Бидэнтэй нэгдэх

Тод мэдээ

СПОРТ ДАХЬ АВЛИГА: Дэлхий дахинаа өсөн нэмэгдэж буй асуудал

Огноо:

,

Сэтгүүлч:

Спортын ертөнцөд авлигын дуулиан хаа сайгүй байна.

Спортын эргэн тойрон дахь авлигын хамгийн алдартай жишээ бол Орос, Катарын хөлбөмбөгийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнтэй холбоотой дуулиан юм. Сануулахад, Азийн хөлбөмбөгийн холбооны ерөнхийлөгч асан Катар улсын иргэн Mohamed Bin Hammam нь 2022 оны дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнийг зохион байгуулах эрхийн төлөө дэмжлэг авахын тулд Олон улсын хөлбөмбөгийн холбоо (FIFA)-ны албан тушаалтнуудад  5 сая доллар өгч, энэ үйлдлийнх нь улмаас түүнийг бүх насаар нь FIFA-гийн гишүүнчлэлээс хассан юм. Энэхүү дуулиан нь FIFA-гийн ерөнхийлөгч Sepp Blatter, дэд ерөнхийлөгч Michel Platini нарыг огцроход хүргэсэн бөгөөд тэдний гэм буруугийн шүүх хурал 7 дугаар сарын 8-ны өдөр болох юм. Хэрэв тэд дээрх хууль бус үйлдлийг хийсэн нь нотлогдвол 5 хүртэлх жилийн хорих ял оноох юм. 

Гэвч Швейцарийн прокурорууд сул дорой гэдгээ харуулан тэдэнд хорих ял бус 20 сарын тэнсэн харгалзах ял санал болгоод байна.

Швейцарийн давж заалдах шатны шүүхээс Катарын бизнесмэн, beIN Media Group-ийн ТУЗ-ийн дарга, Катарын спортын хөрөнгө оруулалтын байгууллагын ТУЗ-ийн дарга, Парис Saint-Germain спорт клубийн ерөнхийлөгч, Катарын теннисний холбооны ерөнхийлөгч, Азийн теннисний холбооны Баруун Азийн дэд ерөнхийлөгч Nasser Al-Khelaifi-д холбогдох авлигын хэргийг хэрэгсэхгүй болгов.

Al-Khelaifi-ийг Швейцарийн эрх бүхий байгууллагаас хахууль өгөх, бичиг баримт хуурамчаар үйлдэх болон залилан мэхлэх гэмт хэрэгт холбогдуулан шалгаж байсан. Мөн түүний хэрэгтэй холбогдуулан FIFA-гийн ерөнхий нарийн бичгийн дарга асан Jerome Valcke-г хахууль авч 2026, 2030 оны Ойрх Дорнод, Хойд Африкийн хөлбөмбөгийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнийг нэвтрүүлэх эрхийг Al-Khelaifi-ийн эзэмшдэг “beIN Sports”-д олгосон байж болзошгүй хэмээн шалгаж байжээ.

Учир нь “beIN Sports” нь тендерт оролцож шалгаралгүйгээр нэвтрүүлгийн эрхийг авсан байна. Мөн 100 сая долларын нууц гэрээ байгуулсны дараагаар Valke “FIFA beIN-гийн санал болгосноос илүү их мөнгө авч чадахгүй" гэсэн нь түүнийг мөн хэрэгт холбогдуулан шалгахад хүргэсэн.

Эцсийн дүндээ Valke-д 11 сарын хорих ял, мөн 20,000 швейцарь франк (ойролцоогоор 21,000 доллар)-ын торгууль ногдуулан, хорих ялыг тэнссэн байна. Энэ үйл явдал нь Швейцарьчууд спорт дахь авлигын хэргийг мөрдөн шалгахдаа чадварлаг хэдий ч ял оноохдоо тааруухан байгааг харуулж байна.

Мөн нэмж дурдахад Дэлхийн байт харвааны холбооноос эхлээд Дэлхийн волейболын холбоо, тэр дундаа FIFA, Олон улсын олимпын хороо зэрэг олон улсын спортын бараг бүх томоохон байгууллага Швейцарийн Лозанна хотод төвтэй байдаг.

ШВЕЙЦАРЬ УЛС- АВЛИГЫН ТӨВ

Swissinfo.ch сайт "Яагаад Швейцарь улсад спортын авлига голомтолж байна вэ" гэх  нийтлэлдээ Швейцарийг "өөрийн байгууллага дахь авлигатай тэмцэх ажлыг эрчимжүүлэх", "эрүүгийн хууль дахь авлигын гэмт хэрэгт оногдуулах ялыг чангатгах"-ыг уриалсан байна. 

Ердөө хоёрхон хоногийн өмнө Швейцарийн томоохон банкны нэг болох Credit Suisse-ийн ажилтан мөнгө угаах гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлж чадаагүйг анхан шатны шүүхээс тогтоосон нь авлигатай тэмцэх тал дээр тус улсад сүүлийн 10 гаруй жилийн хугацаанд бараг ахиц дэвшил гараагүйг харуулж байна.

Шүүхээс Credit Suisse банканд 2 сая швейцарь франк буюу 2.1 сая ам.долларын торгууль ногдуулсан бөгөөд дээрх хэрэгт холбогдсон ажилтанд 20 сарын тэнсэн харгалзах ял болон торгууль ногдуулжээ. 33.13 тэрбум ам.долларын хөрөнгөтэй Credit Suisse-ийн хувьд 2 сая доллар нь дуслын төдий мөнгө боловч тэд тус улсын хоёр дахь том банкны хувьд давж заалдахаар төлөвлөж байна. Хэрэв Nasser Al-Khelaifi-ийн хэрэг шиг шийдэгдвэл Швейцарийн давж заалдах шатны шүүх  авлигын хэргийг хүчингүй болгох хамгийн таатай газар болох нь батлагдах юм.

Олон улсын волейболын холбооны ерөнхийлөгч, 79 настай Ary Graça өдгөө Бразил улсад татварын луйвар, мөнгө угаах болон залилан мэхлэх хэргээр шалгагдаж байгаа бөгөөд "Graça нь Banco do Brasil болон Бразилын волейболын холбооны хооронд байгуулсан гэрээний төлбөрийг өөр сэжигтэй гэрээний төлбөр барагдуулахад ашигласан" тухай мөрдөгч нар мэдээлсэн байна.

Бразилын цагдаа нар эдгээр гэрээ нь нийтдээ 10 сая ам.долларын үнэтэй гэж мэдэгдсэн байдаг. Харин Graça энэхүү мэдэгдлийг няцаасан байна.

Мөн Лозанна хотод төвтэй Олон улсын боксын холбоо (IBA) 2024 онд Парис хотноо болох Олимпын наадамд оролцох эрх болон боксын тэмцээн зохион байгуулах эрхээ алдсан байна. Олон улсын Олимпын хорооны (IOC) Гүйцэтгэх зөвлөлийн энэхүү шийдвэр нь 2016 оны Рио-де-Жанейрогийн олимпын тоглолтуудын шударга бус байдал болон санхүүгийн зөрчилтэй холбоотой юм. 

ТОГЛОЛТЫН ТОХИРОО

Спортын онлайн бооцоог хуульчилснаар дэлхийн өнцөг булан бүрт байгаа спортын байгууллагууд дохиоллын программ хангамж ашиглан мөрийтэй тоглоомын зөрчлийг илрүүлэхээр ажиллаж байна. Канадын хөлбөмбөгийн лиг эдгээр төрлийн зөрчлийг хянахын тулд Genius Sports-той хамтран ажиллах болсноо мөн зарлалаа. 

Genius Sports-ын хувьд тэд саяхан мөрдөн байцаалтын программ хангамжийн үйлчилгээ үзүүлэгч Clue-тэй хамтран тоглолт дахь булхайг илрүүлэх илүү хүчирхэг системийг нэвтрүүлэхээр ажиллаж байна.

Тусгай зөвшөөрөлтэй бооцооны салбарт бооцооны шударга байдлын чиглэлээр дэлхийд тэргүүлэгч байгууллага болох Олон улсын бооцооны шударга байдлын нийгэмлэг (IBIA) нь спортын болон үйлчлүүлэгчдийн шударга байдлыг хамгаалах чиглэлээр уг салбар дахь авлигатай тэмцдэг. Хөлбөмбөг бооцооны зөрчлөөр хамгийн өндөр үзүүлэлттэй байгаа ч теннис тийм ч хол хоцрохгүй байна. 

Спортын бооцооны зах зээл 2021 онд 76.75 тэрбум ам.доллароор үнэлэгдэж, 2022 онд 83.65 тэрбум ам.долларт хүрэх төлөвтэй байгаа бөгөөд Technavio-ийн саяхан хийсэн зах зээлийн судалгаагаар 2020 оноос 2025 он хүртэл 106.25 тэрбум доллароор өсөх төлөвтэй байна.

Бооцоонд тавьж байгаа мөнгөний хэмжээ ийм их байхад спортын эргэн тойронд хахууль, мөнгө угаах, залилан мэхлэх гэмт хэрэг газар авч байгаад гайхах зүйлгүй.

2022 оны 5 дугаар сарын 12-ны өдөр Нигерийн Залуучууд, спортын хөгжлийн сайд Sunday Dare "тус улсын сагсан бөмбөгийн хөгжилд сөргөөр нөлөөлсөн эцэс төгсгөлгүй уналтын улмаас" энэ төрлөөр дахин олон улсын тэмцээнд оролцохгүй гэдгээ мэдэгдэв.

Dare нэмж хэлэхдээ "Нигерийг сагсан бөмбөгийн төрлөөр олон улсын тэмээнд оролцуулахгүй болсон нь засгийн газарт энэ спортыг анхан шатнаас нь шинэчлэх, мөн уналтад орсон дотоодын лигүүдийг сэргээх боломж олгох явдал юм" гэжээ.

Мөн энэ оны 12 дугаар сард Нигерийн Үндэсний сагсан бөмбөгийн холбооноос, тус холбооны ерөнхийлөгч асан Tijjani Umar-ийг тэтгэлгийн 12 сая ам.долларын гэрээнээс 2.2 сая ам.долларыг завшсан хэрэгт буруутгаж байгаа юм.

Нигерт болсон эдгээр эмх замбараагүй байдлын хохирогчид нь Африкийн аварга Нигерийн эмэгтэй сагсан бөмбөгийн баг бөгөөд тэд 2022 онд болох эмэгтэйчүүдийн сагсан бөмбөгийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнд оролцох боломжгүй болсон юм. Нигерийн эмэгтэй сагсан бөмбөгийн багийн тамирчид твиттер хуудастаа “Энэхүү хориг нь Нигерийг алдаршуулах болон бидний бүхий л ирээдүйн тэмцээн уралдаан, амжилт, зорилгыг үгүй хийж байна” хэмээн жиргэжээ.

Энэ спортын ирээдүй гэж үү? Хэлэх хэцүү ч спорт нэгдмэл байдлаа алдвал шүтэн бишрэгчдээ алдах нь ойлгомжтой. Үүний хамгийн тод жишээ бол Болгарын хөлбөмбөгт албан тушаалтнуудаар дамжуулан хахууль өгч тохироо хийх явдал түгээмэл болсон бөгөөд Болгарчууд уг спортыг Америкийн мэргэжлийн бөхтэй адилтгах болсон. Үүний үр дүнд 10,000 үзэгчтэй тоглолтууд 2,000 бүр 500 хүртэл буурч, дотоодын лигүүд үндсэндээ сүйрсэн байдаг.

ХАМГИЙН ӨРТӨМТГИЙ СПОРТ

НҮБ-ын 2021 оны Спорт дахь авлигын тайланд цалингийн тэгш бус байдлын улмаас эмэгтэйчүүдийн спорт авлигад өртөмтгий болж байгааг анхааруулжээ. Бага цалинтай тамирчид хахуульд өртөмтгий байдаг гэсэн судалгаа байдаг бөгөөд энэ нь ч ойлгомжтой юм. Эрэгтэй, эмэгтэй тамирчдын цалин хөлсний зөрүүг харгалзан АНУ, Канадын хөлбөмбөгийн холбооноос эмэгтэй хөлбөмбөгчдийн нөхөн олговрыг нэмэгдүүлэх шийдвэр гаргасан нь шударга ёсыг хангахад чухал алхам болсон юм. 

Коллежийн хөлбөмбөгийн хувьд, коллежийн тамирчдад ивээн тэтгэгчийн гэрээ болон бусад зар сурталчилгаанаас мөнгө олох боломж олгохоор "Нэр, дүр төрх, ижил төстэй байдал" бодлогыг нэвтрүүлсэн нь аль хэдийн тэнцвэргүй болоод байсан тоглоомын талбарыг илүү өөгшүүлэх нь дамжиггүй. Гэхдээ энэ бодлого нь эцсийн дүндээ шударга байдлыг хадгалахад ихээхэн ач холбогдолтой байж болох юм.

Энэ бүхэн хаашаа хөтөлж байгааг тааварлаж болох ч эхний ээлжинд авлигын хэрэгт оногдуулж буй ялыг бодитойгоор хэрэгжүүлэхэд анхаарах шаардлагатай байна. Мөн спортын удирдах байгууллагууд спорт дахь авлигыг бууруулахын тулд мөрийтэй тоглоомын үйл ажиллагааг сайтар хянаж байх шаардлагатай байна.

Эх сурвалж: https://boxscorenews.com

Дэлгэрэнгүй унших
АНХААРУУЛГА: УИХ-ын 2024 оны ээлжит сонгуулийн хуулийн холбогдох заалтын хүрээнд тус сайтын сэтгэгдэл хэсгийг түр хугацаанд хаасан болно.

Тод мэдээ

“Тархцын хяналт-2025” нэгдсэн арга хэмжээний хүрээнд 21 гэмт хэргийг илрүүллээ

Огноо:

,

Цагдаагийн байгууллагаас Улаанбаатар хот руу нэвтрүүлж буй мансууруулах үйлчилгээтэй ургамлын урсгалыг таслан зогсоох, илрүүлэх, урьдчилан сэргийлэх зорилгоор “Тархцын хяналт-2025” нэгдсэн арга хэмжээг энэ оны наймдугаар сарын 18-ны өдрөөс есдүгээр сарын 25-ны өдрийн хооронд зохион явууллаа.
 
Арга хэмжээний хүрээнд орон нутгаас нийслэл хот руу нэвтрэх замын хөдөлгөөний хяналтын 8 цэг, орон нутгийн хяналтын 6 пост, хяналтгүй замуудад шалгалтын ажлыг тасралтгүй зохион явуулж 45 холбогдогчтой 21 гэмт хэргийг илрүүлж эд мөрийн баримтаар хураагдсан бодисыг өмнөх оны мөн үетэй харьцуулахад мансууруулах ургамал (каннабис) 4 дахин, ургамлын гаралтай бодисын хэмжээ 17,5 дахин тус тус өссөн байна. Эд мөрийн баримтаар 156,150 хүний нэг удаагийн хэрэглэх боломжтой бодисыг хураан авч хууль бус үйлдлийг таслан зогсоосон.
 
Цагдаагийн байгууллагаас нийслэл хот руу нэвтрэх авто зам дээр гэмт хэрэг, зөрчлийг таслан зогсоох, урьдчилан сэргийлэх чиглэлээр хяналт шалгалтын ажлыг үргэлжлүүлэн зохион байгуулж байна.
 
Дэлгэрэнгүй унших

Тод мэдээ

Монгол Улсын хамгийн өндөр настан 107 настай

Огноо:

,

Монгол Улсын нийт хүн амын 9.0 хувийг ахмадууд эзэлж байгаагаас 40.2 хувь нь эрэгтэйчүүд бол 59.8 хувь нь эмэгтэйчүүд байна. Улсын хэмжээнд хамгийн өндөр настан 107 настай байна гэж Үндэсний Статистикийн Хорооноос мэдээллээ. 

Дэлгэрэнгүй унших

Тод мэдээ

Нийгмийн даатгалын сангийн хөрөнгө 8.6 тэрбум төгрөгөөр дахин арвижлаа

Огноо:

,

Нийгмийн даатгалын ерөнхий хуулийн 13 дугаар зүйлд Нийгмийн даатгалын сангийн чөлөөт үлдэгдлийг найдвартай, үр өгөөжтэй, хариуцлагатай, ил тод, хараат бус байх зарчмыг баримтлан зөвшөөрөгдсөн санхүүгийн хэрэгсэлд хөрөнгө оруулж болно гэж заасан.
 
Нийгмийн даатгалын үндэсний зөвлөлийн 2025 оны 7 дугаар тогтоолоор арилжааны банканд мөнгөн хадгаламж хэлбэрээр байршуулах хөрөнгийн дүнг 8 дугаар тогтоолоор хадгаламжийн хүүгийн хэмжээг шинэчлэн тус тус баталсан.
 
Нийгмийн даатгалын ерөнхий газар арилжааны банканд мөнгөн хадгаламж байршуулах тооцоолол хийж Нийгмийн даатгалын үндэсний зөвлөлийн дэргэдэх орон тооны бус Мэргэжлийн хороо, Олон нийтийн хяналтын зөвлөлөөр хянуулж банкны системд нөлөө бүхий арилжааны 4 банканд нийгмийн даатгалын сангийн чөлөөт үлдэгдэл болох 700 тэрбум төгрөгийг нэг жилийн хугацаатай, жилийн 15 хувийн хүүтэйгээр мөнгөн хадгаламж хэлбэрээр байршуулсан.
 
Банкуудтай байгуулсан гэрээний дагуу 2025 оны 9 дүгээр сарын ээлжит хүү болох 8.6 тэрбум төгрөгийг санд хүлээн авч нийгмийн даатгалын сангийн хөрөнгийг дахин арвижууллаа. Өмнө нь 5, 6, 7, 8 дугаар сарын хүү болох 35.0 тэрбум төгрөгийг хүлээн авсан ба одоогийн байдлаар нийт 43.6 тэрбум төгрөгийн хүүгийн орлогыг санд хүлээн аваад байна. Энэхүү хадгаламжийн хугацаанд нийт 105.0 тэрбум төгрөгийн хүүгийн орлого олох юм гэж Нийгмийн даатгалын ерөнхий газраас мэдээллээ. 
 
Дэлгэрэнгүй унших
сурталчилгаа
Тод мэдээ2025/10/01

“Тархцын хяналт-2025” нэгдсэн арга хэмжээний хүрээнд 21 гэмт хэр...

Тод мэдээ2025/10/01

Монгол Улсын хамгийн өндөр настан 107 настай

Тод мэдээ2025/10/01

Нийгмийн даатгалын сангийн хөрөнгө 8.6 тэрбум төгрөгөөр дахин арвижл...

Тод мэдээ2025/10/01

Яармагийн гүүрээс Зайсангийн гүүр хүртэл 3.6 км авто зам барих төлөв...

Тод мэдээ2025/10/01

Явган хүний замын хуучин хавтангаар гэр хорооллын нарийн гудамжийг т...

Тод мэдээ2025/10/01

УИХ: Өнөөдөр хуралдах байнгын болон түр хороод

Тод мэдээ2025/10/01

Төрөөс мөнгөний бодлогын талаарх 2026 онд баримтлах үндсэн чиглэлийн...

Тод мэдээ2025/10/01

ЗГ: Б.Энхбаярыг ХЗДХ-ийн сайдаар томилох асуудлыг Ерөнхийлөгч У.Хүрэ...

Тод мэдээ2025/10/01

Г.Занданшатар: Авлига, нүүрсний хулгайг хаацайлсан эв нэгдэл байх ёс...

Өнөөдөр2025/10/01

Улаанбаатарт өдөртөө 21 хэм дулаан

Тод мэдээ2025/09/30

НҮБ-ын Аюулгүйн Зөвлөл Палестин, Израилийн мөргөлдөөний талаар хэлэл...

Тод мэдээ2025/09/30

Бусдын фэйсбүүк хаягт хууль бусаар нэвтэрч 2.102.000 төгрөгийг залил...

Тод мэдээ2025/09/30

ГИХГ: Хиймэл оюун (AI)-д суурилсан чатботыг зөвлөгөө мэдээллийн үйчи...

Тод мэдээ2025/09/30

Хан-Уул дүүргийн 18 дугаар хороонд 640 хүүхдийн суудалтай сургуулийн...

Тод мэдээ2025/09/30

Х.Нямбаатар: Нийслэлийн өмчит компани, аж ахуйн тооцоот байгууллагуу...

Тод мэдээ2025/09/30

ЭЗБХ: Зээлийн хэлэлцээрийн төслийг зөвшилцөхийг дэмжив

Тод мэдээ2025/09/30

Польш-Монголын парламентын бүлгийн дарга Станислав Горчыца тэргүүтэй...

Тод мэдээ2025/09/30

Ипотекийн зээлийн хөтөлбөрийн хэрэгжилтийн талаар мэдээлэл сонслоо

Өнөөдөр2025/09/30

УИХ: Өнөөдөр хуралдах байнгын болон дэд хороод

Өнөөдөр2025/09/30

УИХ: Өнөөдөр хуралдах ажлын хэсгүүд

Өнөөдөр2025/09/30

Улаанбаатарт шөнөдөө 6 хэм дулаан

Тод мэдээ2025/09/29

Улс төрийн намын тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг...

Тод мэдээ2025/09/29

Нийтийн тээврээр 31 мянган иргэн бэлэн мөнгө төлж үйлчлүүлж байна

Тод мэдээ2025/09/29

"Буга хүн рүү дайрч байна" гэх гомдол, дуудлага олон иржээ

Тод мэдээ2025/09/29

УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгаланг Монгол Ардын намын даргаар сонголоо

Тод мэдээ2025/09/29

Дэлхийн аялал жуулчлалын өдөр тохиолоо

Тод мэдээ2025/09/29

УИХ: Өнөөдөр хуралдах байнгын хороод

Өнөөдөр2025/09/29

УИХ: Өнөөдөр хуралдах намын бүлэг, ажлын хэсгүүд

Өнөөдөр2025/09/29

УБЦТС: Есдүгээр сарыг дуустал хийгдэх засварын хуваарь

Өнөөдөр2025/09/29

Улаанбаатарт өдөртөө 21 хэм дулаан

Санал болгох