Тод мэдээ
“Үндсэн хуулийн боловсрол” сэдэвт ном товхимол, архивын баримтын үзэсгэлэн дэлгэгдлээ

Монгол Улсын ардчилсан шинэ Үндсэн хуулийн өдөрт зориулж Парламентын Номын сангаас эрхлэн үе үеийн Үндсэн хуулийн холбогдолтой ном товхимол, архивын баримтын үзэсгэлэнг 2023 оны нэгдүгээр сарын 10-ны өдөр дэлгэлээ.
Улсын Их Хурлын Архив, Номын сан хамтран дэлгэсэн “Үндсэн хуулийн боловсрол” сэдэвт тус үзэсгэлэнг нээж Улсын Их Хурлын Тамгын газрын дэд дарга С.Батбаатар хэлсэн үгэндээ, Үндсэн хуулийн өдөрт зориулсан арга хэмжээнүүд үргэлжилж буйг дурдаад, “Парламентын номын сан, Архивын сан хөмрөгт хадгалагддаг үе үеийн Үндсэн хуулийн холбогдолтой ховор, хуучин ном, түүхэн баримтуудаар анх удаа үзэсгэлэн гаргаж байна. Улсын Их Хурлын Тамгын газрын ажилтнууд энэ баялаг сан хөмрөгийг үзэж, судалж, үйл ажиллагаандаа нэвтрүүлж байх нь чухал” хэмээв.
Тухайлбал, энэхүү үзэсгэлэнд 1911 онд Богд хаант Монгол Улсын Засгийн газраас Монгол Улс Үндсэн хуультай болох ёстой гэж үзээд, тухайн үеийн сэхээтэн, эрдэмтэн мэргэд дэлхийн олон орны үндсэн хуулийг судалж, анхны үндсэн хуулийн төслийг боловсруулж байсан архивын баримт, 1992 оны ардчилсан Үндсэн хуулийг хэлэлцсэн Ардын Их Хурлын протокол, Үндсэн хуулийн төсөл, хувилбарууд, Үндсэн хуулийг хэлэлцэх үед ард иргэдээс ирүүлсэн төсөл, санал, 2019 онд Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах үед ард иргэдээс ирүүлсэн саналын эмхэтгэл, материалууд, 1924, 1940, 1960, 1992 Үндсэн хуулийн холбогдолтой онолын ном, тогтмол хэвлэлийн түүвэр, гадаад улс орнуудын Үндсэн хууль, Улсын Их Хурлын Парламентын судалгаа, сургалтын хүрээлэнгээс эрхлэн гаргасан судалгаанууд зэрэг 300 гаруй ном, товхимол, архивын баримт, материалыг дэлгэжээ. Мөн ард иргэдээс ирүүлсэн БНМАУ, Монгол Улсын Төрийн сүлд, далбааны төсөл, загвар зэргийг архивын эх баримтаар нь дэлгэсэн байна.
Энэ үеэр Улсын Их Хурлын Тамгын газрын Парламентын судалгаа, сургалтын хүрээлэнгийн захирал Ц.Цогзолмаа “Иргэн бүр Үндсэн хуулиа мэддэг, судалдаг, нандигнадаг байх ёстой. Түүхийн баримтыг хадгалахдаа бус хэрэглэгчдэд хүргэж таниулахад үнэ цэн нь оршдог учир Парламентын номын сангийн баялаг сан хөмрөгийг олон түмэнд түгээн дэлгэрүүлэхийн тулд дижитал хэлбэрт шилжүүлэн ажиллаж байна” гэв.
Нээлтийн дараа Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатар тус үзэсгэлэнг үзэж, сонирхлоо гэж УИХ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээлэв.
Тод мэдээ
Шинжлэх ухаан, технологийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл өргөн мэдүүллээ
Монгол Улсын Их Хурлын дарга Д.Амарбаясгаланд 2025 оны долоодугаар сарын 03-ны өдөр Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Рэгдэл, Б.Уянга, Г.Хосбаяр нар Шинжлэх ухаан, технологийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл өргөн барилаа.
Тус хуулийн нэмэлт, өөрчлөлтөд:
- Төрийн өмчит эрдэм шинжилгээний байгууллага нь тухайн байгууллагын судалгааны үндсэн чиглэлээр Төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгөөр бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах тухай хуулийн дагуу зарлагдсан сонгон шалгаруулалтад оролцоход тендерийн болон гүйцэтгэлийн баталгаанаас чөлөөлөх тухай зохицуулалтыг тусгасан.
- Үндэсний эрдэм шинжилгээний бүтээлийн нэгдсэн санг олон улсын жишигт нийцүүлэн хөгжүүлж, мэдлэгийн дата төв байгуулж, ил тод байлгах зохицуулалтыг тусгасан. Үүнийг Төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгөөр бараа, ажил үйлчилгээ худалдан авах тухай хуулийн 42-р зүйлийн 42.2 буюу захиалагчийн эрх үүрэгт судалгааны ажлыг ил тод байлгах үүргийг тусгах байдлаар, ингэхдээ энэхүү үүргээ ШУТ сангийн цахим хуудаст байршуулах, шинээр MORI платформ үүсгэх, tendergov.mn сайтад байршуулах, эсхүл www.sudalgaa.gov.mn үндэсний судалгааны нэгдсэн платформд байршуулах замаар шилэн болгох зохицуулалтыг тусгажээ.
- Хуулийн 18-р зүйлийн 18.2.2-ийг “Дээд боловсролын тухай хуулийн 4.1.4-т заасан судалгааны их сургууль” гэж өөрчилсөн.
- Хуулийн 32 дугаар зүйлийн 32.2 дахь хэсгээс “Үндэсний хорооны тогтоол, зөвлөмжийг үндэслэн” гэсэн агуулгыг хасах тухай заалтыг оруулсан байна гэж Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээллийн газраас мэдээллээ.
Тод мэдээ
Унадаг дугуйтай бага насны хүүхэд замын хөдөлгөөнд оролцож байх үедээ ачааны машинд дайруулж, амь насаа алджээ
Унадаг дугуйтай бага насны хүүхэд замын хөдөлгөөнд оролцож байх үедээ ачааны машинд дайруулж, амь насаа алдсан гэх харамсалтай дуудлага мэдээлэл бүртгэгджээ. Тодруулбал, энэ оны зургаадугаар сарын 27-ны өдөр Увс аймгийн цагдаагийн газарт “Гурван замын уулзварт ачааны автомашин унадаг дугуйтай хүүхэд дайрсан байна” гэсэн мэдээллийг ирүүлсэн байна.
Тус аймгийн цагдаагийн газрын жижүүрийн шуурхай бүрэлдэхүүний алба хаагчид шалгалтын ажиллагааг явуулахад урьдчилсан байдлаар иргэн “Б” нь HOWO ZZ3257 маркийн улсын дугаартай автомашиныг жолоодож яваад унадаг дугуй унаж явсан бага насны хүүхдийг дайрч, амь насыг нь хохироосон харамсалтай нөхцөл байдал тогтоогдоод байна.
Сурагчдын зуны амралт эхэлсэн эдгээр өдрүүдэд эцэг эхчүүд та бүхэн хүүхдэд тавих хараа хяналтаа сайжруулах, хүүхдийг унадаг дугуй, суррон, скүүтэртэй Замын хөдөлгөөнд оролцуулахгүй байх, Жолооч та хөдөлгөөний аюулгүй байдлыг сайтар хангаж, анхаарал болгоомжтой зорчихыг сэрэмжлүүлж байна.
Тод мэдээ
Тэтгэврийн зээлд тавьсан хязгаарлалтыг цуцлах асуудлаар санал нэгдлээ
Тэтгэвэр барьцаалсан зээлд тавьсан 5050 өр орлогын харьцааг ахмадууд эсэргүүцэж буйтай холбогдуулан Ерөнхий сайд Г.Занданшатар Монголбанкны Ерөнхийлөгч Б.Лхагвасүрэнтэй уулзаж ярилцлаа.
Улмаар тэтгэврийн зээлд ямар нэг хязгаарлалт тавихгүй байх талаар талууд санал нэгдлээ. Хэрэглээний зээлийн нийтлэг зохицуулалтаас тэтгэврийн зээлийг гаргах замаар ахмадуудын тавьж буй шаардлагын хүрээнд шийдэл гаргах боломжтой гэж талууд үзсэн байна. Иймээс ирэх даваа гарагт Монголбанкны Мөнгөний бодлогын зөвлөл дахин хуралдаж, тэтгэвэр барьцаалсан зээлийн асуудлыг хэлэлцэхээр болжээ.
Мөн Ерөнхий сайд Г.Занданшатар тэтгэврийн зээлийн хүүг бууруулах чиглэлээр Монголбанк Гэр бүл, хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яамтай хамтарч ажиллахыг хүслээ.