Тод индэр
ЖДҮ эрхлэгчдийг санхүүжилтээр дэмжих зорилготой батлан даалттай зээл

Азийн хөгжлийн банкны хөнгөлөлттэй зээлээр 2016-2021 оны хооронд хэрэгжиж буй “Зээлийн батлан даалтын тогтолцоог дэмжих замаар эдийн засгийг төрөлжүүлж ажил эрхлэлтийг нэмэгдүүлэх нь” МОН-3338 төсөл нь ЖДҮ эрхлэгчдийг урт хугацаатай, хөнгөлөлттэй хүүтэй, эх үүсвэртэй, батлан даалттай санхүүжилтээр дэмжих зорилготой юм.
Энэхүү зээл нь барьцаа хөрөнгийн дутагдалтай жижиг, дунд бизнес эрхлэгчдэд бизнесээ өргөжүүлэх, шинэ төсөл хэрэгжүүлэх боломжийг олгох зорилготой бөгөөд уг зээлээр үндсэн хөрөнгө, тоног төхөөрөмж худалдан авах, эргэлтийн хөрөнгөө санхүүжүүлэх боломжтой.
Төслийн зээлийн нөхцөл:
Зээлийн хэмжээ |
1 тэрбум төгрөгөөс хэтрэхгүй |
Зээлийн хугацаа |
10 жилээс хэтрэхгүй |
Зээлийн хүү |
Жилийн 12-15% /батлан даалтын хэмжээтэй уялдана/ |
Зээлийн үндсэн төлбөрөөс чөлөөлөгдөх хугацаа |
24 сараас хэтрэхгүй /бизнесийн орлоготой уялдана/ |
Батлан даалтын хувь, хэмжээ |
Олгох зээлийн 30-60% /420 сая төгрөгөөс хэтрэхгүй/ |
Батлан даалтын өргөдлийн хураамж |
50,000 төгрөг /нэг удаа төлнө/ |
Батлан даалтын шимтгэл |
Жилийн 1% /батлан даалтын үлдэгдлээс тооцож, жил бүр төлнө/ |
Батлан даалтын жишээ:
Tа 600 сая төгрөгийн зээл авахыг хүссэн боловч таны барьцаа хөрөнгийн үнэлгээ 300 сая байх үед “Зээлийн Батлан Даалтын Сан” дутагдаад буй 300 сая төгрөг дээр батлан даалт гаргаж та зээлээ авах боломжтой болох юм.
Зээлд хамрагдах шат дараалал:
Бүрдүүлэх материалын жагсаалт:
- Зээл хүсэгч, хамтран зээл хүсэгчийн иргэний үнэмлэхийн хуулбар
- Бизнесийн товч танилцуулга
- ЖДҮЭ-ийн гэрчилгээ, тодорхойлолт
- Зээл хүсэгч, хамтран зээл хүсэгчийн оршин суугаа газрын тодорхойлолт
- Үйл ажиллагаа явуулах зөвшөөрөл / шаардлагатай тохиолдолд /
- Төсөл / төслийн зааврын дагуу /
- Санхүүгийн тайлан /Сүүлийн 1 жилийн/
- Орлого нотлох баримтууд
- Зээл хүсэгч, холбоотой этгээдийн нэр дээрх үл хөдлөх хөрөнгийн дэлгэрэнгүй лавлагаа
- Зээл хүсэгч, холбоотой этгээдийн нэр дээр хуулийн этгээдийн лавлагаа
- Зээл, барьцааны гэрээ, дансны хуулга
- Барьцаа хөрөнгийн гэрчилгээний хуулбар, итгэмжлэ
- Барьцаа хөрөнгийн зураг
- ЗБДС-н төслийн өргөдлийн хураамж төлсөн баримт
- Байгаль орчны ерөнхий үнэлгээ /B ангиллын салбарт хамаарагдах бол/
- Сангаас шаардсан холбогдох бусад баримт бичиг
- Бүрэн гүйцэд бөглөсөн батлан даалтын өргөдлийн маягт
- Бүрэн гүйцэд бөглөсөн Байгаль орчин, Нийгмийн үнэлгээний 6 ажлын хуудас
Тавигдах шаардлага:
- Монгол улсын хууль тогтоомжид нийцсэн үйл ажиллагаа эрхлэдэг байх,
- Сүүлийн 6 сарын хугацаанд хугацаа хэтэрсэн, чанаргүй өр зээлийн үлдэгдэл үүсээгүй байх,
- Нэгээс дээш жил үйл ажиллагаа явуулсан, санхүүгийн орлоготой байх.
- Зээл авахыг хүссэн боловч барьцаа хөрөнгө хүрэлцэхгүй байх.
- Төсөл (энгийн, ойлгомжтой)
- Жижиг дунд үйлдвэр эрхлэгч байх (гэрчилгээ, тодорхойлолт)
Батлан даалт гаргахыг хориглох заалт:
- Зээл авах хүсэлт гаргахаас өмнөх 6 сарын хугацаанд зээлдэгч, түүний холбогдох этгээд нь чанаргүй болон хугацаа хэтэрсэн зээл, баталгаа, батлан даалт, түүнтэй адилтгах аккредитивын өрийн үлдэгдэлтэй байсан бол
- Зээлийн батлан даалтын хорооноос батлан даалт гаргах болон батлан даалттай холбоотой бусад хүсэлтийг 2 удаа татгалзан шийдвэрлэснийг сүүлийн шийдвэр гарснаас хойш 1 жилийн дахин дотор ирүүлсэн
- Сантай ижил төрлийн гуравдагч этгээдээр баталгаа, батлан даалт гаргуулсан бол
- Хэрэглээний зээл
- Барьцаа хөрөнгө нь хүрэлцээтэй
- Шугамын зээл
- Барьцаалах боломжтой хөрөнгийг сүүлийн 6 сарын хугацаанд бусдад үнэ төлбөргүй хэлбэрээр шилжүүлсэн, худалдсан /хөрөнгийг бусдад худалдан борлуулснаас олсон орлогыг үйл ажиллагаандаа зарцуулсныг нотолсон тохиолдолд хамаарахгүй/
- Тухайн зээл нь зургаан сараас илүү хугацаанд хэсэгчлэн олголт хийх нөхцөлтэй
- Тухайн зээл нь өмнөх зээлийг хаах зориулалттай /өмнө нь тухайн зээлдэгч өөрийн бизнестээ зориулж авсан зээлийн 50-иас доош хувийг шилжүүлэхэд хамаарахгүй/
- Хуурамч бичиг баримт бүрдүүлсэн
- Сангаас шаардсан баримт, материал, нэмэлт мэдээллийг өгөхөөс татгалзсан
- Өмнө нь авсан хөнгөлөлттэй төслийн зээл, батлан даалтыг зориулалт бусаар зарцуулсан нь нотлогдсон бол
- Байнгын оршин суух тодорхой хаяггүй
- Жижиг дунд үйлдвэр эрхлэгчид хамаарахгүй буюу батлан даалт гаргахгүй үйл ажиллагаа
- Тамхи, согтууруулах ундааны үйлдвэрлэл
- Төлбөрт таавар, бооцоот тоглоом, эд мөнгөний хонжворт сугалаа
- Банк, банк бус санхүүгийн үйл ажиллагаа, даатгалын үйлчилгээ
- Ашигт малтмал эрэх, хайх, ашиглах зэрэгт батлан даалт гаргахыг хориглоно.
Зээлийн Батлан Даалтын Сан-ийн мэдээллийн ажилтан -> 7700-2035
Зээлийн Батлан Даалтын Сан-ийн фүйсбүүк хуудас: https://www.facebook.com/CreditGuaranteeFundOfMongolia
Тод индэр
Байгаль орчны яаманд шинэ амь, орон зай авчирсан сайд
Тэрээр “Стандарттай байгаль орчин” хөтөлбөрийг санаачлан хэрэгжүүлж, байгаль орчны салбарт шинэ, эерэг өөрчлөлтүүдийг эхлүүлж байна. Иргэний нийгэм, хувийн хэвшилтэй нээлттэй, итгэлцэлтэй хамтран ажилладаг нь түүнийг “шилэн сайд” хэмээн үнэлэгдэхэд хүргэсэн юм.
Н.Цэрэнбат |
Өөрийгөө хамгаалах баг бүрдүүлээгүй ажилласан сул талтай. Гэхдээ байгаль орчны салбарт гэрэл татуулсан үйлс нь дийлнэ. Жишээ нь “Хандлагаа өөрчилье” аян, салбарын мэргэжлийн багийг тогтвортой ажиллуулж хүчийг нь зөв чиглүүлж чадсан. Асуудал бүрт мэргэжлийн хүмүүсийг сонсож, түншлэл хамтын ажиллагааг шийдвэр гаргахдаа ашиглаж байсан. Салбарт сайн менежер гэж үнэлэгдэж үлдсэн.
|
Н.Уртнасан |
Салбарын хүний нөөцийг хэрхэн самарч болдог вэ гэдгийг хамгийн сайн харуулсан. Мэдлэггүй хүн айх айдасгүйгээр салбарыг тогтворгүй байдалд хүргэж, санхүүгийн хувьд чадамжгүй болгосон хамгийн муу менежер мөн. Алсын удирдлага нь согтуу Ундрам.
|
Б.Бат-Эрдэнэ |
Байгаль хамгаалагчдын асуудал болон аялал жуулчлалын салбарт ганц нэгхэн гялтайх цайх юм хийсэн. Хүчний байгууллагын үүлэн чөлөөнийхнөөс бүрдсэн хамгаалагчид, мэргэжлийн бус мэргэшсэн хулгайчдаас бүрдсэн баг авчирж байгаль орчны салбарыг санхүүгийн хувьд орох орон, оочих аягагүй болгосон Поп сайд намдаа үнэ цэнтэй хулгайч байж болох ч салбарын чалхыг унагаж чиглэлийн яам болгосон нарцист.
|
С.Одонтуяа |
Эрдэнийн багийн хүн гэгдэх муу нэртэй. Байгаль орчны яамыг орох оронтой болгосон гавъяатай, “Стандарттай байгаль орчин” хөтөлбөрийг эхлүүлж өдрөөс өдөрт салбарт эерэг ажлууд санаачилж эхлүүлсэн. Иргэний нийгэм, хувийн хэвшилд урам хайрлаж итгэл өгсөн шилэн сайд гэж үнэлэгддэг.
|
Тод индэр
Бүгд Найрамдах Австри Улсын Ерөнхийлөгчийг албан ёсоор угтаж авлаа
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх, гэргий Лувсандоржийн Болорцэцэгийн хамт Бүгд Найрамдах Австри Улсын Ерөнхийлөгч Александр Ван дер Беллен, гэргий Дорис Шмидауэр нарыг Д.Сүхбаатарын талбайд угтаж авлаа.
Төрийн хүндэт харуулын захирагч айлтгал өргөсний дараа хөгжимд хоёр улсын Төрийн дуулал эгшиглэв. Ерөнхийлөгч нар Төрийн ёслолын цэргийн цагаан туганд мэхийн ёсолж, Ерөнхийлөгч Александр Ван дер Беллен Төрийн хүндэт харуулын цэргүүдтэй мэндчиллээ.
Төрийн тэргүүн нар угтах ёслолд хүрэлцэн ирсэн Монгол Улс болон Бүгд Найрамдах Австри Улсын албаны төлөөлөгчид, Монгол Улсад суугаа Дипломат төлөөлөгчийн газруудын тэргүүн, Олон улсын байгууллагын суурин төлөөлөгчидтэй мэндчилэв.
Ерөнхийлөгч нар Их эзэн Чингис хааны хөшөөнд хүндэтгэл үзүүлсний дараа Ерөнхийлөгч Александр Ван дер Беллен Төрийн ордны Хүндэт зочны дэвтэрт гарын үсэг зурлаа.
Тод индэр
С.Эрдэнэболд: Парламент хүний эрхийг тогтолцооны төв болгохоор ажиллаж байна
Улсын Их Хурлын Хүний эрхийн дэд хорооны дарга С.Эрдэнэболдтой ярилцлаа.
-Хүний эрхийг хангах, хамгаалахад манай эрх зүйн орчин ямар байна вэ?
-Би 2024 оны 10 дугаар сарын 22-нд Дэд хорооны даргаар сонгогдсон. Түүнээс хойш хүний эрхийг зүгээр нэг нийгмийг доргиосон, шуугиан тарьсан үед хөндөж яриад өнгөрдөг бус, эрх зүйн орчинд тогтвортой, тасралтгүй анхаарч шинэчлэл хийх шаардлагатайг ойлгосон. Хууль тогтоох байгууллагын хувьд бид зөвхөн хууль батлаад зогсох биш, түүний хэрэгжилт, хүний эрхэд үзүүлэх нөлөөлөлд хяналт тавих үүрэгтэй.
-УИХ энэ бүрэн эрхийнхээ хугацаанд бүх үйл ажиллагаагаа “хүн төвтэй” байхаар тодорхойлж, стратегиа баталсан, энэ хүрээнд хүний эрхийн чиглэлд ямар ахиц гарч байна вэ?
-Энэ стратеги бол парламентын үйл ажиллагааг илүү чадавхжуулах, иргэдийн оролцоог нэмэгдүүлэх, гарч буй шийдвэр бүр хүний эрхийн шалгуурыг давах ёстой гэдэг хатуу үзэл баримтлалтай. Өнгөрсөн намрын чуулганаар л гэхэд 100 орчим шийдвэр, хууль, тогтоол гарсан. Улсын Их Хурлаас гарч буй аливаа шийдвэр хүний эрхийг зөрчихгүй байх зарчмыг бид баримталж ажиллаж байна.
-Хүний эрхийн дэд хороо иргэний нийгмийн байгууллагуудтай байнгын уулзалт зохион байгуулаад багагүй хугацаа өнгөрсөн. Энэ механизм хэр үр дүнтэй байна вэ?
-Хүний эрхийн дэд хороо 2024 оны 12 дугаар сараас эхлэн сар бүрийн хоёр дахь долоо хоногийн Лхагва гарагт төр хувийн хэвшил, төрийн бус байгууллагууд, олон улсын байгууллагууд, судлаачидтай хамтран, хүний эрхийг хангах, хамгаалах чиглэлээр сэдэвчилсэн уулзалт-хэлэлцүүлгийг хийж байна. Бодлогын түвшинд санал дэвшүүлж, хэлэлцдэг. Үүний үр дүнд хүний эрхийн чухал асуудлуудыг нийгмийн олон талт оролцоотойгоор хэлэлцэж, гарц шийдэл гаргаж эхэлсэн. Тухайлбал, өнгөрсөн оны 12 дугаар сард UPR буюу НҮБ-ын Хүний эрхийн Зөвлөлийн ээлжит нэгдсэн хэлэлцүүлэгт илгээх Монгол Улсын тайлангийн талаар, энэ оны 1 дүгээр сард НҮБ-ын зөвлөмжийн хэрэгжилтийн тухай, 3 дугаар сард хүүхдийн хорих ангийн нөхцөл байдлыг, 4 дүгээр сард Байгаль орчны холбогдох хууль тогтоомж дахь хүний эрх хэрэгжилтийн талаар, 5 дугаар сард гэр бүлийн хүчирхийллийн нөхцөл байдал, гарц шийдлийн талаар онцлон, хэлэлцсэн байна.
-Эрх зүйн орчныг сайжруулах чиглэлээр ямар алхамууд хийгдэж байна вэ?
-Хамгийн энгийн жишээ гэхэд төрийн байгууллага хоорондын уялдаа муу, мэдээллийн зөрүү нь хүний эрхийн асуудалд сөрөг нөлөө үзүүлдэг. Нэг асуудлаар байгууллага бүр өөр мэдээлэлтэй, нэг сэдвийн талаар өөр ойлголттой ажиллаж байна. Хууль тогтоогчдын зүгээс үүнийг төрийн байгууллага хооронд уялдаагүй байдал, тогтолцооны хийдэл гэж үзэж байгаа.
Монгол Улсад өнөөдрийн байдлаар 2000 гаруй журам нийгмийн харилцааг зохицуулж, тэдгээрт хүний эрхийг хязгаарлаж, зөрчсөн заалтууд байх нь түгээмэл байна. Бид энэ байдлыг өөрчилж, хүний эрхийг хязгаарлах бол зөвхөн хуульд үндэслэн, байж болох хамгийн бага хэмжээнд хязгаарладаг болох эрх зүйн шинэчлэл хийх зорилттойгоор шат дараалсан ажлуудыг хийж, хэрэгжүүлж байна.
Парламентын гишүүн “…иргэн, улсын ашиг сонирхлыг эрхэмлэн, … Монгол Улсын Үндсэн хуулийг дээдлэн сахиж…” гэж тангараг өргөдөг бөгөөд энэ агуулгаараа “хүний эрхийг хамгаалах” тангарагтай гэсэн үг. Бид тангарагаа сахиж, ажил хэрэг болгохын тулд парламентын хяналтын чиг үүргээ илүү эрчимжүүлж, хариуцлагатай гүйцэтгэх шаардлагатай.
-Улсын Их Хурал энэ бүрэн эрхийнхээ хугацаанд "хүн төвтэй" стратегийг хэрэгжүүлснээр ямар үр дүнд хүрэх вэ?
-Хүний эрхийн асуудал нь ямар нэг даргын пи ар, эсвэл сонгуулийн үеэр ярьдаг сэдэв биш. Энэ бол чөлөөт, ардчилсан нийгмийн суурь, үнэт зүйл. Хүний эрхийг хамгаалах нь Улсын Их Хурлын гишүүн бүрийн, төрийн байгууллага бүрийн, төрийн бүх шатны байгууллагын үүрэг юм.
Парламентын үнэт зүйл нь олон хууль баталснаараа бус, баталсан хуулиуд нь амьдрал дээр хүний эрхийг бодитойгоор хангаж, хамгаалж чадсан эсэхээр хэмжигдэнэ. Иргэн бүрийн жижиг мэт санагдах асуудлыг ч томруулж харж, хамгаалж, шийдвэрлэх нь парламентын хариуцлага юм.