Тод мэдээ
МАН-ын дарга, Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ дэд бүтцийн салбарын инженерүүдтэй уулзлаа
Монгол Ардын Намын дарга, Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ хот байгуулалт болон дэд бүтцийн инженер, мэргэжилтнүүдийн төлөөлөлтэй өнөөдөр уулзлаа. “Дэд бүтэц–Шинэ сэргэлт” сэдэвт уулзалтад УИХ-ын 2024 оны ээлжит сонгуульд МАН-аас жагсаалтаар нэр дэвшиж буй Хот төлөвлөлтийн инженер Г.Лувсанжамц, Эрчим хүчний инженер М.Энхцэцэг болон бусад нэр дэвшигчдийн төлөөлөл оролцов. Мөн дэд бүтцийн салбарын инженер, мэргэжилтнүүдийн төлөөлөл оролцсон юм.
Монгол Ардын Намын дарга, Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ уулзалтын эхэнд “Монгол Улс УИХ-ын 76 гишүүнтэйгээр 30 жилийн турш явж ирсэн. Өнгөрсөн 30 жилийн хугацаанд хувийн хэвшил хөгжиж, олон ургальч үзэл төлөвшиж, тодорхой дэвшлүүд гарсан. Гэхдээ 76 төлөөлөл гэдэг зөвхөн тухайн нутаг дэвсгэрээс гарч ирсэн дарга нар болсныг нийгэм шүүмжилж байна. Парламент иргэдээс хол, төрийн үүд хаалга иргэдэд хаалттай байсан. Ялангуяа хилийн чинадад байгаа монголчуудад төрийн сонгууль хамаатай биш байлаа. Улмаар парламентын нэр хүнд судалгаагаар доогуур гарч эхэлсэн. Парламентад мэргэжлийн дуу хоолой бага байсан. Тиймээс мэргэжлийн экспертүүд парламентад байх ёстой гэж үзэн МАН жагсаалтынхаа эхэнд инженерүүдийг багтаасан. Мөн үйлдвэрчний эвлэл, худалдаа аж үйлдвэрийн танхим, хилийн чинадад байгаа монголчууд, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн төлөөллийг ч парламентад нэр дэвшүүлсэн. Энэ нь мэргэжлийн экспертүүдийн дуу хоолойгоор дамжин нийгэмд шинэ хандлага үүсээсэй гэж хүссэнийх. Монгол Ардын Намын дарга тодотгосон. Салбар салбарын дуу хоолойг парламентад оруулдаг жишиг цаашид үргэлжлээсэй гэж хүсэж байна. Энэ сонгуулиар бидний тогтоосон зарчим цааш үргэлжлэх үү гэдгийг шийдэх учраас хариуцлагатай цаг үе ирээд байна” хэмээн үг хэллээ.
“Дэд бүтэц–Шинэ сэргэлт” уулзалтад Монгол Ардын Намын жагсаалтыг тэргүүлж буй Хот төлөвлөгч, Мэргэшсэн архитектур, Хот байгуулалтын доктор, Ази, Латин Америкийн 10 гаруй улсын хот төлөвлөлтийн төсөлд зөвлөхөөр ажилласан туршлагатай Г.Лувсанжамц оролцож, Монгол Ардын Намын мөрийн хөтөлбөрт дэвшүүлсэн “20 минутын хот”-ыг байгуулах төлөвлөгөөгөө танилцуулсан юм. Тэрбээр “Миний мэргэшсэн чиглэл хот төлөвлөлттэй холбоотой. Бакалавр, магистр, докторын дипломын ажлын сэдэв маань Монгол Улс, Улаанбаатар хот, гэр хороолол, түгжрэлийн асуудал байсан. Гадаадад ажиллаж байх хугацаандаа ч хот төлөвлөлтийн алдаа гарсан улсуудын шийдлүүдийг судалдаг байлаа. Энэ туршлагадаа тулгуурлан “20 минутын хот”-ыг хэрхэн хэрэгжүүлэхийг тайлбарлая. Улаанбаатар хотын авто замын түгжрэлийг бууруулах, төвлөрлийг сааруулах дэд бүтцийн бүтээн байгуулалт нь
-Иргэндээ чиглэсэн 20 минутын хот,
-Үе шаттайгаар хөгжүүлэх Шинэ тойрог зам,
-Өөдөө тэмүүлэх “Go Mongolia” гүүр,
-Хөшигийн хөндийн дагуул хотын төслөөс бүрдэнэ.
“20 минутын хот” гэдэг нь 1.5-5 км радиус дотор нийгмийн дэд бүтцийг багтаасан төлөвлөлтийг хэлдэг. Иргэн төрд очиж үйлчилгээ авдаг биш төр нь иргэндээ хүрч үйлчилдэг философи юм. Энэ хүрээнд Улаанбаатар хотыг олон төвт иргэдийн оролцоотой хот болгон хөгжүүлэхээр төлөвлөсөн.
Хотууд хөгжихийн хэрээр тойрог замаа хөгжүүлсэн байдаг. Токио хотын төвийн дүүргүүд найман тойрог замтай бол Улаанбаатар хоттой ойролцоо цаг уур, хүн амтай Финляндын нийслэл Хельсинки гурван тойрог замтай. Өнөөдөр Улаанбаатар хот 697.870 машинтай ба жил болгон 10 хувиар машины тоо өсөөд байхад авто замын сүлжээ нь хоёрхон хувиар өсөж байгааг өөрчлөх ёстой. Энэ чигээрээ явах юм бол 2030 онд хотын хүн ам 1.8 сая болж, ачааллын үед замын дундаж хурд 5 км/ц болох эрсдэлтэй. Тиймээс тойрог замыг үе шаттайгаар хөгжүүлэх шаардлагатай байна. Ингэснээр 2030 онд Улаанбаатар хотын суурьшлын бүс тэлж, гол болон туслах замын ачаалал 20-25 хувиар буурч, жилд 400 тэрбум төгрөгийн эдийн засгийн үр нөлөөг бий болгоно.
Мөн Улаанбаатар хотоор урсаж байгаа голуудыг гатлах оновчтой байрлалд “Өөдөө тэмүүлэх–“Go Mongolia” гүүрийг байгуулахаар төлөвлөсөн. Одоогийн байдлаар зургаан эгнээ, хоёр урсгалтай, 900 метр урттай хос цамхагт гүүр төлөвлөөд байна. Хөшигийн хөндийн дагуул хотыг дундаас урт хугацаанд төлөвлөсөн. Хөшигийн хөндийд 150 мянган хүнтэй дагуул хот байгуулахаар төлөвлөж байна” хэмээн сонирхолтой илтгэл танилцуулав.
Уг илтгэлийн дараа Монгол Ардын Намын дарга, Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ “Миний хүсэж байсан шинэчлэл бол энэ. Улстөрчид хот төлөвлөх гээд хэрэггүй. Харин чаддаг хүмүүст нь орон зайг нь гаргаж өгөх ёстой. Бидний шинэ 30 жилийн анхдагч цэг бол энэ. Инженер Г.Лувсанжамцтай хамт хот байгуулалтын инженерүүд төр засагтаа дуу хоолойгоо хүргэх боломжтой болсон. Мэргэжилтнүүд хот төлөвлөлтөө хийдэг, улстөрчид дэмжих шийдвэрийг гаргадаг байх шинэ 30 жил ийнхүү эхэлж байна” хэмээсэн юм.
Тэрбээр мөн “Ирэх дөрвөн жилд Засгийн газар хот төлөвлөлт, эрчим хүчнийхээ шинэчлэлийг бүрэн хийх болно. Үүнд, МАН-ын жагсаалтын эхэнд бичигдсэн шилдэг инженерүүд манлайлан оролцоно гэдэгт итгэлтэй байна” хэмээн онцолсон юм.
Дараа нь Монгол Ардын Нам жагсаалтын хоёрдугаарт нэр дэвшсэн Австралийн Middleton группийн эрчим хүчний ахлах инженер, тархмал эх үүсвэр, ногоон эрчим хүчний чиглэлээр докторын зэрэг хамгаалсан шилдэг эрдэмтэн М.Энхцэцэг эрчим хүчний салбарын тулгамдсан асуудал, гарц шийдлийн талаар саналаа хэлсэн юм.
Тод мэдээ
АНУ: Аялал жуулчлал, ажил хэргийн шугамаар зорчих Замби, Малави улсын иргэдээс визийн барьцаа шаардана
АНУ-ын Төрийн департамент аялал жуулчлал болон ажил хэргийн шугамаар зорчих Бүгд Найрамдах Замби Улс, Бүгд Найрамдах Малави Улсын иргэдэд виз мэдүүлэхдээ 15.000 ам.доллар хүртэл барьцаа төлөх шаардлагыг тавьж эхэлснийг зарлалаа.
Тус шаардлага нь дэлхийн хамгийн ядуу орнуудын тоонд багтдаг дээрх хоёр улсад “визийн хориг” тавьсантай адил гэж зарим хүмүүс үзэж байна.
Визийн хугацаа хэтрүүлэх явдлыг хязгаарлах зорилгоор хэрэгжүүлж буй энэ арга хэмжээ нь “виз олгох баталгаа болохгүй” хэмээн мягмар гарагт нийтэлсэн тус мэдэгдэлдээ анхааруулсан бөгөөд тодорхой нөхцөлийг хангасан тохиолдолд барьцааг буцаан олгох юм. Тухайлбал, виз мэдүүлсэн иргэн зөвшөөрөгдсөн хугацаанд багтаж АНУ-аас гарсан, эсвэл визийн хүчинтэй хугацаанд АНУ-д зорчоогүй зэрэг тохиолдолд барьцааг автоматаар буцаан олгоно.
Малави Улсын Хүний эрхийн комиссын дарга, хуульч Хабиба Османы хэлснээр энэ барьцаа нь шударга бус бөгөөд жинхэнэ зорчих иргэдэд санхүүгийн хүнд дарамт болж байна гэжээ.
Ирэх саруудад Африк тивийн олон улсын хувьд АНУ руу зорчих нөхцөл улам хүндэрч болзошгүй байна. Хоёр сарын өмнө Африк тивийн долоон улсад АНУ-д нэвтрэх хориг, гурван улсад хэсэгчилсэн хязгаарлалт тавьсан.
Мөн түүнчлэн одоогоор төлөвлөж буй нэмэлт хориг хэрэгжвэл Баруун Африкийн дийлэнх улсын иргэдийг АНУ руу зорчихыг бүр мөсөн зогсоох магадлалтай байна.
Эх сурвалж: ГИХГ
Тод мэдээ
Дэлхий дахинаа гадаад оюутнуудын урсгал Их Британи, Ази болон Дундад Ази руу чиглэжээ
АНУ нэгэн цагт гадаад оюутнуудын хамгийн их хүсдэг, мөрөөдлийн улс байсан бол өдгөө энэ байр сууриа алдаж эхэлжээ. Учир нь АНУ-ын Засгийн газраас баримталж буй цагаачлалын хатуу бодлого, визийн нөхцөл, шаардлагыг чангатгаж буй нь АНУ-ын нэр хүндтэй сургуулиудад элсэн суралцах хүсэлтэй оюутнуудын тоо буурахад нөлөө үзүүлж байна.
Үүний улмаас АНУ-ын нэр хүндтэй их, дээд сургуулиудад суралцах хүсэлтэй оюутнуудын тоо эрс буурч, тэдний дийлэнх нь Их Британи, Ази тивийн орнууд болон Дубай, Сингапур зэрэг шинэ чиглэлүүдийг сонгох болжээ.
Эх сурвалжийн мэдээлснээр АНУ-д суралцах хүсэлтэй оюутнуудын тоо 30-40 хувиар буурсны улмаас тус улс 7 тэрбум долларын эдийн засгийн алдагдал хүлээх эрсдэлтэй байна. Харин Их Британид эсрэгээрээ олон улсын бакалаврын түвшний элсэлт 2.2 хувиар өссөн үзүүлэлттэй байна.
Цар тахлын дараах нөхцөл байдал ч оюутнуудын сонголтод өөрчлөлт оруулжээ. Соёлын хувьд ижил төстэй, дасан зохицоход хялбар орнуудад суралцах хандлага эрчимжиж, Малайз, Хонгконг, Сингапурт суралцах сонирхол ихэссэн байна. Тухайлбал, Хонгконгийн Шинжлэх ухаан, технологийн их сургуулийн бакалаврын элсэлт 40 хувиар нэмэгдсэн байна.
Мөн өмнө нь боловсролын чиглэлээр тэр бүр анхаарал татдаггүй байсан Арабын Нэгдсэн Эмират улсын гадаад оюутнуудын тоо 2024-2025 онд 33 хувиар өсжээ. Дубайд байрлах олон улсын сургуулиудын салбар кампусууд өргөжин хөгжиж, бүс нутгийн боловсролын шинэ төв болон төлөвшиж байна.
Үүнтэй адил Illinois Tech, Arizona зэрэг АНУ-ын их сургуулиуд Казахстан улсад салбараа нээж, Төв Азийг олон улсын боловсролын шинэ зангилаа болгох алхмууд хийгдэж байна.
Эх сурвалж: ГИХГ
Тод мэдээ
Цахилгаан дугуй, скүүтэрийн зогсоол хийж байна
Нийслэлийн ИТХ-ын дарга бөгөөд Нийслэлийн гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх ажлыг зохицуулах салбар зөвлөлийн дарга А.Баяр өнгөрсөн зургаадугаар сарын 18-нд явган зорчигчийн зам дээр замбараагүй байршуулсан мопед, скүүтэрийг цэгцлэх асуудлаар “Eco bike”, “Таbо” компанийн төлөөлөл болон Тээврийн цагдаагийн алба, Замын хөдөлгөөний удирдлагын төв, Нийслэлийн Замын хөгжлийн газрын удирдлагатай уулзсан.
Энэ үеэрээ гудамж талбайд эмх замбараагүй байршуулсан цахилгаан дугуй, скүүтэрийг тодорхой таних тэмдэг бүхий зогсоолтой болгохыг Нийслэлийн Замын хөгжлийн газрын дарга Б.Одбаярт үүрэг болгосон.
Тэгвэл өчигдрөөс Бага тойруу дотор 105 байршилд 2460 ширхэг цахилгаан дугуй, мопед, скүүтэрийн тэмдэг тэмдэглэгээ бүхий зогсоолыг хийж эхэллээ.
Өнөөдрийн байдлаар Мөнгөн завъяагийн уулзвараас СУИС-ын уулзвар хүртэл 250 скүүтэр, мопед байршуулах боломжтой зогсоолыг тэмдэглэж байна.
Зориулалтын тэмдэг тэмдэглэгээ бүхий зогсоолд скүүтэр, мопедоо байршуулаагүй, явган иргэдийн зорчих хэсэгт саадтай, эмх замбараагүй байршуулсан түрээсийн үйлчилгээ эрхлэгч компанийн цахилгаан дугуй, скүүтэр, мопедыг наймдугаар сарын 21-ний өдрөөс эхлэн журамлаж ачих бөгөөд мотоцикл, суррон, мопед, скүүтэр тус бүрийг 30.000 төгрөгөөр торгох хүртэл арга хэмжээ авах гэнэ.
Түрээсийн үйлчилгээ эрхлэгчид өөрсдийн техникээ арчлах, зориулалтын зогсоолд байршуулах, иргэдэд төвөг, чирэгдэл болохгүй байх зэрэг үүргийг хүлээх юм.
Тээврийн цагдаагийн албанаас өгч буй мэдээллээр мопед, скүүтэрийг өдөрт дунджаар 18000 орчим хүн түрээсээр ашигладаг бөгөөд гудамж талбай, авто болон явган хүний зам, гарц, гүүр зэрэгт орхих, замбараагүй байршуулсаар байгаа нь хотын өнгө үзэмж, иргэдийн явганаар зорчих хөдөлгөөнд саад учруулж байна гэх гомдлын шалтгаан болсоор байна.
Эх сурвалж: НИТХ-ХМОНХА
