Тод мэдээ
ШӨХТГ: НӨАТ IT ажилтан 36 удаагийн үйлдлээр их хэмжээний мөнгө хожоогүй нь тогтоогдлоо

Шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газраас өнөөдөр/2021.02.03/ НӨАТ-ын сугалааны талаар мэдээлэл хийлээ.
НӨАТ IT ажилтан 36 удаагийн үйлдлээр их хэмжээний мөнгө хожоогүй нь тогтоогдлоо. Доорх чиглэлээр хяналт, шалгалт хийж, дүнг нэгтгэлээ.
Сугалааны бөмбөлөгийг гаргаж буй тоног төхөөрөмж, түүнтэй холбоотой нөхцөл байдлыг Стандарт хэмжил зүйн газартай хамтран хянасан ба зөрчил илэрсэнгүй.
И-баримтын сугалааны хонжвороос Гааль, татвар, санхүү, мэдээлэл технологийн төвийн албан хаагчид нийтлэг их дүнтэй хонжвороос хождог гэх асуудалд Цагдаагийн байгууллагаас харилцан хамаарлыг судлан шалгахад дээрхи нөхцөл байдал тогтоогдсонгүй. Тухайлбал, Гааль, татвар, санхүүгийн мэдээллийн технологийн төвийн өмнө ажиллаж байсан болон одоо ажиллаж байгаа ажилчдаас 2018-2020 онд 47 алба хаагч, давхардсан тоогоор 89 удаа нийтдээ 3,830,000 төгрөгийн хонжвор хожсон бөгөөд хамгийн өндөр дүнтэй тохирол нь 4 удаагийн тохирлын нийлбэр дүнгээр 310,000 төгрөг байна.
Гааль, татвар, санхүүгийн мэдээллийн технологийн төвийн өмнө ажиллаж байсан болон одоо ажиллаж байгаа 74, одоо ажиллаж байгаа 65 нийт 139 алба хаагчдын гэр бүлийн хамааралтай 961 иргэдийн судалгааг гаргаж, 10 саяаас дээш дүнтэй хонжвор таарсан, 10 буюу түүнээс дээш удаа хонжвор таарсан, 2,0 сая болон түүнээс дээш дүнгээр 2 буюу түүнээс дээш хонжвор таарсан иргэдийн мэдээлэлтэй тулгаж шалгахад өмнө ажиллаж байсан ажилтны авга эгч болох 1 иргэний 40,0 сая төгрөгийн хонжвор нэг удаа таарсан байна.
Мэдээлэл технологийн хяналтын хэрэгжилт сул байх ба аудит логийг 2020 оны 7 дугаар сараас эхлэн хадгалсан байна. Мөн түүнчлэн одоогийн мөрдөж буй Мэдээллийн аюулгүй байдлын дотоод журамд шаардлагатай өөрчлөлтийг оруулж ажиллах шаардлагатай байна гэж үзлээ.
Иймд Шударга өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн төлөө газрын улсын байцаагчийн хугацаатай албан шаардлагыг холбогдох байгууллагуудад илгээж, хэрэгжилтийг хангуулах шаардлагатай гэж үзлээ.
Нэг:
- Стандарт хэмжил зүйн газарт:
Сугалаа явагдах байр, техник, сугалаа явуулах машин, тоног төхөөрөмжийн асуудлыг зохицуулсан нэгдсэн стандартыг боловсруулж, батлах
Хоёр:
- Сангийн яам, Татварын ерөнхий газарт:
Тохирлын үйл ажиллагаанд хяналт тавих чиг үүрэгтэй хяналтын зөвлөлд мэдээллийн технологийн чиглэлийн мэргэжлийн байгууллагаас төлөөлөл оруулах,
И-баримтын мэдээллийн системд мэдээллийн технологий аюулгүй байдлыг асуудлаар жил бүр эрсдэлийн үнэлгээ хийлгэдэг байх.
Гурав:
“Гааль, татвар, санхүүгийн мэдээллийн төв” улсын үйлдвэрийн газарт:
-Сугалаа явуулах тоног төхөөрөмжийг тусгай өрөө байр бэлтгэж, тодорхой хяналтын дор хадгалдаг, хэрэглэдэг байх;
- Сугалааны машиныг ажиллуулах үед дурын хүн хүссэн үедээ асаах, ашиглах боломжгүйгээр баталгаажуулах түлхүүр хэрэглэх;
-Сугалаа явагдахын өмнө тестэр хийж буй камерын хяналт хийж, баталгаажуулж бичлэгийг хадгалах;
- Сугалааны тохирол болох өдрийн өмнөх өдөр баталгаажсан баримтуудыг CD дээр бичихдээ эзэмшигчийн овог, нэр, регистрийн дугаарыг оруулж, хувийг архивын нэгж үүсгэн байнга хадгалах;
-Тухайн сарын тохиролд оролцох баталгаажсан сугалаануудыг ялгаж аван query уншуулан үр дүнг export хийн, CD-нд шарж бэлдэх, шууд эфирт сугалааны машинаас гарсан бөмбөлөгний дугаарт тохирсон азтаны тоог гаргахад ашиглах зөөврийн компьютерт Export хийсэн file-г хуулан бэлтгэх үйл ажиллагааг хөндлөнгийн хяналтын зөвлөлөөр хянуулдаг байх, хяналтын зөвлөлд хянуулж буй ажиллагааг бичлэгээр баталгаажуулж, хадгалдаг байх;
-Хэвлэгдсэн баримтыг гараар уншуулж, баталгаажуулж буй иргэдийн мэдээлэлд дүн шинжилгээ хийж, холбогдох байгууллагад уламжлан, шалгаж шийдвэрлүүлж, үр дүнг иргэдэд мэдээллэдэг байх.
-Хонжворт сугалаа зохион байгуулах бүрт сугалаанд оролцох баталгаажсан баримтыг иргэдийн регисрийн дугаарын хамт хуулбарлан нэг хувийг байнга хадгалах архивын нэгж бүрдүүлэх, байгууллагын нэгдсэн дугаар бүхий лацаар битүүмжлэх;
-Мэдээллийн аюулгүй байдлын дотоод журамд өөрчлөлт оруулах Тухайлбал журмын 5.4.3-т Лог, мэдээллийг 6 сар тутам нөөцөлж 2 жилийн дараа захирал, системийн зохицуулагч, албаны менежертэй зөвшилцсөний үндсэн дээр хариуцсан мэргэжилтэн акт үйлдэж устгана гэснийг мэдээллийн технологийн аудит хийх эрх бүхий хөндлөнгийн байгууллагаар хяналт хийлгэсний дараагаар устгах гэж нэмэлт заалт оруулах
-Жил бүр мэдээллийн технологийн аудит хийх эрх бүхий хөндлөнгийн байгууллагаар хяналт хийлгэх
-ISO/IEC 27001:2013 стандартыг үйл ажиллагаандаа нэвтрүүлэх
-Сугалаа явагдаж дуусах мөчтэй зэрэгцэн хонжворын ялагчид нэн даруй мэдэгдэл хүрдэг байхаар зохион байгуулалт, техникийн боломжийг бүрдүүлэх.
-Аудит логийг ажиллуулах эрх бүхий системийн ахлах буюу админ хонжворт сугалаа явагдсанаас хонжворын эзэнд мэдэгдэл хүрэх хугацаанд өгөгдлийн сангийн баримтын мэдээлэлд өөрчлөлт оруулсан эсэхийг хянаж, үр дүнг тухай бүр хадгалдаг байх.
-Иргэдийн хүсэлтээр баримтын мэдээлэлд өөрчлөлт, засвар орсон тохиолдолд үндэслэл нотломжийг архивын нэгж бүрдүүлэн, журамд нийцүүлэн хадгалалтын хугацааг тогтоох, энэ тухай байгууллагын дотоод журамд өөрчлөлт оруулан тусгах албан шаардлага хүргүүлнэ.
Эх сурвалж: ШӨХТГ
Тод мэдээ
АНУ: Аялал жуулчлал, ажил хэргийн шугамаар зорчих Замби, Малави улсын иргэдээс визийн барьцаа шаардана
АНУ-ын Төрийн департамент аялал жуулчлал болон ажил хэргийн шугамаар зорчих Бүгд Найрамдах Замби Улс, Бүгд Найрамдах Малави Улсын иргэдэд виз мэдүүлэхдээ 15.000 ам.доллар хүртэл барьцаа төлөх шаардлагыг тавьж эхэлснийг зарлалаа.
Тус шаардлага нь дэлхийн хамгийн ядуу орнуудын тоонд багтдаг дээрх хоёр улсад “визийн хориг” тавьсантай адил гэж зарим хүмүүс үзэж байна.
Визийн хугацаа хэтрүүлэх явдлыг хязгаарлах зорилгоор хэрэгжүүлж буй энэ арга хэмжээ нь “виз олгох баталгаа болохгүй” хэмээн мягмар гарагт нийтэлсэн тус мэдэгдэлдээ анхааруулсан бөгөөд тодорхой нөхцөлийг хангасан тохиолдолд барьцааг буцаан олгох юм. Тухайлбал, виз мэдүүлсэн иргэн зөвшөөрөгдсөн хугацаанд багтаж АНУ-аас гарсан, эсвэл визийн хүчинтэй хугацаанд АНУ-д зорчоогүй зэрэг тохиолдолд барьцааг автоматаар буцаан олгоно.
Малави Улсын Хүний эрхийн комиссын дарга, хуульч Хабиба Османы хэлснээр энэ барьцаа нь шударга бус бөгөөд жинхэнэ зорчих иргэдэд санхүүгийн хүнд дарамт болж байна гэжээ.
Ирэх саруудад Африк тивийн олон улсын хувьд АНУ руу зорчих нөхцөл улам хүндэрч болзошгүй байна. Хоёр сарын өмнө Африк тивийн долоон улсад АНУ-д нэвтрэх хориг, гурван улсад хэсэгчилсэн хязгаарлалт тавьсан.
Мөн түүнчлэн одоогоор төлөвлөж буй нэмэлт хориг хэрэгжвэл Баруун Африкийн дийлэнх улсын иргэдийг АНУ руу зорчихыг бүр мөсөн зогсоох магадлалтай байна.
Эх сурвалж: ГИХГ
Тод мэдээ
Дэлхий дахинаа гадаад оюутнуудын урсгал Их Британи, Ази болон Дундад Ази руу чиглэжээ
АНУ нэгэн цагт гадаад оюутнуудын хамгийн их хүсдэг, мөрөөдлийн улс байсан бол өдгөө энэ байр сууриа алдаж эхэлжээ. Учир нь АНУ-ын Засгийн газраас баримталж буй цагаачлалын хатуу бодлого, визийн нөхцөл, шаардлагыг чангатгаж буй нь АНУ-ын нэр хүндтэй сургуулиудад элсэн суралцах хүсэлтэй оюутнуудын тоо буурахад нөлөө үзүүлж байна.
Үүний улмаас АНУ-ын нэр хүндтэй их, дээд сургуулиудад суралцах хүсэлтэй оюутнуудын тоо эрс буурч, тэдний дийлэнх нь Их Британи, Ази тивийн орнууд болон Дубай, Сингапур зэрэг шинэ чиглэлүүдийг сонгох болжээ.
Эх сурвалжийн мэдээлснээр АНУ-д суралцах хүсэлтэй оюутнуудын тоо 30-40 хувиар буурсны улмаас тус улс 7 тэрбум долларын эдийн засгийн алдагдал хүлээх эрсдэлтэй байна. Харин Их Британид эсрэгээрээ олон улсын бакалаврын түвшний элсэлт 2.2 хувиар өссөн үзүүлэлттэй байна.
Цар тахлын дараах нөхцөл байдал ч оюутнуудын сонголтод өөрчлөлт оруулжээ. Соёлын хувьд ижил төстэй, дасан зохицоход хялбар орнуудад суралцах хандлага эрчимжиж, Малайз, Хонгконг, Сингапурт суралцах сонирхол ихэссэн байна. Тухайлбал, Хонгконгийн Шинжлэх ухаан, технологийн их сургуулийн бакалаврын элсэлт 40 хувиар нэмэгдсэн байна.
Мөн өмнө нь боловсролын чиглэлээр тэр бүр анхаарал татдаггүй байсан Арабын Нэгдсэн Эмират улсын гадаад оюутнуудын тоо 2024-2025 онд 33 хувиар өсжээ. Дубайд байрлах олон улсын сургуулиудын салбар кампусууд өргөжин хөгжиж, бүс нутгийн боловсролын шинэ төв болон төлөвшиж байна.
Үүнтэй адил Illinois Tech, Arizona зэрэг АНУ-ын их сургуулиуд Казахстан улсад салбараа нээж, Төв Азийг олон улсын боловсролын шинэ зангилаа болгох алхмууд хийгдэж байна.
Эх сурвалж: ГИХГ
Тод мэдээ
Цахилгаан дугуй, скүүтэрийн зогсоол хийж байна
Нийслэлийн ИТХ-ын дарга бөгөөд Нийслэлийн гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх ажлыг зохицуулах салбар зөвлөлийн дарга А.Баяр өнгөрсөн зургаадугаар сарын 18-нд явган зорчигчийн зам дээр замбараагүй байршуулсан мопед, скүүтэрийг цэгцлэх асуудлаар “Eco bike”, “Таbо” компанийн төлөөлөл болон Тээврийн цагдаагийн алба, Замын хөдөлгөөний удирдлагын төв, Нийслэлийн Замын хөгжлийн газрын удирдлагатай уулзсан.
Энэ үеэрээ гудамж талбайд эмх замбараагүй байршуулсан цахилгаан дугуй, скүүтэрийг тодорхой таних тэмдэг бүхий зогсоолтой болгохыг Нийслэлийн Замын хөгжлийн газрын дарга Б.Одбаярт үүрэг болгосон.
Тэгвэл өчигдрөөс Бага тойруу дотор 105 байршилд 2460 ширхэг цахилгаан дугуй, мопед, скүүтэрийн тэмдэг тэмдэглэгээ бүхий зогсоолыг хийж эхэллээ.
Өнөөдрийн байдлаар Мөнгөн завъяагийн уулзвараас СУИС-ын уулзвар хүртэл 250 скүүтэр, мопед байршуулах боломжтой зогсоолыг тэмдэглэж байна.
Зориулалтын тэмдэг тэмдэглэгээ бүхий зогсоолд скүүтэр, мопедоо байршуулаагүй, явган иргэдийн зорчих хэсэгт саадтай, эмх замбараагүй байршуулсан түрээсийн үйлчилгээ эрхлэгч компанийн цахилгаан дугуй, скүүтэр, мопедыг наймдугаар сарын 21-ний өдрөөс эхлэн журамлаж ачих бөгөөд мотоцикл, суррон, мопед, скүүтэр тус бүрийг 30.000 төгрөгөөр торгох хүртэл арга хэмжээ авах гэнэ.
Түрээсийн үйлчилгээ эрхлэгчид өөрсдийн техникээ арчлах, зориулалтын зогсоолд байршуулах, иргэдэд төвөг, чирэгдэл болохгүй байх зэрэг үүргийг хүлээх юм.
Тээврийн цагдаагийн албанаас өгч буй мэдээллээр мопед, скүүтэрийг өдөрт дунджаар 18000 орчим хүн түрээсээр ашигладаг бөгөөд гудамж талбай, авто болон явган хүний зам, гарц, гүүр зэрэгт орхих, замбараагүй байршуулсаар байгаа нь хотын өнгө үзэмж, иргэдийн явганаар зорчих хөдөлгөөнд саад учруулж байна гэх гомдлын шалтгаан болсоор байна.
Эх сурвалж: НИТХ-ХМОНХА