Тод индэр
“Бид киокушинкай карате, буудлагын спортоор мэргэшиж, бие болоод сэтгэл зүйн дархлаагаа бэлтгэсэн”
Цагдаагийн ерөнхий газрын Тусгай ажиллагааны газар нь 30 гаруй жилийн түүхтэй. Гучин жилийн түүхтэй энэхүү газар нь байгуулагдсан цагаасаа хойш гэмт хэрэгтэй тэмцэх, нийтийн хэв журам сахиулах, олон нийтийн аюулгүй байдлыг хангах, террорист үйлдлийг таслан зогсоох, барьцаанд авагдсан хүн, тээврийн хэрэгсэл, объектыг чөлөөлөх, иргэдийн аюулгүй байдлыг хангах чиг үүрэгтэй бөгөөд хуулиар хүлээсэн үүргээ чин үнэнчээр, нэр төртэй гүйцэтгэж байна.
Тус газарт спортын өндөр амжилттай, зэрэг, цолтой шижигнэсэн залуус мөр зэрэгцэн үүрэг гүйцэтгэдэг бөгөөд энэ удаа “XX зууны манлай Монгол Улсын гавьяат дасгалжуулагч В.Батбаяр багшийн нэрэмжит 2022 оны Монгол Улсын Боксын насанд хүрэгчдийн улсын аварга шалгаруулах тэмцээн”-д амжилттай оролцож алт, мөнгөн медаль хүртсэн цагдаагийн ахлах дэслэгч Г.Ганбат, цагдаагийн дэд ахлагч О.Батзориг нартай товч ярилцлаа.
-Та бүгдийн амрыг эрье. Юуны өмнө бидэнд өөрсдийгөө танилцуулаач?
Цагдаагийн ахлах дэслэгч Г.Ганбат: Намайг Гантогтохын Ганбат гэдэг. Сэлэнгэ аймгийн Сүхбаатар суманд төрж, өссөн. Одоо эхнэр, охины хамт Улаанбаатар хотод ажиллаж, амьдарч байна. Одоо Цагдаагийн ерөнхий газрын Тусгай ажиллагааны газрын бүлгийн ажилтан албан тушаалтай.
Цагдаагийн дэд ахлагч О.Батзориг: Намайг Отгонжаргалын Ганзориг гэдэг. Улаанбаатар хотод төрж, өссөн. Цагдаагийн ерөнхий газрын Тусгай ажиллагааны газрын бүлгийн цагдаагаар ажилладаг.
-Өнгөрсөн сард зохион байгуулагдсан Монгол Улсын Боксын насанд хүрэгчдийн улсын аварга шалгаруулах тэмцээнд амжилттай оролцсонд баяр хүргэе. Тэмцээн хэр өрсөлдөөнтэй болсон бэ?
Цагдаагийн ахлах дэслэгч Г.Ганбат: Баярлалаа. Жил бүр зохион байгуулагддаг энэ тэмцээн Коронавирусын халдвараас шалтгаалан өнгөрсөн хоёр жилийн хугацаанд зохион байгуулагдаагүй байсан юм. Харин энэ жил зохион байгуулагдаж, манай Цагдаагийн ерөнхий газрын Тусгай ажиллагааны газраас дөрвөн алба хаагч амжилттай оролцлоо. Миний хувьд 86 кг жинд дэд байр эзэлж, мөнгөн медаль хүртсэн.
Цагдаагийн дэд ахлагч О.Батзориг: Баярлалаа, миний хувьд энэхүү тэмцээнд 10 дахь жилдээ оролцож байна. Энэ жил 86 кг жинд амжилттай оролцож, тэргүүн байр эзэлж, алтан медаль хүртсэндээ маш их баяртай байна. Тэмцээнд оролцсон тамирчдын бэлтгэл үнэхээр сайн байлаа, хурд хүч, тэсвэр тэвчээр, бэлтгэлжилт шалгасан сайхан тэмцээн болж өндөрлөлөө.
-Анх хэдэн оноос эхэлж боксын спортоор хичээллэж эхэлсэн бэ?
Цагдаагийн ахлах дэслэгч Г.Ганбат: Би 2008 оноос хойш буюу одоо 14 дэх жилдээ боксын спортоор хичээллэж байна. Анх Боксын спортын мастер Г.Ганхуяг багшийн удирдлага дор бэлтгэл сургуулилтаа хийж эхэлсэн. Би спортын мастер зэрэгтэй. Бокс бол хүний нь хурд, хүч, авхаалж самбаа, тэсвэр хатуужлыг шалгасан спорт гэж боддог.
Цагдаагийн дэд ахлагч О.Батзориг: Монгол Улсын гавьяат дасгалжуулагч Д.Ганзориг багшийн удирдлагад 2008 оноос бэлтгэлээ хийж эхэлсэн мөн адил 14 жилдээ боксын спортоор хичээллэж байна. Спортын мастер зэрэгтэй. Боксын спортыг шатрын спорттой зүйрлэж болно. Шатрын спорт оюун ухааны спорт бол боксын спорт нь оюун ухаан бас бие бялдрын спорт юм.
-Гаргаж байсан зарим амжилтуудаасаа дурдвал?
Цагдаагийн ахлах дэслэгч Г.Ганбат: “Боксын өсвөрийн улсын аварга шалгаруулах тэмцээн”-ээс алт, “Залуучуудын улсын аварга шалгаруулах тэмцээн”-ээс хүрэл, “Насанд хүрэгчдийн улсын аварга шалгаруулах тэмцээн”-ээс 2 мөнгө, 3 хүрэл, “Гардан тулааны Азийн нээлттэй цомын аварга шалгаруулах тэмцээн”-ээс мөнгө, “Сонсогчийн алдар гардан тулааны тэмцээн”-ээс алт, Кошика карате-До” олон улсын тэмцээнээс мөнгө, хүрэл, “Contact Jiu Jitsu” улсын аварга шалгаруулах тэмцээнээс мөнгө, Оросын Холбооны Улсад зохион байгуулагдсан “Боксын олон улсын тэмцээн”-ээс алт, мөнгө, хүрэл, “Практик буудлагын спортын аварга шалгаруулах тэмцээн”-ээс алт, мөнгө, хүрэл медаль тус тус хүртэж байсан.
Цагдаагийн дэд ахлагч О.Батзориг: “Боксын өсвөрийн улсын аварга шалгаруулах тэмцээн”-ий хошой алт, “Залуучуудын улсын аварга шалгаруулах тэмцээн”-ийн хошой алт, “Насанд хүрэгчдийн улсын аварга шалгаруулах тэмцээн”-ээс 1 алт, 4 мөнгө, 2 хүрэл, “Залуучуудын Ази тивийн аварга шалгаруулах тэмцээн”-ээс мөнгө, “China open” тэмцээнээс мөнгө, “Киокушинкай каратегийн улсын аварга шалгаруулах тэмцээн”-ий алтан медалийг тус тус хүртсэн.
-Цагдаагийн байгууллагатай ажил, амьдралын гараагаа холбосон тэрхүү дурсамжаа бидэнтэй хуваалцаач?
Цагдаагийн ахлах дэслэгч Г.Ганбат: Одоогоос 9 жилийн өмнө буюу 2013 онд анх цагдаагийн албанд орж байлаа. Манай ах Цагдаагийн ерөнхий газрын Тусгай ажиллагааны газарт ажилладаг байсан болохоор би арван жилийн сургуульд байхаасаа эхлээд л цагдаагийн алба хаагч болно доо, цагдаагийн алба хаагч болох болохдоо заавал Тусгай ажиллагааны газарт нь л орно доо гэж боддог байлаа. Тэгээд шалгалт өгч байсан юм. Тухайн үед бие бялдрын шалгалтаа амжилтгүй өгч тэнцсэнгүй. Гэсэн ч би бууж өгөхгүй бүтэн жил өөрийгөө бэлдээд шалгалт өгч байсан. Хоёр дахь удаагийн шалгалтаа амжилттай өгч, тэнцээд цагдаа гэх цагаан мөртэй энэ албатай амьдралаа холбож байсан.
Цагдаагийн дэд ахлагч О.Батзориг: Би цагдаагийн байгууллагад 4 дэх жилдээ ажиллаж байна. Эрэгтэй хүүхэд бүр багадаа би цэргийн хүн болно, цагдаа болно гэж боддог байх. Тэдний адил би цагдаа болно гэж мөрөөддөг л хүүхэд байсан юм. Мод, тоглоомон буу зэргийг бариад “би цагдаа байна” гээд л тоглодог байлаа. Би боксын улсын шигшээ багт тоглодог байсан юм л даа. Манай “Ихэр бээлий” клубт цагдаагийн алба хаагчид их ирж бэлтгэл хийдэг байсан. Багын хүсэл мөрөөдөлтэй холбоотой болохоор ч тэр үү тэр ах нараасаа цагдаагийн алба хаагчид яг ямар чиглэлээр ажилладаг, Тусгай ажиллагааны газар нь ямар чиг үүрэгтэй байдаг гэх зэргийг бараг ирж бэлтгэл хийх болгонд нь асуудаг байлаа. Асууж, мэдэж бага зэргийн ойлголттой болсны дараа 2019 онд шалгалт өгөөд тэнцэж байсан юм. Ингэж л өөрийнхөө багын хүсэл мөрөөдлөө биелүүлсэн дээ.
-Тусгай ажиллагааны газрын үндсэн чиг үүргийг хэрэгжүүлэхэд алба хаагчдаас бие бялдрын бэлтгэлжилт, багийн ажиллагаа гээд чамгүй ур чадваруудыг шаардана биз?
Цагдаагийн ахлах дэслэгч Г.Ганбат: Тийм ээ. Тусгай ажиллагааны газар нь гэмт хэрэгтэй тэмцэх, нийтийн хэв журам сахиулах, олон нийтийн аюулгүй байдлыг хангах, террорист үйлдлийг таслан зогсоох, барьцаанд авагдсан хүн, тээврийн хэрэгсэл, объектыг чөлөөлөх, иргэдийн аюулгүй байдлыг хангах чиг үүрэгтэй. Бид Гэмт этгээдийг баривчлах, барьцаанд авагдсан хүн, тээврийн хэрэгсэл, объектыг чөлөөлөх, иргэдийн аюулгүй байдлыг хангах зэрэгт багийн ажиллагаа, бие бялдрын болоод сэтгэл зүйн бэлтгэлжилт хамгийн чухал л даа. Манай баг, хамт олон дадлага, бэлтгэл сургуулилтыг өдөр бүр тасралтгүй зохион байгуулж байгаа бөгөөд манай дасгалжуулагч нар алба хаагч бүрийн бие бялдар, хөгжүүлэх шаардлагатай ур чадварт зориулсан төлөвлөгөө гаргаж бид түүний дагуу хичээллэж байна.
Цагдаагийн дэд ахлагч О.Батзориг: Манай газарт Киокушинкай каратегийн тив, дэлхий, олон улсын аварга, буудлагын спортын мастер, практик буудлага, хамгаалалтын буудлагын амжилт гаргасан олон алба хаагч бий. Шинээр томилогдсон юм уу, ажиллаад удаагүй бидэнд мэдэхгүй, чадахгүй олон зүйл байна. Тэр бүхэнд манай чадвартай, мэдлэгтэй, туршлагатай дасгалжуулагч болон хамт олон минь заавар зөвлөгөө өгч, биднийг дэмжиж ажиллаж байна. Мөн бид зөвхөн нэг төрлийн спортоор хичээллэдэггүй. Олон төрлийн спортоор хичээллэж, олон олон тэмцээн уралдаанд орж бие бялдрын бэлтгэлжилтээ хангадаг.
-Та хоёр хоёулаа л багагүй хугацаанд ажиллажээ. Ажиллах хугацаандаа шантарч байсан үе бий юу? Хэрхэн даван туулдаг вэ?
Цагдаагийн ахлах дэслэгч Г.Ганбат: Нуулгүй хэлэхэд эхний нэг, хоёр жилд шантрах үе байсан. Хэцүү үедээ яагаад эхлүүлснээ, яагаад энэ албыг хүнд хэцүү гэдгийг мэддэг хэрнээ сонгосноо бодож, анх тавьсан зорилгоо дахин дахин санаж түүнийгээ даван туулдаг.
Цагдаагийн дэд ахлагч О.Батзориг: Тэсвэр тэвчээр шалгасан үеүд бидэнд үргэлж байдаг. Яг тухайн үедээ хэцүү шантармаар байсан ч давж гарсны дараа өөрөөрөө, хамт олноороо бахархах мэдрэмж төрдөг. Хамгийн жаргалтай дурсамжууд хамгийн их тэсвэр тэвчээр шаардсан үед бүрдсэн байдаг даа.
-Ярилцсанд баярлалаа. Та бүхэнд амжилт хүсье!
Цагдаагийн ахлах дэслэгч Г.Ганбат: Баярлалаа. Биднийг үргэлж дэмжиж, урмын үгээр тэтгэж байдаг дасгалжуулагч, ажлын хамт олон, удирдлагууддаа нийт бие бүрэлдэхүүнийхээ өмнөөс талархал илэрхийлье!
Цагдаагийн дэд ахлагч О.Батзориг: Ажлыг маань ойлгон үргэлж дэмжиж байдаг хамт олныхоо гэр бүлийнхэн болон өөрийнхөө гэр бүлийнхэнд баярлалаа гэж хэлье.
Тод индэр
С.Эрдэнэболд: Парламент хүний эрхийг тогтолцооны төв болгохоор ажиллаж байна
Улсын Их Хурлын Хүний эрхийн дэд хорооны дарга С.Эрдэнэболдтой ярилцлаа.
-Хүний эрхийг хангах, хамгаалахад манай эрх зүйн орчин ямар байна вэ?
-Би 2024 оны 10 дугаар сарын 22-нд Дэд хорооны даргаар сонгогдсон. Түүнээс хойш хүний эрхийг зүгээр нэг нийгмийг доргиосон, шуугиан тарьсан үед хөндөж яриад өнгөрдөг бус, эрх зүйн орчинд тогтвортой, тасралтгүй анхаарч шинэчлэл хийх шаардлагатайг ойлгосон. Хууль тогтоох байгууллагын хувьд бид зөвхөн хууль батлаад зогсох биш, түүний хэрэгжилт, хүний эрхэд үзүүлэх нөлөөлөлд хяналт тавих үүрэгтэй.
-УИХ энэ бүрэн эрхийнхээ хугацаанд бүх үйл ажиллагаагаа “хүн төвтэй” байхаар тодорхойлж, стратегиа баталсан, энэ хүрээнд хүний эрхийн чиглэлд ямар ахиц гарч байна вэ?
-Энэ стратеги бол парламентын үйл ажиллагааг илүү чадавхжуулах, иргэдийн оролцоог нэмэгдүүлэх, гарч буй шийдвэр бүр хүний эрхийн шалгуурыг давах ёстой гэдэг хатуу үзэл баримтлалтай. Өнгөрсөн намрын чуулганаар л гэхэд 100 орчим шийдвэр, хууль, тогтоол гарсан. Улсын Их Хурлаас гарч буй аливаа шийдвэр хүний эрхийг зөрчихгүй байх зарчмыг бид баримталж ажиллаж байна.
-Хүний эрхийн дэд хороо иргэний нийгмийн байгууллагуудтай байнгын уулзалт зохион байгуулаад багагүй хугацаа өнгөрсөн. Энэ механизм хэр үр дүнтэй байна вэ?
-Хүний эрхийн дэд хороо 2024 оны 12 дугаар сараас эхлэн сар бүрийн хоёр дахь долоо хоногийн Лхагва гарагт төр хувийн хэвшил, төрийн бус байгууллагууд, олон улсын байгууллагууд, судлаачидтай хамтран, хүний эрхийг хангах, хамгаалах чиглэлээр сэдэвчилсэн уулзалт-хэлэлцүүлгийг хийж байна. Бодлогын түвшинд санал дэвшүүлж, хэлэлцдэг. Үүний үр дүнд хүний эрхийн чухал асуудлуудыг нийгмийн олон талт оролцоотойгоор хэлэлцэж, гарц шийдэл гаргаж эхэлсэн. Тухайлбал, өнгөрсөн оны 12 дугаар сард UPR буюу НҮБ-ын Хүний эрхийн Зөвлөлийн ээлжит нэгдсэн хэлэлцүүлэгт илгээх Монгол Улсын тайлангийн талаар, энэ оны 1 дүгээр сард НҮБ-ын зөвлөмжийн хэрэгжилтийн тухай, 3 дугаар сард хүүхдийн хорих ангийн нөхцөл байдлыг, 4 дүгээр сард Байгаль орчны холбогдох хууль тогтоомж дахь хүний эрх хэрэгжилтийн талаар, 5 дугаар сард гэр бүлийн хүчирхийллийн нөхцөл байдал, гарц шийдлийн талаар онцлон, хэлэлцсэн байна.
-Эрх зүйн орчныг сайжруулах чиглэлээр ямар алхамууд хийгдэж байна вэ?
-Хамгийн энгийн жишээ гэхэд төрийн байгууллага хоорондын уялдаа муу, мэдээллийн зөрүү нь хүний эрхийн асуудалд сөрөг нөлөө үзүүлдэг. Нэг асуудлаар байгууллага бүр өөр мэдээлэлтэй, нэг сэдвийн талаар өөр ойлголттой ажиллаж байна. Хууль тогтоогчдын зүгээс үүнийг төрийн байгууллага хооронд уялдаагүй байдал, тогтолцооны хийдэл гэж үзэж байгаа.
Монгол Улсад өнөөдрийн байдлаар 2000 гаруй журам нийгмийн харилцааг зохицуулж, тэдгээрт хүний эрхийг хязгаарлаж, зөрчсөн заалтууд байх нь түгээмэл байна. Бид энэ байдлыг өөрчилж, хүний эрхийг хязгаарлах бол зөвхөн хуульд үндэслэн, байж болох хамгийн бага хэмжээнд хязгаарладаг болох эрх зүйн шинэчлэл хийх зорилттойгоор шат дараалсан ажлуудыг хийж, хэрэгжүүлж байна.
Парламентын гишүүн “…иргэн, улсын ашиг сонирхлыг эрхэмлэн, … Монгол Улсын Үндсэн хуулийг дээдлэн сахиж…” гэж тангараг өргөдөг бөгөөд энэ агуулгаараа “хүний эрхийг хамгаалах” тангарагтай гэсэн үг. Бид тангарагаа сахиж, ажил хэрэг болгохын тулд парламентын хяналтын чиг үүргээ илүү эрчимжүүлж, хариуцлагатай гүйцэтгэх шаардлагатай.
-Улсын Их Хурал энэ бүрэн эрхийнхээ хугацаанд "хүн төвтэй" стратегийг хэрэгжүүлснээр ямар үр дүнд хүрэх вэ?
-Хүний эрхийн асуудал нь ямар нэг даргын пи ар, эсвэл сонгуулийн үеэр ярьдаг сэдэв биш. Энэ бол чөлөөт, ардчилсан нийгмийн суурь, үнэт зүйл. Хүний эрхийг хамгаалах нь Улсын Их Хурлын гишүүн бүрийн, төрийн байгууллага бүрийн, төрийн бүх шатны байгууллагын үүрэг юм.
Парламентын үнэт зүйл нь олон хууль баталснаараа бус, баталсан хуулиуд нь амьдрал дээр хүний эрхийг бодитойгоор хангаж, хамгаалж чадсан эсэхээр хэмжигдэнэ. Иргэн бүрийн жижиг мэт санагдах асуудлыг ч томруулж харж, хамгаалж, шийдвэрлэх нь парламентын хариуцлага юм.
Тод индэр
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Ялалтын баярын ёслолд оролцлоо
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Зэвсэгт хүчний Ерөнхий командлагч Ухнаагийн Хүрэлсүх ОХУ-ын Ерөнхийлөгч В.В.Путины урилгаар Аугаа их Эх орны дайны ялалтын түүхт 80 жилийн ойн баярын цэргийн хүндэтгэлийн ёслолд оролцлоо.
Ялалтын баярын жагсаалд ОХУ-ын 11 мянга гаруй цэргийн алба хаагч, Монгол Улс, БНХАУ, Азербайжан, Беларусь, Тажикстан, Казахстан, Туркменистан, Кыргызстан, Египет, Узбекистан, Вьетнам, Лаос, Мьянмар зэрэг 13 орны 1,500 гаруй цэргийн алба хаагч оролцлоо.
28 офицер, 50 ахлагч, цэргийн гэрээт хоёр алба хаагчаас бүрдсэн Монгол Улсын Зэвсэгт хүчний бие бүрэлдэхүүний жагсаалыг 032 дугаар ангийн захирагч, дэд хурандаа Э.Билэгсайхан ахаллаа.
Алба хаагчид өнгөрсөн сард ОХУ-ын Батлан хамгаалах яамны харьяа “Звенигородский” цэргийн амралт, сувиллын газар Казахстан, Тажикстан, Туркменистан улсын цэргийн багтай хамтран бэлтгэлээ хийжээ.
Монгол Улс, монголын ард түмэн дайны эхний өдрөөс “Бүхнийг фронтод, бүхнийг ялалтын төлөө” уриан дор хөдөлмөрлөж, Зөвлөлт Холбоот Улс, Улаан армид “Хувьсгалт Монгол” танкийн цуваа, “Монгол ард” нисэх хүчний эскадриль, 500 мянган агт морьдоос гадна зургаан удаа дулаан хувцас, хоол хүнс, бүхий 740 вагон тусламжийн бараа нийлүүлж, ялалтад өөрийн хувь нэмрээ оруулсан юм.
Тод индэр
Н.Мөнхбаяр: Сэлбэ дэд төвийн газар чөлөөлөлтөөс татгалзсан 30 орчим иргэн байна
Сэлбэ дэд төвийн гэр хорооллыг орон сууцжуулах төслийг Чингэлтэй дүүргийн 14, 18 дугаар хороо, Сүхбаатар дүүргийн 14 дүгээр хорооны нутаг дэвсгэрийн 158 га талбайд хэрэгжүүлж буй.
Энэ хүрээнд 2206 нэгж талбарыг чөлөөлөхөөс 1736 иргэнтэй нөхөн олговрын гэрээ байгуулж, нөхөх олговрыг олгоод байна.
Энэ талаар нийслэлийн Газар зохион байгуулалтын албаны Газар чөлөөлөх хэлтсийн дарга Мөнхбаяр “Сэлбэ дэд төвийн 158 га газрын нөлөөлөлд 2206 иргэний газар өртсөн. Өнгөрсөн оны гуравдугаар сарын 18-нд иргэдээс нийгэм, эдийн засгийн судалгаа болон санал асуулга авч, 70-аас дээш хувийн дэмжлэг авсан тул төслийн газар чөлөөлөлтийн ажлыг эхлүүлсэн. Өнөөдрийн байдлаар 1736 иргэнтэй нөхөн олговрын гэрээ байгуулж, иргэдийн мөнгийг дансанд нь шилжүүлсэн. Үүнээс 1562 айл байсан газрыг чөлөөлж цэвэрлээд байна” гэлээ.
Мөн газар чөлөөлөөгүй 280 орчим нэгж талбар үлдсэн бөгөөд үүний 30 орчим нь уг төслийг огт дэмжээгүй байна. Иймээс эдгээр иргэдтэй өдөр бүр уулзаж, сонсох ажиллагаа хийж байгааг хэллээ.
