Тод мэдээ
Парламентын боловсролын сурагчдын анхны клуб байгуулагдлаа
Улсын Их Хурлын Тамгын газраас 2021 оны 12 дугаар сарын 23-ны өдрөөс “Парламентын боловсрол” хөтөлбөрийг санаачлан хэрэгжүүлж эхэлсэн билээ. Хоёр дахь жилдээ амжилттай хэрэгжиж буй тус хөтөлбөрийн хүрээнд 102 багшийг сургагч багшаар бэлтгэсний нэг нь Нийслэлийн ерөнхий боловсролын 148 дугаар сургуулийн багш Г.Баярмаа юм. Тэрбээр энэ хөтөлбөрөөс олж авсан мэдлэг, мэдээллээ сурагчдадаа хуваалцахын зэрэгцээ үе тэнгийнхний нөлөөллийн хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхээр зорьж, анхны “Парламентын боловсрол” клубийг 2022 онд өөрийн сургууль дээрээ санаачлан байгуулжээ.
Тус клубт нийгмийн ухааны чиглэлээр мэргэжил эзэмшихээр сонгосон 9-11 дүгээр ангийн 18 хүүхэд хамрагдаж, “Парламентын боловсрол” хөтөлбөрийн гарын авлагад тусгасан 14 сэдвийн хүрээнд өөрсдийн мэдлэгээ өргөжүүлжээ. Клубийн хүүхдүүд Төрийн ордонд зочилж, “Үндсэн хууль” сэдвийн хүрээнд анхны хичээлээ хийж, УИХ-ын үйл ажиллагаа, хууль тогтоох үйл явцтай танилцсан байна.
Г.Баярмаа: Оролцоотой, идэвхтэй, зөв төлөвшилтэй, үзэл бодлоо ханаа ч илэрхийлж чаддаг иргэнийг төлөвшүүлэхийг зорьдог
“Ардчиллын үнэт зүйлс, үндсэн зарчим, 21-р зууны ардчилсан үйл явцын онцлогийн тухай мэдлэгээ сайжруулахын зэрэгцээ өөрийн оронд болон дэлхий дахинд болж буй засаглалын шинэ ололт амжилт, саад бэрхшээл, гэтлэн давах арга замын талаарх хэлэлцүүлэг, ярилцлагад идэвхтэй оролцох нь парламентын боловсролын гол шалгуур бөгөөд парламентад юу болоод өнгөрснийг шүүн хэлэлцэх бус, болж буй үйл явдалд иргэд дангаараа эсвэл хамтран нөлөөлж чадах, эсэхээр ач холбогдол нь хэмжигдэнэ. Хүүхэд залуучуудад ийм чадварыг алхам алхмаар эзэмшүүлэх замаар хууль тогтоох үйл ажиллагаанд санаачилгатай оролцож, эрхээ эдэлдэг, идэвхтэй, зөв төлөвшилтэй, үзэл бодлоо хаана ч илэрхийлж чаддаг иргэнийг төлөвшүүлэхийг зорьж байна. Ийм учраас клуб байгуулсан” хэмээн Г.Баярмаа багш ярилаа.
Энэ хичээлийн жилд Г.Баярмаа багш сурагчдынхаа илтгэх урлах, мэтгэлцэх чадварыг дээшлүүлэхэд голлон ажилласан байна. Эхэндээ нэгнээсээ ичиж, бишүүрхэн ярьж чаддаггүй байсан хүүхдүүд нэг сарын дараа “Сумдын нэгтгэх эсэх” асуудлаар хоорондоо мэтгэлцэж, үе тэнгийнхээ хүүхдүүдийн дунд нэмэлт мэдлэг олгох нөлөөллийн ажлуудыг өөрсдийн санаачилгаар хийсэн байна. Тухайлбал, 7-8 дугаар ангийнхны дунд парламентын боловсролын АХА тэмцээнийг хийж, “Таны эрх бусдын эрхээр хязгаарлагддаг” аяныг өнгөрөгч 3 дугаар сард зохион байгуулжээ. Мөн “Урамтай өдөр-Маскаа зүүгээрэй” аяныг өрнүүлсэн байна.
Сурагчид: Бид өөртөө итгэлтэй болсон. Оролцоо ямар чухлыг ойлгосон
Бүрэг ичимхий, өөртөө итгэлгүй байдлаасаа гарч, идэвхтэй, оролцоотой болсон. Багаар ажиллахад суралцаж, хамт олны уур амьсгал сайжирч, нэгдмэл болж байгааг өдөр тутамдаа мэдрэх сайхан байгаа талаараа сурагчид хэлж байв.
О.Мөнх-Эрдэнэ: "Парламентын боловсрол" клубт хамрагдах сонирхолтой хүүхдийн тоо улам нэмэгдэж байгаа
Нийслэлийн ерөнхий боловсролын 148 дугаар сургуулийг Баянзүрх дүүргийн 19 дүгээр хорооны нутагт дэвсгэрт 2021 онд барьж, ашиглалтад оруулжээ. Нийт 1700 гаруй хүүхэдтэй үйл ажиллагаагаа явуулж байгаа бөгөөд энэ сургуульд 12 орчим сурагчдын клуб ажилладаг байна. "Парламентын боловсрол" клубт хамрагдах сонирхолтой сурагчдын тоо нэмэгдэх болж. Энэ клубийн үйл ажиллагааг сургуулийн удирдлагаас улам дэмжиж, өргөжүүлэхээ сургуулийн захирал О.Мөнх-Эрдэнэ амласан юм.
Улсын Их Хурлын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга, хууль зүйн ухааны доктор Л.Өлзийсайхан “Парламентын боловсрол” хөтөлбөрийн үзэл санаа, зорилгыг хэрэгжүүлж чадсан “онцлох сургууль, онцлох багш, онцлох хүүхдүүд”-тэй уулзаж, ярилцав.
Л.Өлзийсайхан: “Парламентын боловсрол” хөтөлбөр яг ийм клубийг, яг л ийм идэвхтэй, өсөж дэвших хүсэл эрмэлзэлтэй өсвөр үеийнхнийг бий болгохыг зорьсон
“Өөрсдийн санаачилгаар “Парламентын боловсрол” хөтөлбөрийн үзэл санаа, зорилгыг ойлгож, энэ клубт элсэж, нэгэн хичээлийн жилийн хугацаанд хамтдаа хөгжсөн гэдгийг сонсох энэ хөтөлбөрийг анх 2018 онд санаачилгыг гаргаж байсан хүний хувьд хамгийн баяртай мөчүүдийн нэг байлаа. Тийм учраас өнөөдөр Та бүхнийг зорьж уулзахаар ирсэн юм. “Парламентын боловсрол” хөтөлбөр яг ийм клубийг, яг л ийм идэвхтэй, өсөж дэвших хүсэл эрмэлзэлтэй өсвөр үеийнхнийг бий болгохыг зорьсон. Бидний алсын хараа, холын мөрөөдөл бодитой хэрэгжиж байгаад баяртай байна. “Парламентын боловсрол” клубийн хүүхдүүд хөтөлбөрийн үндсэн сургалтаас гадна олон нөлөөллийн ажлуудыг өөрсдөө санаачлан хийж, үеийн найзууд, сургуулийн хамт олон, гэр бүлийнхэндээ хүрч ажиллажээ. Үүнийг л жинхэнэ, бодитой, идэвхтэй оролцоо гэж хэлээд байгаа юм. Та бүхэн нийгмийнхээ хөгжилд ингэж оролцож байна гэдэг нь өөрөө маш их мэдлэг, ур чадвар, туршлага олж авах гол түлхүүр нь байдаг. Мэдлэг мэдээлэл бол хүч юм” хэмээгээд хүүхэд залуучууд энэ хүч чадлыг ухамсарлаж, өөрийгөө хүчирхэгжүүлэн, бидний хамтын үнэт зүйл болсон ардчилал, хүний эрх, Үндсэн хуулийн тухай ойлголт, мэдлэгээ гүнзгийрүүлэх нь орчин үеийн иргэн хүний хөгжлийн гол чиг хандлага болж буйг дурдав.
Түүнчлэн Улсын Их Хурлын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Л.Өлзийсайхан “Парламентын боловсрол гэж юу вэ?”, “Парламентын боловсрол” хөтөлбөрийн цаашдын зорилгын талаар танилцуулсан.
Улсын Их Хурлын Тамгын газраас Монгол Улсын Үндсэн хуулийн үзэл баримтлал, ардчилал, хүний эрхийн суурь ойлголтуудыг хүүхэд багачуудад ойлгомжтойгоор хялбаршуулан тайлбарласан “Үндсэн үлгэр” номыг зохиолч, сэтгүүлч, яруу найрагч Р.Эмүжинтэй хамтран бүтээсэн юм.
Р.Эмүжин: Дэлхийн хэмжээний мэдлэг, боловсролтой иргэдийг төлөвшүүлэн бэлтгэх нь бидний үүрэг. Мэдлэгийн хүчийг бий болгохын тулд унших хэрэгтэй
“Ажил мэргэжлийн онцлогтой холбоотойгоор Үндсэн хуулийг 10 гаруй удаа уншиж байсан ч өөрт шууд хамааралтай 18 эрх, 5 үүргийнхээ тухай тогтож уншиж байгаагүйгээ номын зохиолч үгийнхээ эхэнд онцлов. Үндсэн хуулиа багачуудад таниулмаар байна, тaэгж байж ардчилсан парламентын засаглалаа ирэх цагийнханд атгуулна. Тиймээс хоёр хүүгээрээ номын зургаа зуруулж, энгийн үлгэрээр дамжуулан улсын ирээдүйг залгамжилж авах хойчийн эздэд зориулсан номоо гаргалаа. Дэлхийн хэмжээний мэдлэг, боловсролтой иргэдийг төлөвшүүлэн бэлтгэх нь бидний үүрэг. Мэдлэгийн хүчийг бий болгохын тулд унших хэрэгтэй” гээд “Үндсэн үлгэр”-ээс эрхээ мэдэж, үүргээ ухамсарлаж ойлгохыг номын зохиогч Р.Эмүжин сурагчдад захив хэмээн Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах газраас мэдээлэв.Тод мэдээ
Авто замыг хааж, шинэчилнэ
Энхтайваны өргөн чөлөөний авто замыг шинэчлэх ажлын хүрээнд БГД-ийн 6, 8, 19 дүгээр хороо, 10 дугаар хорооллын "МТ" ШТС-ын уулзвараас "Төмөр замын дээд сургууль"-ийн уулзвар хүртэлх авто замыг тавдугаар сарын 17-ны өдрийн 23:00 цагаас тавдугаар сарын 19-ний өдрийн 06:00 цаг хүртэл хааж, шинэчилнэ.
Иймд иргэд, жолооч та бүхэн бусад замыг сонгон хөдөлгөөнд оролцоно уу.
Тод мэдээ
Ерөнхийлөгчийн ивээл дор 37 дахь удаагийн “Номын баяр” болно
Энэ сарын 16-18-ны өдрүүдэд жанжин Д.Сүхбаатарын талбайд “Илүү их уншья” уриатай “Номын баяр”-ыг 37 дахь удаагаа Ерөнхийлөгчийн ивээл дор зохион байгуулах гэж байна.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн 158 дугаар зарлиг, Нийтээр тэмдэглэх баярын болон тэмдэглэлт өдрүүдийн тухай хуулийн дагуу Үндэсний бичиг соёл, номын өдрүүдийг 5 болон 9 дүгээр сарын гурав дахь долоо хоногийн бямба, ням гарагт тэмдэглэдэг юм.
Номын баяр нь ард иргэд, хүүхэд, залууст ном унших соёл, дадал хэвшүүлэх, номтой нөхөрлөх эерэг хандлага бий болгох, зохиолч, туурвигч, идэвхтэн бичигчид, ном, хэвлэлийн салбар, нийтийн уншлагыг дэмжин сурталчлах зорилготой.
Баярын үеэр номын үзэсгэлэн, монголын болон дэлхийн шилдэг ном, бүтээлийн худалдаа, шинэ номын нээлт, зохиолч-уншигчдын уулзалт, дотоод, гадаадын хэвлэлийн газруудын болон номын маркетинг-борлуулалтын уулзалт, “Байгаль экологийн 50 ном”-ын танилцуулга, хүүхдэд зориулсан номын хөтөлбөр зэрэг үйл ажиллагаа болно.
Дэлхий нийтэд, тэр дундаа манай улсад сөргөөр нөлөөлж байгаа уур амьсгалын өөрчлөлт, цөлжилт, байгаль орчны доройтлын улмаас устах аюулд орсон амьтдын нэг нь Алтайн өвөр говьд амьдардаг мазаалай баавгай юм.
50 гаруйхан тоо толгой үлдээд байгаа мазаалайг хамгаалах, өсгөн үржүүлэх ажлыг эрчимжүүлэх, олон нийтийн анхаарлыг хандуулах зорилгоор энэ удаагийн баярт Ерөнхийлөгчийн Тамгын газар “Үндэсний бахархалт амьтан мазаалай” сэдвээр оролцоно.
Мөн Ерөнхийлөгчийн санаачилсан “Тэрбум мод”, “Хүнсний хангамж, аюулгүй байдал”, “Эрүүл монгол хүн”, “Цагаан алт” үндэсний хөдөлгөөн, хөтөлбөр болон байгаль орчны чиглэлээр хэрэгжиж буй төслийн үр дүнгийн талаар нийтэд мэдээлэл, зөвлөгөө, өгөхөөр төлөвлөж байна.
Баярын үеэр НЗДТГ “Номын грант” шагналаа нийслэлийн хүүхэд, залуусын дунд номын соёлыг түгээн дэлгэрүүлэх үйлсэд оруулсан хувь нэмэр, ном, бүтээлүүдийг олны хүртээл болгож сурталчлан таниулсан, хотын хөгжлийн төлөө туурвисан бүтээл зэргийг шалгуур болгож 3 сая төгрөгийн тэтгэлэг олгоно.
“Номын сайн нөхөр” уралдааны хүрээнд “Шилдэг ном”, “Шилдэг хэвлэлийн газар”, “Шилдэг уншигч-насанд хүрэгч”, “Шилдэг номын сан”, “Шилдэг уншигч хүүхэд” (Ахлах, дунд, бага анги), “Шилдэг уншигч анги”-ийг тодруулна.
Хүүхдүүдийн дунд номын тэмдэглэл хөтлөх, зурагт хуудас, подкаст бэлтгэх болон уншлагын аян зарлаж, шалгарсан хүүхдүүдийг ч урамшуулах болжээ. Мөн “Д.Нацагдорж” тэмдэгтэн хүүхдүүдийг шалгаруулна.
Номын баяр жилээс жилд өргөжин тэлж,дунджаар 300,000 гаруй уншигч ирж, 200 гаруй хэвлэн нийтлэгч, 300-аад зохиолч, орчуулагч, редактор, зураач, эх зохиогч, эрдэмтэн судлаач тогтмол оролцдог.
Энэ удаагийн баярт ОХУ, БНХАУ, БНСУ-аас зохиолч, хэвлэн нийтлэгчид оролцох юм.
“Номын баяр”-ыг “Номын соёлт ертөнц” ТББ санаачлан, Ерөнхийлөгчийн Тамгын газар, Байгаль орчин, уур амьсгалын өөрчлөлтийн яам, Соёл, спорт, аялал жуулчлал, залуучуудын яам, Нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газар, Нийслэлийн Соёл, урлагийн газар хамтран зохион байгуулна.
Тод мэдээ
Монгол Улс руу чиглэсэн кибер халдлагын 70 хувь нь Засгийн газрыг “онилдог”
Онц чухал мэдээллийн дэд бүтэцтэй байгууллагуудын удирдлага, мэргэжилтнүүдийн дунд кибер аюулгүй байдлын сургалтыг Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яамнаас өнөөдөр /2025.05.15/ зохион байгууллаа.
Монгол Улс руу чиглэсэн кибер халдлагын 70 хувь нь Засгийн газар, түүний харьяа агентлаг руу, 11 хувь нь УИХ-ын харьяа байгууллагууд руу, 14 хувь нь эрүүл мэндийн салбарын байгууллагууд руу, 1 хувь нь хууль сахиулах байгууллага руу хандсан байдаг.
2024 оны байдлаар ОХУ-аас хамгийн олон буюу 128 сая гаруй, АНУ-аас 65 сая гаруй, БНХАУ-аас 50 сая гаруй сэжигтэй хандалт манай улс руу хийгдсэн байна. Энэ нь төрийн мэдээлэл болон хүний хувийн эмзэг мэдээллийг олзлох, хулгайлах зорилтот халдлага байх магадлал өндөр гэдгийг илтгэсэн тоо баримт юм.
Кибер орчны аюулгүй байдал нь үндэсний аюулгүй байдлын салшгүй нэг хэсэг бөгөөд улс орны нийгэм, эдийн засаг, аюулгүй байдал, төрийн үйл ажиллагааны тасралтгүй байдлыг хангаж байдаг онц чухал мэдээллийн дэд бүтцүүд кибер халдлагад өртөх бодит эрсдэл нэмэгдэж байна.
Энэ бол ганц Монгол Улсад төдийгүй олон улсад тулгарч буй сорилт. Иймд Монгол Улс кибер орчны аюулгүй байдлыг хангаж, хамгаалах бодлого зохицуулалтаа шат дараатайгаар боловсруулж, цахим засаглалын багц хуулиа батлуулан хэрэгжүүлж байна. Уг хуулиудын хэрэгжилтийг хангахад холбогдох байгууллагуудын чадавх, ур чадварыг нэмэгдүүлэх, хамтран ажиллах итгэлцлийг бий болгох зорилгоор дээрх сургалтын ач холбогдол оршиж байна.
Ташрамд дурдахад, Монгол Улсын хэмжээнд онц чухал мэдээллийн дэд бүтэцтэй 216 байгууллага бий. Хоёр, гуравдугаар шатлалын эрүүл мэндийн байгууллага, банк, санхүүгийн байгууллага, харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн үйлчилгээ эрхлэгчид, хилийн боомтын хяналт, удирдлагын систем болон улсын хилээр нэвтэрч байгаа зорчигч, тээврийн хэрэгслийн бүртгэл, мэдээлэл хариуцсан байгууллага, стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын ордыг ашиглах үйл ажиллагаа эрхлэгч зэргийг онц чухал мэдээллийн дэд бүтэцтэй байгууллагад тооцдог гэж Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яамнаас мэдээллээ.
-
Тод мэдээ2025/01/31
Д.Амарбаясгалан: Баруун бүсэд хөв цөөрөм барих 6,6 тэрбум төгрөгийн төсөв батлаг...
-
Өнөөдөр2022/10/25
УИХ: Ажлын хэсгүүд өнөөдөр хуралдана
-
Тод мэдээ2023/10/27
Их Британи улсаас морьт эргүүлийн чиглэлээр туршлага судална
-
Тод мэдээ2023/10/02
Есдүгээр сарын 30-ны шөнө 577 согтуу жолооч саатуулагджээ