Тод индэр
Д.Ихбаяр: Нийслэлийн харьяа байгууллагуудын 20 үйлчилгээг Emongolia системд нэмж оруулна

Нийслэлийн инновац, технологийн асуудал хариуцсан төслүүдийн удирдагч Д.Ихбаяртай ярилцлаа.
-Төрийн цахим үйлчилгээний нэгдсэн систем E-Mongolia иргэдэд илүү ойртож, Төв Шуудангийн нэгдүгээр давхарт иргэд, олон нийтэд үйлчлэх төвөө нээсэн. Нээлтийн үеэр Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Д.Сумъяабазар хэлэхдээ “Улаанбаатар хотыг цахимжуулах ажлыг эрчимжүүлнэ” гэж онцолсон. Улаанбаатар хотыг цахимжуулах ажил хэр явагдаж байна?
-Нийслэлээс 2018 онд Цахим шилжилт төсөл хэрэгжүүлэх хүрээнд Нийслэлийн цахим үйлчилгээний eservice.ulaanbaatar.mn порталыг хэрэглээнд нэвтрүүлж, 12 байгууллагын 113 төрлийн үйлчилгээг үе шаттай цахимжуулах ажлыг зохион байгуулсан. Мөн Нийслэлийн цахим үйлчилгээний eservice системийг ашиглан иргэн, хуулийн этгээд төрийн болон нутгийн захиргааны 113 байгууллагын 326 төрлийн үйлчилгээний лавлагаа мэдээлэл буюу үйлчилгээний бүрдэл материал, шат дамжлага, хууль, эрх зүйн актын мэдээллийг авах боломжтой болсон. 2021 оны нэгдүгээр улирлын байдлаар тус системээр дамжуулан 37 мянга гаруй иргэдэд цахим болон Нийслэлийн үйлчилгээний нэгдсэн төвөөр дамжуулан төрийн үйлчилгээг үзүүлсэн байна.
Нийслэлийн цахим үйлчилгээний eservice систем төрийн мэдээлэл солилцооны хур, танил нэвтрэлтийн дан системийг ашиглан онлайн хэлбэрээр төрийн байгууллагын үйлчилгээг нэг цонхоор үзүүлэх боломжийг хангасан. Тус системд тулгуурлан Харилцаа холбоо, мэдээлэл технологийн газраас emongolia системийг нэвтрүүлснээр 21 аймаг, Нийслэлийн нутгийн захиргааны байгууллага, үйлчилгээний нэгдсэн төвөөр үйлчлүүлж буй иргэдэд цахимаар болон операторын горимоор төрийн үйлчилгээ үзүүлж байгаа.
Мөн QR системийн хувьд ч адилхан хэлбэрээр үйлчилгээ үзүүлж байгаа бөгөөд иргэний үнэмлэхийн кодоор уншуулахад тухайн иргэнийг шууд таних хэлбэрээр Хур системээр дамжуулан иргэдийн мэдээллийг авч байна.
-Нийслэлийн зарим үйлчилгээг emongolia системд шинээр нэмж оруулж байгаа тухай E-Mongolia төвийн нээлтийн үеэр хэлж байсан. Энэ нь ямар, ямар үйлчилгээ вэ?
-Азийн Сангийн Засаглалыг сайжруулах төслийн санхүүжилтээр Нийслэлийн нутгийн захиргааны 8 байгууллагын 20 үйлчилгээг 2021 онд нэмж шилжүүлж, төрийн үйлчилгээний нэгдсэн портал emongolia системд өгөхөд бэлэн болж байна. Үүнд:
- Нийслэлийн Татварын газар
- -Сургалтын төлбөрийн татварын хөнгөлөлт, чөлөөлөлт эдлүүлэх
- -Орон сууцны татварын хөнгөлөлт, чөлөөлөлт эдлүүлэх
- Нийтийн Тээврийн үйлчилгээний газар
- -Техникийн оношлогоо, үйлчилгээ, засварын үйлчилгээ эрхлэх зөвшөөрөл
- -Авто тээврийн хэрэгсэл түүний сэлбэг хэрэгсэл эд ангийн худалдаа эрхлэх зөвшөөрөл
- -Авто тээврийн хэрэгсэл түүний эд ангийг хадгалах үйлчилгээ эрхлэх зөвшөөрөл
- -Ажилчдын автобус, жолооч бүртгэх үйлчилгээ
- Авто тээврийн үндэсний төв
- -Жуулчин тээврийн автобус, жолооч бүртгэх үйлчилгээ
- Нийгмийн даатгалын ерөнхий газар
- -Сайн дурын даатгуулагчаар бүртгүүлэх үйлчилгээ
- Нийслэлийн цагдаагийн удирдах газар
- -Хяналтын камерын тодорхойлолт гаргах
- Замын хөдөлгөөний төлөвлөлт, инженерчлэлийн газар
- -Дугаарын хязгаарлалтаас түр чөлөөлөх хүсэлт гаргах үйлчилгээ
- Онцгой байдлын ерөнхий газар
- -Галын аюулгүй байдлын дүгнэлт
- Нийслэлийн Эрүүл мэндийн газар
- -Эмнэлгийн чиглэлээр мэргэжлийн үйл ажиллагаа эрхлэх байгууллагуудад ажлын байрны дүгнэлт гаргах
- -Эмийн сангийн чиглэлээр мэргэжлийн үйл ажиллагаа эрхлэх байгууллагуудад ажлын байрны дүгнэлт гаргах
- -Сувиллын чиглэлээр мэргэжлийн үйл ажиллагаа эрхлэх байгууллагуудад ажлын байрныг дүгнэлт гаргах
- -Ахуйн хортон шавьж, мэрэгч устгал, ариутгалын үйл ажиллагаа эрхлэх байгууллагуудад ажлын байрны дүгнэлт олгох
- -Эрүүл мэндийн чиглэлээр мэргэжлийн үйл ажиллагаа эрхлэх тусгай зөвшөөрөл (Шинээр олгох, сунгах)
- -Эмийн сангийн чиглэлээр мэргэжлийн үйл ажиллагаа эрхлэх тусгай зөвшөөрөл (Шинээр олгох, сунгах)
- -Сувилалын чиглэлээр мэргэжлийн үйл ажиллагаа эрхлэх тусгай зөвшөөрөл (Шинээр олгох, сунгах)
- -Ахуйн хортон шавьж, мэрэгч устгал, ариутгалын үйл ажиллагаа эрхлэх тусгай зөвшөөрөл (Шинээр олгох, сунгах)
Түүнчлэн дээр дурьдагдсан нийтийн хоол, баар ресторан, худалдаа үйлчилгээний чиглэлэээр УОК-аас Галын аюулгүй байдлын дүгнэлтийг заавал авдаг. Тус дүгнэлтийг цахимаар авах боломжтой болж байна. Жишээ нь, тухайн галын аюулгүй байдлын байцаагч маш олон аж ахуйн нэгжүүдээр явж, дараалал, хүлээлт үүсэх шаардлагагүй болсон гэсэн үг юм.
Юуны түрүүнд иргэдийг хамгийн ихээр бухимдуулж, чирэгдэл үүсгэж байгаа асуудлыг зохицуулах гэж хичээж байна. Үүнтэй холбоотойгоор дийлэнх ажлыг цахимжуулаад байна. Удахгүй бид нэмж нийслэлийн олон үйлчилгээг цахимжуулж emongolia системд хүлээлгэн өгнө.
-Төрийн цахим үйлчилгээний нэгдсэн систем E-Mongolia системээс иргэд, ААН-ийн авах үйлчилгээ улам л нэмэгдэж байна. Энэ нь сайн талтай ч өөрт хэрэгтэй үйлчилгээгээ сонгон хайж, олох нь бэрхшээлтэй болох сул тал болох уу?
-Иргэн, хуулийн этгээд өөрт шаардлагатай үйлчилгээг хайлт хэсэг рүү орж сонгох боломжтой учраас бэрхшээл үүсэхгүй. Бид цахим үндэстэн болох том зорилт тавиад түүнийхээ зүг төр, засаг, нийслэл, орон нутаг нэг чиглэлд харж яваа учраас бид зайлшгүй emongolia системийг ашиглах шаардлагатай. Дэлхий дахин ч мэдээллийн технологи, аж үйлдвэрийн IV хувьсгал эхэлчихсэн. Дэлхий биднээс үүнийг яах аргагүй шаардаж байна. Цар тахлын хөл хорио, халдварын эрсдэл зэргээс үүдэн ЕБС, Их, дээд сургуулийн оюутан, сурагчид цахим орчинд хичээлийн жил, үзэх сурах зүйлсээ авч чадаж байна. Гаднын шилдэг их, дээд сургуулийн боловсролыг эх орондоо байгаа ч цахим орчноор дамжуулан эзэмшиж, дэлхийн боловсролтой болж байгаа олон залуучууд байна. Тиймээс Монгол төрийн иргэндээ үзүүлэх үйлчилгээ цахим хэлбэрт шилжин, нэг порталд орох нь сул тал болохгүй. Ирээдүй биднийг энэ замаар хөтөлж байна шүү дээ.
Бид emongolia системийг хэрэглэхгүйгээр цахим шилжилт хийх тухай ярих боломжгүй. Ядаж л Иргэний үнэмлэхийн лавлагаа, гэрийн хаягийн тодорхойлолтоо энэ системээс төвөггүй авна шүү дээ. Цаашлаад ашиглаж сурснаараа бид хялбар түвшинд асуудлаа шийдэж зохицуулж, ажлаа саадгүй явуулж, төрийн үйлчилгээг дан цахимаар авах юм.
Аливаа ажлын хүрэх үр дүн хэмжигдэхүйц, удирдахуйц байх ёстой. Бүх системдээ нэвтэрснээр маш том дата бааз бий болж байгаа юм. Ингэснээр иргэдийн үйлчилгээ авах хурд нэмэгдэж, удирдах болон хэмжихэд хялбар болж байгаа юм. Дээрээс нь төрийн ой санамж бүрдэж, дараа дараагийн шийдвэр гаргалт сайжрах болно. Мөн бодит цаг хугацаанд хяналт тавих боломжтой болох юм.
Нийслэлийн цахим үйлчилгээний eservice.ulaanbaatar.mn систем нь төрийн мэдээлэл солилцооны Хур, танил нэвтрэлтийн Дан системийг ашиглан онлайн хэлбэрээр үйлчилгээ үзүүлж, төрийн байгууллагуудын үйлчилгээг нэг цонхоор үзүүлэх боломжийг хангасан. Үүн дээр тулгуурлаж Харилцаа холбоо мэдээллийн, технологийн газраас https://e-mongolia.mn/ системийг нэвтрүүлэн ажиллаж байна. Цаашид Улаанбаатар хотыг цахимжуулах ажлыг эрчимжүүлж, гэрлэн дохио болон авто зогсоолын ухаалаг систем, нийтийн тээвэр болон такси үйлчилгээ зэрэг хотын бүх үйлчилгээг цахимжуулах чиглэлд ажиллаж байгаа. Энэ ажлыг Нийслэлийн Мэдээлэл, технологийн газар Харилцаа холбоо мэдээллийн, технологийн газартай хамтран хийж байна. Өдөр тутмын төрийн үйлчилгээг хялбаршуулах, богино хугацаанд үр дүнтэй ажиллах, иргэд шаардлагатай мэдээ, мэдээллийг богино хугацаанд цахимаар олж авах систем рүү Улаанбаатар хот үе шаттай шилжиж байна.
-Баярлалаа.
Тод индэр
С.Эрдэнэболд: Парламент хүний эрхийг тогтолцооны төв болгохоор ажиллаж байна
Улсын Их Хурлын Хүний эрхийн дэд хорооны дарга С.Эрдэнэболдтой ярилцлаа.
-Хүний эрхийг хангах, хамгаалахад манай эрх зүйн орчин ямар байна вэ?
-Би 2024 оны 10 дугаар сарын 22-нд Дэд хорооны даргаар сонгогдсон. Түүнээс хойш хүний эрхийг зүгээр нэг нийгмийг доргиосон, шуугиан тарьсан үед хөндөж яриад өнгөрдөг бус, эрх зүйн орчинд тогтвортой, тасралтгүй анхаарч шинэчлэл хийх шаардлагатайг ойлгосон. Хууль тогтоох байгууллагын хувьд бид зөвхөн хууль батлаад зогсох биш, түүний хэрэгжилт, хүний эрхэд үзүүлэх нөлөөлөлд хяналт тавих үүрэгтэй.
-УИХ энэ бүрэн эрхийнхээ хугацаанд бүх үйл ажиллагаагаа “хүн төвтэй” байхаар тодорхойлж, стратегиа баталсан, энэ хүрээнд хүний эрхийн чиглэлд ямар ахиц гарч байна вэ?
-Энэ стратеги бол парламентын үйл ажиллагааг илүү чадавхжуулах, иргэдийн оролцоог нэмэгдүүлэх, гарч буй шийдвэр бүр хүний эрхийн шалгуурыг давах ёстой гэдэг хатуу үзэл баримтлалтай. Өнгөрсөн намрын чуулганаар л гэхэд 100 орчим шийдвэр, хууль, тогтоол гарсан. Улсын Их Хурлаас гарч буй аливаа шийдвэр хүний эрхийг зөрчихгүй байх зарчмыг бид баримталж ажиллаж байна.
-Хүний эрхийн дэд хороо иргэний нийгмийн байгууллагуудтай байнгын уулзалт зохион байгуулаад багагүй хугацаа өнгөрсөн. Энэ механизм хэр үр дүнтэй байна вэ?
-Хүний эрхийн дэд хороо 2024 оны 12 дугаар сараас эхлэн сар бүрийн хоёр дахь долоо хоногийн Лхагва гарагт төр хувийн хэвшил, төрийн бус байгууллагууд, олон улсын байгууллагууд, судлаачидтай хамтран, хүний эрхийг хангах, хамгаалах чиглэлээр сэдэвчилсэн уулзалт-хэлэлцүүлгийг хийж байна. Бодлогын түвшинд санал дэвшүүлж, хэлэлцдэг. Үүний үр дүнд хүний эрхийн чухал асуудлуудыг нийгмийн олон талт оролцоотойгоор хэлэлцэж, гарц шийдэл гаргаж эхэлсэн. Тухайлбал, өнгөрсөн оны 12 дугаар сард UPR буюу НҮБ-ын Хүний эрхийн Зөвлөлийн ээлжит нэгдсэн хэлэлцүүлэгт илгээх Монгол Улсын тайлангийн талаар, энэ оны 1 дүгээр сард НҮБ-ын зөвлөмжийн хэрэгжилтийн тухай, 3 дугаар сард хүүхдийн хорих ангийн нөхцөл байдлыг, 4 дүгээр сард Байгаль орчны холбогдох хууль тогтоомж дахь хүний эрх хэрэгжилтийн талаар, 5 дугаар сард гэр бүлийн хүчирхийллийн нөхцөл байдал, гарц шийдлийн талаар онцлон, хэлэлцсэн байна.
-Эрх зүйн орчныг сайжруулах чиглэлээр ямар алхамууд хийгдэж байна вэ?
-Хамгийн энгийн жишээ гэхэд төрийн байгууллага хоорондын уялдаа муу, мэдээллийн зөрүү нь хүний эрхийн асуудалд сөрөг нөлөө үзүүлдэг. Нэг асуудлаар байгууллага бүр өөр мэдээлэлтэй, нэг сэдвийн талаар өөр ойлголттой ажиллаж байна. Хууль тогтоогчдын зүгээс үүнийг төрийн байгууллага хооронд уялдаагүй байдал, тогтолцооны хийдэл гэж үзэж байгаа.
Монгол Улсад өнөөдрийн байдлаар 2000 гаруй журам нийгмийн харилцааг зохицуулж, тэдгээрт хүний эрхийг хязгаарлаж, зөрчсөн заалтууд байх нь түгээмэл байна. Бид энэ байдлыг өөрчилж, хүний эрхийг хязгаарлах бол зөвхөн хуульд үндэслэн, байж болох хамгийн бага хэмжээнд хязгаарладаг болох эрх зүйн шинэчлэл хийх зорилттойгоор шат дараалсан ажлуудыг хийж, хэрэгжүүлж байна.
Парламентын гишүүн “…иргэн, улсын ашиг сонирхлыг эрхэмлэн, … Монгол Улсын Үндсэн хуулийг дээдлэн сахиж…” гэж тангараг өргөдөг бөгөөд энэ агуулгаараа “хүний эрхийг хамгаалах” тангарагтай гэсэн үг. Бид тангарагаа сахиж, ажил хэрэг болгохын тулд парламентын хяналтын чиг үүргээ илүү эрчимжүүлж, хариуцлагатай гүйцэтгэх шаардлагатай.
-Улсын Их Хурал энэ бүрэн эрхийнхээ хугацаанд "хүн төвтэй" стратегийг хэрэгжүүлснээр ямар үр дүнд хүрэх вэ?
-Хүний эрхийн асуудал нь ямар нэг даргын пи ар, эсвэл сонгуулийн үеэр ярьдаг сэдэв биш. Энэ бол чөлөөт, ардчилсан нийгмийн суурь, үнэт зүйл. Хүний эрхийг хамгаалах нь Улсын Их Хурлын гишүүн бүрийн, төрийн байгууллага бүрийн, төрийн бүх шатны байгууллагын үүрэг юм.
Парламентын үнэт зүйл нь олон хууль баталснаараа бус, баталсан хуулиуд нь амьдрал дээр хүний эрхийг бодитойгоор хангаж, хамгаалж чадсан эсэхээр хэмжигдэнэ. Иргэн бүрийн жижиг мэт санагдах асуудлыг ч томруулж харж, хамгаалж, шийдвэрлэх нь парламентын хариуцлага юм.
Тод индэр
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Ялалтын баярын ёслолд оролцлоо
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Зэвсэгт хүчний Ерөнхий командлагч Ухнаагийн Хүрэлсүх ОХУ-ын Ерөнхийлөгч В.В.Путины урилгаар Аугаа их Эх орны дайны ялалтын түүхт 80 жилийн ойн баярын цэргийн хүндэтгэлийн ёслолд оролцлоо.
Ялалтын баярын жагсаалд ОХУ-ын 11 мянга гаруй цэргийн алба хаагч, Монгол Улс, БНХАУ, Азербайжан, Беларусь, Тажикстан, Казахстан, Туркменистан, Кыргызстан, Египет, Узбекистан, Вьетнам, Лаос, Мьянмар зэрэг 13 орны 1,500 гаруй цэргийн алба хаагч оролцлоо.
28 офицер, 50 ахлагч, цэргийн гэрээт хоёр алба хаагчаас бүрдсэн Монгол Улсын Зэвсэгт хүчний бие бүрэлдэхүүний жагсаалыг 032 дугаар ангийн захирагч, дэд хурандаа Э.Билэгсайхан ахаллаа.
Алба хаагчид өнгөрсөн сард ОХУ-ын Батлан хамгаалах яамны харьяа “Звенигородский” цэргийн амралт, сувиллын газар Казахстан, Тажикстан, Туркменистан улсын цэргийн багтай хамтран бэлтгэлээ хийжээ.
Монгол Улс, монголын ард түмэн дайны эхний өдрөөс “Бүхнийг фронтод, бүхнийг ялалтын төлөө” уриан дор хөдөлмөрлөж, Зөвлөлт Холбоот Улс, Улаан армид “Хувьсгалт Монгол” танкийн цуваа, “Монгол ард” нисэх хүчний эскадриль, 500 мянган агт морьдоос гадна зургаан удаа дулаан хувцас, хоол хүнс, бүхий 740 вагон тусламжийн бараа нийлүүлж, ялалтад өөрийн хувь нэмрээ оруулсан юм.
Тод индэр
Н.Мөнхбаяр: Сэлбэ дэд төвийн газар чөлөөлөлтөөс татгалзсан 30 орчим иргэн байна
Сэлбэ дэд төвийн гэр хорооллыг орон сууцжуулах төслийг Чингэлтэй дүүргийн 14, 18 дугаар хороо, Сүхбаатар дүүргийн 14 дүгээр хорооны нутаг дэвсгэрийн 158 га талбайд хэрэгжүүлж буй.
Энэ хүрээнд 2206 нэгж талбарыг чөлөөлөхөөс 1736 иргэнтэй нөхөн олговрын гэрээ байгуулж, нөхөх олговрыг олгоод байна.
Энэ талаар нийслэлийн Газар зохион байгуулалтын албаны Газар чөлөөлөх хэлтсийн дарга Мөнхбаяр “Сэлбэ дэд төвийн 158 га газрын нөлөөлөлд 2206 иргэний газар өртсөн. Өнгөрсөн оны гуравдугаар сарын 18-нд иргэдээс нийгэм, эдийн засгийн судалгаа болон санал асуулга авч, 70-аас дээш хувийн дэмжлэг авсан тул төслийн газар чөлөөлөлтийн ажлыг эхлүүлсэн. Өнөөдрийн байдлаар 1736 иргэнтэй нөхөн олговрын гэрээ байгуулж, иргэдийн мөнгийг дансанд нь шилжүүлсэн. Үүнээс 1562 айл байсан газрыг чөлөөлж цэвэрлээд байна” гэлээ.
Мөн газар чөлөөлөөгүй 280 орчим нэгж талбар үлдсэн бөгөөд үүний 30 орчим нь уг төслийг огт дэмжээгүй байна. Иймээс эдгээр иргэдтэй өдөр бүр уулзаж, сонсох ажиллагаа хийж байгааг хэллээ.