Тод индэр
Б.Отгондаваа: Том төслүүдийн ажил эрчимжиж байна
“Эрдэнэт үйлдвэр” ТӨҮГ-ын Ил уурхайн дарга Б.Отгондаваатай уулзаж, хэрэгжүүлж буй төсөл, техник шинэчлэлийн талаар ярилцлаа.
-Та эхлээд өөрийн цехийн хөрөнгө оруулалтын ажлын талаар ярина уу?
-Энэ жил манай цехэд хэд хэдэн томоохон төслүүд хэрэгжиж байна. Үүнд: Шинээр Эмульсийн тэсрэх бодисын үйлдвэр барих, гадаад цахилгаан хангамжийн өргөтгөлийн ажил, мөчлөгт урсгалт тээврийн технологийг хөрсний тээвэрт нэвтрүүлэх зэрэг төслийн ажил эхлээд байна. Мөчлөгт урсгалт тээврийн технологийн хувьд Техник, эдийн засгийн үндэслэл боловсруулж байгаа ХБНГУ-ын “3B TEC AUFBEREITUNGSSYSTEME GmbH” компани бүрэн дуусгаад хүлээлгэн өгвөл бусад ажлууд төлөвлөгөөний дагуу хийгдэнэ. Төслийн эхний ээлжийн тоног төхөөрөмжүүд нь Тээвэр, ложистикийн төвд буусан. Үүнийг Ил уурхайд тусгайлан сонгож бэлтгэсэн талбай руу зөөвөрлөж харуул хамгаалалт гаргана. Өнгөрсөн оноос эхлүүлсэн конвейер барьж байгуулах хэсгийн газар шорооны ажил дууссан. Энэ төслийн хүрээнд нийт 2.5 километр урттай конвейер тавихаар төлөвлөж байна.
-Техник шинэчлэлийн ажил хэр явж байгаа вэ?
-2020 оны хөрөнгө оруулалтын ажлын хүрээнд нэг өрмийн машин, хоёр экскаватор үйлдвэрлэгчээс нь шууд авахаар гэрээ хийсэн. ОХУ-ын СБШ 250-МНА32 маркийн цахилгаан өрмийн машиныг 10-р сард нийлүүлэхээр байгаа. Мөн ОХУ-ын “Из-Картекс” үйлдвэрлэсэн ЭКГ-12К маркийн 12м3 шанагатай цахилгаан экскаваторыг 10, 11-р сард нийлүүлэхийг хүлээж байна. Урьд нь манай хамт олон хоёр экскаватор, нэг өрмийн машиныг өөрсдийн хүчээр угсран ажилд оруулсан туршлагатай. Эдгээр уурхайн үндсэн тоног төхөөрөмжүүдийг төлөвлөгөөний дагуу хугацаанд нь нийлүүлбэл шинэ оны өмнө ажилд оруулж амжина. Зам овоолгын хэсэгт техник шинэчлэлийн ажлын хүрээнд дугуйт бульдозер CAT 824K, дугуйт ачигч CAT 966L техникийг нийлүүлсэн. Мөн зөөврийн бутлуур Sandvik QJ431, дугуйт ачигч Комаtsu WA800 зэрэг техникүүдийг төлөвлөгөөний дагуу худалдан авна. Уулын тоног төхөөрөмжийн төвлөрсөн засварын хэсэгт 16Б16КП маркийн хоёр суурин токарийн машин, 3К634 маркийн төмөр харуулдагч суурь машин худалдан авсан. Оны сүүлийн нэг универсаль трактор авахаар төлөвлөсөн. Мөн наймдугаар сард эмульсийн тэсрэх бодисын үйлдвэрт шинээр хоёр холин цэнэглэгч машин авсан. Нийлүүлэгч компанийн мэргэжилтнүүд ирж туршилт, тохируулгын ажлыг хийж байна. IV улиралд дахин нэг сэрээт ачигч Комаtsu FD20H, тэсрэх материал зөөх зориулалтаар крантай ачааны машин нийлүүлнэ.
-Шинээр баригдах тэсрэх бодисын үйлдвэр ямар хүчин чадалтай байх вэ?
-Төслийн хүчин чадал нь жилд 15 мянган тонн тэсрэх бодис үйлдвэрлэнэ. Манай хуучин үйлдвэр 10 мянган тонны хүчин чадалтай байсан. Өргөтгөл хийж 12-13 мянган тонн тэсрэх бодис үйлдвэрлэх хүчин чадалтай болгон шинэчлэн ажиллаж ирсэн. Тус үйлдвэрийн барилга байгууламжууд хэт хуучирсан, аюулгүй ажиллагаа талаасаа эрсдэл дагуулж болзошгүй учраас шинэ үйлдвэр барих шаардлага гарсан. Ер нь тэсрэх бодисын үйлдвэрүүдийн туршлагаас харахад 10-15 жил болоод шинэчлэгдэх ёстой юм билээ. Шинээр Эмульсийн тэсрэх бодисын үйлдвэр барих төслийг Монголиан инвестмент корпорэйшн ХХК хэрэгжүүлж 2021 оны тавдугаар сард түлхүүр гардуулах нөхцөлтэйгөөр гэрээ байгуулсан. Энэхүү шинэ тэсрэх бодисын үйлдвэрийн барилга байгууламжийн угсралтын ажил эхэлсэн. Уг үйлдвэрт суурилуулах тоног төхөөрөмжүүдийг БНХАУ-д үйлдвэрлээд эхэлсэн байгаа. Барилга барих талбайн газар шорооны ажил бүрэн дуусаж, барилгын суурийн бетон цутгалтын ажил хийгдэж байна.
-Цахилгаан хангамжийн өргөтгөлийн ажил дууссан уу?
-Ерөнхийдөө дуусах талдаа орсон. Одоо ажлын гүйцэтгэл 85 хувьтай явж байна. Төлөвлөгөөний дагуу 35кВ-ийн цахилгаан дамжуулах агаарын шугам барьж байгуулах ажил дууссан. Хоёр дэд станцын трансформаторыг суурилуулсан. Одоо 9-р сарын 15-нд хуваарилах байгууламж болох хоёр дэд станцын байр (e-House) болон тоноглолыг угсарч, цахилгааны холболт хийснээр энэ төслийн ажил бүрэн дуусаж уурхайн цахилгаан хангамжийн найдвартай тасралтгүй үйл ажиллагаа дээшилнэ.
-Эдгээр төслүүд хэрэгжсэнээр эдийн засгийн хувьд ямар үр ашиг гарах вэ?
-Манай цехийн зардлын 50 орчим хувь нь Авто тээврийн цехийн технологийн тээврийн зардал байдаг. Мөчлөгт урсгалт тээврийн технологийг нэвтрүүлснээр хөрсний тээврийн тээвэрлэлтийн зардлыг 25 хувиар бууруулах тооцоо бий. Мөн хүдэр олборлолтын өөрийн өртөг буурна. Дашрамд хэлэхэд, Ил уурхайн хамт олон оны эхний найман сарын байдлаар боломжийн түвшинд үйлдвэрлэлийн зардлыг хэмнээд байна. Дэлхий нийтийн хэмжээнд “Ковид-19” вирусын халдвар тархсантай холбоотойгоор манай цех “Хямралын эсрэг авах арга хэмжээний техник зохион байгуулалтын төлөвлөгөө” гарган ажилласан. Энэ төлөвлөгөөний хэрэгжилтийн хүрээнд бид дөрвөн сараас эхлүүлэн найман сарыг дуусах хугацаанд нормчлогдсон материалын зарцуулалтын хэмнэлт, үйлчилгээний техникүүдийн зохион байгуулалтын сайжруулалт, цахилгаан эрчим хүчний хэмнэлт зэргээс нийт нэг тэрбум гаруй төгрөгийн хэмнэлт гарган ажилласан байна. Оны төгсгөлд төлөвлөгөөний дагуу дахин 1.12 тэрбум төгрөгийн зардал хэмнэх зорилготой ажиллаж байна.
-Намар, өвлийн бэлтгэл ажил хэдэн хувьтай явж байна вэ?
-Цехийн хэмжээнд төлөвлөгөөний дагуу бэлтгэл ажлууд хийгдэж байна. Ажилтнуудын ахуйн болон ажлын байруудын засвар, хаалга цонхны дулаалгын ажлууд хийгдэж байна. Хүйтний улиралд халтиргаа гулгаа арилгах зорилгоор нөөцөлсөн магнийн хлор нийлүүлэгдсэн бөгөөд уурхайн замуудын хэрэгцээт хайрга, элсийг бэлтгэж дууссан учраас энэ ажлууд 100 хувийн биелэлттэй яваа гэж ойлгож болно.
-Цаг зав гарган ярилцсанд баярлалаа.
ФОТО: Б.БАТТӨГС
Тод индэр
С.Эрдэнэболд: Парламент хүний эрхийг тогтолцооны төв болгохоор ажиллаж байна
Улсын Их Хурлын Хүний эрхийн дэд хорооны дарга С.Эрдэнэболдтой ярилцлаа.
-Хүний эрхийг хангах, хамгаалахад манай эрх зүйн орчин ямар байна вэ?
-Би 2024 оны 10 дугаар сарын 22-нд Дэд хорооны даргаар сонгогдсон. Түүнээс хойш хүний эрхийг зүгээр нэг нийгмийг доргиосон, шуугиан тарьсан үед хөндөж яриад өнгөрдөг бус, эрх зүйн орчинд тогтвортой, тасралтгүй анхаарч шинэчлэл хийх шаардлагатайг ойлгосон. Хууль тогтоох байгууллагын хувьд бид зөвхөн хууль батлаад зогсох биш, түүний хэрэгжилт, хүний эрхэд үзүүлэх нөлөөлөлд хяналт тавих үүрэгтэй.
-УИХ энэ бүрэн эрхийнхээ хугацаанд бүх үйл ажиллагаагаа “хүн төвтэй” байхаар тодорхойлж, стратегиа баталсан, энэ хүрээнд хүний эрхийн чиглэлд ямар ахиц гарч байна вэ?
-Энэ стратеги бол парламентын үйл ажиллагааг илүү чадавхжуулах, иргэдийн оролцоог нэмэгдүүлэх, гарч буй шийдвэр бүр хүний эрхийн шалгуурыг давах ёстой гэдэг хатуу үзэл баримтлалтай. Өнгөрсөн намрын чуулганаар л гэхэд 100 орчим шийдвэр, хууль, тогтоол гарсан. Улсын Их Хурлаас гарч буй аливаа шийдвэр хүний эрхийг зөрчихгүй байх зарчмыг бид баримталж ажиллаж байна.
-Хүний эрхийн дэд хороо иргэний нийгмийн байгууллагуудтай байнгын уулзалт зохион байгуулаад багагүй хугацаа өнгөрсөн. Энэ механизм хэр үр дүнтэй байна вэ?
-Хүний эрхийн дэд хороо 2024 оны 12 дугаар сараас эхлэн сар бүрийн хоёр дахь долоо хоногийн Лхагва гарагт төр хувийн хэвшил, төрийн бус байгууллагууд, олон улсын байгууллагууд, судлаачидтай хамтран, хүний эрхийг хангах, хамгаалах чиглэлээр сэдэвчилсэн уулзалт-хэлэлцүүлгийг хийж байна. Бодлогын түвшинд санал дэвшүүлж, хэлэлцдэг. Үүний үр дүнд хүний эрхийн чухал асуудлуудыг нийгмийн олон талт оролцоотойгоор хэлэлцэж, гарц шийдэл гаргаж эхэлсэн. Тухайлбал, өнгөрсөн оны 12 дугаар сард UPR буюу НҮБ-ын Хүний эрхийн Зөвлөлийн ээлжит нэгдсэн хэлэлцүүлэгт илгээх Монгол Улсын тайлангийн талаар, энэ оны 1 дүгээр сард НҮБ-ын зөвлөмжийн хэрэгжилтийн тухай, 3 дугаар сард хүүхдийн хорих ангийн нөхцөл байдлыг, 4 дүгээр сард Байгаль орчны холбогдох хууль тогтоомж дахь хүний эрх хэрэгжилтийн талаар, 5 дугаар сард гэр бүлийн хүчирхийллийн нөхцөл байдал, гарц шийдлийн талаар онцлон, хэлэлцсэн байна.
-Эрх зүйн орчныг сайжруулах чиглэлээр ямар алхамууд хийгдэж байна вэ?
-Хамгийн энгийн жишээ гэхэд төрийн байгууллага хоорондын уялдаа муу, мэдээллийн зөрүү нь хүний эрхийн асуудалд сөрөг нөлөө үзүүлдэг. Нэг асуудлаар байгууллага бүр өөр мэдээлэлтэй, нэг сэдвийн талаар өөр ойлголттой ажиллаж байна. Хууль тогтоогчдын зүгээс үүнийг төрийн байгууллага хооронд уялдаагүй байдал, тогтолцооны хийдэл гэж үзэж байгаа.
Монгол Улсад өнөөдрийн байдлаар 2000 гаруй журам нийгмийн харилцааг зохицуулж, тэдгээрт хүний эрхийг хязгаарлаж, зөрчсөн заалтууд байх нь түгээмэл байна. Бид энэ байдлыг өөрчилж, хүний эрхийг хязгаарлах бол зөвхөн хуульд үндэслэн, байж болох хамгийн бага хэмжээнд хязгаарладаг болох эрх зүйн шинэчлэл хийх зорилттойгоор шат дараалсан ажлуудыг хийж, хэрэгжүүлж байна.
Парламентын гишүүн “…иргэн, улсын ашиг сонирхлыг эрхэмлэн, … Монгол Улсын Үндсэн хуулийг дээдлэн сахиж…” гэж тангараг өргөдөг бөгөөд энэ агуулгаараа “хүний эрхийг хамгаалах” тангарагтай гэсэн үг. Бид тангарагаа сахиж, ажил хэрэг болгохын тулд парламентын хяналтын чиг үүргээ илүү эрчимжүүлж, хариуцлагатай гүйцэтгэх шаардлагатай.
-Улсын Их Хурал энэ бүрэн эрхийнхээ хугацаанд "хүн төвтэй" стратегийг хэрэгжүүлснээр ямар үр дүнд хүрэх вэ?
-Хүний эрхийн асуудал нь ямар нэг даргын пи ар, эсвэл сонгуулийн үеэр ярьдаг сэдэв биш. Энэ бол чөлөөт, ардчилсан нийгмийн суурь, үнэт зүйл. Хүний эрхийг хамгаалах нь Улсын Их Хурлын гишүүн бүрийн, төрийн байгууллага бүрийн, төрийн бүх шатны байгууллагын үүрэг юм.
Парламентын үнэт зүйл нь олон хууль баталснаараа бус, баталсан хуулиуд нь амьдрал дээр хүний эрхийг бодитойгоор хангаж, хамгаалж чадсан эсэхээр хэмжигдэнэ. Иргэн бүрийн жижиг мэт санагдах асуудлыг ч томруулж харж, хамгаалж, шийдвэрлэх нь парламентын хариуцлага юм.
Тод индэр
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Ялалтын баярын ёслолд оролцлоо
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Зэвсэгт хүчний Ерөнхий командлагч Ухнаагийн Хүрэлсүх ОХУ-ын Ерөнхийлөгч В.В.Путины урилгаар Аугаа их Эх орны дайны ялалтын түүхт 80 жилийн ойн баярын цэргийн хүндэтгэлийн ёслолд оролцлоо.
Ялалтын баярын жагсаалд ОХУ-ын 11 мянга гаруй цэргийн алба хаагч, Монгол Улс, БНХАУ, Азербайжан, Беларусь, Тажикстан, Казахстан, Туркменистан, Кыргызстан, Египет, Узбекистан, Вьетнам, Лаос, Мьянмар зэрэг 13 орны 1,500 гаруй цэргийн алба хаагч оролцлоо.
28 офицер, 50 ахлагч, цэргийн гэрээт хоёр алба хаагчаас бүрдсэн Монгол Улсын Зэвсэгт хүчний бие бүрэлдэхүүний жагсаалыг 032 дугаар ангийн захирагч, дэд хурандаа Э.Билэгсайхан ахаллаа.
Алба хаагчид өнгөрсөн сард ОХУ-ын Батлан хамгаалах яамны харьяа “Звенигородский” цэргийн амралт, сувиллын газар Казахстан, Тажикстан, Туркменистан улсын цэргийн багтай хамтран бэлтгэлээ хийжээ.
Монгол Улс, монголын ард түмэн дайны эхний өдрөөс “Бүхнийг фронтод, бүхнийг ялалтын төлөө” уриан дор хөдөлмөрлөж, Зөвлөлт Холбоот Улс, Улаан армид “Хувьсгалт Монгол” танкийн цуваа, “Монгол ард” нисэх хүчний эскадриль, 500 мянган агт морьдоос гадна зургаан удаа дулаан хувцас, хоол хүнс, бүхий 740 вагон тусламжийн бараа нийлүүлж, ялалтад өөрийн хувь нэмрээ оруулсан юм.
Тод индэр
Н.Мөнхбаяр: Сэлбэ дэд төвийн газар чөлөөлөлтөөс татгалзсан 30 орчим иргэн байна
Сэлбэ дэд төвийн гэр хорооллыг орон сууцжуулах төслийг Чингэлтэй дүүргийн 14, 18 дугаар хороо, Сүхбаатар дүүргийн 14 дүгээр хорооны нутаг дэвсгэрийн 158 га талбайд хэрэгжүүлж буй.
Энэ хүрээнд 2206 нэгж талбарыг чөлөөлөхөөс 1736 иргэнтэй нөхөн олговрын гэрээ байгуулж, нөхөх олговрыг олгоод байна.
Энэ талаар нийслэлийн Газар зохион байгуулалтын албаны Газар чөлөөлөх хэлтсийн дарга Мөнхбаяр “Сэлбэ дэд төвийн 158 га газрын нөлөөлөлд 2206 иргэний газар өртсөн. Өнгөрсөн оны гуравдугаар сарын 18-нд иргэдээс нийгэм, эдийн засгийн судалгаа болон санал асуулга авч, 70-аас дээш хувийн дэмжлэг авсан тул төслийн газар чөлөөлөлтийн ажлыг эхлүүлсэн. Өнөөдрийн байдлаар 1736 иргэнтэй нөхөн олговрын гэрээ байгуулж, иргэдийн мөнгийг дансанд нь шилжүүлсэн. Үүнээс 1562 айл байсан газрыг чөлөөлж цэвэрлээд байна” гэлээ.
Мөн газар чөлөөлөөгүй 280 орчим нэгж талбар үлдсэн бөгөөд үүний 30 орчим нь уг төслийг огт дэмжээгүй байна. Иймээс эдгээр иргэдтэй өдөр бүр уулзаж, сонсох ажиллагаа хийж байгааг хэллээ.
