“Эрхэт Монгол” медиа групп, “ТВ8” телевиз, “Тэмээн жинчин” сангаас хамтран зохион байгуулсан “Gobi challenge-2020” төслийн  хүрээнд телевизийн 10 цуврал нэвтрүүлэг бэлтгэсэн бөгөөд эхний дугаар 2021.01.09-ний бямба гарагт 20:30 цагаас “ТВ8” телевизээр үзэгчдийн хүртээл болох юм.

Үзэсгэлэнт байгалиараа гайхагддаг Монголын говь, говийн гайхамшиг хэмээгддэг тэмээн соёлыг сурталчлах “Gobi challenge-2020” олон өдрийн тэмээн аяллыг “Чингис” олон улсын мэдээллийн агентлагаар дамжуулан дэлхийн 30 гаруй улсад цацах бөгөөд говийн байгаль, өвлийн тэмээн аяллын тухай аян замын тэмдэглэл бүхий гэрэл зургийн цомог эмхтгэхээр төлөвлөсөн байна.

“Gobi challenge-2020” тэмээн аялалд нийгмийн салбарын бүрийн төлөөлөл 10 оролцогч нэгдэн Толь хад, Сайн сарын хөндий, Ноён уул, Тост, Тосон бумбын нуруу, Хэрмэн цав, Зуунмод, Зулганай, Наран даац, Нэмэгт, Их хонгил, Сэврэй хайрхан, Хонгорын элс зэрэг Өмнөговь аймгийн Ноён, Гурвантэс, Сэврэй сумын нутагт орших байгалийн өвөрмөц тогтоц бүхий газруудаар 18 өдрийн турш 650 км аялжээ.

Нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газар, Соёл, урлагийн газраас жил бүрийн 12 дугаар сарын 31-ний үдэш “Улаанбаатарын мөнгөн шөнө” баярын цэнгүүнийг уламжлал болгон зохион байгуулдаг. Тус цэнгүүний энэ жилийн зохион байгуулалт болоод онцлогийн талаар Нийслэлийн Соёл, урлагийн газрын дарга Жанцанноровын Дамдинцэрэнгээс тодруулж, хариулт авлаа.

-“КОВИД-19” цар тахлын нөхцөл байдлаас үүдэн Улаанбаатар хот өндөржүүлсэн байдлын зэрэгт шилжсэн. Үүнтэй холбоотойгоор энэ жил “Улаанбаатарын мөнгөн шөнө” арга хэмжээг хэрхэн зохион байгуулахаар болсон бэ?

-Нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газар, Соёл, Урлагийн газар жил бүрийн 12 дугаар сарын 31-ний үдэш нийслэлийнхээ төв талбайд “Улаанбаатарын мөнгөн шөнө” шинэ он угтах цэнгүүнийг зохион байгуулж ирсэн. Ингэхдээ тухайн жилд хит, олны хүртээл болсон уран бүтээлчид, хамтлаг, дуучдыг урьж оролцуулан иргэд, хотын удирдлагууд, урлаг соёлын салбарынхан хамтдаа Сүхбаатарын талбайд шинэ оноо угтдаг.

Мөн “Улаанбаатарын мөнгөн шөнө” шинэ жилийн баярын цэнгүүнийг зохион байгуулах ажлын хэсэг байгуулагдаж, олон хүний бүрэлдэхүүнтэй баг хамт олон хамтран тайз засал, гэрэл, хөгжим, болон бусад техник хэрэгслийг бэлдэх, төв талбайд сүлд модоо засаж, чимэглэх, он солигдох мөчид ёслолын буудлага зохион байгуулах гээд маш олон ажил зохион байгуулдаг байсан. “Улаанбаатарын мөнгөн шөнө” шинэ он угтах цэнгүүнийг маш олон хүн гэр бүлээрээ зорин ирж төв талбайд цугладаг. Тиймээс Нийслэлийн Цэргийн штаб, Цагдаагийн газар, Замын цагдаагийн газар, Онцгой байдлын газар, Эрүүл мэндийн газар, Мэргэжлийн хяналтын газар зэрэг байгууллага хамтран ажиллаж, үүрэг гүйцэтгэдэг. Үүнээс гадна “UBS” телевиз шууд дамжуулдаг байсан. Энэ жилийн хувьд “КОВИД-19” цар тахлын нөхцөл байдалтай холбоотойгоор мэдээж олон нийтийн арга хэмжээ зохион байгуулахгүй.

Гэхдээ жил бүрийн 12 дугаар сарын 15-нд төв талбайд сүлд модоо байрлуулж чимэглэдэг уламжлалын дагуу нийслэлийн сүлд модоо зассан. Харин “Улаанбаатарын мөнгөн шөнө” шинэ он угтах баярын цэнгүүнээ телевизийн контент хэлбэрээр зохион байгуулах санал гаргаж, зөвлөлдсөний үндсэн дээр Монголын үндэсний олон нийтийн телевизийн 51 жилийн түүхтэй “Баярын мишээл” шинэ жилийн баярын нэвтрүүлэгтэй нэгтгэн “Улаанбаатарын мөнгөн шөнө - Баярын мишээл 2021” шинэ жилийн тусгай хөтөлбөрийг улс орон даяар хүргэхээр боллоо. Эрхэм үзэгчид та бүхэн МҮОНРТ-ийн “Үндэсний телевиз”, “Монголын мэдээ”, “MNB” спорт суваг болон “Mongolian National Broadcaster” фэйсбүүк хуудсаар маргааш буюу энэ сарын 31-ний 22:00 цагт “Улаанбаатарын мөнгөн шөнө - Баярын мишээл 2021” шинэ жилийн тусгай хөтөлбөрийг хүлээн авч үзээрэй.

-“Улаанбаатарын мөнгөн шөнө – Баярын мишээл 2021” урьд өмнөх “Баярын мишээл” шинэ жилийн баярын хөтөлбөр, “Улаанбаатарын мөнгөн шөнө” цэнгүүнээс юугаараа илүү өвөрмөц, онцлог байх вэ?

-МҮОНТ-ийн уран бүтээлчидтэй ярилцаад “Улаанбаатарын мөнгөн шөнө - Баярын мишээл 2021”-ийн төлөвлөгөөг боловсруулахдаа зөвхөн өнгөрч буй онд хамгийн их олны хүртээл болсон, хит бүтээл болоод хамтлаг, дуучдыг урьж оролцуулсан теле концерт хэлбэрээр хийх бус шинэ содон шинэлэг санаа агуулсан баярын хөтөлбөр, контент бүтээх шийдэлд хүрсэн. Ингэхдээ уран бүтээлүүдийг арав арван жилээр нь багцалсан, таван хэсэг зохиомжтой буюу өөрөөр хэлбэл хагас зууны хит бүтээл, түүнийг амьдруулсан уран бүтээлчдийг урьж оролцууллаа. Мөн үe үeийн төлөөлөл болгон олны танил зочдыг урьж оролцуулан бага нас, шинэ жилийн баяртай холбоотой дурсамжуудыг нь хуваалцаж байгаа. Жишээлбэл 1970, 1980, 1990, 2000, 2010 оны үед шинэ жилийн баяр, он солигдох мөчийг хэрхэн тэмдэглэж байсан, тухайн үед ямар уран бүтээл хит болсныг эргэн сануулахыг хүссэн.

Үүнээс гадна МҮОНРТ-ийн Алтан сан хөмрөгт маш үнэт ховор архивууд бий. Энэ үнэт архивын дуу дүрснээс багахан хэсгийг “Улаанбаатарын мөнгөн шөнө - Баярын мишээл 2021” баярын хөтөлбөрт оруулж байгаа.

Энэ тусгай контентыг бэлдэхэд МҮОНТ-ээс асар богино хугацаанд том баг хамт олон, инженер техникийн ажилчид маш сайн зохион байгуулалтад орж ажиллалаа. Түүнчлэн зураг авалтын талбай, студи, бусад шаардлагатай өрөө, тасалгаануудад ариутгал хийж, арын албанд ажиллаж буй баг хамт олон, бүх хүнээс шинжилгээ авч, эрүүл аюулгүй орчныг ханган ажилласан. Үүнээс гадна “КОВИД-19” цар тахлын нөхцөл байдалтай холбоотойгоор хатуу хөл хорио тогтоосон энэ цаг үед Улсын онцгой комиссоос гаргасан заавар чиглэлийн дагуу Нийслэлийн Мэргэжлийн хяналтын газар, Эрүүл мэндийн газрын хяналтын дор халдвар хамгааллын дэглэмийг чанд баримтлан баярын хөтөлбөр, контентод оролцсон уран бүтээлчиддээ баярлалаа гэж хэлмээр байна.

Уригдан ирж буй уран бүтээлчид “Энэ жилийн “Улаанбаатарын мөнгөн шөнө – Баярын мишээл 2021” баярын хөтөлбөрийн тайз, гэрэлтүүлэг маш их таалагдсан. Мөн хуучны хит бүтээлүүдээ дахин амьдруулж, сайхан дурсамжуудаа сэргээж байгаадаа маш их баяртай байна” гэдгээ хэлж байсан.

Онцгой нөхцөлд ажиллаж байгаа төрийн албан хаагчдын хүүхдүүдэд Нийслэлийн Засаг даргын бэлэг гардуулна

-Нийслэлийн Соёл, урлагийн газраас “Улаанбаатарын мөнгөн шөнө” шинэ жилийн баярын цэнгүүний хүрээнд ямар арга хэмжээнүүд зохион байгуулдаг байсан бэ. “КОВИД-19” цар тахлын нөхцөл байдлаас үүдэн Улаанбаатар хот өндөржүүлсэн байдлын зэрэгт шилжсэнтэй холбоотой энэ удаад ямар өөрчлөлтүүд оров?

-Нийслэлийн Соёл, урлагийн газар “Улаанбаатарын мөнгөн шөнө” шинэ он угтах цэнгүүнийг хариуцан зохион байгуулахаас гадна сүлд мод засах, он солигдох мөчид ёслолын буудлага буудуулах болон дүүрэг бүрт сүлд мод байрлуулах, чимэглэх болон бусад шинэ жилийн арга хэмжээнүүдийг зохион байгуулж ирсэн. Энэ жил ч мөн адил бид “Улаанбаатарын мөнгөн шөнө - Баярын мишээл 2021” хөтөлбөрийн арын албанд багаараа ажиллаж байгаа.

Энэ жил зарим дүүрэгт л сүлд мод чимэглэсэн. Бусад олон нийтийг хамарсан арга хэмжээнүүд цар тахлын нөхцөл байдал, хатуу хөл хорио тогтоосонтой холбоотойгоор цахим хэлбэрт шилжсэн.

Мөн өнгөрсөн жилүүдэд “Улаанбаатарын мөнгөн шөнө” арга хэмжээний хүрээнд Нийслэлийн Засаг даргын бэлгийг Хүүхдийн асрамж, халамжийн төв, Түр хамгаалах байрны хүүхдүүдэд хүргэдэг байсан. Энэ жил дээрх зорилтот бүлгийн хүүхдүүдээс гадна онцгой нөхцөлд ажиллаж байгаа төрийн албан хаагчдын хүүхдэд Нийслэлийн Засаг даргын бэлэг өгч байгаа.

-Та “Баярын мишээл” шинэ жилийн баярын хөтөлбөр, “Улаанбаатарын мөнгөн шөнө” цэнгүүнтэй холбоотой өөрийн хамгийн сайхан дурсамжаасаа хуваалцаач?

-Өмнө нь он солигдох мөчийг дандаа гэртээ тэмдэглэдэг байсан. Тийм дээ ч мэдээж гэр бүлээрээ жил бүрийн “Баярын мишээл” хөтөлбөрийг алгасахгүй үздэг. 2016 онд Нийслэлийн Соёл, урлагийн газрын даргаар томилогдоод “Улаанбаатарын мөнгөн шөнө” шинэ он угтах цэнгүүнийг зохион байгуулж, 2016-2017, 2017-2018, 2018-2019 гээд гурван жил Улаанбаатар хотынхоо төв талбайд нийслэлчүүдтэйгээ он гаргасан. Хэдий төв талбайд хариуцсан ажлаа хийж байсан цаг мөч ч гэлээ он солигдох 00:00 цагийг хүлээж, төв талбайд цугласан тэр олон хүмүүстэйгээ хамтдаа “Тав, дөрөв, гурав, хоёр, нэг...” гэж тоолоод шинэ жилийн баярын салют буудахыг харах мөч хамгийн сайхан дурсамж болж үлдсэн. Хэдий жил бүрийн 12-р дугаар 31-ний үдэш маш хүйтэн байдаг ч гэлээ нийслэлийнхээ төв талбайд хуучин жилээ үдэж, шинэ оноо угтах гэж буй хүмүүсийн уур амьсгал орчноо гоё, дулаан болгодог.

Охид бүсгүйчүүд эрчүүдээс илүү хамгийн түрүүнд эртлэн босож, гадаад гоо үзэмждээ анхаарч, ажилдаа явах хүртлээ толиныхоо өмнө суудаг. Тийм ч учраас эртлэн босоод ажилдаа явах гэж зэхэж суух бүсгүйчүүддээ зориулж энэхүү сонирхолтой мэдээллийг хүргэж байна. Дэлхий ертөнцийн нэгэн сайхан чимэг бол охид бүсгүйчүүд.

Эрдэмтэд манай гарагийн үзэсгэлэнт бүсгүйчүүдийн хамгийн гоо төгөлдөр дээрээ байгаа дундаж насыг ойролцоогоор 38 нас гэж тогтоожээ. Үүнийг сүүлийн хэдэн жилийн хугацаанд явуулсан судалгаан дээр тулгуурласны эцэст гаргасан байна. Бүр нарийвчлалтайгаар хэлэх юм бол 38,9 нас гэж онцолжээ.

Судалгааг явуулахдаа 1990-2017 оныг хүртэлх хугацаанд олон улс дахь шоу ертөнцийн хамгийн их алдартай, олны анхаарлыг төвд нэг бус удаа өртөж байсан эмэгтэйчүүдийн насыг авч үзжээ. АНУ-д хамгийн алдартай Пеопл сэтгүүл үүнд гол чухал үүрэг гүйцэтгэсэн гэдгийг дуулгах хэрэгтэй. Учир нь тус сэтгүүл жил бүр оны хамгийн шилдэг эмэгтэйчүүдийг дэлхий нийтэд цоллон зарладагтай холбоотой юм. 1990-2017 оны дунд үед дэлхийн хамгийн үзэсгэлэнтэй бүсгүйчүүдийн дундаж наслалт 33,2 буюу бараг 33 нас хэмээн үздэг байсан байна.

Харин сүүлийн жилүүдэд энэ тоо өөрчлөгдөж, эмэгтэйчүүд нас хэдий нэмсэн ч үзэсгэлэнтэй залуухан гоо төрх нь удаан үргэлжлэх шинж тэмдгүүд илэрсэн гэж эрдэмтэд онцолж байгаа юм. Энэ бол өнөөгийн нийгэмд үүсээд байгаа стресс, ядаргаатай холбоотой ч байж магадгүй хэмээн үзэж байгаа юм байна. Хамгийн онцлогтой нэгэн дүгнэлтийг дуулгахад өнгөт арьстай бүсгүйчүүд цагаан арьстай бүсгүйчүүдээс 35-40 насан дээрээ илүү залуулаг, халуухан байдаг гэсэн судалгаа гарч байжээ.