Тод мэдээ
УИХ: Дархлаажуулалтын явцын талаарх Шадар сайдын мэдээллийг сонслоо
УИХ-ын 2021 оны хаврын ээлжит чуулганы 2021 оны гуравдугаар сарын 18-ны өдрийн үдээс хойших нэгдсэн хуралдаанаар дархлаажуулалтын явцын талаарх Шадар сайдын мэдээллийг сонслоо.
Дэлхий дахинаа коронавирусийн халдварын эсрэг вакциныг гарган авах 265 эмнэлзүйн туршилт судалгаа хийгдэж, албан ёсоор бүртгэгдсэн 13 вакцин хэрэглээнд нэвтэрч үүнээс 9 вакциныг яаралтай горимоор ашиглах зөвшөөрлийг ДЭМБ-ээс олгож, бусад вакциныг бүртгэн авах, шалгах ажиллагаа явагдаж байгаа талаар мэдээллийнхээ эхэнд УИХ-ын гишүүн, Засгийн газрын гишүүн, Шадар сайд С.Амарсайхан танилцуулав.
Монгол Улсын Засгийн газраас коронавируст халдварын эсрэг вакцинд 18-аас дээш насны 2 сая 83 мянга буюу нийт хүн амын 63 хувийг хамруулахаар төлөвлөсөн бөгөөд Монгол Улсын Хүний эмийн зөвлөлөөс зөвшөөрөл олгож бүртгэсэн БНЭУ, БНСУ-ын АстраЗенека, БНХАУ-ын Веро целл, ОХУ-ын Спутник-В вакциныг тус тус импортолж, 2021 оны хоёрдугаар сарын 23-ны өдөр голомт өргөнөөр бүртгэгдсэн бүсэд хэрэглэж эхэлсэн бөгөөд 3 дугаар сарын 17-ны өдрийн байдлаар 155 мянга 746 хүн буюу 7.4 хувийг эхний тунд хамруулсан нь дэлхийн хэмжээнд 17-д бүртгэгджээ.
Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагын зөвлөмжийн дагуу вакцины нөөц дутмаг нөхцөл байдлыг харгалзан вакцинд хамрагдах хүн амыг эрэмбэлж зорилтот бүлгийг тодорхойлон нийслэлд 41 цэгээр дамжуулан худалдааны байгууллагын 25,877, боловсролын байгууллагын 24,095, төрийн хэвшлийн эрүүл мэндийн байгууллагын 22,507, стратегийн ач холбогдол бүхий байгууллагын 15,209, хувийн хэвшлийн эрүүл мэндийн байгууллагын 10,244, хариу арга хэмжээний багт ажиллаж байгаа салбар дундын байгууллагын 8,827, 60-64 насны иргэдэд 7,675, батлан хамгаалах, зэвсэгт хүчний 7,461 иргэн вакцинд хамрагдаж өөрөөр хэлбэл Онцгой байдал, Цагдаа, Мэргэжлийн хяналт, Хил хамгаалах зэрэг байгууллагын албан хаагчид вакцины эхний тунд бүрэн хамрагдсан, харин эрүүл мэндийн байгууллагын 93.2 хувь, төрийн тусгай байгууллагын 92.1 хувь, үйл ажиллагаа нь тасалдаж үл болох байгууллагын 71.5 хувь нь дархлаажуулалтад хамрагдсан байна. Дээрх дархлаажуулалтын эхний тун авсан иргэдэд хөнгөн зэргийн халуурах, толгой өвдөх, бие шархирах нөлөө байгаа хэдийч хүнд хэлбэрийн урвал, хүндрэл илрээгүй болохыг Шадар сайд мэдээлэлдээ дурдав.
Монгол Улсын Засгийн газраас БНЭУ-ын “АстраЗенека” вакцин 150,000 тун, БНХАУ-ын “Вероцелл” вакцин 300,000 тунг татан авч шаардлагатай вакцины нөөцийн 11.3 хувийг дангаараа бүрдүүлсэн бол “КОВАКС” хөтөлбөрийн хүрээнд хүн амын 20 хувийг дархлаажуулах хөтөлбөрөөс эхний ээлжинд “Файзер” вакцины 25,740 тун, “АстраЗенека” вакцины 112,800 тунг манай улсад хуваарилснаас гуравдугаар сарын 12-ны өдөр “АстраЗенека” вакцины 14,400 тунг хүлээн авч нөөцийг нэмэгдүүлж цаашид “АстраЗенека” вакцины 21,600 тунг гуравдугаар сарын сүүлээр, 76,800 тунг дөрөвдүгээр сарын сүүлээр, “Файзер” вакцины 25,740 тунг дөрөвдүгээр сарын эхээр тус тус татан авахаар ажиллаж байгаа юм байна.
Түүнчлэн хувийн хэвшлийн байгууллагуудад вакцин импортлох зөвшөөрлийг олгож вакцины нөөц хангамжийг нэмэгдүүлэх буюу арилжааны шугамаар ОХУ-ын “Спутник-В” вакцин 300,000 тун, БНХАУ-ын “Синофарм” үйлдвэрийн вакцинаас 900,000 тун, “Файзер” вакцинаас 1.5 сая тунг дотоодын аж ахуйн нэгжүүд худалдан авахаар яриа хэлэлцээр хийгдэж байгаа гэлээ.
Манай улс дархлаажуулалтын тогтолцоонд вакциныг -20 хэмд тээвэрлэх, 2-8 хэмд хадгалах горимтой хүйтэн хэлхээний тоног төхөөрөмжийг ашигладаг. Энэ тогтолцооны хүрээнд хүн амынхаа 20 хувийг дархлаажуулахад шаардлагатай хэмжээний вакциныг нэг удаад хүлээн авах бэлтгэлийг хангасан бөгөөд дархлаажуулалтын тогтолцоонд дэлхий дахинд шинээр бүтээгдсэн вакциныг хадгалахад зориулсан -70 хэмийн хөлдөөгч 26 ширхэгийг худалдан авч, үндэсний төв агуулахад 388 литрийн багтаамжтай таван ширхэг хөлдөөгчийг суурилуулж шаардлагатай аймаг дүүрэгт хүргүүлэх 100 литрийн багтаамжтай 21 ширхэг хөлдөөгчийг худалдан авч, дэд бүтцийг бүрдүүлснээ мэдээллийн үеэр танилцууллаа.
“АстраЗенека” вакцинаас шалтгаалан хүний биед тромбэмболи үүссэн байж болзошгүй үндэслэлээр Европын холбооны зарим улс хэрэглэхээ түр зогсоосон гэх боловч 2021 оны гуравдугаар сарын 16-ны өдөр Европын эмийн зохицуулах хороо (ЕМА) тус вакцин нь тромбэмболи үүсгэхэд нөлөөлөхгүй хэмээн албан ёсоор мэдэгдсэн болохыг Шадар сайд С.Амарсайхан мэдээллийн үеэр онцолсон. Европын эмийн зохицуулах хорооноос гаргасан зөвлөмжийг үл харгалзан вакцины хэрэглээг түр зогсоох орнуудын жагсаалт нэмэгдсээр байгаа тул мэргэжлийн байгууллагуудаас аюулгүй байдалд нь бүрэн баталгаа өгч, вакциныг хийлгэхийн ач холбогдолыг тайлбарласан ба вакцины дараах багахан гаж нөлөө нь халдвараас шалтгаалах хүндрэл, болзошгүй нас баралттай харьцуулашгүй болохыг тус хорооны Дэд ерөнхийлөгч Эмер Күүк анхааруулсныг мөн дурдсан. Вакцины эмнэлзүйн туршилт судалгаагаар дархлаажуулалтын дараах урвал хүндрэлд тромбэмболийн тохиолдол бүртгэгдээгүй байна. Тэрээр хэрэглээг түр хугацаагаар хязгаарлах нь иргэдийн вакцинд итгэх итгэлийг сулруулах аюултай хэмээн CNN-д өгсөн ярилцлагадаа мөн дурьджээ (Mackintosh, 2021). Мөн ДЭМБ-ын Аюулгүй байдлын зөвлөлөөс вакцины хэрэглээг зогсоохгүй байхыг уриалаад байгаа гэлээ (Ellyatt, 2021).
Засгийн газар 2021 оны гуравдугаар сарын 9-ний өдрөөс эхлэн коронавируст халдварын эсрэг дархлаажуулалтын ажлыг эрчимжүүлж, хоногт дунджаар 15 мянга орчим хүнийг дархлаажуулалтад хамруулж байгаа бөгөөд эхний ээлжинд коронавируст халдварын эсрэг дархлаажуулалтад хамрагдах зорилтот бүлгийн нийт 507 мянга гаруй хүнээс 2021 оны гуравдугаар сарын 17-ны өдрийн байдлаар 155.746 мянган хүн буюу 30.7 хувь нь хамрагдсан бол үлдсэн 352 мянган хүнийг 2021 оны гурав, дөрөвдүгээр сард бүрэн хамруулж дуусах төлөвлөгөөтэй байгаа юм байна. Эдгээр иргэдийн хувьд 2021 оны дөрөвдүгээр сарын 15-ны өдрөөс “Синофарм” үйлдвэрийн вакцин, 2021 оны дөрөвдүгээр сарын 23-ны өдрөөс “АстраЗенека” вакцины давтан тунг тус тус хийх юм байна. Түүнчлэн уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн салбарт ажиллаж байгаа жолооч, ажилчдыг вакцинжуулах ажлын хүрээнд Өмнөговь аймагт “Синофарм” үйлдвэрийн 12,000 тун вакциныг хуваарилан хүргүүлсэн бөгөөд тус салбарын 11,000 гаруй ажилтан, албан хаагч, 1,000 орчим эмч, эмнэлгийн мэргэжилтнүүдийг вакцинжуулна гэлээ. Харин бусад аймаг, орон нутагт тавдугаар сараас эхлэн 18-аас дээш насны хүн амд дархлаажуулалтын эхний тунг хийхээр төлөвлөж бэлтгэл ажлыг хангасан байна.
Шадар сайд С.Амарсанаа мэдээллийнхээ төгсгөлд коронавируст халдварын эсрэг вакцины дараах дархлаа тогтцыг судлах зорилгоор хийж буй судалгааны талаар танилцуулсан. Дээрх зорилгын хүрээнд “Эмч, эмнэлгийн ажилчдын вакцины дархлаа тогтоох судалгаа”, “Ахмад настан, суурь өвчтэй хүмүүсийн дархлаа тогтоц тодорхойлох судалгаа”, “Нийт иргэдийн дунд дархлаа тогтцын байдлын судалгаа”-г хийхээр судалгааны арга, аргачлалыг тус тус боловсруулан ажиллаж байгаа аж.
УИХ-ын гишүүд дээрх мэдээлэлтэй холбогдуулан асуулт асууж, Шадар сайд болон Эрүүл мэндийн сайд, холбогдох албан тушаалтнуудаас тайлбар, мэдээлэл авав. Б.Пүрэвдорж гишүүний асуултад Шадар сайд хариулахдаа, Засгийн газар төлөвлөгөөний дагуу вакцинуудыг татан авч, вакцинжуулалтыг амжилттай зохион байгуулж байгаа гэв. Монгол Улсын Засгийн газар, БНЭУ-ын Засгийн газар хоорондын яриа хэлэлцээрийн шугмаар “АстраЗенека” вакциныг авч, энэ оны хоёрдугаар сарын 23-ны өдрөөс вакцинжуулалтаа эхлүүлсэн. Хэрэв ДЭМБ-ын вакцины хөтөлбөрийн дагуу хуваарилагдсан вакциныг хүлээсэн бол гурав хоногийн өмнө эхний “АстраЗенека” вакциныг хүлээн авахаар байжээ. Хандив туслалцаа, хамтын ажиллагааны хүрээнд авсан вакцинуудаас гадна вакцин худалдан авах зориулалтаар 317 сая төгрөгийг төсөвлөсөн байгаа талаар дурдав. Цар тахлын халдварыг дотоодод алдсан үйл явц, холбогдох хариуцлагын талаарх Т.Аюурсайхан гишүүний асуултад С.Амарсайхан сайд хариулт өгсөн. Засгийн газраас нэн тэргүүнд иргэдийн эрүүл мэндийг хамгаалах, эдийн засгийг хэвийн үргэлжлүүлэх чиглэлд анхаарч бодлого, шийдвэр гарган ажиллаж байгаа гэлээ. Нийтээр нь хатуу хөл хорио тогтоохгүйгээр, хэсэгчлэн хөл хорио тогтоохтой холбоотой, хөл хорионы дэглэмтэй холбоотой нарийвчилсан, тодорхой журмуудыг гарган мөрдөж байгаа талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл өгсөн юм. Мөн алдаа дутагдлуудыг илрүүлэх, холбогдох албан тушаалтнуудад хариуцлага тооцох, байгууллага хоорондын уялдаа холбоог хангах, шат шатны хариуцлагыг дээшлүүлэх шаардлага бий гэдгийг хэлж байв.
УИХ-ын гишүүн Б.Энх-Амгалан, Б.Энхбаяр нар нийслэлийн Баянзүрх дүүргийн 26 дугаар хороонд тогтоосон хэсэгчилсэн хөл хорионы талаар тодруулсан. Аймаг, сум, нийслэл, дүүргийн шат шатны байгууллагууд тухайн орчныхоо эрсдлийн үнэлгээг хийж, хэсэгчилсэн арга хэмжээ авахдаа иргэдийг мэдээлэл, зохион байгуулалтаар хангаж, бүх шатанд ойлголтын зөрүүгүй ажиллах УОК-ын даргын тушаал шийдвэр гарсан. Баянзүрх дүүргийн 26 дугаар хороонд хэсэгчилсэн хөл хорио тогтоохдоо тодорхой шалтгаанаар иргэдэд урьдчилан мэдээлэл хүргээгүй гэх тайлбар хэлж байгаа нь бүдүүлэг алдаа гэж үзэж буйгаа Шадар сайд хэллээ. Бүх шатанд дүрэм, журмыг ягштал мөрдөж, үйл ажиллагааны ил тод байдлыг хангах шаардлагыг тавьж байгаагаа хэлсэн юм. Хэсэгчилсэн хөл хорио тогтоосон бүс дэх иргэдийн торыг шалгах зэрэг асуудал байж болохгүй, цэвэр нугалаа гаргаж байгаа үйлдэл хэмээн тэрбээр мэдээлэл өгсөн. Ийм асуудлыг шат шатанд гаргахгүй байхаар хичээж байгаа бөгөөд тухай бүр холбогдох арга хэмжээ авч, хариуцлага тооцно гэлээ. Мөн тухайн бүс дэх аж ахуйн нэгжүүдийн үйл ажиллагааг хаах учиргүй бөгөөд үүн дээр талууд анхаарал хандуулж, мэдээлэл солилцож ажиллах нь зүйтэй гэв.
Нийслэлийн Баянзүрх дүүргийн 26 дугаар хороонд хэсэгчлэн хөл хорио тогтоох асуудал нь гэнэтийн шийдвэр байгаагүй талаарх тайлбарыг нэгдсэн хуралдааны үеэр Э.Бат-Амгалан гишүүн хэллээ. Тус хороонд хэсэгчлэн хөл хорио тогтоох Эрүүл мэндийн сайдын саналын дагуу нийслэл дээр НОК-ын дарга Р.Чингис, ЭМЯ-ыг төлөөлж А.Амбасэлмаа, дүүргүүдийн Засаг дарга нар оролцсон уулзалт болсон байна. Үүний дагуу Монгол Улсын Шадар сайдын 20 дугаар тушаалын дагуу тус хороонд хэсэгчлэн хөл хорио тогтоохоор шийдвэрлэжээ. Хэсэгчлэн хөл хорио тогтоохын урьд оройны 18.00 цаг гэхэд 26 дугаар хорооны бүх орон сууцанд зөвлөмж бичгүүд нааж, олон нийтийн сүлжээн дэх холбогдох сувгуудаар мэдээлэл түгээсэн гэв. Баянзүрх дүүргийн Засаг даргын Тамгын газар болон Онцгой комисс нь үүссэн нөхцөл байдалтай холбогдуулан шуурхай арга хэмжээ авч, ажиллаж байгааг энэ үеэр тэмдэглэж хэлсэн. Тус хороонд оршин суудаг, шинжилгээнд хамрагдах ёстой 16.500 иргэнээс 8.500 нь буюу 60 гаруй хувь нь 2021 оны гуравдугаар сарын 17-ны байдлаар шинжилгээнд хамрагдаад байгаа гэлээ. Иргэдийг шинжилгээнд хамруулах ажлыг өнөөдөр 100 хувь дуусгаад, хариу гарсны дараа 2021 оны гуравдугаар сарын 19-ний өдрөөс хэсэгчилсэн хөл хориог цуцлахаар тус дүүргийн Онцгой комисс ажиллаж байгааг Э.Бат-Амгалан гишүүн хэлсэн.
Үргэлжлүүлэн УИХ-ын гишүүн М.Оюунчимэг, С.Чинзориг, С.Одонтуяа, Б.Бат-Эрдэнэ, Н.Алтанхуяг, Ц.Мөнхцэцэг, Т.Доржханд, Ж.Чинбүрэн, Б.Бейсен, Ж.Сүхбаатар нар дээрх мэдээлэлтэй холбогдуулан асуулт асууж, хариулт авсан. Тухайлбал, эрүүл мэндийн байгууллагын анхан шатны нэгжид ажиллаж буй ажилтнууд онцгой нөхцлийн нэмэгдэл, урамшуулалд хамрагдахгүй байгаа талаар мэдээлэл хэлж, энэ талаар тодруулсан. Мөн тодорхой нэр төрлийн вакцины эхний тунг хийлгэсэн иргэд хоёр дахь тунгаа хийлгэхтэй холбоотой асуудлаар асуулт асуухад, 2021 оны дөрөвдүгээр сарын 15-ны өдрөөс “Синофарм” үйлдвэрийн вакцин, 2021 оны дөрөвдүгээр сарын 23-ны өдрөөс “АстраЗенека” вакцины давтан тунг тус тус хийнэ гэлээ. Вакцины эхний тунг хийлгэсэн иргэдэд шууд дархлаа тогтохгүй гэдгийг энэ үеэр Эрүүл мэндийн сайд анхааруулж, хоёр дахь тунг хийлгэсний дараа дархлаа тогтож эхлэх бөгөөд 14 дараа бүрэн дархлаа тогтоно гэдгийг хэлж байв.
Ийнхүү Дархлаажуулалтын явцын талаарх Шадар сайдын мэдээллийг сонсож, УИХ-ын гишүүд холбогдох асуудлаар тодруулга хийснээр чуулганы хуралдаан өндөрлөлөө.
Тод мэдээ
Хүүхдийн тэтгэмжийг 2854 тэтгэлэг төлөгч гурван сараас дээш хугацаанд төлөөгүй нөхцөл байдал тогтоогджээ
Нийслэлийн прокурорын газрын Зөрчлийн хэрэг бүртгэх ажиллагаанд хяналт тавих хэлтсээс 2025 оны I улирлын байдлаар Нийслэлийн хэмжээнд тэтгэлэг төлөгч шүүхийн шийдвэрээр сар бүр төлбөл зохих хүүхдийн тэтгэмжийг гурван сараас дээш хугацаанд төлөөгүй зөрчлийн гаралт, шийдвэрлэлтийн байдлыг судалсан байна. Зөрчлийн тухай хуулиар тэтгэлэг төлөгч шүүхийн шийдвэрээр сар бүр төлбөл зохих хүүхдийн тэтгэмжийг гурван сараас дээш хугацаанд төлөөгүй бол хүүхдийн эрхийн зөрчилд тооцож, хариуцлага хүлээлгэхээр хуульчилсан.
Судалгаагаар ахлах шийдвэр гүйцэтгэгчээс Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх тухай хуульд заасан чиг үүргээ хэрэгжүүлэх явцдаа тэтгэлэг төлөгч шүүхийн шийдвэрээр сар бүр төлбөл зохих хүүхдийн тэтгэмжийг гурван сараас дээш хугацаанд төлөөгүй зөрчилд хуульд заасны дагуу зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагаа явуулдаггүй нь тогтоогджээ. Тухайлбал: Иргэний шийдвэр гүйцэтгэх ажиллагаа явуулж буй 6236 хэргээс 3382 тэтгэлэг төлөгч хүүхдийн тэтгэмжийг сар бүр төлдөг бол 2854 тэтгэлэг төлөгч хүүхдийн тэтгэмжийг гурван сараас дээш хугацаанд төлөөгүй нөхцөл байдал тогтоогджээ.
Зөрчлийн тухай хууль хэрэгжиж эхэлсэн буюу 2017 оны 07 дугаар сарын 01-ний өдрөөс хойш хүүхдийн тэтгэмжийг сар бүр төлөөгүй 1822 төлбөр төлөгч байгаагаас 51 хувь буюу 935 төлбөр төлөгчийн хөрөнгөөс суутгал хийх ажиллагаа явуулаагүй, 25 хувь буюу 460 төлбөр төлөгчийн хөрөнгөөс суутгал хийх боломжгүй, 14 хувь буюу 264 оршин суугаа газрын хаягийг өөрчилсөн үндэслэлээр шийдвэр гүйцэтгэгч төлбөр төлөгчийг эрэн сурвалжлах ажиллагаа явуулж байгаа, 8 хувь буюу 133 төлбөр төлөгч хорих ял эдэлж байгаа, 2 хувь буюу 30 төлбөр төлөгч Монгол улсын хилээр гарсан байна.
Тус прокурорын газраас хууль тогтоомжийг хэрэгжүүлэн ажиллах, буруутай албан тушаалтанд хариуцлага тооцуулах, хүүхдийн зөрчигдсөн эрхийг сэргээх чиглэлээр удирдлага зохион байгуулалтын тодорхой ажил арга хэмжээг авч хэрэгжүүлэх талаар Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ерөнхий газарт хугацаатай үүрэг өгч, албан бичиг хүргүүлжээ.
Уг албан бичигт Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ажиллагаанд саад учруулах, зайлсхийх гэмт хэргийн шинжтэй үйлдлийг нутаг дэвсгэрийн харьяаллын дагуу тэтгэлэг төлөгчийн оршин суугаа газрын Цагдаагийн газарт шалгуулахаар шилжүүлэх, хүүхдийн тэтгэмжийг гурван сараас дээш хугацаанд төлөөгүй нийт гомдол, мэдээллийг нэн даруй шалган шийдвэрлэх, хууль тогтоомжийг иргэд, олон нийтэд сурталчлан таниулах арга хэмжээг авах талаар тусгасан байна.
Тод мэдээ
Дуудлага худалдааны орлогоор царцсан сургууль, цэцэрлэгийн барилгуудыг ашиглалтад оруулна
Нийслэлийн ЗДТГ-аас нийслэлийн өмчид бүртгэлтэй ч Ж.Хатанбаатар нарын хууль бусаар ашиглаж байсан эмийн үйлдвэрийг буцаан авч, газрыг нь өчигдөр дуудлагаар худалдсан. Нийтдээ 3150 ам.метр талбайтай тус газрыг 443 сая 520 мянган төгрөгөөс эхлэн дуудаж, 9 тэрбум 323 сая 520 мянган төгрөгөөр "Эхлэл брэнд" ХХК худалдан авсан юм.
Нийслэлийн удирдлага тус дуудлага худалдаанаас олсон орлогоор барилгын ажил нь эхэлсэн хэдий ч санхүүжилт болоод бусад асуудлаас болж олон жил гацсан сургууль, цэцэрлэгийг ашиглалтад оруулах юм. Цаашид нийслэл өмчийн менежментээ сайжруулж, алдагдсан өмч хөрөнгөө эргүүлэн авах, түүний ашиглалтыг сайжруулах чиглэлд онцгой анхаарна. Түүнчлэн алдагдсан өмчүүдээ эргүүлэн авч, сэргээн засварлаж, заримыг нь дээрх жишгээр дуудлага худалдаагаар борлуулж, сургууль, цэцэрлэгийг ашиглалтад оруулах юм.
Тод мэдээ
“Бид эмэгтэйчүүд” чуулга уулзалтад Японы нийгмийн хөгжлийг дэмжих сангийн тэргүүн Абэ Акиэ оролцлоо
Монгол Улсын 21 аймаг, 9 дүүргийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын төлөөлөгч болон 330 сум, 9 дүүргийн төлөөлөл болсон 800 гаруй эмэгтэй оролцсон “Бид эмэгтэйчүүд” чуулга уулзалт өнөөдөр /2025.05.22/ хоёр дахь өдрөө Төрийн ордонд үргэлжиллээ.
Энэ өдрийн чуулганыг Улсын Их Хурлын дэд дарга Б.Пүрэвдорж нээж үг хэлсэн.
Иргэдийн Төлөөлөгчдийн хуралд амжилттай ажиллан, эх орныхоо хөгжил дэвшлийн төлөө зүтгэж буй нийт манлайлагч эмэгтэйчүүддээ, чуулганы үйл ажиллагаанд амжилт хүсэв.
Тэрбээр, Монгол Улсын Их Хурал жендэрийн тэгш байдал, эмэгтэйчүүдийн манлайллыг дэмжих чиглэлээр олон чухал шийдвэрүүдийг гаргаж ирсэн. Тухайлбал, улс төр дэх эмэгтэйчүүдийн оролцоог нэмэгдүүлэх зорилгоор Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуульд эмэгтэйчүүдийн квотын зохицуулалтыг тусгаж, цаашид уг квотыг нэмэгдүүлэх чиглэлд бодлого, арга хэмжээнүүдийг шат дараатай хэрэгжүүлж байна.
Эдгээр ажлын үр дүнд УИХ-ын болоод орон нутгийн сонгуулиудын үр дүнд эмэгтэй төлөөлөгчдийн тоо 500-700-гаар нэмэгдсэн. Өмнө нь 1500 орчим төлөөлөгч байсан бол 2200 болж өссөн нь манай улс эмэгтэйчүүдийн улс төр дэх оролцоог бодитоор дэмжиж буйн илрэл юм.
Цаашид ч парламент энэ чиглэлээр тусгай хөтөлбөр боловсруулан хэрэгжүүлэхээр ажиллаж байгаа бөгөөд энэхүү ажлыг намууд хамтран дэмжих ёстойг онцлон тэмдэглэж байна гэлээ.
УИХ-ын дэд дарга Б.Пүрэвдорж, ИТХ-д нэр дэвшиж буй эмэгтэйчүүдийн төрийн албан дахь ажил, амьдралын баталгааг сайжруулах нь чухал гэдэг байр суурьтай байдгаа илэрхийлсэн. Мөн УИХ-ын эмэгтэй гишүүд төсөв, санхүүгийн асуудалд өндөр хариуцлагатай хандаж, оновчтой зарцуулалт хийх талаар манлайлан ажиллаж буйг дурдаад аймаг, сумын ИТХ-д ажиллаж буй эмэгтэйчүүд ч мөн адил гэрийн санхүүгээ зөв зарцуулдаг шигээ нутгийнхаа хөгжлийн төлөө зөв шийдвэр гаргаж чадна гэдэгт итгэлтэй байна гээд, төрд эмэгтэйчүүдийн оролцоо, бодлогын оролцоо зайлшгүй чухал гэдгийг онцолсон юм.
Энэ удаагийн чуулганд оролцсон хүндэт зочдын нэг нь Япон Улсын Ерөнхий сайд агсан Шинзо Абэгийн гэргий Японы нийгмийн хөгжлийг дэмжих сангийн тэргүүн, хатагтай Абэ Акиэ байлаа.
Хатагтай Абэ Акиэ, “Бид эмэгтэйчүүд” сэдэвт, орон нутаг болон нийслэлийн иргэдийн төлөөлөгчөөр ажиллаж буй эмэгтэйчүүдийг дэмжих анхдугаар чуулганд уригдан оролцох боломж олдсонд баяртай байгаагаа илэрхийлсэн.
Энэхүү чуулганыг санаачлан зохион байгуулсан Улсын Их Хурлын дарга Д.Амарбаясгалан, дэд дарга Х.Булгантуяа болон халуун дотноор угтан авсан бүх хүмүүст гүн талархал илэрхийлэв.
Тэрбээр, Энэ жил Япон улсын Эзэн хаан, хатан нар Монголд айлчлалаа хийх гэж буйг сонсоход үнэхээр баяртай байна гээд энэ нь бидний өвөг дээдэс, мөн миний нөхөр, Ерөнхий сайд агсан Абэ Шинзо нарын хүч хөдөлмөрийн үр дүнд бүтээсээр ирсэн Япон-Монголын харилцаа улам гүнзгийрч буйг илтгэх бодит бэлгэ тэмдэг билээ.
Миний нөхөр 2013, 2015, 2016 онд нийт гурван удаа Монгол Улсад айлчилсан. 2013, 2015 онуудад миний бие ч мөн хамт ирж, Монголын цэлмэг тэнгэр, элэгсэг ард түмний халуун дулаан сэтгэлтэй танилцсан билээ. 2013 онд нөхөртэйгөө хамт ширтсэн тэр их одод түгсэн тэнгэр өнөөг хүртэл сэтгэлд минь тодхон байдаг. Энэ удаад, арван жилийн дараа таатай дурсамж дүүрэн Монгол улсад дахин ирэх боломж олдлоо хэмээсэн.
Түүнчлэн өдгөө Монгол Улс улам хөгжин дэвшихэд энэхүү чуулганд цугласан бүсгүйчүүдийн оролцоо, манлайлал хамгаас чухал гэж итгэж байна гээд, олон улсад эмэгтэйчүүдийн манлайллыг дэмжих үүднээс Япон Улс хэрхэн ажилласаар ирсний нэгэн жишээг хуваалцсан юм. 2014 онд Японы Засгийн газраас Ерөнхий сайд агсан Шинзо Абэгийн үзэл санааны дор “Эмэгтэйчүүд гэрэлтэй нийгэм рүү олон улсын симпозиум (WAW)”-ыг санаачлан эхлүүлж, уг арга хэмжээ нь дэлхийн өнцөг булан бүрийн мэргэжилтнүүдийг нэгтгэсэн, олон улсад өндрөөр үнэлэгддэг хүйсийн тэгш байдлыг ахиулах нэр хүндтэй индэр болсон байна.
Хатагтай Абэ Акиэ, Би хувьдаа, эмэгтэйчүүд нийгмийн шийдвэр гаргах түвшинд байр сууриа бататгахын тулд зөвхөн өөрсдийн чармайлт төдийгүй, эрэгтэйчүүдийн ойлголт болон хамтран ажиллагаа зайлшгүй шаардлагатай гэж итгэдэг. Эмэгтэй эрэгтэй хүмүүс бие биеэ харилцан хүндэлж, дэмжиж байж л тогтвортой, хөгжин бадрах ирээдүйг бүтээнэ гэдэгт итгэлтэй байна. Сүүлийн хэдэн жилд бид “салхины эрин” дээ хөл тавьсан гэж яригдаж байна. Энэ бол нүдэнд үл үзэгдэх зүйлс хамгийн эрхэмд тооцогдох цаг үе. Тиймдээ ч өнөө цагийг “эмэгтэйчүүдийн эрин” гэж ч нэрлэж байна.
Үнэт зүйлс эрс нүд ирмэхийн хооронд эрс өөрчлөгдөж буй өнөө үед эмэгтэйчүүдийн эх хүний энэрэл, дасан зохицох чадвар, мэдрэмж илүү чухал болно. Эмэгтэйчүүдийн “өргөжин тэлэх” хүч, эрэгтэйчүүдийн “өндөрт хүрэх” хүчийг нэгтгэж байж л илүү сайхан нийгмийг цогцлооно. Хүйсийн заагаар хязгаарлагдахгүйгээр хувь хүн бүрийн мөн чанар гэрэлтэх, энх амгалан, чинээлэг нийгмийг Япон, Монгол хамтдаа бүтээхийг хүсэж байна гэлээ.
УИХ, НҮБ-ын Хүүхдийн сан хамтран “Өсвөрийн парламент” хөтөлбөрийг зохион байгуулж ирсэн бөгөөд энэхүү хөтөлбөрт оролцогч хүүхдүүд “Бид эмэгтэйчүүд” чуулганд хүрэлцэн ирж оролцсон юм. Дөрөв дэх жилдээ үндэсний хэмжээнд зохион байгуулж “Өсвөрийн парламент” хөтөлбөрийн энэ жилийн оролцогчдын дунд “Миний мөрөөдлийн сургууль” эсээ бичлэгийн уралдаан зарлаж, 21 аймаг 9 дүүргийн хүүхдүүд багаараа хамтран энэхүү сэдвээр төсөл бичсэн байна.
21 аймаг, есөн дүүргийн иргэдийг төлөөлөн ирсэн чуулганы оролцогчдод Увс аймгийн Улаангом сумын “Эрдмийн эхлэл” сургуулийн 11-2 ангийн сурагч,
“Өсвөрийн парламент 2024” хөтөлбөрийн дарга Л.Эрхэмбаяр, Хан-Уул дүүргийн “Бритиш” сургуулийн 12-р ангийн сурагч, “Өсвөрийн парламент 2024” хөтөлбөрийн дэд дарга С.Сономдулам нар багаараа хамтран бичсэн “Миний мөрөөдлийн сургууль” эсээг танилцуулсан юм.
Өсвөрийн парламентч хүүхдүүд эхний мөрөөдлөө “Номын сан ба, чөлөөт цагийн танхим” хэмээн тодорхойлжээ. Хүүхдүүд өнөөгийн номын сангийн нөхцөл байдлаа бичээд, гадны орнуудын туршлага, стандартыг нэвтрүүлэхийг санал болгожээ.
Дараагийн мөрөөдлөө “Аюулгүй сургууль” хэмээгээд, стандарт хангасан хяналтын камерыг оновчтой байршуулж, хувийн нууцлалыг хүндлэн, тодорхой бодлого, журмын хүрээнд хэрэгжүүлбэл сургууль дахь аюулгүй байдлыг нэмэгдүүлэх үр дүнтэй шийдэл болно гэж үзсэн байна.
Түүнчлэн эрүүл шим тэжээлтэй амттай хоол, хүртээмжтэй боловсрол, эерэг, эелдэг харилцаа, цэвэрхэн, тухтай ариун цэврийн өрөө хэмээн мөрөөдлөө жагсаажээ.
Хүүхдүүд “Мөрөөдлийн сургууль” төслийг нутаг орондоо дэмжин ажиллахыг хүсч байгаагаа мөн уламжилсан юм.
“Миний мөрөөдлийн сургууль” эсээ бичлэгийн уралдаанд түрүүлсэн Чингэлтэй дүүргийн 24 дүгээр сургуулийн сурагч, “Өсвөрийн парламент 2024” хөтөлбөрийн гишүүн М.Агиймаа эсээгээ танилцуулсан.
Ингээд чуулга уулзалт салбар хуралдаануудаар үргэлжилсэн.
“Эмэгтэйчүүдийн эдийн засгийн эрх мэдлийг тэлэх нь” салбар хуралдаан “Эдийн засаг ба хөдөлмөр эрхлэлт” сэдвээр өрнөсөн бөгөөд УИХ-ын гишүүн П.Батчимэг удирдан чиглүүлсэн юм.
УИХ-ын гишүүн П.Батчимэг, Эмэгтэйчүүдийн “хөлсгүй” хөдөлмөр эрхлэлтийн асуудал, эмэгтэйчүүдийн орлого, өмч хөрөнгийн зөрүү, санхүүгийн дэмжлэг авахад тулгамдаж буй асуудал, бизнес эрхлэгч эмэгтэйчүүдийн талаар хүйсээр ангилсан тоон мэдээлэл дутмаг байгаа асуудлын талаар танилцуулсан.
Тэрбээр эмэгтэйчүүдийн хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих бодлого, хөтөлбөрийн хэрэгжилтийг хангах, оновчтой үйл ажиллагаануудыг санаачилж, холбогдох таатай орчныг бүрдүүлэхэд анхаарч, дорвитой өөрчлөлт хийхгүй шаардлагатайг тодотгосон.
2024 оны УИХ-ын ээлжит сонгуулийн үр дүнгээр 32 эмэгтэй УИХ-ын гишүүнээр сонгогдож парламент дахь эмэгтэйчүүдийн төлөөлөл 25,4 хувь болсон нь Ази тивдээ парламент дахь эмэгтэй гишүүдийн оролцооны түвшнээрээ тэргүүлж эхэлсэн. Иймд эмэгтэйчүүдийн эдийн засгийн оролцоог нэмэгдүүлэх чиглэлээр хууль, эрх зүйн орчныг бүрдүүлэхэд УИХ-ын эмэгтэй гишүүд маань манлайлж ажиллана гэдэгт итгэлтэй байна хэмээсэн.
Мөн Гэр бүлийг дэмжих бодлогын салбар хуралдааныг УИХ-ын гишүүн Д.Үүрийнтуяа, Эрүүл мэндийг дэмжих бодлогын салбар хуралдааныг УИХ-ын гишүүн О.Саранчулуун, Боловсролыг дэмжих бодлогын салбар хуралдааныг УИХ-ын гишүүн, Боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, спортын байнгын хорооны дарга Ч.Ундрам удирдан явуулж иргэдийн төлөөлөгчидтэй санал солилцлоо хэмээн Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээллийн газраас мэдээллээ.
