадугаар сарын эхээр хөдөлгөөнийг нээхээр төлөвлөн ажиллаж байна” гэв.

Ташрамд, Зайсангийн хуучин гүүрийг 1968 онд буюу одоогоос 57 жилийн өмнө ашиглалтад оруулж байсан. Үүнээс хойш засвар, шинэчлэлт огт хийгээгүй бөгөөд 2012 онд  ашиглалтын түвшин D үнэлгээнээс бага, хэзээ ч нурж магадгүй гэсэн дүгнэлт гарсан юм. Иймээс 2022 оноос эхлэн Зайсангийн гүүрийг 225 метр, дөрвөн эгнээ бүхий төмөрбетон хос гүүрээр шинэчлэх, өргөтгөх ажлыг эхлүүлсэн. Улмаар Баруун гүүр буюу шинэ гүүрний хөдөлгөөнийг 2023 оны есдүгээр сард нээж байсан билээ.

Монгол Улсын төрийн бүх байгууллагуудын үйл ажиллагаа, мэдээ, мэдээлэл, төрийн үйлчилгээг нэг дороос авах боломжтой www.gov.mn цахим хуудсыг “И-Монгол академи” УТҮГ хөгжүүлж, 2023 оны 12-р сараас эхлэн олон нийтэд нээлттэй болж төрийн байгууллагууд мэдээллээ нэгтгэж эхэлсэн бол өнөөдөр /2025.02.10/ албан ёсоор хэрэглээнд нэвтэрч Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны сайд Ц.Баатархүү уг нэгдсэн цахим хуудасны үйл ажиллагааг олон нийтэд танилцууллаа.

2025 оны 1-р сарын 16-ны байдлаар Монгол Улсад 16 яам, 37 агентлаг, төрийн өмчит 1000 гаруй байгууллага үйл ажиллагаа явуулж байна. Үндэсний дата төвд бүртгэлтэй 1441 төрийн байгууллага gov.mn домэйн бүхий 4784 цахим хуудастай.

Эдгээр байгууллагууд цахим хуудсаа хөгжүүлж, шинэчлэх зорилгоор жил бүр төсөв батлуулдаг бөгөөд зөвхөн нэг жилийн хугацаанд дунджаар нэг байгууллага 15,650,000 төгрөгийг вэб сайтын зардалд үүнээс:

• Web firewall – 4.320.000
• SSL wildcard – 330.000
• Web support бүхий нэг удаагийн зардал 3,000,000 – 5,000,000
• Шинэчлэлт, хөгжүүлэлтэд – 7,000,000 төгрөг зарцуулдаг байна.

Тэгвэл төрийн байгууллагуудын үйлчилгээ, мэдээллийг нэгтгэсэн цахим хуудас Gov.mn нэгтгэснээр 1441 байгууллагын жил бүр гарах 28,820,000,000 төгрөгийг хэмнэнэ.

Төрийн байгууллагын нэгдсэн цахим хуудас GOV.MN нь бүх төрийн байгууллагыг нэгтгэснээр урсгал зардал, жил бүрийн төсвийг хэмнэх боломжийг бүрдүүлж байгаагаараа онцлогтой.

Одоогоор нийслэл, орон нутгийн 1000 гаруй төрийн байгууллага нэгдсэн стандарт, загвартайгаар мэдээллээ байршуулаад байна.

GOV.MN -ийн гол давуу талууд:

1. Нэг цонхны үйлчилгээ

• Иргэд болон бизнес эрхлэгчид төрийн бүх үйлчилгээ, хууль эрх зүйн мэдээлэл, татвар, боловсрол, эрүүл мэнд, цагаачлал гэх мэт олон төрлийн үйлчилгээг нэг платформоос авах боломжтой.

2. Хэрэглэгчдэд ээлтэй, ойлгомжтой бүтэц

• GOV.MN нь мэдээллийг товч, тодорхой, ойлгомжтой байдлаар хүргэдэг.
• Хайлт хийхэд хялбар бөгөөд хэрэглэгчид өөрсдийн хэрэгцээт мэдээллийг хурдан олох боломжтой.

3. Ил тод, нээлттэй засаглал

• Засгийн газрын бодлого, шийдвэр, санхүүжилт, төсөв, хууль тогтоомжуудын талаарх мэдээллийг нээлттэй байршуулж, иргэдийн хяналтад байлгадаг.

4. Цахим үйлчилгээний хүртээмж

• Төрийн үйлчилгээг онлайнаар авах боломжийг нэмэгдүүлж, цаасгүй, түргэн шуурхай, хялбар байдлаар зохион байгуулсан.
• Жишээ нь, татвар төлөлт, виз мэдүүлэг, жолооны үнэмлэх сунгалт, компанийн бүртгэл зэрэг олон үйлчилгээг GOV.MN-ээр дамжуулан авах боломжтой.

5. Төр, иргэний харилцааг сайжруулах

• Иргэдийн санал хүсэлтийг хүлээн авч, асуудлыг шийдвэрлэх тогтолцоог боловсронгуй болгосон.
• Онлайн санал асуулга, нээлттэй хэлэлцүүлэг зохион байгуулж, иргэдийн оролцоог хангадаг.

6. Өгөгдөлд суурилсан бодлого, шийдвэр гаргалт

• Иргэдийн ашиглалтын дата, санал хүсэлтийг үндэслэн төрийн үйлчилгээг сайжруулдаг.
• Бодлого, шийдвэрийг нотолгоонд суурилсан өгөгдлөөр боловсруулдаг.

7. Хүртээмжтэй, олон төрлийн төхөөрөмжид нийцсэн загвар

• Гар утас, таблет, компьютер зэрэг бүх төрлийн төхөөрөмжөөс ашиглахад хялбар, хүртээмжтэй байдлаар хөгжүүлсэн.
• Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд зориулсан хүртээмжтэй байдлыг хангаж хөгжүүлсэн.

Төрийн байгууллагуудын нэгдсэн цахим хуудасны үр ашигтай ажиллагааг хангахын тулд Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яам, “И-Монгол академи” УТҮГ-ын Сургалт, олон нийттэй харилцах газрын Сургалтын хэлтэстэй хамтран 16 яам, Засгийн газрын 35 агентлаг, 21 аймгийн нутгийн захиргааны байгууллагын албан хаагч (удирдах албан тушаалтнууд, мэдээллийн технологийн ажилтнууд)-д зориулсан сургалтуудыг үе шаттай зохион байгуулсаар байна.